Επικίνδυνοι για τη ζωή οι εργολάβοι της ΔΕΗ
Τι δείχνει έρευνα του Συνδικάτου Εργαζομένων στην Ενέργεια «Εργατική Αλληλεγγύη»
Την περασμένη εβδομάδα σημειώθηκε ένα ακόμη θανατηφόρο εργατικό ατύχημα. Στη διάρκεια εργασιών στο Ορυχείο Κυρίου Πεδίου της ΔΕΗ, στην Πτολεμαΐδα, σκοτώθηκε 34χρονος ο οποίος ήταν εξωτερικός συνεργάτης υπεργολάβου της ΔΕΗ, ενώ εκτελούσε εργασίες ηλεκτροσυγκόλλησης. Χτυπήθηκε από πόρτα φορτηγού και τραυματίστηκε θανάσιμα, σύμφωνα με τη Γενική Περιφερειακή Αστυνομική Διεύθυνση Δ. Μακεδονίας.
Εξετάζοντας τα στοιχεία, και τα δυστυχώς πολλά εργατικά ατυχήματα, συνάγεται το συμπέρασμα πως όσο μεγαλύτερη είναι η εμπλοκή του καθεστώτος εργολαβιών, τόσο πιο επικίνδυνα γίνονται τα πράγματα για τον εργαζόμενο. Χαρακτηριστικότερη περίπτωση, οι εργαζόμενοι στον χώρο ευθύνης της ΔΕΗ. Λέμε «χώρος ευθύνης», καθώς πλέον στα ορυχεία της οι εργαζόμενοι καλούνται να δουλέψουν σε καθεστώς εργολαβίας με τις χειρότερες συνθήκες – και όταν η φύση της εργασίας είναι τέτοια, τα πράγματα γίνονται επικίνδυνα. Όπως αναφέρει σε έρευνα που πραγματοποίησε για το θέμα το Συνδικάτο Εργαζομένων στην Ενέργεια «Εργατική Αλληλεγγύη», μιλάμε πλέον για την ανάπτυξη «δουλεμπορίου» στις εγκαταστάσεις της ΔΕΗ, στο Λεκανοπέδιο Κοζάνης-Πτολεμαΐδας-Φλώρινας.
Τα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων είναι υποτυπώδη. Σε ό,τι αφορά τη χορήγηση Ατομικών Εφοδίων Προστασίας είναι ελάχιστοι οι εργολάβοι που χορηγούν φόρμες, άρβυλα, μάσκες προστασίας από χημικά, ακόμα και μάσκες προστασίας από τη σκόνη μιας χρήσεως. Οι εργαζόμενοι είναι αναγκασμένοι, με τους πενιχρούς μισθούς που παίρνουν, να αγοράζουν και τα ατομικά εφόδια προστασίας. Αναφέρθηκαν περιπτώσεις εργαζομένων που δουλεύουν στην τέφρα και στο λιγνίτη και οι οποίοι αγοράζουν καθημερινά μάσκες μιας χρήσεως για να προστατέψουν, στοιχειωδώς, την υγεία τους.
Ζούγκλα
Η έκφραση «δεν υπάρχει άσπρο ή μαύρο», ισχύει με ιδιότυπο τρόπο και για τη μαύρη εργασία, που αποτελεί μια βεντάλια με διάφορες διαβαθμίσεις. Εκτός από τους εντελώς ανασφάλιστους, που έχουν μεγάλο μερίδιο στα θανατηφόρα ατυχήματα, έχουμε τους μερικώς ασφαλισμένους. Παράδειγμα, να δουλεύουν 25 μέρες και να τους δηλώνουν πολύ λιγότερες. Παρατηρείται, επίσης, το φαινόμενο οι εργαζόμενοι να δουλεύουν στα ορυχεία και στους ατμοηλεκτρικούς σταθμούς στις πιο ανθυγιεινές και στις πιο βαριές εργασίες, και οι εργοδότες τους να τους κολλάνε ελαφρά ένσημα διοικητικών υπαλλήλων. Σύμφωνα με τα στοιχεία, υπάρχει στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας «μαύρη» και ανασφάλιστη εργασία σε ποσοστό που ξεπερνάει και το 80%.
Το σύνολο σχεδόν των εργαζομένων στις εργολαβίες αμείβονται με ωρομίσθιο, παρ’ ότι αυτό απαγορεύεται ρητά στη βιομηχανία. Έτσι, λοιπόν, η πρώτη ώρα, η ένατη, η δωδέκατη, μετά τις 60, οι νυχτερινές, οι σαββατιάτικες και οι κυριακάτικες ώρες πληρώνονται όλες το ίδιο χωρίς καμία προσαύξηση. Πολλοί εργολάβοι λένε στους εργαζόμενους ότι μέσα στην ώρα που τους πληρώνουν –αμοιβή που κυμαίνεται από 2,5 έως 3,2 ευρώ– εμπεριέχεται και το επίδομα αδείας και τα Δώρα Πάσχα και Χριστουγέννων. Κάτω από την πίεση της ανεργίας οι εργοδότες εκβιάζουν τους εργαζόμενους να υπογράψουν στα χαρτιά για Δώρα, επιδόματα ακόμα και για μισθούς που δεν έχουν πάρει ποτέ, με αποτέλεσμα οι τελευταίοι να πληρώνουν κι από πάνω φόρους για ποσά που ποτέ δεν εισέπραξαν. Δεν καταβάλλονται τα ανθυγιεινά και τα άλλα επιδόματα θέσεων, ενώ οι εργαζόμενοι της ΔΕΗ (τακτικοί και έκτακτοι) με τους οποίους δουλεύουν δίπλα-δίπλα σε ανθυγιεινές εργασίες παίρνουν κανονικά τα ανάλογα επιδόματα. Δεν πληρώνεται κανένας τριετίες (χρονοωρίμανση) γιατί οι εργολάβοι τους αλλάζουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα ειδικότητα και τους «συμβουλεύουν» να μην παρουσιάσουν στην εταιρία προηγούμενα ένσημα και προϋπηρεσία. Γίνεται σημαντική μείωση των μισθών μέσω «εικονικών διαλειμμάτων». Τοποθετούν τρία ή και περισσότερα εικονικά διαλείμματα, στην αρχή, στη μέση και στο τέλος του ωραρίου, με αποτέλεσμα το ημερομίσθιο να μειώνεται κατά 1,5 ώρα τουλάχιστον. Διαδικασία που διαπιστώθηκε παρουσία επιθεωρητών του ΣΕΠΕ Δ. Μακεδονίας το οποίο, σε απάντηση προς το Συνδικάτο, αναφέρει ότι: «Οι εργαζόμενοι με δική τους πρωτοβουλία εργάζονται και δεν πραγματοποιούν τα διαλείμματα».
Πληρωμές στα τυφλά
Οι πληρωμές των εργαζομένων γίνονται στα τυφλά, αφού δεν χορηγείται σε κανέναν αναλυτική κατάσταση πληρωμών ούτε αντίγραφο της ατομικής Σύμβασης Εργασίας, ενώ η αναγκαστική μεταπήδηση και επενοικίαση εργαζομένων μεταξύ των διάφορων εργολάβων, δημιουργεί στην περιοχή, σύμφωνα με τα λόγια των εργαζομένων, ένα ιδιόμορφο και εκτεταμένο δουλεμπόριο που βρίσκεται σε διαπλοκή με τοπικές εξουσίες, στελέχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, την ιεραρχία της ΔΕΗ αλλά και συνδικαλιστές. Παρά τις διάφορες καταγγελίες και παρεμβάσεις στο Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας, από τα συνδικάτα που ασχολούνται με το θέμα, το πρόβλημα όχι απλά δεν λύνεται αλλά διογκώνεται.
Ο τομέας της ενέργειας, η εξόρυξη, ο παλαιότερος εργασιακός τομέας της νεωτερικότητας, παντρεύτηκε με τα «ήθη και έθιμα» της επισφάλειας και όπως διαπιστώνεται τα παιδιά τους δεν είναι καθόλου όμορφα.
