Η νέα επικοινωνιακή επίθεση και η σκληρή πραγματικότητα. Του Γιάννη Τόλιου*
Τελευταία βρίσκεται σε εξέλιξη μια νέα «επικοινωνιακή καταιγίδα» της κυβέρνησης, συνέχεια του «success story», προκειμένου να δημιουργήσει την εντύπωση ότι οι θυσίες τελείωσαν, ο στόχος επετεύχθη, έχουμε «πλεόνασμα» και μπορούμε από φέτος να μοιράσουμε έστω και λίγα στους δεινοπαθούντες. Για μια ακόμα φορά επαναλαμβάνεται, σε όλους τους τόνους, ότι νέα μέτρα δεν θα υπάρξουν, ότι θα βγούμε στις αγορές, ότι θα έχουμε ανάπτυξη και ότι τελικά σωθήκαμε που παραμένουμε στην Ευρωζώνη κ.λπ.
Μνημονιακός «μινώταυρος» και δημόσιο χρέος
Οι πολιτικές του Μνημονίου που εφαρμόζονται από το 2010 με ευθύνη της Ε.Ε.-ΕΚΤ-ΔΝΤ και συνεργασία των κυρίαρχων αστικών δυνάμεων στο όνομα του χρέους, έχουν οδηγήσει τον ελληνικό λαό στην εξώθυρα του Άδη. Η πρωτοφανής οικονομική ύφεση, με μείωση ΑΕΠ -25%, εκρηκτική ανεργία, χιλιάδες λουκέτα μικροεπιχειρήσεων, φτωχοποίηση λαϊκών στρωμάτων και 5.000 αυτοκτονιών, είναι ο τραγικός απολογισμός του «μνημονιακού μινώταυρου». Μισθωτοί και συνταξιούχοι έχασαν την τελευταία 5ετία πάνω από 50 δισ. ευρώ, ενώ το 20% των ενήλικων, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ, ζουν σε νοικοκυριά που δεν υπάρχει κανένας εργαζόμενος, ενώ το 18% δεν έχουν χρήματα να αγοράσουν ούτε τα αναγκαία τρόφιμα. Από την άλλη, το δημόσιο χρέος από 129% του ΑΕΠ το 2009, ανέβηκε στο 175% και παρά τα δύο μνημόνια, γίνεται λόγος για ένα τρίτο και νέα δανειακή σύμβαση, με σκληρούς όρους. Πάνω σε αυτά τα ερείπια, έρχεται η κυβέρνηση να ασελγήσει κουνώντας ως έπαθλο το «πρωτογενές πλεόνασμα», αποσιωπώντας πλήρως τον κοινωνικό αρμαγεδδώνα.
Πλεόνασμα «μαϊμού»
Ωστόσο, δεν είναι μόνο η παρουσίαση της κοινωνικής καταστροφής ως επιτυχία, αλλά κι αυτό το λεγόμενο «πλεόνασμα» είναι, εν πολλοίς, «μαϊμού»! Σε κάθε περίπτωση, το όποιο ύψος του δεν μπορεί να ανακουφίσει με «ψίχουλα» τα εξαθλιωμένα λαϊκά στρώματα, ούτε να αντιμετωπίσει το θέμα του χρέους, ούτε βέβαια να γίνει μοχλός ανάπτυξης, εκτός απ’ το να αποτελέσει ένα φθηνό τρικ για ψηφοθηρικούς λόγους. Ειδικότερα, το συγκεκριμένο «πλεόνασμα» που ξαφνικά έφθασε τα 2,9 δισ. από 800 εκατ. που γινόταν λόγος, το 1 δισ. πάει για εξόφληση μέρους ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου σε προμηθευτές που κανονικά θα έπρεπε να είχαν πληρωθεί (το ύψους τους ανέρχεται σε 4,3 δισ., ενώ άλλα 3 δισ. είναι η μαύρη τρύπα στα ασφαλιστικά ταμεία για συντάξεις σε εκκρεμότητα). Πώς, λοιπόν, εγγράφεται 1 δισ. ως πλεόνασμα και σε συνέχεια εμφανίζεται ως εξόφληση οφειλών; Με αυτήν την έννοια κι άλλες δημόσιες δαπάνες θα μπορούσαν να εμφανιστούν προσωρινά ανεξόφλητες, ο Προϋπολογισμός να εμφανίσει μεγαλύτερο πλεόνασμα και να εξοφληθούν μετά, αφού πρώτα δημιουργηθούν οι εντυπώσεις ότι η πολιτική κυβέρνησης και τρόικας αποδίδει! Πρόκειται για λογιστικά τερτίπια ακραίας αθλιότητας. Επίσης, ένα άλλο 1 δισ. ευρώ από το «πλεόνασμα», πάει για εξόφληση μέρους του δημόσιου χρέους, δίνοντας την εντύπωση ότι φθάσαμε επιτέλους στο σημείο να αρχίσουμε την εξόφλησή του. Μόνο που για να ξοφλήσουμε τα 321 δισ., με 1 δισ. κάθε χρόνο, θα χρειαστούμε μόλις 321 χρόνια! Τέλος, από τα υπόλοιπα του «πλεονάσματος», 500 εκατ. θα δοθούν σε 1.000.000 ασθενέστερα εισοδηματικά στρώματα, περίπου 1,5 ευρώ την ημέρα, άπαξ για το 2014! Νομίζουμε ότι κάθε ψηφοφόρος, πρέπει να σκεφτεί σοβαρά αν θα επιδοκιμάσει την κυβέρνηση στις επερχόμενες ευρωεκλογές. Μην είμαστε και αχάριστοι!
Το σίριαλ των «σκληρών» διαπραγματεύσεων
Ωστόσο, το επικοινωνιακό οπλοστάσιο της κυβέρνησης περιέχει και τρικ «σκληρής διαπραγμάτευσης». Ότι δηλαδή το «παλεύει», ότι δεν υποχωρεί και εντέλει δεν κάνει ό,τι θέλει η τρόικα! Δεν χρειάζεται να πάμε μακριά. Αρκεί να υπολογίσουμε ότι από τις 329 υποδείξεις του ΟΟΣΑ (τη λεγόμενη νεοφιλελεύθερη εργαλειοθήκη) η κυβέρνηση αποδέχτηκε το 80%, το 10% με οριακές αλλαγές και το υπόλοιπο 10% τα λεγόμενα «αγκάθια» (απελευθέρωση απολύσεων κ.ά.) τα άφησε μετά τις εκλογές με το νέο μνημόνιο, εφόσον βέβαια εξακολουθήσει να είναι κυβέρνηση. Δεν μας παίρνει ο χώρος για εκτενή ανάλυση των μέτρων που δέχτηκε η εθελόδουλη συγκυβέρνηση Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ. Θα σταθούμε σε ορισμένα. Π.χ., οι εργοδοτικές εισφορές θα μειωθούν κατά 2,9% και 1% από τους εργαζόμενους, στέλνοντας το λογαριασμό (800 εκατ. ευρώ απώλεια εσόδων στο ασφαλιστικό σύστημα) στους συνταξιούχους και σε περικοπές επιδομάτων μητρότητας του ΟΑΕΔ. Επίσης περικόπτονται τις τριετίες στους μισθούς (γύρω στο 50%), κάνοντας φθηνότερη την εργατική δύναμη υπέρ της εργοδοσίας. Αποδέχτηκε, επίσης, την επέκταση σε 11 ημέρες του παστεριωμένου γάλακτος ως «φρέσκου», γεγονός που διευκολύνει εισαγωγές κυρίως ξένων πολυεθνικών με αντίστοιχη εκροή συναλλάγματος, σε βάρος των εγχώριων παραγωγών-κτηνοτρόφων (ακόμα και ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Οικονομίας αντιδρά) όπως επίσης σε βάρος των καταναλωτών (άγνωστης προέλευσης γάλα, μεγάλης διάρκειας και μειωμένης θρεπτικής αξίας, που ίσως θα ’ταν προτιμότερο να λέγεται… ξινόγαλο).
Επίσης, στα βιβλία η ενιαία τιμή πώλησης θα ισχύει μόνο στα λογοτεχνικά και για την πρώτη έκδοση, γεγονός που πλήττει το ποιοτικό βιβλίο και εντείνει τη συγκέντρωση πωλήσεων σε μεγάλα πολυκαταστήματα σβήνοντας από το χάρτη χιλιάδες μικρο-βιβλιοπωλεία κ.ά.
Ποια είναι η διέξοδος;
Όλα τα παραπάνω φέρνουν με μεγαλύτερη ένταση στο προσκήνιο, κάτι που συνειδητοποιείται, αργά αλλά σταθερά, από όλο και μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού λαού. Την ανατροπή της συγκεκριμένης πολιτικής με την άμεση απομάκρυνση της κυβέρνησης από την εξουσία και τη δημιουργία κυβέρνησης της Αριστερά με επικεφαλής τον ΣΥΡΙΖΑ, που θα καταργήσει τα Μνημόνια, θα διαγράψει το μεγαλύτερο μέρος του χρέους, θα στηρίξει την αγοραστική δύναμη μισθωτών και συνταξιούχων, θα εφαρμόσει πρόγραμμα παραγωγικής ανασυγκρότησης, μείωσης ανεργίας, πάταξης φοροδιαφυγής εχόντων και κατεχόντων, αύξηση κοινωνικών δαπανών, εθνικοποίηση-κοινωνικοποίηση τραπεζών, επαναφορά στον έλεγχο του δημοσίου βιώσιμων ΔΕΚΟ, απόρριψη των νεοφιλελεύθερων πολιτικών της ευρωζώνης, ισότιμες διεθνείς σχέσεις με όλες τις χώρες κ.ά. Είναι η μόνη δυνατή, ρεαλιστική και ελπιδοφόρα προοπτική για την ελληνική κοινωνία και ιδιαίτερα τη νέα γενιά.
* Ο Γιάννης Τόλιος είναι διδάκτωρ Οικονομικών, μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ