Ανομολόγητες επιδιώξεις πίσω από την επιθυμία για απόσυρση του ΡΣΘ
του Γιάννη Γρηγοριάδη*
Ενώ η συζήτηση στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής τελείωσε και το νομοσχέδιο για τα Ρυθμιστικά Σχέδια Αθήνας και Θεσσαλονίκης οδεύει για ψήφιση στο Β’ Θερινό Τμήμα της, ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι θεσμικές εξελίξεις που προέκυψαν και οι παρεμβάσεις που εκδηλώθηκαν για το νέο Ρυθμιστικό της Θεσσαλονίκης (ν.ΡΣΘ).
Η πολύ πρόσφατη ψήφιση του ν.4269/28-6-2014 για τη «Χωροταξική και πολεοδομική μεταρρύθμιση – Βιώσιμη ανάπτυξη» (ΦΕΚ 142 Α), αλλάζει τα πάντα στον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό, υποβαθμίζοντάς τον και με δυνατότητες τροποποιήσεων με άμεσες Υπουργικές παρεμβάσεις για εξυπηρέτηση των εκάστοτε ποικιλώνυμων συμφερόντων. Είναι προφανές ότι σχεδιασμός, με κοινωνική συμμετοχή και έλεγχο, δεν συνάδει με την ασυδοσία των νεοφιλελεύθερων πολιτικών που ασκούνται. Ενδεικτική είναι η διάταξη του προαναφερόμενου νόμου που αφορά τα Ρυθμιστικά Σχέδια (Ιωαννίνων, Καβάλας, Βόλου, Πάτρας, Ηρακλείου Κρήτης) που βρίσκονται σε εκκρεμείς διαδικασίες έγκρισης, οι στρατηγικές κατευθύνσεις αυτών να εγκρίνονται με απόφαση του Υπουργού ΠΕΚΑ και οι ρυθμιστικές κατευθύνσεις τους με Προεδρικό Διάταγμα.
Μεθοδευμένη υπονόμευση
Σε ότι αφορά το ν.ΡΣΘ, η επιμονή του πρώην αναπληρωτή Υπουργού ΠΕΚΑ κ. Καλαφάτη και των λοιπών βουλευτών Θεσσαλονίκης της Ν.Δ., καθώς και των δημάρχων τους, του κ. Μπουτάρη και του Περιφερειάρχη κ. Τζιτζικώστα, για απόσυρση του ΡΣΘ και επανακατάθεσή του το φθινόπωρο αφού εγκριθεί το Περιφερειακό Χωροταξικό Πλαίσιο Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΧΠΚΜ), υποκρύπτει άλλες επιδιώξεις. Αφενός την περαιτέρω υποβάθμισή του: με την εκ των υστέρων προσαρμογή του σύμφωνα με το ΠΧΠΚΜ, χάνει τον ιδιαίτερο ρόλο του ουσιαστικά, σαν ένα διακριτό και καθοριστικό επίπεδο στρατηγικού σχεδιασμού. Ο κύριος λόγος της μεθοδευμένης αυτής υπονόμευσης είναι οι απόψεις για «διευκόλυνση επενδύσεων» (Καλαφάτης), «άρση εμποδίων αδειοδότησης» (Τζιτζικώστας), «η ανάπτυξη επέρχεται με την απελευθέρωση των παραγωγικών δυνάμεων και όχι με τον σοβιετικού τύπου εγκλωβισμό τους» (πρόεδρος ΕΒΕΘ, κ. Μπακατσέλος).
Σ’ αυτή την «αναπτυξιακή» επίθεση πρωτοστατούν και οι δήμαρχοι χωρίς ενημέρωση και διαβούλευση των δημοτών και χωρίς την τυπική νομιμοποίηση των προτάσεών τους από τα Δημοτικά Συμβούλια. Οι κ. Λαφαζανίδης (Ευόσμου – Κορδελιού), Κυρίζογλου (Αμπελοκήπων – Μενεμένης), Παπαδόπουλος (Παύλου Μελά) της ιδιαίτερα επιβαρημένης περιβαλλοντικά και εκτεθειμένης σε Βιομηχανικά Ατυχήματα Μεγάλης Έκτασης, Δυτικής Θεσσαλονίκης ζητούν από τον Υπουργό ΠΕΚΑ με έγγραφό τους την κατάργηση του εμποδίου των ζωνών επικινδυνότητας των εγκαταστάσεων SEVESO που προβλέπονται στο ν.ΡΣΘ, ως «εμπόδιο ανάπτυξης της Θεσσαλονίκης». Και ο Μπουτάρης απροκάλυπτα πλέον και χωρίς το πολιτικό κόστος των εκλογών, δεν υστερεί σε «αναπτυξιακές» προτάσεις: δημιουργία δικτύου μαρινών στο θαλάσσιο μέτωπο, επιχωμάτωση της παραλίας στο Ποσειδώνιο και στους Λαχανόκηπους, επιχειρηματικά κέντρα στους Λαχανόκηπους και στο Αλλατίνη με ειδικούς όρους δόμησης και ΣΔΙΤ, εγκατάσταση τελεφερίκ από την παραλία στο Σέιχ-Σου, μη μετεγκατάσταση της ΔΕΘ, κύρια και κατά προτεραιότητα (και όχι αποκλειστικότητα) χρήση αστικού πρασίνου και 15% της γης για κοινωνικές εξυπηρετήσεις στα πρώην στρατόπεδα, κ.ά.
Το ν.ΡΣΘ βέβαια, χωρίς να είναι «φιλοπεριβαλλοντικό» μετά τις αλλεπάλληλες, απροσχημάτιστες παρεμβάσεις που υπέστη, δεν εξυπηρετεί το σύνολο των άμεσων, συγκεκριμένων σχεδίων των επιχειρηματιών και των πολιτικών και ιδεολογικών υποστηρικτών τους, γι’ αυτό θέλουν να το προσαρμόσουν κατάλληλα. Η «ανάπτυξη» που μας επιφυλάσσουν, καταλύοντας και απεμπολώντας κάθε εργαλείο σχεδιασμού και ελέγχου, λεηλατεί το δημόσιο χώρο και τα κοινά αγαθά και προοιωνίζεται επιδείνωση της ποιότητας ζωής αλλά και της ασφάλειας των πολιτών. Η κυβέρνηση της Αριστεράς με τον ΣΥΡΙΖΑ και την κοινωνία θα αντιταχθεί και θα ανατρέψει αυτές τις ολέθριες πολιτικές, σύντομα.
* Ο Γιάννης Γρηγοριάδης είναι Μέλος της Ν.Ε. Α’ Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ