Κατάρτιση και πρακτική άσκηση στην κακοπληρωμένη εργασία προβλέπει το Σχέδιο Δράσης για τους άνεργους νέους. Του Γιώργου Κατερίνη
Ένα βαρύγδουπο «Σχέδιο Δράσης για την ενίσχυση της απασχόλησης και της επιχειρηματικότητας των νέων» ανακοίνωσαν την περασμένη Πέμπτη τρεις υπουργοί της κυβέρνησης, επιχειρώντας με τη… σύμπραξη δυνάμεων να παρουσιάσουν «φουσκωμένα» νούμερα.
Έτσι, την ίδια μέρα που η Ελληνική Στατιστική Αρχή ανακοίνωνε ότι το ποσοστό ανεργίας τον Οκτώβριο έφτασε το 26,8% (στους νέους κάτω των 24 ετών 56,6% και στους νέους 25- 34 ετών 34,1%), τα υπουργεία Εργασίας, Παιδείας και Ανάπτυξης παρουσίασαν 18 προγράμματα που αφορούν δήθεν 350.000 ωφελούμενους. Ένα νούμερο που, παρά την αυθαιρεσία του, δεν αγγίζει ούτε καν τον αριθμό των ανέργων που προστέθηκαν μέσα σε ένα χρόνο (Οκτώβριος 2011-Οκτώβριος 2012).
Η διόγκωση των «ωφελούμενων» επιτυγχάνεται με μια λαθροχειρία της κυβέρνησης, που εξηγεί τη συστράτευση τόσων υπουργείων. Στο Σχέδιο Δράσης αθροίζονται και τα προγράμματα του υπουργείου Παιδείας τα οποία αφορούν σπουδαστές ή μαθητευόμενους, οι οποίοι θα εξασφαλίσουν -στην καλύτερη περίπτωση- μια θέση πρακτικής άσκησης ή θα παρακολουθήσουν κάποια δράση των λεγόμενων Γραφείων Διασύνδεσης και των Μονάδων Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας των τριτοβάθμιων ιδρυμάτων. Όλοι αυτοί μαζί αυθαίρετα υπολογίζονται σε 283.000 «ωφελούμενους».
Αν, λοιπόν, αφαιρέσουμε τα πλασματικά νούμερα του υπουργείου Παιδείας όλες κι όλες οι δράσεις του περίφημου Σχεδίου δεν αφορούν περισσότερους από 65.000 χιλιάδες νέους άνεργους.
Μια ματιά στα 18 προγράμματα που παρουσιάστηκαν δείχνει ότι δεν πρόκειται παρά για ανακύκλωση των ήδη… δοκιμασμένων προγραμμάτων επιχειρηματικότητας, κατάρτισης και κοινωφελούς εργασίας, πολλά από τα οποία μάλιστα βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη. Προγράμματα που εκπαιδεύουν τους νέους στην ελαστική και κακοπληρωμένη εργασία και όχι μόνο δεν προσφέρουν αύξηση της απασχόλησης, αλλά αντίθετα μειώνουν το «κόστος απασχόλησης» των επιχειρήσεων με χαριστικές επιδοτήσεις.
Επιταγές κατάρτισης στην επιχείρηση
Ίσως το πιο ενδιαφέρον πρόγραμμα είναι αυτό που αφορά τις «επιταγές εισόδου στην αγορά εργασίας». Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του υπουργείου Εργασίας, θα «ωφελήσει» 45.000 άνεργους μέχρι 29 ετών και θα απορροφήσει τα μεγαλύτερα κονδύλια (175 εκατ. ευρώ). Μέσω του γνωστού πλέον συστήματος των επιταγών (voucher) ο άνεργος θα καταρτίζεται έως 100 ώρες (με 5 ευρώ την ώρα) μέσα στην επιχείρηση βάσει των αναγκών του εργοδότη. Στη συνέχεια θα κάνει «πρακτική άσκηση» πέντε μηνών με αμοιβή 460 ευρώ (οι απόφοιτοι ΑΕΙ-ΤΕΙ) ή 400 ευρώ (όλοι οι υπόλοιποι). Αν ο εργοδότης μετατρέψει την άσκηση σε σύμβαση εργασίας, τότε θα επωφεληθεί της επιδότησης των εργοδοτικών εισφορών για ένα χρόνο. Αυτή τη «σπονδυλωτή» διαδικασία, όπως την ονόμασε ο υπουργός Εργασίας, εφηύραν τα στελέχη της κυβέρνησης για να κάμψουν την «απροθυμία» των εργοδοτών να προσλάβουν άτομα χωρίς προϋπηρεσία. Δηλαδή, δίνουν στους εργοδότες τη δυνατότητα να εκπαιδεύουν οι ίδιοι τους εργαζόμενους με λεφτά του κράτους. Ελπίζοντας, έτσι, ότι θα… φιλοτιμηθούν να τους προσλάβουν.
Αυτή η διευρυμένη κατάρτιση, που θυμίζει τα περίφημα stage αλλά στον ιδιωτικό πλέον τομέα, είναι ένα καλό δώρο σε επιχειρήσεις, ιδιαίτερα των υπηρεσιών, που θα επιδοτηθούν αδρά για να παράσχουν προσωρινές θέσεις εργασίας, οι οποίες και θα καταργηθούν με το πέρας της επιδότησης. Μάλιστα, το μειωμένο μόλις στους τρεις μήνες περιθώριο που δίνεται στις επιχειρήσεις να μην έχουν πραγματοποιήσει απολύσεις, είναι βέβαιο ότι καλύπτει ακόμη και εκείνες εξ αυτών που στο πρόσφατο παρελθόν πραγματοποίησαν μαζικές απολύσεις. Για να μη μιλήσουμε για τις επιχειρήσεις του τουρισμού, όπου η εργασία είναι εποχική και με ένα τέτοιο πρόγραμμα κατάρτισης μπορεί να καλυφθεί πλήρως η σεζόν.
Επιχειρηματικότητα, κοινωφελής εργασία και εθελοντισμός
Από τα υπόλοιπα προγράμματα ο μεγαλύτερος αριθμός αφορά τη λεγόμενη επιχειρηματικότητα. Έτσι, 7.000 άτομα θα επιδοτηθούν με ποσά μέχρι 10.000 ευρώ για να ανοίξουν νέες καινοτομικές επιχειρήσεις, συν 3.000 ευρώ για να ακολουθήσουν συμβουλευτική υποστήριξη (νέα μπίζνα για τους συμβούλους επιχειρήσεων). Άλλοι 3.000 θα επιδοτηθούν για να αρχίσουν επιχειρηματική δραστηριότητα στην ύπαιθρο, με ποσά που δεν θα ξεπερνούν τις 4.000 ευρώ ανά άτομο και περιλαμβάνουν κατάρτιση και συμβουλευτική υποστήριξη.
Πέρα από αυτά τα προγράμματα, θα τρέξει ακόμα ένας κύκλος της λεγόμενης νεανικής (1.600 άνεργοι) και γυναικείας επιχειρηματικότητας (1.500 άνεργες γυναίκες). Τέλος, εξαγγέλθηκε και ειδικό πρόγραμμα για ενίσχυση κοινωνικών συνεταιριστικών επιχειρήσεων με προβλεπόμενο αριθμό ωφελούμενων 500 άνεργους
Ένα άλλο πρόγραμμα, το οποίο μάλιστα βρίσκεται στη φάση της υλοποίησης, αφορά τη δημιουργία 200 Κοινωνικών Δομών Άμεσης Αντιμετώπισης της Φτώχειας στις οποίες προβλέπεται να απασχοληθούν 1.200 άνεργοι για δυο χρόνια (κοινωνικά παντοπωλεία, υπνωτήρια, δομές συσσιτίων κ.λπ.). Αυτά υλοποιούνται και πάλι με τη διαμεσολάβηση των μη κερδοσκοπικών φορέων που συμπράττουν με τους ΟΤΑ και διάφορα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου και Ιδιωτικού Δικαίου.
Εξαγγέλθηκε, επίσης, η συνέχιση της «κοινωφελούς εργασίας» στον πολιτισμό με 3.200 εργαζόμενους για έξι ή επτά μήνες σε εργασίες κατασκευής ή συντήρησης πολιτιστικών υποδομών ή φύλαξης αρχαιολογικών χώρων ή μουσείων. Είναι τα γνωστά προγράμματα μέσω μη κερδοσκοπικών οργανισμών, οι οποίοι ακόμα και αυτά τα 625 ευρώ (μεικτά) το μήνα που πρέπει να δίνουν στους «ωφελούμενους» τα οφείλουν 2, 3 ή και περισσότερους μήνες. Ίσως γιατί έτσι εκπαιδεύουν καλύτερα τους άνεργους στην «προαγωγή της ιδέας του εθελοντισμού και της κοινωνικής προσφοράς στο χώρο του πολιτισμού», όπως επί λέξει γράφει το κείμενο του Σχεδίου που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο.
