Πριν 11 χρόνια και κάτι κυκλοφορούσε το πρώτο φύλλο του Δρόμου, κι αρκετοί ξαφνιάστηκαν ευχάριστα όταν είδαν ότι στους διεθνείς συνεργάτες της νεαρής εφημερίδας συγκαταλεγόταν ο Μουμία Αμπού Τζαμάλ – ο θανατοποινίτης, τότε, πρώην Μαύρος Πάνθηρας, που ήταν φυλακισμένος από το 1981 μετά από αστυνομική-δικαστική σκευωρία*. Δυο βδομάδες αργότερα, στο τρίτο φύλλο του Δρόμου, περιλαμβανόταν ένα κείμενο εντυπωσιακής πολιτικής ειλικρίνειας και διαύγειας, το οποίο έστειλε αποκλειστικά στην εφημερίδα μας ο Μουμία Αμπού Τζαμάλ υπό τον τίτλο «Να υπηρετήσουμε τις κοινωνικές ανάγκες».
Έκτοτε εναλλάχθηκαν στον προεδρικό θώκο των ΗΠΑ τρεις άνθρωποι (Ομπάμα, Τραμπ, Μπάιντεν), ενώ η σκευωρία κατέρρευσε και επίσημα. Όμως ο Μουμία παρέμεινε στη φυλακή: η μοναδική αλλαγή ήταν ότι το πολιτικό-δικαστικό βορειοαμερικανικό κατεστημένο αναγκάστηκε να μετατρέψει τη θανατική ποινή σε ισόβια. Πριν 6-7 χρόνια άρχισαν να εκδηλώνονται όλο και πιο έντονα τα αποτελέσματα της «καλοπέρασης» του Μουμία επί τρεις δεκαετίες στην πτέρυγα των θανατοποινιτών, εκ των οποίων αρκετά σε απόλυτη απομόνωση: υπέστη διαβητικό σοκ, και προσβλήθηκε διαδοχικά από ηπατίτιδα C και ψωρίαση. Χαράς ευαγγέλια για όσους επιθυμούσαν τον θάνατό του, και πίεσαν (και κατάφεραν) να μην του παρασχεθεί η αναγκαία ιατρική φροντίδα…
Στο μεταξύ, όλες οι απόπειρες των υπερασπιστών του για επανάληψη της δίκης απορρίφθηκαν. Ήταν μια «εύλογη» αντίδραση του κατεστημένου, αφού σε μια νέα δίκη θα παρουσιάζονταν –και άρα θα έπρεπε να ληφθούν υπόψη– οι αποδείξεις (πλέον) της σκευωρίας εναντίον του Μουμία. Το ίδιο απορρίφθηκαν όλα αυτά τα χρόνια και οι πολλές εκκλήσεις πολιτικών και θρησκευτικών ηγετών, καθώς και νομικών, διανοούμενων, καλλιτεχνών κ.ά. απ’ όλο τον κόσμο, οι εκατοντάδες συλλογές υπογραφών, και γενικά οποιαδήποτε θεσμική ή εξωθεσμική κίνηση επεδίωκε να μπει τέλος, έστω και με αυτήν την τραγική καθυστέρηση, σε μια τεράστια αδικία.
Αλυσοδεμένος στο κρεβάτι…
Φέτος ο Μουμία συμπληρώνει 40 χρόνια φυλάκισης υπό τους πλέον απάνθρωπους όρους για ένα έγκλημα που από την πρώτη μέρα της σύλληψής του αρνείται ότι διέπραξε, και για το οποίο καταδικάστηκε από ένα ρατσιστικό δικαστικό σύστημα με βάση διατεταγμένες ψευδομαρτυρίες και ταυτόχρονη απόκρυψη στοιχείων που θα τον αθώωναν. Άλλοι κατάδικοι, με παρόμοια ή πολύ χειρότερα εγκλήματα, έχουν απελευθερωθεί υπό όρους σε 7, 10 ή 15 χρόνια. Ο ίδιος παραμένει έγκλειστος ακόμη και τώρα, που προσβλήθηκε από τον ιό του Covid-19 (ο οποίος κάνει θραύση στα «σωφρονιστικά ιδρύματα» των ΗΠΑ), και επιπλέον διαγνώστηκε και με συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια. Πριν λίγες εβδομάδες μάλιστα μεταφέρθηκε μυστικά για εγχείρηση καρδιάς, και τώρα «αναρρώνει» δεμένος με χειροπέδες στο κρεβάτι! Όλα αυτά μαθεύτηκαν εκ των υστέρων, ενώ ακόμη κανείς (οικογένεια, νομικοί κ.λπ.) δεν τον έχει δει…
Το μήνυμα της υπόθεσης Μουμία Αμπού Τζαμάλ (όπως και εκατοντάδων ακόμη, λιγότερο γνωστών ή άγνωστων, αντίστοιχων υποθέσεων) ήταν και είναι σαφές: το κράτος των ΗΠΑ, αυτό το «υπόδειγμα ελευθερίας και δημοκρατίας» που χτίστηκε πάνω σε θεμέλια αλλεπάλληλων γενοκτονιών και ιμπεριαλιστικών εγκλημάτων με συγκολλητική ουσία έναν συνδυασμό καταστολής και ψεύδους, δεν ξεχνά ποτέ. Δεν ξεχνά ότι εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι πήραν μέρος, ιδίως στη δεκαετία των ανολοκλήρωτων επαναστατικών θυελλών του 1960-70, σε σπουδαίους αγώνες που απείλησαν σοβαρά την «τάξη» των ολίγων, αφού έδωσαν ελπίδα πραγματικής ελευθερίας στους πολλαπλά καταπιεζόμενους. Δεν ξεχνά ότι είχαν το θράσος να διεκδικούν πραγματική ισονομία για όλους, ανεξαρτήτως του χρώματος του δέρματός τους ή του φύλου τους. Δεν ξεχνά ότι, με την αντίστασή τους «στην κοιλιά του κήτους», έβαλαν κι αυτοί το πετραδάκι τους στην ταπεινωτική ήττα του βορειοαμερικάνικου ιμπεριαλισμού στη Ν.Α. Ασία και αλλού.
Ούτε εμείς μπορούμε να ξεχνάμε τα εγκλήματα της «Χώρας της Ελευθερίας». Στην ιστοσελίδα mobilization4mumia.com περιγράφονται τρόποι εκδήλωσης της αλληλεγγύης μας. Μπορούμε επίσης να στείλουμε στον Μουμία μία επιστολή συμπαράστασης, μεγέθους καρτ-ποστάλ, χωρίς τίποτα άλλο στον φάκελο (στον οποίο πρέπει να αναγράφεται και διεύθυνση αποστολέα), στην παρακάτω διεύθυνση:
Smart Communications/PADOC
Mumia Abu-Jamal / AM8335
SCI Mahanoy
PO Box 33028
St Petersburg, FL 33733
USA
Ο θάνατος του Τσιπ Φιτζέραλντ στη φυλακή – Μετά από 51 χρόνια εγκλεισμού…
Όσα γράφονται παραπάνω αποδεικνύονται από το γεγονός ότι εκατοντάδες άνθρωποι φυλακίστηκαν άδικα και παρέμειναν εκδικητικά έγκλειστοι επί δεκαετίες – έως και πάνω από μισό αιώνα. Πολλοί από αυτούς ήδη πέθαναν στη φυλακή. Τελευταία περίπτωση, και από τις τραγικότερες, είναι αυτή του Ρομέιν Τσιπ Φιτζέραλντ [στη φωτογραφία με τον γιο του και τον εγγονό του], που πέθανε πριν ένα μήνα σε ηλικία 71 ετών, έχοντας συμπληρώσει 51 χρόνια φυλάκισης… Ο Τσιπ Φιτζέραλντ γεννήθηκε το 1949. Οργανώθηκε στους Μαύρους Πάνθηρες το 1966, και έκτοτε μπήκε στο στόχαστρο του FBI. Το 1969 κατηγορήθηκε για τον τραυματισμό ενός αστυνομικού και για τον φόνο ενός ιδιωτικού φρουρού (οι πολλές μαρτυρίες που τον τοποθετούσαν αλλού την ώρα του φόνου αγνοήθηκαν από το «δικαστήριο»). Καταδικάστηκε σε θάνατο, ποινή που κατόπιν μετατράπηκε σε ισόβια, και πέρασε την υπόλοιπη ζωή του στη φυλακή. Όλες οι αιτήσεις του Τσιπ Φιτζέραλντ για να αφεθεί ελεύθερος, παρόλο που από το 1998 έμεινε ημιπαράλυτος μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο, απορρίφθηκαν – κι ας υπάρχει νόμος που προωθεί την υπό όρους απελευθέρωση όσων κατάδικων σε ισόβια έχουν φυλακιστεί για πάνω από 25 χρόνια και είναι άνω των 65, πόσο μάλλον όταν είναι ανάπηροι. Μία από τις αιτίες ήταν ότι θεωρούνταν «πεισματικά πιστός στην ιστορία των Μαύρων Πανθήρων».
Τις τελευταίες μέρες του τις πέρασε στο νοσοκομείο, κι εκεί η εκδικητικότητα του συστήματος έπιασε πάτο: παρόλο που τις περισσότερες ώρες δεν είχε καν τις αισθήσεις του, και αδυνατούσε να κινηθεί μόνος, τον κράτησαν δεμένο με χειροπέδες στο κρεβάτι του μέχρι που ξεψύχησε… Αυτή η εικόνα «μιλά» όσο καμία άλλη για τις ΗΠΑ. Οι φίλοι και η οικογένειά του, σε ανακοίνωση που δημοσίευσαν μετά τον θάνατό του, γράφουν: «Ο Τσιπ ποτέ δεν συμβιβάστηκε. Ο θάνατός του διδάσκει εμάς που ζούμε να συνεχίσουμε να παλεύουμε για το σωστό. Να προσφέρουμε, ιδίως όταν είναι δύσκολο να προσφέρεις… Αυτοί που προχώρησαν στην εξευτελιστική πράξη να κρατούν δεμένο στο κρεβάτι του έναν ανήμπορο άνθρωπο δεν μπορούν να καταλάβουν ότι είναι αδύνατο να φυλακίσεις και να δέσεις χειροπόδαρα το πνεύμα της απελευθέρωσης. Είθε όλοι να αφήσουμε την ίδια κληρονομιά με τον Τσιπ: Να τολμάμε να αγωνιζόμαστε μέχρι την τελευταία μας πνοή. Και να τολμάμε να νικάμε».
* Για την υπόθεση του Μουμία και τους αγώνες του, βλ. δημοσιεύσεις του Δρόμου από το 2010 μέχρι σήμερα στην ηλεκτρονική διεύθυνση edromos.gr/tag/μουμία-αμπού-τζαμάλ/
Το COINTELPRO ζει και βασιλεύει
Ο Έντγκαρ Χούβερ, ο επί μισό σχεδόν αιώνα ζοφερός διευθυντής του FBI (από το 1924, όταν ακόμη το FBI ονομαζόταν ΒΟΙ, ως το θάνατό του το 1972, ανεξαρτήτως του ποιος κυβερνούσε), θεωρείται πατέρας του προγράμματος COINTELPRO*. Το πρόγραμμα αυτό ξεκίνησε το 1956 με βασική επιδίωξη, τότε, τη διάλυση του Κ.Κ. ΗΠΑ, και γιγαντώθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1960 βάζοντας στο στόχαστρο όλους τους «ανατρεπτικούς»: από τα κινήματα για ίσα δικαιώματα σε μαύρους, λατίνους και ιθαγενείς (χαρακτηριστικός εκπρόσωπός τους ο δολοφονηθείς το 1968 Μάρτιν Λούθερ Κινγκ) ως τις μαχητικές αντιπολεμικές κινήσεις, τους Μαύρους Πάνθηρες, τους ριζοσπαστικοποιημένους φοιτητές του SDS, τα κινήματα των εθνών που είχαν αποικιοποιηθεί από τις ΗΠΑ (π.χ. Πουέρτο Ρίκο), αριστερές οργανώσεις, συλλογικότητες φεμινιστριών και ούτω καθεξής.
Το πρόγραμμα μορφοποιήθηκε επί του Ρεπουμπλικανού Αϊζενχάουερ, «αναπτύχθηκε» στη δεκαετία των Δημοκρατικών Κένεντι και Τζόνσον, και έληξε –επίσημα τουλάχιστον– το 1971 επί του Ρεπουμπλικανού Νίξον. Η αλήθεια είναι όμως ότι ποτέ δεν σταμάτησε, παρόλο που η ονομασία COINTELPRO έπαψε να χρησιμοποιείται. Είναι χαρακτηριστικό ότι αμέσως μετά την επίσημη λήξη του, το FBI συγκρότησε, χρηματοδότησε και εξόπλισε την ακροδεξιά παραστρατιωτική οργάνωση SAO, η οποία έκαιγε σπίτια και αυτοκίνητα «ριζοσπαστών» και σχεδίασε την αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας του «ανατρεπτικού» πανεπιστημιακού Πίτερ Μπόμερ. Στην πραγματικότητα, οι μέθοδοι του προγράμματος COINTELPRO (διείσδυση σε οργανώσεις, διάδοση συκοφαντιών, εξωδικαστικές δολοφονίες, στήσιμο σκευωριών κ.λπ.) εξακολουθούν να εφαρμόζονται μέχρι και σήμερα, με διακομματική υποστήριξη. Θύματα αυτών των μεθόδων έπεσαν μέχρι σήμερα χιλιάδες αγωνιστές, μεταξύ των οποίων και ο Μουμία Αμπού Τζαμάλ.
* Αρκετά στοιχεία για το COINTELPRO, όπως και γενικότερα για το ριζοσπαστικό κίνημα στις ΗΠΑ στα χρόνια των ανολοκλήρωτων θυελλών, περιέχονται στην επετειακή έκδοση «68 ντοκουμέντα μιας γενιάς που άλλαξε τον κόσμο» (εκδ. Α/συνεχεια).
Ένα παλιό κείμενο για ένα άλυτο ζήτημα
Στο προηγούμενο φύλλο του ο Δρόμος έγραφε για τη δολοφονία του 20χρονου μαύρου Ντάντε Ράιτ στη Μινεάπολη των ΗΠΑ. Στο μικρό διάστημα που ακολούθησε σημειώθηκαν και νέες δολοφονίες μαύρων από αστυνομικούς. Πρόκειται για καθημερινό φαινόμενο, με εκατοντάδες θύματα μόνο τα τελευταία χρόνια, ανεξάρτητα από το ποιος κυβερνά: οι «σκληροί» Ρεπουμπλικάνοι ή οι «ευαίσθητοι» Δημοκρατικοί. Ο Μουμία Αμπού Τζαμάλ, στο άρθρο που είχε γράψει για τον Δρόμο το 2010, επεσήμαινε χαρακτηριστικά: «Και τα δύο κόμματα είναι για τα καλά δεμένα με κορπορατίστικα, εθνικιστικά και μιλιταριστικά συμφέροντα… Η αλήθεια είναι ότι σ’ αυτήν την υποτιθέμενη [Δημοκρατική] πλειοψηφία υπάρχουν μέλη τα οποία ιδεολογικά είναι πιο κοντά στο κόμμα της [Ρεπουμπλικανικής] αντιπολίτευσης». Ενοχλητική άποψη για τους απολογητές της… Δημοκρατικής πανστρατιάς, πόσο μάλλον όταν συμπληρώνεται από την ακόλουθη προτροπή: «Οι αριστεροί δεν θα έπρεπε να διεκδικούν την πολιτική εξουσία με στόχο να πιθηκίζουν τους δεξιούς αντιπάλους τους (όπως συχνά ήδη έκαναν στο παρελθόν). Θα έπρεπε να διεκδικούν την εξουσία για να φέρουν την κοινωνική αλλαγή και να υπηρετήσουν τις κοινωνικές ανάγκες. Τι άλλο υπάρχει που να αξίζει τον κόπο; Για να υπάρξει κυριαρχική επιρροή της Αριστεράς, πρέπει να κερδηθεί η λαϊκή εμπιστοσύνη ότι η Αριστερά δεν θα πάρει την εξουσία μόνο και μόνο για να προδώσει τις υποσχέσεις της και τους ψηφοφόρους της. Η Αριστερά πρέπει να αντιταχθεί στο παγκοσμιοποιητικό ιμπεριαλιστικό σχέδιο. Εάν τα κάνει αυτά, ίσως μπορέσει να γεννηθεί ένας νέος κόσμος».
Μπορούν τα παραπάνω να χρησιμεύσουν ως πρόλογος σε ένα πολύ παλιότερο κείμενο, το οποίο γράφτηκε ακριβώς πριν 53 χρόνια; Ίσως, αν σκεφτεί κανείς ότι το κείμενο αυτό παραμένει εντυπωσιακά επίκαιρο. Όχι μόνο γιατί τα προβλήματα της ρατσιστικής βίας και της τεράστιας ανισότητας στις ΗΠΑ κάθε άλλο παρά έχουν λυθεί, αλλά και επειδή συλλαμβάνει την ουσία της προέλευσής τους, και τους τρόπους αντιμετώπισής τους – που προϋποθέτουν την ένταξη του κινήματος των Μαύρων σε μια πολύ ευρύτερη προσπάθεια. Πρόκειται για μία δήλωση που πραγματοποίησε ο Μάο Τσετούνγκ το 1968, λίγες μέρες μετά τη δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Θα μπορούσε, με διαφορετικές ίσως φράσεις αλλά κρατώντας την ουσία, να απευθύνεται και στις εκατοντάδες χιλιάδες που διαδηλώνουν εδώ και χρόνια με το σύνθημα Black Lives Matter. Ακόμη κι αν (ή μήπως ακριβώς επειδή;) διαψεύστηκε η αισιοδοξία με την οποία καταλήγει! Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της δήλωσης του Μάο:
Μια νέα θύελλα ενάντια στον ιμπεριαλισμό
Δήλωση του Μάο Τσετούνγκ στις 16/4/1968, σε υποστήριξη του Αφροαμερικανικού αγώνα ενάντια στη βίαιη καταστολή
Πριν μερικές μέρες ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, ο Αφροαμερικανός κληρικός, δολοφονήθηκε από τους ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ. Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ ήταν υπέρμαχος της μη βίας. Και όμως, αυτό δεν στάθηκε ικανό ώστε οι ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ να δείξουν ανοχή απέναντί του. Αντίθετα, έκαναν χρήση αντεπαναστατικής βίας και τον σκότωσαν εν ψυχρώ. Τούτο στάθηκε σπουδαίο μάθημα για τις πλατιές μάζες των Μαύρων στις Ηνωμένες Πολιτείες. Έχει ξεσηκώσει νέα θύελλα στον αγώνα τους ενάντια στη βίαιη καταστολή, που σαρώνει πάνω από εκατό πόλεις στις Ηνωμένες Πολιτείες, μια θύελλα που όμοιά της ποτέ δεν έχει ξανασυμβεί στην ιστορία της χώρας αυτής. Δείχνει ότι μια εξαιρετικά σφοδρή επαναστατική δύναμη σοβεί ανάμεσα στους περισσότερους από είκοσι εκατομμύρια Μαύρους Αμερικανούς.
Η θύελλα του Αφροαμερικανικού αγώνα που διεξάγεται μέσα στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι μια χτυπητή εκδήλωση της γενικευμένης πολιτικής και οικονομικής κρίσης που πια μαστίζει τον ιμπεριαλισμό των ΗΠΑ. Είναι αποκαλυπτικό το πλήγμα που καταφέρνει στον ιμπεριαλισμό των ΗΠΑ, ο οποίος ταλανίζεται διπλά, από δεινά στο εσωτερικό και στο εξωτερικό.
Ο Αφροαμερικανικός αγώνας δεν είναι μόνο ένας αγώνας που δίνεται από τους εκμεταλλευόμενους και καταπιεσμένους Μαύρους για την ελευθερία και τη χειραφέτηση. Είναι και νέο σάλπισμα σε όλους τους εκμεταλλευόμενους και καταπιεσμένους των Ηνωμένων Πολιτειών, να αντιπαλέψουν τη βάρβαρη κυριαρχία της μονοπωλιακής καπιταλιστικής τάξης. Δίνει τεράστια βοήθεια και έμπνευση στη λαϊκή πάλη σε ολόκληρο τον κόσμο ενάντια στον ιμπεριαλισμό των ΗΠΑ, και στον αγώνα του βιετναμέζικου λαού ενάντια στον ιμπεριαλισμό των ΗΠΑ. Εκ μέρους του κινεζικού λαού, εκφράζω αποφασιστική στήριξη στον δίκαιο αγώνα των Μαύρων στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι φυλετικές διακρίσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι παράγωγο του αποικιοκρατικού και ιμπεριαλιστικού συστήματος. Η αντίθεση ανάμεσα στις μάζες των Μαύρων των Ηνωμένων Πολιτειών και τους κυρίαρχους κύκλους που διαφεντεύουν τις ΗΠΑ είναι αντίθεση ταξική. Μόνο με την ανατροπή της αντιδραστικής κυριαρχίας της μονοπωλιακής καπιταλιστικής τάξης των ΗΠΑ και με την καταστροφή του αποικιοκρατικού και ιμπεριαλιστικού συστήματος μπορούν οι Μαύροι μέσα στις Ηνωμένες Πολιτείες να κατακτήσουν την πλέρια χειραφέτηση. Οι μάζες των Μαύρων και οι μάζες των λευκών εργαζόμενων στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν κοινά συμφέροντα και κοινούς στόχους, για τους οποίους να αγωνιστούν. Γι’ αυτό και ο Αφροαμερικανικός αγώνας κερδίζει τη συμπάθεια και τη στήριξη όλο και πιο πολλών λευκών εργαζόμενων και προοδευτικών ανθρώπων μέσα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο αγώνας των Μαύρων στις Ηνωμένες Πολιτείες αναπόδραστα θα γίνει ένα με το αμερικάνικο εργατικό κίνημα και έτσι θα τερματιστεί, στο τέλος, η εγκληματική κυριαρχία της μονοπωλιακής καπιταλιστικής τάξης των ΗΠΑ.
Το 1963, στη «Δήλωση Στήριξης των Αφροαμερικανών στον Δίκαιο Αγώνα τους Ενάντια στις Φυλετικές Διακρίσεις από τον Αμερικανικό Ιμπεριαλισμό», είπα ότι «το αισχρό σύστημα της αποικιοκρατίας και του ιμπεριαλισμού αναδύθηκε και άνθισε με το σκλάβωμα των Νέγρων και με το εμπόριο των Νέγρων, και είναι βέβαιο πως το τέλος του θα έρθει με την πλέρια χειραφέτηση των Μαύρων». Εξακολουθώ να έχω την άποψη αυτή.
Πια η παγκόσμια επανάσταση έχει περάσει σε σπουδαία νέα περίοδο. Ο αγώνας των Μαύρων στις Ηνωμένες Πολιτείες για χειραφέτηση είναι κομμάτι αναπόσπαστο του συνολικού αγώνα όλων των ανθρώπων του κόσμου ενάντια στον ιμπεριαλισμό των ΗΠΑ, κομμάτι αναπόσπαστο της σύγχρονης παγκόσμιας επανάστασης. Απευθύνω κάλεσμα στους εργάτες, στους αγρότες και στους επαναστάτες διανοούμενους όλων των χωρών, και σε όλους όσοι είναι πρόθυμοι να παλέψουν ενάντια στον ιμπεριαλισμό των ΗΠΑ, να αναλάβουν δράση και να δώσουν αμέριστη στήριξη στον αγώνα των Μαύρων στις Ηνωμένες Πολιτείες! Λαοί όλου του κόσμου, ενωθείτε με ακόμα στενότερους δεσμούς και εξαπολύστε αδιάκοπη και στιβαρή επίθεση ενάντια στον κοινό μας εχθρό, τον ιμπεριαλισμό των ΗΠΑ και τους συνεργούς του! Μπορεί με βεβαιότητα να ειπωθεί ότι η πλέρια κατάρρευση της αποικιοκρατίας, του ιμπεριαλισμού και όλων των συστημάτων εκμετάλλευσης, και η πλέρια χειραφέτηση όλων των καταπιεσμένων λαών και εθνών του κόσμου, δεν βρίσκονται πολύ μακριά.
[Μετάφραση: Νίκος Λάιος]
