Βαριές εκφράσεις με αφορμή την εμπλοκή της ΓΣΕΕ στο σκλαβοπάζαρο των προγραμμάτων voucher. Του Χρήστου Πραμαντιώτη
Ένας συνδικαλιστικός εμφύλιος έχει ξεσπάσει τις τελευταίες μέρες ανάμεσα στην κορυφαία συνδικαλιστική οργάνωση εργαζομένων της χώρας (ΓΣΕΕ) και στο μεγαλύτερο και ιστορικότερο Εργατικό Κέντρο, αυτό της Αθήνας. Αφορμή αποτέλεσε το γεγονός της συμμετοχής της ΓΣΕΕ (μέσω του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ) στα προγράμματα με επιταγή κατάρτισης (voucher).
Η μάχη, που περιλαμβάνει βαριές κατηγορίες και εκφράσεις, ξεκίνησε όταν στις 23/1 με ανακοίνωσή του το Εργατικό Κέντρο Αθήνας κατήγγειλε την πλειοψηφία της ΓΣΕΕ και του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ για τη συμμετοχή της σε προγράμματα εργασίας που καταργούν τις Συλλογικές Συμβάσεις και την Κοινωνική Ασφάλιση. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, ΓΣΕΕ και ΙΝΕ/ΓΣΕΕ «διαφημίζουν τις δουλεμπορικές σχέσεις εργασίας μέσα από την επίσημη ιστοσελίδα τους, καλώντας μάλιστα τους εργοδότες να προστρέξουν στο… ΚΕΚ του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ για να προσλάβουν εργαζόμενους με την “εργασιακή σχέση” μαθητείας voucher».
Το θέμα δεν είναι καινούργιο, και από πολλούς συνδικαλιστές έχει στιγματιστεί κατά καιρούς η στάση αυτή της ΓΣΕΕ. Πρώτη φορά όμως παίρνει τέτοιες διαστάσεις, με το ΕΚΑ να χαρακτηρίζει στην ανακοίνωσή του τη ΓΣΕΕ ατζέντη της τζάμπα εργασίας για τους εργοδότες και της ανασφάλιστης εργασίας για τους εργαζόμενους, και τον πρόεδρο της ΓΣΕΕ και του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ, Γ. Παναγόπουλο, να δημοσιοποιεί προσωπική του επιστολή στην οποία μιλά για «συνδικαλιστικά φάλτσα» και για μια χούφτα ανεύθυνων που επιχειρούν να μετατρέψουν το ΕΚΑ «σε κρησφύγετο ψευτοεπαναστατικής γυμναστικής, προσωπικών ή κομματικών επιδιώξεων». Φτάνει ο ίδιος, μάλιστα, σε σημείο να απειλήσει ότι θα εισηγηθεί το κλείσιμο του ΙΝΕ/ΕΚΑ (που λειτουργεί ως βραχίονας του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ) «εφόσον η συγκυριακή πλειοψηφία δεν το θεωρεί χρήσιμο εργαλείο».
«Ψευδο-συνδικαλιστές» και «ανεύθυνοι»
Η διαμάχη που έχει ανοίξει είναι βέβαιο ότι θα έχει συνέχεια, και πολλοί μιλούν για μια αντίθεση που έχει βάθος. Κάτι τέτοιο δείχνουν ενδεχομένως όχι μόνο οι βαριές εκφράσεις που ανταλλάσσονται στις ανακοινώσεις και στους διαδρόμους, αλλά κυρίως οι διαστάσεις που δίνει η ανακοίνωση του ΕΚΑ αποδίδοντας την απαξίωση των συνδικάτων στις πρακτικές της ΓΣΕΕ – και προβάλλοντας την ανάγκη «να αναγεννήσουμε τα συνδικάτα στέλνοντας στη “συνδικαλιστική ανεργία” τους ψευδο-συνδικαλιστές της πλειοψηφίας της ΓΣΕΕ». Στελέχη της Διοίκησης του ΕΚΑ μάλιστα αναρωτιούνται πώς ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ χαρακτηρίζει ως «μια χούφτα ανεύθυνων» τις παρατάξεις που εκπροσωπούν το 74% της δύναμης του ΕΚΑ (αυτές δηλαδή που συμφώνησαν να βγει η σχετική ανακοίνωση του Εργατικού Κέντρου), ενώ σημειώνουν με νόημα ότι το φόντο της διαμάχης δεν είναι οι προσωπικές και παραταξιακές αντιδικίες, αλλά το θεμελιώδες ερώτημα: «Τι συνδικάτα θέλουμε και τι συνδικαλισμό έχουμε ανάγκη σήμερα». Ερώτημα το οποίο είναι όμως προφανές πως δεν μπορεί να απευθύνεται μόνο προς τη ΓΣΕΕ.
Μια υγιής και συνεπής επιχείρηση
Η αλήθεια πάντως είναι ότι η ΓΣΕΕ βρίσκεται σε εμφανή αδυναμία να δικαιολογήσει τη συμμετοχή της στα προγράμματα voucher, όπου οι «ωφελούμενοι» με αμοιβή 2.400 ευρώ (2.700 για πτυχιούχους ΑΕΙ-ΤΕΙ) «μετέχουν» σε 80ωρη κατάρτιση και 5μηνη πρακτική άσκηση (δωρεάν εργασία για επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα και χωρίς καμία υποχρέωση). Το παραδέχεται άλλωστε εμμέσως ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ, Γ. Παναγόπουλος, όταν στην οργισμένη απάντησή του προς το ΕΚΑ, προσμετρά στις δράσεις της ΓΣΕΕ τις «σοβαρές διαφωνίες, ανησυχίες και επιφυλάξεις» για τα προγράμματα αυτά, αλλά και τις «προτάσεις της Γραμματείας Νέων ΓΣΕΕ […] όπου στηλιτεύονται τα προγράμματα voucher ως μοχλός περαιτέρω απορρύθμισης της αγοράς εργασίας».
Αυτά βέβαια δεν εμποδίζουν τον πρόεδρο της ΓΣΕΕ να σημειώνει ότι η εμπλοκή της ΓΣΕΕ στα προγράμματα είναι συνειδητά πολύ περιορισμένη και θα ‘πρεπε να είναι μεγαλύτερη. Ούτε να κατηγορεί τους καταγγέλλοντες ότι ρίχνουν νερό στο μύλο των ιδιωτικών ΚΕΚ «που λυμαίνονται το χώρο της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης». Είναι άλλωστε γνωστό ότι από τον περσινό Μάιο η ΓΣΕΕ έχει καταγγείλει τα ιδιωτικά ΚΕΚ για πρακτικές αθέμιτου ανταγωνισμού – προφανώς έναντι του ΚΕΚ ΙΝΕ/ΓΣΕΕ, που θέλει να ανταγωνιστεί υγιώς τα ιδιωτικά ΚΕΚ σε αυτό το σκηνικό σκλαβοπάζαρου, όπου παίρνοντας 1.100 ευρώ «το κεφάλι», τα ΚΕΚ παρέχουν 80 ώρες κατάρτιση και κλείνουν συμφωνίες με εργοδότες για την πρακτική άσκηση των ωφελούμενων αδιαφορώντας για δικαιώματα και συνθήκες εργασίας.
Αυτό που απομένει τελικά στον πρόεδρο της ΓΣΕΕ είναι να διαφημίζει την αρτιότητα και την ποιότητα των προγραμμάτων που οργανώνει το ΚΕΚ ΙΝΕ/ΓΣΕΕ, όπως και τις Καλές Πρακτικές (Best Practices στην ορολογία του σύγχρονου μάνατζμεντ) που εφαρμόζει. Σαν να ήταν η ΓΣΕΕ μια υγιής, συνεπής και κοινωνικά ευαίσθητη επιχείρηση… Μόνο που δεν είναι ακριβώς αυτό που επιζητούν από τα συνδικάτα τους οι ενάμισι εκατομμύριο άνεργοι, το ένα εκατομμύριο απλήρωτοι εργαζόμενοι και όσα εκατομμύρια άλλοι εργαζόμενοι βολοδέρνουν ανάμεσα στην ανεργία, τα σκλαβοπάζαρα, την ενοικίαση, την ευελιξία, τα ανύπαρκτα εργασιακά δικαιώματα και τα μεροκάματα πείνας σε μια χώρα που διαλύεται ο παραγωγικός της ιστός και ξεπουλιούνται όλες τις οι δημόσιες υποδομές.