Για την «ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων στην Περιφέρεια Πελοποννήσου» ο λόγος, το «μεγάλο έργο» του περιφερειάρχη Π. Τατούλη, που αποτελεί «πλέον το εθνικό μοντέλο για τη χώρα – είτε το θέλουμε είτε όχι».
Στο κομμάτι της αδιαφάνειας, η αρμόδια αντιπεριφερειάρχης χαρακτήρισε τα στοιχεία του διαγωνισμού απόρρητα, ενώ ο μόνος που είχε ενημέρωση από τον περιφερειάρχη είναι η Ειδική Γραμματεία ΣΔΙΤ και όχι οι υπόλοιπες αρμόδιες υπηρεσίες. Σύμφωνα με πληροφορίες, ακόμη και τα μέλη της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας ενέκριναν τα τεύχη του διαγωνισμού χωρίς καν να τα δουν. Ακόμη, ο προσωρινός Ανάδοχος ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή κλήθηκε να υποβάλει τις μελέτες για έγκριση περιβαλλοντικών όρων εν κρυπτώ.
Στη συνέχεια οι υπηρεσίες της περιφέρειας κλήθηκαν να υποβάλουν το φάκελο για αδειοδότηση στις αρμόδιες Αρχές του ΥΠΕΚΑ, που ούτε αυτές ονοματίζονταν, αφού διενέργησαν τους απαραίτητους ελέγχους, σε… μια εβδομάδα. Εν τέλει, στις 19 Νοεμβρίου ολοκληρώθηκε από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Περιβάλλοντος ο έλεγχος πληρότητας της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) του έργου. Το ΥΠΕΚΑ, σε αίτημα κατάθεσης εγγράφων, σχετικά με το έργο, των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Κοδέλα, Πετράκου και Ζαχαριά αποκρίθηκε πως η μελέτη σκοπιμότητας, που ουσιαστικά αποτελεί διερεύνηση του ποια «λύση» είναι καλύτερη, θα εκπονηθεί από τον… Ανάδοχο! Σε μια κορύφωση της αδιαφανούς πρακτικής, το υπουργείο μάλιστα δηλώνει ότι δημόσιος διάλογος και διαβούλευση δεν πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια των διεθνών διαγωνιστικών διαδικασιών για την ανάθεση έργων! Όσο για την ενημέρωση των πολιτών, ούτε λόγος να γίνεται.
Ο λόγος μου… συμβόλαιο
Μελετώντας τους όρους (όσοι είναι δυνατόν να βρεθούν, τέλος πάντων) της συγκεκριμένης ΣΔΙΤ, μοιάζει να στηρίζεται στις Υπεύθυνες Δηλώσεις του επενδυτή ότι θα τα καταφέρει. Συμβαλλόμενος για 28 χρόνια είναι η περιφέρεια. Ουσιαστικά, οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης εκπαραθυρώνονται, καθώς δεν αναφέρονται πουθενά. Ακόμη, την επίβλεψη των εργασιών σε όλη τη διάρκεια της σύμβασης την έχει ένας «ανεξάρτητος ελεγκτής», που έχει δηλώσει στην προσφορά του ο… Ανάδοχος! Και η καταβολή αμοιβής προς τον Ανάδοχο από τα Δημόσια Ταμεία θα γίνεται με μια απλή πιστοποίηση του Ανεξάρτητου Ελεγκτή που όρισε ο… Ανάδοχος! Επιπρόσθετα, υπάρχει δέσμευση της περιφέρειας, ώστε σε περίπτωση που η συνολική ποσότητα των Συμβατικών Αποβλήτων που παραδόθηκαν στα Σημεία Παραλαβής ή/και στα Εναλλακτικά Σημεία Παραλαβής είναι μικρότερη από την Ελάχιστη Εγγυημένη Ποσότητα, η Περιφέρεια Πελοποννήσου θα αποζημιώνει τον Ιδιωτικό Φορέα Σύμπραξης για απώλεια εσόδων από τρίτους.
Τελευταία «καινοτομία»: Στο συγκεκριμένο, «πρότυπο» έργο ΣΔΙΤ, τον χώρο στον οποίο χωροθετείται η Μονάδα Επεξεργασίας δεν τον επιλέγει το κράτος, έπειτα από μελέτες, αλλά ο ιδιώτης, παρά το γεγονός ότι ο ίδιος ο ανταγωνιστικός διάλογος προϋποθέτει αδειοδοτημένο χώρο από την πολιτεία.
Όπως χαρακτηριστικά λέει στον Δρόμο η Γεωργία Ασημακοπούλου, μηχανικός Δ.Υ., «οι μελέτες αποκαλύπτουν ένα οικονομικό και περιβαλλοντικό σκάνδαλο. Ο περιφερειάρχης δεν ρωτάει κανέναν, πρόκειται για ξεπούλημα. Οι εργολάβοι δεν ελέγχονται. Ακόμα και οι μνημονιακοί δήμαρχοι, στο άκουσμα πως θα πρέπει να στέλνουν τα σκουπίδια 80 χλμ. μακριά, άρχισαν να ξεσηκώνονται. Το κόστος μέχρι να φτάσει κάθε απορριμματοφόρο στην πόρτα της μονάδας είναι έξτρα. Ο Δήμος Νότιας Κυνουρίας, όπως και ο Δήμος Γόρτυνας, πώς θα φτάνουν στη Μεγαλόπολη;».
Τι θα χτιστεί
Στην Περιφέρεια Πελοποννήσου προβλέπονται 3 ΜΕΑ-ΧΥΤΥ επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων, που παράγουν… υλικό «τύπου κόμποστ για χρήση περιορισμένες όπως οι ημερήσια κάλυψη ΧΥΤΥ, αποκαταστάσεις ΧΑΔΑ». Η μία εξ αυτών, η ΜΕΑ στη περιοχή Μεγαλόπολης, προβλέπεται να έχει ξεχωριστή γραμμή υποδοχής των προδιαλεγμένων οργανικών από όλη την Περιφέρεια για την παραγωγή κόμποστ καλής ποιότητας.
Την Τρίτη, 21/1, έληξε η προθεσμία για κατάθεση γνώμης για τη ΜΠΕ του έργου. Οι ενστάσεις των κατοίκων για τις χωροθετήσεις στην Παλαιόχουνη και στην Καλλιρρόη και το σοκ των δημάρχων για το κόστος διογκώνονται. Η προσφορά του προσωρινού Αναδόχου προβλέπει κόστος χρήσης της ΜΕΑ/ΧΥΤΥ 67,00 ευρώ/τόνο, προ ΦΠΑ. Αυτό είναι το κόστος για να ανοίξει η πόρτα, κι όχι για να φτάσουν τα απορρίμματα στις εγκαταστάσεις. Το «ταξίδι» των σκουπιδιών θα στοιχίσει ακόμα περισσότερο για πολλούς ΟΤΑ, που απέχουν ακόμη και 70χλμ. από την εγκατάσταση. Η ίδια η ΜΠΕ είναι διάτρητη. Αναφέρεται «ότι ελήφθη ιδιαίτερη μέριμνα για ευρύ κοινωνικό διάλογο για την ακριβή χωροθέτηση των εγκαταστάσεων». Όμως, δεν περιλαμβάνεται στη ΜΠΕ κανένα στοιχείο που να τεκμηριώνει τη διενέργεια διαλόγου κατά τη σύνταξή της έως και την υποβολή της προς έγκριση. Και όχι μόνο. Από πλήθος δημόσιων τοποθετήσεων πολιτών και αιρετών, διαπιστώνεται ακριβώς το αντίθετο, κάτι που δείχνει ότι δεν έχει προηγηθεί καμία κοινωνική διαβούλευση για τις χωροθετήσεις.
Επιπλέον, σε έναν ουσιαστικό και όχι προσχηματικό κοινωνικό διάλογο, τα κριτήρια και η μεθοδολογία αξιολόγησης είναι αντικείμενο της δημόσιας διαβούλευσης. Στην προκειμένη περίπτωση ο «διάλογος» διεξήχθη μεταξύ περιορισμένου αριθμού προσώπων και η όλη διαδικασία χαρακτηρίστηκε από την αναθέτουσα αρχή «απόρρητη». Η ΜΠΕ του Έργου δεν έχει ούτε ένα στοιχείο για τη συγκεκριμένη «ΣΔΙΤ» και δεν περιλαμβάνεται το σχέδιο σύμβασης ούτε και οι όροι πρόσκλησης για υποβολή δεσμευτικής προσφοράς. Επιπλέον, δεν έχουν ληφθεί υπ’ όψιν στοιχεία για την αποτίμηση-αξιολόγηση της «Υφιστάμενης Ρύπανσης» στην πέριξ και στην ευρύτερη περιοχή, ενώ χαρακτηριστικό της περιβαλλοντικής «ευαισθησίας» είναι ότι το καταφύγιο άγριας ζωής, Κερασταρέικο Δρυόδασος και το Φαράγγι της Μπαρμπουτσάνας απέχουν 1,5 χιλιόμετρο από την επίμαχη θέση.
Παρ’ όλα αυτά, την Παρασκευή, 25 Ιανουαρίου, σε μια μαραθώνια συνεδρίαση 9 ωρών, το Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου ενέκρινε την ΜΠΕ. Όλα αυτά, φυσικά, υπό τον κλοιό των ΜΑΤ που εμπόδιζαν τους κατοίκους να εισέλθουν στο χώρο και να εκφράσουν την γνώμη τους, οδηγώντας το μεγαλύτερο μέρος της αντιπολίτευσης να αποχωρήσει.
Αυτό είναι όραμα! Το οποίο μάλιστα δεν περιλαμβάνει καμία μέριμνα για τα αγροτικά απόβλητα (π.χ. απόβλητα ελαιοτριβείων), με την εταιρία να δηλώνει «ανοικτή» σε… συζήτηση!
