Η άκρως διδακτική ιστορία μιας γειτονιάς και μιας ομάδας
Ένα από τα πλέον πολυφορεμένα σλόγκαν των ημερών μας, είναι η γενικά και αόριστα «καταδίκη της βίας απ’ όπου κι αν προέρχεται». Και αν στην εποχή των μνημονίων αυτό φαντάζει περισσότερο σαν ένα άνευρο και άχρωμο επιχείρημα των καταπιεστών για να καταστέλλουν τους καταπιεσμένους, στα προηγούμενα χρόνια χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον για να χαρακτηρίσει «κακούς» και βίαιους σχεδόν όλους τους οργανωμένους φιλάθλους οι οποίοι εντάχθηκαν στην κατηγορία των χούλιγκαν και ό,τι κι αν έκαναν, απέναντι σε οτιδήποτε αντιδρούσαν, ήταν προφανώς κακό και σε βάρος του κοινωνικού συνόλου. Ήταν αυτός ένας εύσχημος τρόπος να καίγονται και τα χλωρά μαζί με τα πολύ περισσότερα ξερά. Γιατί, ας μη γελιόμαστε, χλωρά πάντοτε υπήρξαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν. Νέοι και νέες που η αγάπη τους για τον αθλητισμό συνυπάρχει με την αγάπη για τη γειτονιά, τη δημοκρατία, τη δικαιοσύνη, τις ατομικές ελευθερίες, τον αντιρατσισμό, τον αντιφασισμό.
Και κάπου εδώ μπαίνει στην ιστορία μας ένας… πειρατής, ο Κλάους Στέρτεμπεκερ. Αυτό δεν ήταν φυσικά το αληθινό του όνομα. Κάθε πειρατής που σεβόταν τον εαυτό του, στα τέλη του 14ου αιώνα, επέλεγε ο ίδιος πώς θα τον αποκαλούσαν και πώς θα απόπνεε σεβασμό στους αντιπάλους του. Ο Κλάους, λοιπόν, της Βίσμαρ διάλεξε κάτι που σημαίνει «αυτός που με μια γουλιά αδειάζει την κούπα του». Και σύμφωνα με τον θρύλο, η εν λόγω κούπα ισοδυναμούσε με περίπου 3 σημερινά λίτρα…. Μετά από αρκετά χρόνια μεγάλων αναταραχών στις ακτές της Βόρειας Ευρώπης, ο Στέρτεμπεκερ προδόθηκε, αιχμαλωτίστηκε και οδηγήθηκε στο Αμβούργο για δίκη. Αποκεφαλίστηκε μαζί με περίπου 70 ακόμα από τους συντρόφους του. Όταν ένας από τους γερουσιαστές του Αμβούργου ρώτησε τον δήμιο αν είχε κουραστεί ύστερα από τόση σφαγή, η απάντηση ήταν πως με μεγάλη χαρά ο δήμιος θα αποκεφάλιζε και όλη την Γερουσία. Και τότε ένας δεύτερος δήμιος ανέλαβε να εκτελέσει τον πρώτο. Ο Στέρτεμπεκερ άφησε πίσω του μια λίμνη αίματος αλλά και πολύ χρυσάφι, μια και το πλοίο του βρέθηκε γεμάτο από αυτό.
Σήμερα, ένα άγαλμά του που για πάνω από 3 δεκαετίας συντρόφευε το Θαλάσσιο Μουσείο της πόλης, έχει πια μεταφερθεί στο καλλιτεχνικά ανερχόμενο Χάφεν Σίτι. Ένα ζήτημα που δεν είναι νέο. Οι Αρχές της πόλης έχουν εξαπολύσει κυνηγητό για να πάρουν πίσω τους χώρους που έχουν καταληφθεί από μετανάστες και καταληψίες, για να τους παραχωρήσουν σε νεαρούς επαγγελματίες και καλλιτέχνες. Η μάχη για τα σύμβολα του Αμβούργου -το να πάρεις το άγαλμα ενός τύπου που τα είχε βάλει με την εξουσία και βοηθούσε τους τότε καταπιεσμένους και να το τοποθετήσεις σε μια περιοχή του σύγχρονου lifestyle-, πλέον έχει φουντώσει. Η σοσιαλδημοκρατική γερουσία δεν δίστασε να δείξει το αντιδημοκρατικό και αυταρχικό της πρόσωπο ορίζοντας στη πόλη «επικίνδυνες ζώνες» στις οποίες για ένα μήνα απαγορεύονταν οι δημόσιες συναθροίσεις με το πρόσχημα της δημόσιας ασφάλειας και της πάταξης της εγκληματικότητας. Το άγαλμα του Στέρτεμπεκερ, δεσπόζει πάνω από μια διαιρεμένη πόλη και κοιτάζει προστατευτικά την γειτονιά του Σανκτ Πάουλι, την τόσο γνωστή για τις αριστερίστικες και αναρχικές τάσεις της, την ελευθερία της και τις δυνατές συνδικαλιστικές της οργανώσεις. Η Σάνκτ Πάουλι, όμως, είναι κάτι παραπάνω από την καρδιά του Αμβούργου.
Η ζωή στην πόλη εκτυλισσόταν με άξονα το λιμάνι της και στο ποδόσφαιρό της κυριαρχούσε η ομάδα του Αμβούργου, η επονομαζόμενη και «δεινόσαυροι» του γερμανικού ποδοσφαίρου. Μια ομάδα που κατέκτησε την κορυφή της Ευρώπης το 1983 και είχε στις τάξεις της τους τεράστιους Κέβιν Κίγκαν, Φέλιξ Μάγκατ και τον «ψηλολέλεκα» Χορστ Χρούμπες. Η δεύτερη ομάδα της πόλης, η Σανκτ Πάουλι, έμενε στην σκιά την ώρα που το Αμβούργο απολάμβανε τα φώτα της δημοσιότητας και για πολύ καιρό είχε αφεθεί στο να έχει τους δικούς της ρυθμούς και τη δική της ιδιοσυγκρασία. Καθώς όμως η πόλη φαίνεται να θέλει ν’ «ανανεωθεί» γύρω από την έννοια του «δημιουργικού κεφαλαίου», η περιοχή κινδυνεύει να γίνει κάτι σαν το Μπρούκλιν ή το Κρόιτσμπεργκ. Αν καταφέρει να διατηρήσει την ταυτότητά της, να είναι δηλαδή οικονομικά πολύ προσιτή, ανοιχτή και να καλωσορίζει με ανοιχτή αγκαλιά τους ανθρώπους, αντιφασιστική, αντισεξιστική και αντικαπιταλιστική, θα το χρωστάει στην ποδοσφαιρική της ομάδα.
Η ίδια η ιστορία του Αμβούργου ήταν αυτή που γέννησε την ιστορία της Σανκτ Πάουλι. Χωρισμένη σε 7 τμήματα, η cool και σε όλα ανοιχτή πόλη της Βόρειας Γερμανίας, κατοικείται από πολλούς λιμενεργάτες που έχουν κάνει την περιοχή κάστρο της άκρας αριστεράς ήδη από τα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου. Όσο κι αν κάποιοι πιστεύουν μαζί με τη Γερουσία -ή έτσι τους συμφέρει να πιστεύουν- πως οι διαμαρτυρίες, οι καταλήψεις, οι πορείες και η γενική ανυπακοή κάνουν την περιοχή επικίνδυνη, τα πράγματα δεν είναι καθόλου έτσι. Μια βόλτα για φαγητό, για μπύρα ή μια επίσκεψη σε μια καφετέρια ή μπυραρία της περιοχής για να δει κανείς αγώνα της Σανκτ Πάουλι, είναι αρκετή για να τον κάνει ν’ αγαπήσει την περιοχή. Οι παίκτες της φοράνε τις φανέλες τους με χρώμα που μοιάζει με λασπωμένο καφέ και που αναγράφουν τη λέξη «kiezhelden», που σε απλά ελληνικά σημαίνει οι ήρωες της γειτονιάς. Και οι οπαδοί της ομάδας πρωτοστατούν στον αγώνα για τη διατήρηση της φυσιογνωμίας της γειτονιάς τους, ενάντια στα σχέδια μετατροπής της σε σύγχρονο κέντρο του γερμανικού και όχι μόνο lifestyle και υπέρ των προσφύγων και των καταλήψεων στα κτίρια της ESSO.
Όταν πριν από λίγες μέρες κατά την εφαρμογή της απαγόρευσης συναθροίσεων συνελήφθη πολίτης που επάνω του βρέθηκε ένα βουρτσάκι καθαρισμού λεκάνης τουαλέτας και εξαιτίας αυτού κρατήθηκε, το κίνημα βρήκε ένα νέο τρόπο έκφρασης! Κανένας διαδηλωτής πλέον δεν προσερχόταν σε πορεία χωρίς το απαραίτητο… φονικό βουρτσάκι, ενώ αρκετοί διοργάνωσαν μέχρι και ξιφομαχίες με βουρτσάκια τουαλέτας. Ένα πραγματικό κίνημα της βούρτσας! Σε ένδειξη συμπαράστασης στον αγώνα ενάντια στην καταστολή, η ίδια η ομάδα της Σανκτ Πάουλι, άλλαξε στο σήμα της τα διασταυρούμενα κόκκαλα της πειρατικής σημαίας με δύο διασταυρούμενα βουρτσάκια τουαλέτας. Ο αγώνας απέναντι στα απάνθρωπα σχέδια των καπιταλιστών συνεχίζεται σ αυτή τη γειτονιά του Αμβούργου που επιμένει πεισματικά δεκαετίες τώρα να συνδυάζει την αγάπη για την ποδοσφαιρική ομάδα της γειτονιάς με τους αγώνες για την κοινωνική δικαιοσύνη. Σε μια Ευρώπη που πλέον στα θέματα των ελευθεριών και της δημοκρατίας μοιάζει τόσο πολύ, ανεξάρτητα αν αναφερόμαστε στο βόρειο ή στο νότιο κομμάτι της, υπάρχουν άνθρωποι που αντιδρούν και μάχονται. Και όσοι καταδικάζουν τη βία ακόμα κι αν προέρχεται από μια βούρτσα τουαλέτας, απλά ανήκουν στο απέναντι στρατόπεδο.
Πηγές:
stpaulithess.wordpress.com – Sportsillustrated
Νίκος Καραμάνος
