Υπεύθυνοι όσοι ενισχύουν και τους ισλαμιστές στη Συρία
Του Γιώργου Τσίπρα
Ότι η Αλ Κάιντα του Ιράκ είναι ένα μόρφωμα που αναπτύσσεται και επεκτείνεται ταχέως εδώ και λίγα χρόνια σε Ιράκ και Συρία, δεν ήταν μυστικό. Ότι ειδικά ο εμφύλιος και η ξένη επέμβαση και η αθρόα ενίσχυση της ισλαμιστικής αντιπολίτευσης στη Συρία από τη Δύση και τους περιφερειακούς συμμάχους της αποτέλεσε το θερμοκήπιο μέσα στο οποίο γιγαντώθηκε το μόρφωμα αυτό, είναι επίσης προφανές, δεν χωράει συζήτηση. Ακόμη και τώρα που η Αλ Κάιντα του Ιράκ έχει πλέον υπό την κατοχή της τη μισή Συρία στα ανατολικά, και μερικές επαρχίες του Ιράκ στα δυτικά –ναι, ακόμη και τώρα!– αν οι Δυτικοί αξιωματούχοι έπρεπε υποχρεωτικά να απαντήσουν στο ερώτημα με τίνος το μέρος είναι, με την Αλ Κάιντα ή με τον Εθνικό Στρατό του Άσαντ, η ειλικρινής απάντηση θα ήταν μία και ανενδοίαστη: με την Αλ Κάιντα! Δεν θα ήταν καν μια απάντηση του τύπου «με κανέναν». Tο αποδεικνύουν πλήθος έμμεσες και άμεσες διασυνδέσεις και συνάφειες της Δύσης και των συμμάχων της…
Τουρκία: Όποιος ανακατεύεται με τα πίτουρα…
Η Τουρκία συνεργάζεται εδώ και λίγα χρόνια, άψογα, με τους Κούρδους του Βορείου Ιράκ που μέσω Τουρκίας διοχετεύουν πετρέλαιο στις αγορές. Οι ίδιοι αυτοί Κούρδοι του Μπαρζανί κρατούν παραπλήσια με την Τουρκία αρνητική στάση απέναντι στους αδελφούς τους Κούρδους της Βόρειας Συρίας που ελέγχονται κυρίως από το ΡΚΚ. Λόγω της προσέγγισης και συμμαχίας με τους Κούρδους του Ιράκ, η Άγκυρα έχει εκ των πραγμάτων έρθει σε μερική σύγκρουση με τη Βαγδάτη που τυπικά δεν έχει αποδεχτεί την απόσχιση ουσιαστικά του ιρακινού Κουρδιστάν, αλλά και αδυνατεί να επιβάλει κάτι άλλο.
Στη Συρία η Άγκυρα βρίσκεται σε πολύ πιο οξεία σύγκρουση με τη Δαμασκό, αφού η Τουρκία δεν έχει μεν εισβάλει και τυπικά στη Συρία, αλλά έχει κάνει όλα τα άλλα πριν απ’ αυτό. Ανάμεσα στα άλλα ενισχύει επίσης τους αντάρτες, ισλαμιστές και μη, με στόχο όχι μόνο τον Άσαντ αλλά και τους Κούρδους της Συρίας. Για την ακρίβεια, πολλές από τις αρχικές συγκρούσεις ισλαμικών ομάδων με Κούρδους –μέχρι οι κουρδικές Ομάδες Αυτοάμυνας να τους αναγκάσουν σε άτακτη υποχώρηση– δύσκολα μπορούν να αποδοθούν σε λόγους στρατιωτικής σκοπιμότητας άλλους από την επιθυμία της Άγκυρας να χτυπήσει αυτό που η ίδια θεωρεί –και είναι– το εκεί ΡΚΚ. Προκειμένου λοιπόν γι’ αυτό, στην καλύτερη περίπτωση ανέχεται και στην πραγματικότητα ενίοτε ενισχύει ακόμη και την Αλ Κάιντα του Ιράκ στη Συρία.
Άλλωστε, πρώτον, έχει κατηγορηθεί εμμέσως γι’ αυτό από Δυτικούς αξιωματούχους και, δεύτερον, είναι γνωστό τοις πάσι ότι το έμψυχο διεθνές δυναμικό που σπεύδει να στελεχώσει τις δυνάμεις της τζιχάντ στη Συρία καταφθάνει μέσω Τουρκίας. Δεν υπάρχει απλώς ανοχή από την πλευρά της Άγκυρας. Υπάρχει το λιγότερο διευκόλυνση.
Δεν έχει ακουστεί κάτι για αντίστοιχη βοήθεια της Άγκυρας, για αντίστοιχη «διευκόλυνση» της Αλ Κάιντα και εντός του Ιράκ με στόχο τη Βαγδάτη. Άλλωστε, η κατάληψη του Προξενείου στη Μοσούλη και απαγωγή του τουρκικού προσωπικού δεν δείχνει κάτι τέτοιο. Ίσως πάλι αυτή η ενέργεια της Αλ Κάιντα να απαντά σε μεταξύ τους διενέξεις στη Συρία. Είχε επισημανθεί άλλωστε από πολλούς αναλυτές η πιθανότητα η Άγκυρα με την τακτική της να γευτεί αυτή η ίδια την οργή της Αλ Κάιντα. Βέβαια, την ανέμεναν εντός του τουρκικού εδάφους αλλά ήρθε στη Μοσούλη.
Ποιος τους χρηματοδοτεί;
Τα βαρέα όπλα που φέρει η Αλ Κάιντα του Ιράκ, τόσο εντός του Ιράκ όσο και στη Συρία, και ο πολύ καλός εξοπλισμός που γενικά διαθέτει, οι χιλιάδες μισθοφόροι της και η επιμελητηριακή στήριξη που διαθέτουν, καθώς και η εκτίναξή της από το πουθενά εδώ και ενάμισι χρόνο στη Συρία, κάνουν προφανή την αθρόα χρηματοδότησή της από αφανή κέντρα. Η Αλ Νούσρα, δικό της τέκνο στη Συρία από τη στιγμή που έκοψε τον ομφάλιο λώρο και προφανώς τη χρηματοδότηση από τη μητρική Αλ Κάιντα του Ιράκ, έχει σαφώς περιοριστεί συγκριτικά με τη δεύτερη. Ποιος τους χρηματοδοτεί;
Αρχές Μαρτίου ο πρωθυπουργός Αλ Μαλίκι είχε κατηγορήσει ευθέως Σαουδική Αραβία και Κατάρ ότι ενισχύουν την τρομοκρατία στη χώρα του και υποθάλπουν στελέχη της Αλ Κάιντα. Αραβικά έντυπα έχουν ενοχοποιήσει κατά καιρούς κράτη ή ιδιωτικά δίκτυα σε Σαουδική Αραβία, Κατάρ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Μπαχρέιν ότι χρηματοδοτούν την Αλ Κάιντα του Ιράκ. Ειδικότερα για το Κατάρ έχει αναφερθεί το ποσό των 4 δισ. δολαρίων ετήσιας ενίσχυσης, ποσό τεράστιο που υπερβαίνει κατά δυο τάξεις μεγέθους τα υποτιθέμενα 8 εκατομμύρια δολάρια που, σύμφωνα με αμερικανικές πηγές, αποκομίζει μηνιαίως η Αλ Κάιντα από προστασία μόνο στη Μοσούλη. Αν κρίνουμε από τις ταυτόχρονες επιχειρησιακές και οπλικές δυνατότητες σε Συρία και Ιράκ, τα δισ. είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα.
Για την ακρίβεια, Δύση και Σαουδική Αραβία βρίσκονταν πίσω από τη μαζική επίθεση άλλων ισλαμιστών της Συρίας εναντίον της Αλ Κάιντα αρχές του χρόνου. Αυτό πάλι δεν αποκλείει την πιθανότητα το Ριάντ ή ιδιωτικά δίκτυά του να ενισχύουν την Αλ Κάιντα στο Ιράκ.
Ποιος ωφελείται από την επέλαση της Αλ Κάιντα; Οι Κούρδοι του Μπαρζανί έσπευσαν να καταλάβουν το Κιρκούκ και άλλες πετρελαιοφόρες περιοχές αλλά είναι απίθανο ότι αισθάνονται καλά νιώθοντας την ανάσα της. Σαουδική Αραβία, Κατάρ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Μπαχρέιν, αν έχουν λόγους να χτυπούν το σιιτικό τόξο που εκτείνεται από την Τεχεράνη μέχρι τον Άσαντ και τη Χεσμπολά στο Λίβανο, σημαίνει ότι πρέπει ταυτόχρονα να υπονομεύουν τον Αλ Μαλίκι στη Βαγδάτη. Η Δύση και ειδικά οι ΗΠΑ τι σχέση έχουν με όλα αυτά πέρα από την προφανή ευθύνη τους που αναφέρθηκε εισαγωγικά; Το μέλλον θα δείξει.
Εντός του Ιράκ, η στρατολόγηση από την Αλ Κάιντα ανάμεσα στους σουνίτες δεν πρέπει να είναι πολύ δύσκολη. Με μια κυβέρνηση σωβινιστικά σιιτική, με πολλές σιιτικές πολιτοφυλακές να λυμαίνονται ως φασιστικές συμμορίες πάνω από τη μισή χώρα και με το κράτος και την κοινωνία διαλυμένη από την ξένη επέμβαση, δεκαετή κατοχή και εμφύλιο, αλλά και με το χρήμα για την Αλ Κάιντα να ρέει μάλλον άφθονο, πραγματικά δεν πρέπει να είναι καθόλου δύσκολη…