Συνέντευξη στην Αθηνά Τέσκου
Το μοντέλο για μια περιφέρεια που θα είναι μπροστάρης κι όχι ανάχωμα στις προσπάθειες αντίστασης, αλληλεγγύης και δημιουργίας, περιγράφει μιλώντας στον Δρόμο η Δέσποινα Χαραλαμπίδου, υποψήφια περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας. Στη συνέντευξη που μας παραχώρησε μιλά για όλα όσα μπορεί να κάνει η περιφέρεια στο επίπεδο της ανεργίας, της μεγάλης επιχείρησης ξεπουλήματος των δημόσιων αγαθών που έχει ξεκινήσει σε όλη την περιοχή, ενώ δηλώνει με σαφήνεια ότι στόχος της είναι να ανατρέψει την εικόνα που θέλει την Κεντρική Μακεδονία να είναι για πάρα πολλά χρόνια μια δύσκολη για τις ιδέες της ριζοσπαστικής Αριστεράς περιοχή.
Αναλάβατε την ευθύνη να εκπροσωπήσετε το χώρο της ριζοσπαστικής Αριστεράς σε μια περιοχή που, παραδοσιακά, είναι συντηρητική ενώ μαστίζεται και από την κρίση. Ποιοι είναι οι στόχοι σας;
Είναι όντως από τις πιο δύσκολες περιοχές, αναφορικά με την διεισδυτικότητα που έχει η Αριστερά. Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας αποτελεί ένα από τα πιο δυνατά κάστρα του Μνημονίου στη χώρα. Όμως, η ανεργία και η αποβιομηχάνιση, η κρίση και οι μνημονιακές πολιτικές επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τη ζωή των κατοίκων. Βλέπουμε ανθρώπους που, μέχρι χθες χαρακτηρίζονταν ως συντηρητικοί, να συμμετέχουν σε κινήματα και να διεκδικούν το δίκιο τους. Το στοίχημά μας είναι να πείσουμε αυτούς τους ανθρώπους ότι η πρόταση της Ριζοσπαστικής Αριστερής Ενότητας, η πρόταση της ριζοσπαστικής Αριστεράς συνολικά, είναι άξια εμπιστοσύνης, ότι μπορεί να αποτελέσει την πραγματική απάντηση των εργαζομένων στο μνημόνιο και στις πολιτικές τους. Δεν είναι εύκολο εγχείρημα, το πιο δύσκολο για εμάς είναι, στο σύντομο χρονικό διάστημα που έχουμε, να καταφέρουμε η πρότασή μας να φτάσει σε όλους τους κατοίκους της περιφέρειας. Όπου πηγαίνουμε όμως και συζητάμε με τον κόσμο, στις λαϊκές, τα καταστήματα, τους χώρους δουλειάς που επισκεπτόμαστε, παίρνουμε θετικά μηνύματα. Στόχος μας, λοιπόν, είναι να ανατρέψουμε αυτό το κάστρο και από κόμβο της μνημονιακής πολιτικής να μετατρέψουμε την περιφέρεια σε κόμβο της αντίστασης και της δημιουργίας.
Με τον «Καλλικράτη» δόθηκαν στις περιφέρειες, αλλά και στους δήμους, πολλές αρμοδιότητες, χωρίς τους αναγκαίους πόρους. Πώς σκέφτεστε να αντιμετωπίσετε αυτήν την κατάσταση;
Το πλαίσιο χρηματοδότησης του «Καλλικράτη» είναι ασφυκτικό. Στην πραγματικότητα αποτελεί το Μνημόνιο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Οι πόροι είναι ιδιαίτερα περιορισμένοι και στην περιφέρεια και είναι γεγονός ότι δεν αντιστοιχούν στις πολλαπλές αρμοδιότητες που έχει. Προφανώς θέλουμε και θα διεκδικήσουμε μαζί με τους πολίτες περισσότερους πόρους από την κεντρική εξουσία. Η αξιοποίηση των υπαρκτών πόρων είναι ένα άλλο κομμάτι. Εμείς θέλουμε να ανατρέψουμε μία λογική που λέει ότι θα μοιράζονται σε τσέπες ημετέρων ή θα χάνονται στις διαδρομές της διαπλοκής. Αξιοποίηση, λοιπόν, των πόρων μέχρι το τελευταίο ευρώ, αξιοποίηση της περιουσίας της Περιφέρειας για τις ανάγκες των κατοίκων και όχι για τα ιδιωτικά συμφέροντα και δυναμική διεκδίκηση από την κεντρική εξουσία. Δυστυχώς δεν μπορούμε από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας να αλλάξουμε το πλαίσιο του «Καλλικράτη». Όμως, μη νομίζετε ότι το κεντρικό πολιτικό σκηνικό θα παραμείνει το ίδιο μετά τον Μάιο.
Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας γνώρισε, μετά το 1995, μια ραγδαία παραγωγική αποδιάρθρωση τόσο στον πρωτογενή όσο και στον δευτερογενή τομέα. Πού νομίζετε ότι οφείλεται αυτή η εξέλιξη σε μια περιοχή που προοριζόταν, από τις άρχουσες ελίτ, να γίνει το κέντρο των Βαλκανίων;
Δυστυχώς, όπως γράφουμε και στο πρόγραμμά μας, η «μεγάλη ιδέα» των πολιτικών και επιχειρηματικών ελίτ της χώρας, τώρα αντιπροσωπεύεται από τις εργαζόμενες του Κιλκίς, των Σερρών και της Θεσσαλονίκης που αναζητούν εργασία στην πΓΔΜ και τη Βουλγαρία. Κοιτάξτε, το θέμα είναι ζήτημα πολιτικής βούλησης. Τόσα χρόνια η πολιτική ηγεσία του τόπου χάιδευε τα αφτιά των επιχειρηματιών, το κράτος αποσύρθηκε σιγά-σιγά από το πεδίο των επενδύσεων και αντί να δημιουργεί θέσεις εργασίας, έδινε επιχορηγήσεις χωρίς αντίκρισμα. Εργοστασιάρχες που χρηματοδοτούνταν από το κράτος, την άλλη μέρα απέλυαν, έκλειναν και μετέφεραν το εργοστάσιό τους από την άλλη μεριά των συνόρων. Πλήρης ασυδοσία του κεφαλαίου με κρατική υπόθαλψη. Τη στιγμή που τα εργοστάσια ήταν κερδοφόρα, μεταφέρονταν για ακόμη περισσότερα κέρδη. Αυτή η αποδιάρθρωση της παραγωγής οξύνθηκε ακόμη περισσότερο μετά το ξέσπασμα της κρίσης. Σε αυτή τη συμπαιγνία κράτους και κεφαλαίου έπαιξε τον δικό της ρόλο και η περιφέρεια από την ίδρυσή της. Ακόμη και πρόσφατα, η Διοίκηση Τζιτζικώστα τήρησε εκκωφαντική σιωπή σε κρίσιμα ζητήματα της Περιφέρειας όπως το κλείσιμο των τριών εργοστασίων της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης, της γαλακτοβιομηχανίας ΑΓΝΟ, της ΕΛΒΟ, του Πετζετάκη και άλλων.
Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας είναι, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, πρωταθλήτρια στην ανεργία. Υπάρχουν περιθώρια άσκησης πολιτικών για την ανάσχεση της ανεργίας και τη δημιουργία θέσεων εργασίας;
Η ανεργία αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία έχει ανέλθει στο 30,3%, ενώ η πραγματική ανεργία, καθώς και η ανεργία των νέων, είναι πολύ παραπάνω και συνδέεται και με το ζήτημα της αποβιομηχάνισης που αναφέρατε προηγουμένως. Σίγουρα ένα τέτοιο ζήτημα δεν μπορεί να απαντηθεί συνολικά σε επίπεδο Περιφέρειας. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα κάτσουμε με σταυρωμένα τα χέρια. Υπάρχουν τρέχοντα προγράμματα του ΕΣΠΑ που διοχετεύονται αποκλειστικά στις τσέπες των εργολάβων, και στη διατήρηση κτιρίων. Αυτή είναι η πρόταση του κ. Τζιτζικώστα. Εμείς, από την άλλη, δεσμευόμαστε ότι η χρηματοδότηση από τέτοιου είδους προγράμματα θα αφορά επενδύσεις εντάσεως εργασίας, θα εξαντλήσουμε όλα τα περιθώρια που μας δίνει το συγκεκριμένο πλαίσιο ώστε να δημιουργήσουμε θέσεις αξιοπρεπούς και σωστά αμειβόμενης εργασίας. Παράλληλα η περιφέρεια έχει τη δυνατότητα να ενισχύσει τους ανθρώπους που ασχολούνται με τον πρωτογενή τομέα, δίνοντας κίνητρα στους νέους ανθρώπους να ασχοληθούν με τη γη, στηρίζοντας τους συνεταιρισμούς, φτιάχνοντας δίκτυα που θα διακινούν τα προϊόντα τους στην επικράτειά της αλλά και προωθώντας τα έξω από αυτή, στην υπόλοιπη Ελλάδα και το εξωτερικό.
Στην περιοχή σας πρόκειται να ιδιωτικοποιηθούν όλες οι σημαντικές υποδομές. Από την ΕΥΑΘ και τη ΔΕΗ μέχρι το λιμάνι, το αεροδρόμιο και την Εγνατία Οδό. Πώς θα αντιδράσετε ως Διοίκηση της Περιφέρειας σε αυτές τις επιλογές;
Είναι αλήθεια ότι οι ιδιωτικοποιήσεις, το ξεπούλημα του δημόσιου πλούτου καλύτερα, είναι προγραμματισμένες και στην περιοχή μας και πανελλαδικά, καθώς κυβέρνηση και τρόικα υπακούν στο δόγμα «όλα για τα κέρδη των εταιριών». Όμως δεν πρόκειται να ιδιωτικοποιηθούν. Η αντίσταση από τους κατοίκους θα είναι σθεναρή. Ειδικά στο θέμα της ΕΥΑΘ, υποστηρίζουμε πλήρως την ιδιαίτερα επιτυχημένη πρωτοβουλία για το δημοψήφισμα τη μέρα των εκλογών, που διοργανώνει το SOSτε το Νερό. Με τέτοιες πρωτοβουλίες που συσπειρώνουν πλατιά κομμάτια της κοινωνίας αντιστεκόμαστε και ως Ριζοσπαστική Αριστερή Ενότητα και αύριο ως Διοίκηση της Περιφέρειας. Για μας δεν χωρά αμφιβολία ότι θα εξαντλήσουμε όλες τις δυνατότητες που δίνονται στον θεσμό, για να παρέμβουμε και κινηματικά, στο πλάι των κατοίκων αλλά και θεσμικά και νομικά ενάντια στην εκποίηση του δημόσιου πλούτου. Η περιφέρεια πρέπει να σταματήσει να είναι ένας βουβός θεσμός που δέχεται στωικά να παίρνουν και από αυτήν και από το Δημόσιο τα εργαλεία για την παραγωγική ανασυγκρότηση, τις δυνατότητες δηλαδή που έχουμε για την ανακούφιση του λαού και για ένα καλύτερο αύριο.
Ο θεσμός της Τοπικής Αυτοδιοίκησης έχει απαξιωθεί στη συνείδηση του λαού λόγω της αδυναμίας ή της ανικανότητας των δημάρχων και των περιφερειαρχών να λάβουν μέτρα για την ανάσχεση της ανθρωπιστικής κρίσης. Ποιες είναι οι πρωτοβουλίες που θα πάρετε στην κατεύθυνση αναβάθμισης του θεσμού;
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνει η περιφέρεια, για να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων, είναι να υπερασπισθεί στην επικράτειά της το κοινωνικό κράτος που καταρρέει, να αντιταχθεί σθεναρά στο κλείσιμο και τις συγχωνεύσεις σχολείων και νοσοκομείων, στις απολύσεις που επιβάλλουν τρόικα και κυβέρνηση και υλοποιεί η περιφέρεια. Δεν πρόκειται να υπακούσουμε σε τροϊκανούς παραλογισμούς που από την μία δημιουργούν νέες στρατιές ανέργων και από την άλλη αφήνουν τους πολίτες χωρίς υπηρεσίες. Παράλληλα, για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης πέρα από τη δημιουργία όσο το δυνατόν περισσότερων θέσεων εργασίας όπως αναφέραμε προηγουμένως, θα πρέπει να επιστρατεύσουμε και όλη τη δημιουργικότητα που διακρίνει τους νέους ανθρώπους. Η περιφέρεια θα στηρίξει όλες τις δομές αλληλεγγύης και αλληλέγγυας οικονομίας, από τα κοινωνικά ιατρεία, φαρμακεία και παντοπωλεία, μέχρι τις Αγορές Χωρίς Μεσάζοντες. Είναι απάνθρωπο στις μέρες μας να υπάρχουν νοικοκυριά χωρίς ρεύμα, νερό ή βασικά τρόφιμα. Στις προσπάθειες αντίστασης, αλληλεγγύης και δημιουργίας η περιφέρεια πρέπει να είναι μπροστάρης και όχι ανάχωμα όπως είναι τώρα. Έτσι, ο θεσμός αναβαθμίζεται και στα μάτια των πολιτών και επί της ουσίας, αλίμονο αν κλειστούμε μέσα σε ένα κτίριο και βγούμε μετά από 5 χρόνια για να ζητήσουμε την ψήφο των πολιτών, όπως η σημερινή Διοίκηση της περιφέρειας.
