(στήλη “Γυρίζει”)
Οι εξελίξεις στο Ιράκ δείχνουν το μέλλον της Ουκρανίας. Η διά της εξωτερικής βίας αλλαγή δεδομένων και συσχετισμών στο πρώτο, οδήγησαν σε ένα τερατούργημα. Στη διάλυση μιας κρατικής οντότητας που ήταν από τις πιο πολιτισμένες, συγκροτημένες, ανεπτυγμένες στο σύγχρονο αραβικό κόσμο. Στο διαμελισμό της χώρας στη βάση εθνοσεχταριστικών αντιθέσεων. Στην ανάδυση και κυριάρχηση των πιο κτηνωδών δυνάμεων που κάθε κοινωνία μπορεί να κρύβει στο υπόστρωμά της, λογικό επακόλουθο κατοχικών πολιτικών αποκτήνωσης. Και δεν μιλήσαμε καθόλου για τους νεκρούς, τους πρόσφυγες, τους ανάπηρους, τους άρρωστους, τους φυλακισμένους, τους δυστυχισμένους.
Αλλά υπάρχει ένα «αλλά» και μια μεγάλη διαφορά με την Ουκρανία. Στην περίπτωση της εισβολής στο Ιράκ ξεσηκώθηκε ένα παγκόσμιο αντιπολεμικό κίνημα, εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων. Επιπλέον –και αυτό έπαιξε το ρόλο του– όχι μόνο η Ρωσία και η Κίνα, όπως και μεγάλο τμήμα της Δύσης, η Γαλλία του Σιράκ, η Γερμανία του Σρέντερ και η «παλαιά Ευρώπη» που τους ακολουθούσε, αντιτάχθηκε επίσης σε εκείνον τον πόλεμο. Ακόμη κι ένας Γάλλος δεξιών πολιτικών πεποιθήσεων τότε, βλέποντας όσα εξελίσσονται σήμερα στο Ιράκ, εύκολα αντιλαμβάνεται τις τραγικές συνέπειες και ευθύνες της αμερικανοβρετανικής Δυτικής πολιτικής.
Στην Ουκρανία τα πράγματα εξελίσσονται πολύ διαφορετικά και οι ιδεολογικές υποθήκες που τίθενται είναι ριζικά διαφορετικές. Αύριο όχι μόνο ο Γάλλος των δεξιών πολιτικών πεποιθήσεων αλλά ακόμη και ο Γάλλος των αριστερών πολιτικών πεποιθήσεων δεν θα αποδώσει με την ίδια ευκολία, το ίδιο «αυτονόητα» με την περίπτωση του Ιράκ, όσα θα γίνουν στην Ουκρανία με όσα συμβαίνουν σήμερα.
Κι όμως στην Ουκρανία, όπως και στο Ιράκ, μπαίνουν οι βάσεις για τη διάλυση μιας ανεπτυγμένης ευρωπαϊκής χώρας με σημαντικό πολιτισμό και παρελθόν. Μπαίνουν οι βάσεις για το διαμελισμό της στη βάση εθνικών τεχνητών διαχωρισμών και αντιθέσεων. Μπαίνουν οι βάσεις για την ανάδυση και κυριάρχηση των πιο κτηνωδών δυνάμεων της ουκρανικής κοινωνίας.
Αιτία και εδώ είναι η διά της εξωτερικής βίας αλλαγή δεδομένων και συσχετισμών στο εσωτερικό της χώρας από τη Δύση, αν και χωρίς στρατιωτική επέμβαση. Ο διά της βίας αναπροσανατολισμός και ένταξη σε μια Δυτική, ευρωατλαντική τροχιά ενός ολόκληρου λαού που στη συντριπτική του πλειοψηφία είναι ιστορικά προσανατολισμένος και φίλος προς την ευρωπαϊκή Ανατολή, και που ακόμη και η εκπεφρασμένη επιθυμία του για σύνδεση με την Ε.Ε. σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με το όραμα της… βίζας και της ατομικής απόδρασης από τη μίζερη, άθλια καθημερινότητα της Ουκρανίας των ολιγαρχών.
Θα ήταν τόσο λάθος να αποδώσει κάποιος τα όσα συμβαίνουν και όσα πρόκειται να συμβούν στην Ουκρανία, απλώς και μόνο σε εθνικιστικές και γεωπολιτικές αντιπαραθέσεις παραβλέποντας τον ελέφαντα της ωμής ξένης επέμβασης και την διά της βίας αλλαγή συσχετισμών, όσο και το να αποδώσει όσα συμβαίνουν σήμερα στο Ιράκ σε προϋπάρχουσες σεχταριστικές και γεωπολιτικές αντιπαραθέσεις, παραβλέποντας τον ελέφαντα της ξένης εισβολής και κατοχής.
Αλλά γι’ αυτόν τον ελέφαντα ακούγονται σήμερα πολύ λιγότερα απ’ όσα θα έπρεπε, πολλοί προσφεύγουν στην ευκολία της εξίσωσης Δύσης και Ρωσίας, ή ακόμη χειρότερα θεωρούν χειρότερο κακό από τη Δυτική επέμβαση το φιλορωσικό εθνικισμό και αντίσταση στην ανατολική Ουκρανία…
Γιώργος Τσίπρας
