Του Σταμάτη Μαυροειδή
H διεθνής ανακήρυξη των «Παγκόσμιων Ημερών καθιερώθηκε -υποτίθεται- με σκοπό να ευαισθητοποιήσει την παγκόσμια κοινή γνώμη απέναντι στα προβλήματα που βασανίζουν τον πλανήτη και να συμβάλει κατά το δυνατόν στο μετριασμό -ή- και στη λύση τους, ίσως. Η επιλογή αλλά και η ωφέλεια των συγκεκριμένων -ατάκτως ερριμμένων- ημερών που παρεμπιπτόντως είναι τόσο πολλές ώστε να συνωστίζονται ασφυκτικά για να χωρέσουν στον ημερολογιακό χρόνο, είναι όχι μόνο αμφίβολη αλλά και παραπλανητική απέναντι στα θύματα που… δήθεν «περιθάλπει» αλλά και για όσους στέργουν με προθυμία να εντάξουν τις μέρες αυτές στο συλλογικό «ευαισθητολόγιό» τους, υπερασπιζόμενοι ως καλοπροαίρετη τη λογική και το συμβολισμό τους. Η ζωή, δυστυχώς, αποδεικνύεται πιο απαιτητική και πιο περίπλοκη από τη χειραγώγηση γι’ αυτό και ο αγώνας της μνήμης ενάντια στη λησμονιά δεν μπορεί να μπαίνει, ούτε, πολύ περισσότερο να εξαντλείται σε εύπεπτα «κουτάκια» που απλώς ναρκοθετούν τη συνείδηση.
Αν ο παραπάνω ισχυρισμός έχει κάποια «νόμιμη» βάση στη συζήτηση τότε να πάμε λίγο παρακάτω. Προφανώς η υπόθεση εργασίας δεν περιστρέφεται αποκλειστικά γύρω από την καθιέρωση των διεθνών ημερών και τους σκοπούς τους. Αναφέρεται, πρωτίστως, στη χωρίς αναρώτηση αποδοχή των πραγμάτων που θεσμίζονται και επιβάλλονται από την κυρίαρχη ιδεολογία. Μια ιδεολογία που αρκετοί απ’ την «απέναντι όχθη», τη «δική μας» εννοώ, ενστερνιζόμαστε χωρίς καν να το συνειδητοποιούμε. Και εκεί που έχουμε σχεδόν πεισθεί ότι ανάλογες υπομνήσεις και γιορτασμοί συμβάλλουν στο μετριασμό ή την απάλειψη του κακού, το κακό σε πείσμα των αντιλήψεών μας εξαπλώνεται τρομακτικά.
Δείτε για παράδειγμα τον ρατσισμό, και τον φασισμό επ’ ευκαιρία (και) της παγκόσμιας ημέρας για την εξάλειψη των φυλετικών διακρίσεων που… γιορτάστηκε στις 21 Μαρτίου. Δείτε ποια πρόοδος έχει συντελεστεί στο θέμα των διακρίσεων από το 1966, από τότε δηλαδή που ο φιλεύσπλαχνος ΟΗΕ ονομάτισε τη χθεσινή μέρα ως «διεθνή» εις ανάμνηση και τιμή ενός τραγικού… «συμβάντος». Το… συμβάν (τόσο απλή η διατύπωση) είναι, ότι στις 21 Μαρτίου του 1960 η αστυνομία του κράτους των ρατσιστών της Νότιας Αφρικής πυροβόλησε εν ψυχρώ μια διαδήλωση φοιτητών στην πόλη Σάρπβιλ, σκοτώνοντας 70 παιδιά που διαμαρτύρονταν ειρηνικά κατά των νόμων του Απαρτχάιντ. Δείτε την έκταση αλλά και τη συχνότητα που τέτοια συμβάντα επαναλαμβάνονται στον καιρό μας, την αντιμετώπισή τους από την κοινωνία αλλά και τον κυνικό εθισμό της ίδιας αυτής κοινωνίας στη φρίκη.
Το αποτέλεσμα είναι απολύτως δυσάρεστο για τους λαούς, απολύτως πρόσφορο για το ρίζωμα και την επέκταση του εκφασισμού. Με λίγα λόγια: τα συνθήματα, οι διακηρύξεις, τα εγχειρίδια χρηστομάθειας, περί… του προστατευόμενου είδους των διεθνών ημερών έχουν περιπέσει σ’ ένα άχρηστο πια, αλλά τρομακτικό συνειδησιακό κενό στο οποίο αισθάνονται βολικά οι πάντες. Και εκείνοι που υποκριτικά τις καθιέρωσαν και οι υπόλοιποι που εξαντλούν την υποχρέωσή τους με την άκριτη αποδοχή ή τη συμμετοχή σ’ αυτές… Κάτι δεν κάνουμε σωστά, κάτι πιο ουσιαστικό, πρωτότυπο και ευφάνταστο χρειάζεται που να υπερβαίνει τις αυτάρεσκες εκδηλώσεις και (επιτέλους) να ενεργοποιεί τις από χρόνια αφυδατωμένες αξίες, οι οποίες μπορεί τιμητικά να κοσμούν το πέτο, απουσιάζουν όμως απ’ τη σκέψη.
