Το σύνθημα, για όσους θυμούνται, είχε συνέχεια: «Μαζί σου Αντρέα για μια Ελλάδα Νέα!». Ιδού πώς το «πνεύμα» του Αντρέα Παπανδρέου εμφανίζεται σήμερα, τριανταπέντε χρόνια μετά, ζωντανό σε ό,τι εσχάτως συνηθίσαμε να αποκαλούμε «πολιτική ατζέντα». Ο Αντ. Σαμαράς πασχίζει να μεταμορφωθεί από «υπηρεσιακός» πρωθυπουργός της επιτροπείας της τρόικας, σε εθνικό αναμορφωτή μιας επαγγελλόμενης Νέας Ελλάδας. Ο καθένας, εννοείται, έχει το ελεύθερο να φαντάζεται το εαυτό του όπως επιθυμεί. Περί αυτού, ουδεμία ένσταση… Αλλά δεν πρόκειται περί αυτού. Ο πρωθυπουργός και ο αντιπρόεδρος Βενιζέλος, λες και πάσχουν από μία κοινή διαστροφή. Συγχέουν θεσμούς και έννοιες με πρόσωπα και κόμματα (τα δικά τους πρόσωπα και κόμματα) – ενώ προφανώς οι ρόλοι τους και το ειδικό τους βάρος υπόκεινται στη δυναμική της αλλαγής των πολιτικών και κοινωνικών συσχετισμών.
Έτσι, η «Νέα Ελλάδα» προεξοφλείται και ως διάδοχη κομματική μορφή της Νέας Δημοκρατίας. Το επιτελικό κέντρο της καμπάνιας του ΣΥΡΙΖΑ επέδειξε (ίσως ήταν η μοναδική φορά) εντυπωσιακά αντανακλαστικά ταχύτητας και αποτελεσματικότητας. Κατοχύρωσε το λογότυπο (αλλιώς διατυπωμένο στην όλο και πιο αποκρουστική και «ξύλινη» επικοινωνιακή εσπεράντο, το «brand name») ως neaellada.gr. Κι ο Αντ. Σαμαράς απέμεινε με το αδύναμο μότο «σταθερά βήματα μπροστά» στο φόντο των εμφανίσεών του.
Πολλές αφορμές για σχολιασμό και κυρίως σκέψεις επί της ουσίας, προσφέρει αυτός ο ιδιότυπος, μάλλον άσφαιρος εντέλει, διαγκωνισμός. Προφανώς θα έπρεπε να αναδεικνύεται, αβίαστα, μάλλον κάτι βαθύτερο από την κατάληψη ενός διαδικτυακού οχυρού στο δεδομένο επικοινωνιακό πόλεμο που διεξάγεται. Η έλξη όμως της δίνης που πυροδοτεί η μιντιακή ισχύς, μονοπωλώντας και την ηλεκτρονική σφαίρα, φαίνεται πως είναι ακαταμάχητη.
Μέρες έντασης μεν, όμως ίσως ορισμένα ερωτήματα να αποδειχτούν γόνιμα ερεθίσματα, οδηγώντας σε πολύτιμα συμπεράσματα μετά από ψύχραιμη και, κατά το δυνατόν, ώριμη πια ανάλυση. Τι σηματοδότησε η Αλλαγή του ΠΑΣΟΚ το 1981 στις δεδομένες πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες, όπως και το συνθηματολογικό υλικό που φόρτιζε την προσδοκία μιας «Νέας Ελλάδας»; Τι ανάγκες εξέφρασε, ποια λαϊκά στρώματα στοιχήθηκαν σε ένα ρεύμα πολιτικό και κοινωνικό που διαπερνούσε τη χώρα; Πώς πολιτεύθηκε η Αριστερά; Απέναντι σε συστημικές προσαρμογές, χειριστικές αποσβέσεις και ματαιώσεις που σφράγισαν την κυβερνητική πρακτική του Πασοκισμού, ποιες μάχες δόθηκαν, ποιες δεν δόθηκαν και γιατί χάθηκαν; Εντέλει, ποια αποτυπώματα χαράχτηκαν στους τρόπους της πραγματικής ζωής και στις συνειδήσεις;
Τέτοια διαδρομή σκέψης ίσως αναδείξει την κληρονομιά του Παπανδρεϊσμού ενεργή, υπό την «καλή» και την εντελώς ανάποδη έννοια, ενώ παραδόξως τα έργα και οι ημέρες του υιού (Γ.Α. Παπανδρέου) κυριαρχούν ξανά στην επικαιρότητα.
Θητεία Τυμβωρύχου
εκτελεί η «σειρά» του ’69