Δημοψήφισμα για το νερό στη Θεσσαλονίκη: Άρθρα, δηλώσεις και συνεντεύξεις στο Δρόμο της Αριστεράς
Να υπερασπιστούμε την απόφαση του λαού της Θεσσαλονίκης
Του Γιάννη Ν. Κρεστενίτη*
Παρά τις επείγουσες υπουργικές και δικαστικές εντολές της προηγούμενης ημέρας που χαρακτήριζαν το δημοψήφισμα για το νερό παράνομο και απαγόρευαν τη χρήση ακόμη των αυλών των σχολείων-εκλογικών κέντρων. Παρά την απαγόρευση χρήσης των εκλογικών καταλόγων (που όμως μπορούν να τους προμηθεύονται τα κόμματα, οι αυτοδιοικητικές παρατάξεις και οι υποψήφιοι των εκλογών, δηλαδή μερικές εκατοντάδες ή και χιλιάδες άτομα ανά δήμο). Παρά την υπενθύμιση-απειλή ότι η παράβαση της εκλογικής νομοθεσίας, η χρήση των καταλόγων είναι αυτόφωρο αδίκημα και μπορεί να έχει βαριές ποινές. Το δημοψήφισμα για το νερό έγινε!
Στο δημοψήφισμα συμμετείχαν 218.000 πολίτες της Θεσσαλονίκης, δηλαδή περίπου το 40% των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους ή το 65% όσων ψήφισαν στις αυτοδιοικητικές εκλογές των αντίστοιχων τμημάτων. Η συμμετοχή αυτή ήταν πλήρως ανεμπόδιστη, όχι υποχρεωτική, και απαιτούσε μεγαλύτερη αναμονή και υπομονή από όποιον/α επιθυμούσε να ψηφίσει, λόγω των προσκομμάτων που επέβαλαν οι υπουργικές εντολές παρεμπόδισης.
Την αποτυχία ματαίωσης του δημοψηφίσματος, ακολούθησε η προσπάθεια υποτίμησής του, με «ενστάσεις» επί της «τυπικότητάς του» (όπως ότι δεν υπήρχε παραβάν, δεν υπήρχε φάκελος για το ψηφοδέλτιο κ.ά.) παραβλέποντας τα πρωτόγνωρα μεγέθη συμμετοχής, το πλήθος των εθελοντών και τα κυβερνητικά προσκόμματα και παραλείψεις (για την οργάνωση πλήρως τυπικού δημοψηφίσματος).
Το όψιμο ενδιαφέρον κάποιων για την τυπικότητα του δημοψηφίσματος δεν προκαλεί έκπληξη. Όλους αυτούς, όμως, δεν τους αντιληφθήκαμε να συμμετέχουν στο δημόσιο διάλογο, να καταθέτουν επιχειρήματα ότι η σχεδιαζόμενη ιδιωτικοποίηση του νερού, δηλαδή η πώληση της ΕΥΑΘ στη Θεσσαλονίκη και της ΕΥΔΑΠ στην Αθήνα, θα είναι προς το συμφέρον των πολιτών και της ελληνικής οικονομίας ή το αντίθετο. Δεν τους ακούσαμε να απαιτούν ένα καλύτερα οργανωμένο δημοψήφισμα από τους δήμους ή ένα πλήρως τυπικά οργανωμένο δημοψήφισμα από την κυβέρνηση, ούτε και την «επέπληξαν» όταν προσπάθησε να το παρεμποδίσει. Οι όψιμοι τιμητές της τυπικότητας αποκρύπτουν, επίσης, ότι στη διαδικασία του δημοψηφίσματος συμμετείχε 27μελής αντιπροσωπεία ξένων παρατηρητών, απεσταλμένων από την ομοσπονδία των ευρωπαϊκών συνδικάτων, αλλά και πολυμελής ομάδα νομικών από τον Δικηγορικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης, που είχαν επικεντρώσει το ενδιαφέρον τους στην τήρηση μιας όσο το δυνατόν καλύτερης τυπικής διαδικασίας.
Το δημοψήφισμα για το νερό ήταν μια διαδικασία που επιβλήθηκε από το κίνημα του νερού, όπου πρωτεύοντα και ουσιαστικό ρόλο είχε και θα εξακολουθήσει να έχει το SOSτε το Νερό. Το κίνημα αυτό «υποχρέωσε» τα 11 Δημοτικά Συμβούλια των δήμων της Θεσσαλονίκης και το Δ.Σ. της ΠΕΔ/ΚΜ να έχουν αποφασίσει κατά της πώλησης της ΕΥΑΘ και υπέρ της διεξαγωγής του δημοψηφίσματος ήδη πολύ πριν από το καλοκαίρι του 2013.
Οι πολίτες της Θεσσαλονίκης με πρωτόγνωρη συμμετοχή, υλοποίησαν το πρώτο άτυπο, αλλά επίσημο δημοψήφισμα που αφορούσε τη διαχείριση του πιο σημαντικού κοινού αγαθού, του νερού και απάντησαν συντριπτικά ότι δεν επιθυμούν αυτό να μετατραπεί σε εμπόρευμα στα χέρια ιδιωτικών ομίλων.
Είναι βέβαια κατανοητό ότι η μεγάλη επιτυχία του δημοψηφίσματος δεν πρέπει να οδηγήσει σε επανάπαυση. Τα συμφέροντα γύρω από την ιδιωτικοποίηση του νερού είναι πολύ μεγάλα. Το κίνημα του νερού πρέπει να παραμείνει σε πλήρη ετοιμότητα, που σημαίνει ότι θα πρέπει να εξασφαλίσει μια πολύ καλύτερη εθνική και πανευρωπαϊκή διασύνδεση αλλά και να επεξεργαστεί πλήρως, μέσα από πλατιά κοινωνική διαβούλευση, το νέο σχέδιο διαχείρισης του πλήρους κύκλου του αστικού νερού (ύδρευση-αποχέτευση) που θα εξασφαλίσει τη δημόσια ιδιοκτησία του νερού, την κοινωνική του διαχείριση με δημοκρατικό έλεγχο και πλήρη διαφάνεια.
* Ο Γιάννης Ν. Κρεστενίτης είναι καθηγητής ΑΠΘ, μέλος του SOSτε το Νερό
Μια πρωτόγνωρη εμπειρία για τους εκατοντάδες εθελοντές
Ζητήσαμε από τρεις εθελοντές να μας μιλήσουν για την εμπειρία τους, να μας περιγράψουν ποιος ήταν ο ρόλος τους στο δημοψήφισμα και ποιο είναι το συμπέρασμα που τους μένει απ’ όλη αυτή την εμπειρία.
Αθηνά Τέσκου (SOSτε το Νερό):
Νίκη-σταθμός το δημοψήφισμα
Συμμετέχω στο Συντονιστικό του SOSτε το Νερό, απ’ την πρώτη στιγμή. Τους τελευταίους μήνες οι δράσεις μας αφορούσαν την προετοιμασία του δημοψηφίσματος, την εύρεση εθελοντών και την ενημέρωση των πολιτών της Θεσσαλονίκης για τις επιπτώσεις που θα επιφέρει η ιδιωτικοποίηση. Τη μέρα του μεγάλου δημοψηφίσματος ήμουν απο νωρίς το πρωί στο «επιχειρησιακό κέντρο» που στήθηκε στο δημαρχείο, με σκοπό να καλύπτουμε τυχόν προβλήματα. Τα μόνα προβλήματα που προέκυψαν, ήταν θετικά και είχαν να κάνουν με το ότι η συμμετοχή του κόσμου ξεπέρασε κάθε προσδοκία, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ουρές έξω απο τα εκλογικά κέντρα, με τον κόσμο όμως να περιμένει υπομονετικά και αποφασισμένος. Η προσπάθεια της κυβέρνησης να απαγορεύσει τελευταία στιγμή το δημοψήφισμα λειτούργησε αντίθετα, με δεκάδες κόσμου από το πρωί να τηλεφωνούν για να δηλώσουν τη διαθεσιμότητά τους να βοηθήσουν σε οποιοδήποτε πόστο. Χαρακτηριστικά, όταν το απόγευμα έγινε κάλεσμα από το ραδιόφωνο για εθελοντές με αυτοκίνητο, ώστε να μεταφερθούν οι κάλπες στο δημαρχείο για την καταμέτρηση, μέσα σε 15 λεπτά δεχτήκαμε τουλάχιστον 40 κλήσεις. Μέχρι νωρίς τα ξημερώματα της Δευτέρας τουλάχιστον 100 εθελοντές παρέμειναν στο Δημαρχείο για να ολοκληρωθεί η καταμέτρηση. Η κούραση της μέρας είχε εξαφανιστεί από τα πρόσωπα όλων και έβλεπες παντού χαμόγελα αισιοδοξίας. Είχε μόλις ολοκηρωθεί μια μεγάλη νίκη. Μια νίκη-σταθμός στον αγώνα μας ενάντια στην ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑθ αλλά και μια ιστορική νίκη για τη δημοκρατία στον τόπο μας.
Γιώργος Θεοδωρίδης (μέλος των Water Warriors):
Τον ενωμένο λαό δεν τον σταματάει τίποτε
Όλα τα μέλη της συνέλευσης των Water Warriors διαλέξαμε να ενσωματωθούμε στις προσπάθειες του Σωματείου ΕΥΑΘ, του SOSτε το Νερό, της Κίνησης 136 αλλά και των Δήμων. Ενσωματώθηκα στην Ομάδα εθελοντών της Τριανδρίας. Πλησιάσαμε όλους τους συλλόγους της γειτονιάς (Γονέων και Κηδεμόνων, Αθλητικούς, Σκακιστικούς, Παραδοσιακών Χορών κ.λπ.) αλλά και άλλους χώρους όπως π.χ. το ΚΑΠΗ ή τη λαϊκή αγορά και καταφέραμε να μαζέψουμε ικανό αριθμό εθελοντών για να καλύψει όλα τα εκλογικά κέντρα της Τριανδρίας. Δώσαμε, επίσης, όλες μας τις δυνάμεις για να ενημερώσουμε ότι η απαγόρευση της τελευταίας στιγμής που έβγαλε ο Μιχελάκης δεν θα μας σταματήσει, κάτι που το δέχτηκαν όλοι με χαρά και μπορώ να πω ότι ήταν κάτι που τους πείσμωσε!
Τη μέρα του δημοψηφίσματος όλα πήγαν πολύ καλύτερα από ό,τι τα περιμέναμε: Πέρα από τους εθελοντές που είχαμε ήδη βρει, ερχόταν και καινούριος κόσμος που ήθελε να βοηθήσει! Οι εκλογείς αρνούνταν να «κρυφτούν» στο παραβάν ή να διπλώσουν την ψήφο τους για να μην φαίνεται! Πολλοί μας είπαν ότι αυτή η διαδικασία είναι πιο σημαντική από τις αυτοδιοικητικές εκλογές!
Τα τρία σημαντικότερα πράγματα που μου μένουν από την εμπειρία αυτή είναι:
α) Η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου ξέρει ότι η ιδιωτικοποίηση του νερού θα βλάψει και την υγεία μας και «την τσέπη μας» και το περιβάλλον!
β) Όταν ο λαός (και εδώ, όλες οι ομάδες ανθρώπων που αγωνίζονται για το νερό) είναι ενωμένος δεν τον σταματάει τίποτα!
γ) Ο κόσμος διψάει για έκφραση, για ελευθερία, για δημοψηφίσματα, για δημοκρατία.
Ανδρέας Μούρος: (Ομάδα μεταφραστών των Ευρωπαίων παρατηρητών):
Το νερό δεν μπορεί να πουληθεί
Αρκετοί νέοι και φοιτητές βοηθήσαμε όλο το προηγούμενο διάστημα στο κομμάτι της ενημέρωσης και στη συναυλία της περασμένης Παρασκευής. Την ημέρα του δημοψηφίσματος ήμουν στην ομάδα των παρατηρητών. Η δουλειά μου εκείνη την ημέρα ήταν να οδηγώ στα εκλογικά κέντρα δύο παρατηρήτριες από τη Σουηδία, να βοηθάω στην επικοινωνία τους με τους εθελοντές που βρίσκονταν στις κάλπες ή να βρίσκομαι εκεί για ό,τι άλλο χρειαστούν. Μια ημέρα πριν από το δημοψήφισμα δεν είχα ιδέα γι’ αυτό που θα ακολουθούσε. Γνώρισα ένα σωρό ενδιαφέροντα άτομα κι από τις 7 το πρωί έως περίπου τις 7 το βράδυ ήμουν μαζί με τη Μόνα και την Τζένη, τις οποίες συνόδευα. Μέσα στην πρώτη ώρα χάρη στις δύο παρατηρήτριες και στην ευχάριστη ατμόσφαιρα μεταξύ των εθελοντών πείστηκα ότι όλα θα πάνε καλά, μια και ακούγονταν διάφορα περί απαγορεύσεων και συλλήψεων. Το μόνο βέβαιο που με έκανε να συμμετάσχω ήταν η ιδέα ότι το νερό δεν ανήκει σε κανέναν και δεν μπορεί να πουληθεί. Δεν υπάρχει κανείς που μπορεί να μας επιβληθεί αν δεν συμβιβαστούμε, αυτό είναι το συμπέρασμα αυτής της ημέρας.
Ο αγώνας συνεχίζεται για να SOSουμε το νερό, τη χώρα, τη Δημοκρατία
Του Γιώργου Αρχοντόπουλου*
13 μήνες μετά την ιδρυτική συνέλευση του SOSτε το Νερό, το όμορφο αυτό ταξίδι έφτασε σε έναν πολύ σημαντικό σταθμό. Το δημοψήφισμα, που αποφασίστηκε σε μια μαζικότατη ανοιχτή συνέλευση του SOSτε το Νερό, με τη συμμετοχή όλων των φορέων που στηρίζουν το κίνημα, είναι γεγονός. Παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε στην οργάνωση, παρά τις τρικλοποδιές που προσπάθησε η κυβέρνηση Σαμαρά να μας βάλει μέχρι και την τελευταία στιγμή, οι πολίτες της Θεσσαλονίκης προσήλθαν μαζικά στις κάλπες για να πουν ένα αποφασιστικό «όχι» στο ξεπούλημα του νερού.
Στο σωματείο της ΕΥΑΘ, αισθανόμαστε πολύ ικανοποιημένοι με το αποτέλεσμα. Η επιλογή μας να μην ακολουθήσουμε έναν κλασικό συνδικαλιστικό αγώνα, όταν μάθαμε ότι η πώληση της ΕΥΑΘ μπήκε στην τελική ευθεία με την είσοδό της στο ΤΑΙΠΕΔ, δικαιώθηκε. Η ενότητα, η συμμετοχή και η κινητοποίηση όλης της κοινωνίας είναι ο μόνος αποτελεσματικός δρόμος για να σώσουμε τη χώρα μας απ’ το ξεπούλημα.
Ένα μεγάλο μπράβο αξίζουν οι εκατοντάδες εθελοντές που ακούραστα δούλεψαν για μήνες για να ενημερώσουν τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης, και τη μέρα των εκλογών με μεγάλη υπευθυνότητα φρόντισαν για κάθε λεπτομέρεια της διαδικασίας, απ’ το άνοιγμα των 181 καλπών στις 7 το πρωί, μέχρι και την ολοκλήρωση της καταμέτρησης, στις 4 τα ξημερώματα της επόμενης μέρας.
Ο αγώνας για να SOSουμε το νερό απ’ τις πολυεθνικές, για να SOSουμε τη χώρα μας απ’ το ΤΑΙΠΕΔ, για να SOSουμε τη Δημοκρατία απ’ την τροϊκανή κυβέρνηση συνεχίζεται. Ενωμένοι μπορούμε να νικήσουμε.
* Ο Γιώργος Αρχοντόπουλος είναι πρόεδρος των εργαζομένων της ΕΥΑΘ και υποψήφιος ευρωβουλευτής με τον ΣΥΡΙΖΑ
Τι λένε οι Ευρωπαίοι εκλογικοί παρατηρητές
Juan Antonio Julian*:
Το δόγμα της καθολικής ιδιωτικοποίησης ζει τις τελευταίες του στιγμές
Πώς κρίνετε τη διαδικασία του δημοψηφίσματος;
Το δημοψήφισμα διεξήχθη σε πολιτισμένο και ήρεμο κλίμα, χωρίς κάποιο αξιοσημείωτο πρόβλημα. Η συμμετοχή ήταν πολύ μεγάλη για μια τέτοιου είδους διαδικασία, οι εθελοντές που κατάφεραν να το υλοποιήσουν αξίζουν συγχαρητήρια για την ενθουσιώδη και υπεύθυνη συνεργασία και οι πολίτες της Θεσσαλονίκης έδειξαν ότι θεωρούν την ιδιωτικοποίηση του νερού, ως ένα θέμα υψίστης σημασίας. Γι’ αυτό έχω την εντύπωση, ως παρατηρητής, πως την περασμένη Κυριακή γίναμε μάρτυρες ενός πολύ επιτυχημένου πειράματος άμεσης δημοκρατίας. Δεν μπορώ να βρω κανενός είδους ενστάσεις, ως προς το βασικό γεγονός, ότι η λαϊκή βούληση εκφράστηκε πλήρως και ελεύθερα.
Επισκεφτήκατε αρκετά εκλογικά κέντρα. Ποιο ήταν το γενικό κλίμα που εισπράξατε;
Οι 11 ομάδες παρατηρητών βρεθήκαμε σε 126 εκλογικά κέντρα κατά τη διάρκεια της μέρας. Ήμασταν σε όλα ανεξαιρέτως, ευπρόσδεκτοι. Είχαμε έτσι τη δυνατότητα να εποπτεύσουμε όλη τη διαδικασία. Απ’ τη στιγμή που κάποιος ψηφοφόρος έφτανε στο εκλογικό κέντρο, γινόταν αντιστοίχιση των στοιχείων της ταυτότητάς του με τα δημοτολόγια, ψήφιζε στην αντίστοιχη κάλπη, υπέγραφε και στη συνέχεια έφευγε. Και όλη αυτή η διαδικασία έγινε με κάθε σεβασμό στους διεθνείς κανόνες αντίστοιχων εκλογών.
Η κυβέρνηση τις τελευταίες 24 ώρες, προσπάθησε να ακυρώσει το δημοψήφισμα. Πώς αξιολογείτε αυτό το γεγονός;
Η προσπάθεια που έκανε η κυβέρνηση την τελευταία στιγμή να βγει παράνομο το δημοψήφισμα και να αποτραπεί η διεξαγωγή του, ήταν βραχύβια και μάλλον αδέξια, κατά την ταπεινή μου γνώμη.
Μπορώ να φανταστώ πως κάποιος εκεί πάνω διαπίστωσε αμέσως πως ήταν μια ληγμένη υπόθεση.
Μετά την αντίθεση των δημάρχων της Θεσσαλονίκης και των υπόλοιπων δήμων, του Δικηγορικού Συλλόγου και πάνω απ’ όλα των μαζικών κινήσεων πολιτών που συμμετέχουν στο συντονιστικό SOSτε το Νερό, έκαναν πίσω.
Ποια είναι η άποψη των Ευρωπαίων σχετικά με την ιδιωτικοποίηση του νερού και το κίνημα εδώ στην Ελλάδα;
Την επόμενη Κυριακή, 25 Μαΐου, οι πολίτες της Λέιδα, της πρωτεύουσας της επαρχίας της Καταλονίας, θα ψηφίσουν σε ένα αντίστοιχο δημοψήφισμα, για την επανάκτηση της ιδιοκτησίας του συστήματος υδροδότησης της πόλης, απ’ το Δημόσιο. Σε άλλες μικρότερες πόλεις -Arenys de Munt, Alfes- έχουν διεξαχθεί επίσης παρόμοια δημοψηφίσματα.
Στη Λέιδα, τη διοργάνωση ανέλαβε η πλατφόρμα, Aigua es Vida (Το νερό είναι ζωή) για να εκφραστεί η άποψη του λαού γι’ αυτό το δημόσιο αγαθό. Και θα ήθελα να προσθέσω ότι αποτέλεσμα της διαβούλευσης αυτής θα είναι ένα «πολυδημοψήφισμα» όπου οι πολίτες θα κληθούν να απαντήσουν και σε άλλα θέματα, όπως τα μεταλλαγμένα, την ενεργειακή ανεξαρτησία, την αποπληρωμή των δημόσιων χρεών απ’ την τοπική κυβέρνηση της Καταλονίας.
Θα είστε ενήμεροι προφανώς για παρόμοια κινήματα στην Ισπανία, την Ιταλία, τη Γερμανία, την Ουγγαρία κ.λπ. Έτσι, το νερό μετατρέπεται σε ένα πολύ καυτό θέμα στην πολιτική ατζέντα των χωρών όλης της Ευρώπης.
Μπορούμε να βγάλουμε το συμπέρασμα ότι η άμεση δημοκρατία ανθεί παντού, γιατί οι λαοί έχουν πολλά να πουν για μια σειρά θέματα. Η καθολική ιδιωτικοποίηση, ως δόγμα, ζει τις τελευταίες της στιγμές, ευτυχώς.
Εκ μέρους της ομάδας των παρατηρητών, θέλω να εκφράσω την ευχαρίστηση και την ικανοποίησή μας που μας δόθηκε η ευκαιρία να συμμετάσχουμε σ’ αυτό το δημοψήφισμα και να πω ενα μεγάλο «ευχαριστώ» προς τους διοργανωτές για την πρόσκληση και τη βοήθεια τους.
* Επικεφαλής της ομάδας παρατηρητών που έστειλε η EPSU (συνδικάτα εργαζομένων δημοσίων υπηρεσιών) στη Θεσσαλονίκη
Sahin Degirmenci*:
Χέρι-χέρι, σ’ έναν παγκόσμιο δρόμο
Επισκεφθήκατε αρκετά εκλογικά κέντρα. Ποιο ήταν το κλίμα που εισπράξατε;
Δυστυχώς το δημοψήφισμα δεν είχε επίσημα αποφασιστικό χαρακτήρα. Αλλά στο τέλος ήταν ξεκάθαρο απ’ όλους ότι είναι ενα σημαντικό εργαλείο για την έκφραση της λαϊκής βούλησης. Οι πολίτες δεν αντέχουν άλλο τους πολιτικούς και τις κενές τους υποσχέσεις. Η εντύπωσή μου είναι ότι το δημοψήφισμα ήταν ένα βήμα μπροστά για την κοινωνική αλληλεγγύη. Για να παραθέσω και τις εντυπώσεις των εθελοντών, τα συναισθήματα και ο ενθουσιασμός του μεταφραστή και πλέον φίλου μου, Θοδωρή, είναι δύσκολο να περιγραφούν. Ο πληθυσμός της Θεσσαλονίκης αντιτίθεται στην ιδιωτικοποίηση ενός απ’ τα πιο σημαντικά αγαθά της ανθρωπότητας, του νερού μας!
Πώς ήταν η συνεργασία σας με όσους ασχολήθηκαν με το δημοψήφισμα;
Η συνεργασία μεταξύ της διεθνούς αντιπροσωπείας παρατηρητών και των εθελοντών ήταν πολύ καλή, ειδικά όσον αφορά τη δική μου ομάδα. Μπορώ να πω πως μέσα απ’ το δημοψήφισμα βρήκα νέους φίλους.
Τι θα μεταφέρετε στη Γερμανία σχετικά με το δημοψήφισμα; Υπάρχει κίνημα αλληλεγγύης στη Γερμανία;
Υπάρχουν κάποια κινήματα αλληλεγγύης στη Γερμανία αλλά η κρίση εκεί δεν είναι στο επίπεδο που βρίσκεται η χώρα σας. Γι’ αυτό η ευαισθητοποίηση των πολιτών είναι μικρότερη και η ατομικότητα μεγαλύτερη.
Γι’ αυτό το λόγο ακριβώς θα μεταφέρω ότι δεν είμαστε μόνοι μας στον κόσμο και αξίζει να πάμε χέρι-χέρι, σε έναν παγκόσμιο δρόμο. Όσο οι μεγάλες πολυεθνικές δουλεύουν μαζί επωφελούμενες απ’ την παγκοσμιοποίηση, εμείς και οι ιδέες μας πρέπει να κάνουν το ίδιο! Για να τελειώνουμε με την απανθρωπιά, για έναν κόσμο όπου οι άνθρωποι θα είναι πάνω απ’ τα κέρδη, πρέπει να ξεπεράσουμε τους περιορισμούς της οικονομίας και του ατομικού καταναλωτισμού.
Είστε ένα απ’ τα νεότερα μέλη της αντιπροσωπείας των παρατηρητών. Θέλετε να στείλετε ένα μήνυμα στη νεολαία, εδώ στην Ελλάδα;
Είμαι πολύ χαρούμενος για το γεγονός ότι πολλοί νέοι συμμετείχαν στο δημοψήφισμα, πολλοί νέοι αγωνίζονται για τα δικαιώματά τους πάρα τη γενική κοινωνική κατάθλιψη. Ειδικά το μεγάλο πρόβλημα της ανεργίας καταστρέφει κάθε καλή ιδέα, κάθε διάθεση για δημιουργία. Αλλά είναι ελπιδοφόρο το γεγονός πως δεν τα παρατάτε και αγωνίζεστε για μια καλύτερη ζωή.
* Μέλος του Verdi, του μεγαλύτερου σωματείου για τις δημόσιες υπηρεσίες στη Γερμανία, που ανήκει στη Γενική Συνομοσπονδία Γερμανικών Συνδικάτων. Είναι επίσης ενεργός στη Συμμαχία για το Νερό, που αγωνίζεται ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού και για το δικαίωμα της ασφαλούς και δωρεάν παροχής του σε όλους τους πολίτες.
