Mια προσπάθεια οικοπεδοποίησης που δεν πρέπει να περάσει
Στις 14 Ιανουαρίου συνεδρίασε το Δημοτικό Συμβούλιο Πυλαίας-Χορτιάτη με το χαρακτήρα του κατεπείγοντος και με μοναδικό θέμα «τη λήψη απόφασης για την αναστολή της Διαδικασίας υποβολής Αντιρρήσεων κατά των αναρτηθέντων, την 28/11/2012, Δασικών Χαρτών της Τοπικής Ενότητας Χορτιάτη του Δήμου Πυλαίας-Χορτιάτη και για την υποστήριξη του οικιστικού χαρακτήρα της περιοχής “Ισενλή” της πρώην Κοινότητας Χορτιάτη Ν. Θεσσαλονίκης, η οποία περιλαμβάνει 260 οικογένειες του Δήμου Πυλαίας-Χορτιάτη».
Τα «οικόπεδα» βρίσκονται εντός έκτασης πολλαπλάσιας της έκτασης του σημερινού οικισμού που είχε διατεθεί στην τέως Κοινότητα Χορτιάτη για κτηνοτροφική και αγροτική χρήση.
Οι προσπάθειες οικοπεδοποίησης ξεκινούν το 1984, στην απαρχή της «ένδοξης» εποχής των περιαστικών μονοκατοικιών σε ειδυλλιακές τοποθεσίες. Η πρωτοβουλία ανήκει στον Συνεταιρισμό Διπλωματούχων Μηχανικών Μελών του Τμήματος Κεντρικής Μακεδονίας του ΤΕΕ, ο οποίος όμως έχει το 49%, ενώ το 51% έχει ο Δήμος Πυλαίας-Χορτιάτη ως καθολικός διάδοχος της πρώην Κοινότητας Χορτιάτη. Σύμφωνα με το σχέδιο απόφασης του Δήμου Πυλαίας-Χορτιάτη, «η οικιστική αυτή ανάπτυξη είχε ως σκοπό να στεγάσει αφενός διακόσιες εξήντα οικογένειες αστέγων και θυμάτων του Ολοκαυτώματος του Χορτιάτη κατά τη γερμανική Κατοχή -και του Δήμου Χορτιάτη- και αφετέρου τις οικογένειες μελών του Συνεταιρισμού» Σημειώνουμε ότι έχουν περάσει 69 χρόνια από το Ολοκαύτωμα από τους Ναζί και τους Έλληνες δωσίλογους συνεργάτες τους και 29 χρόνια από τη σύσταση της κοινοπραξίας συνεταιρισμού μηχανικών – κοινότητας με την ονομασία «ΑΤΕ ΚΙΣΣΟΣ ΕΜΟ». Άργησε λίγο η αποκατάσταση, αλλά υπάρχει «κοινωνική ευαισθησία»…
Επανήλθαν
Η προσπάθεια του Δήμου αφορά την επαναδραστηριοποίηση της Ζώνης Ενεργού Πολεοδομίας «ΚΙΣΣΟΣ» στη Δημοτική Ενότητα Χορτιάτη, που σταμάτησε μετά από παρεμβάσεις οικολογικών κινήσεων και άλλων συλλογικοτήτων και πολυετείς δικαστικούς αγώνες. Η υπόθεση φάνηκε πως χάθηκε οριστικά για την εταιρία, όταν το 2006 ακυρώθηκαν οι οικοδομικές άδειες, ενώ ήδη από το 1999 το ΣτΕ είχε ουσιαστικά ακυρώσει την πολεοδόμηση. Ωστόσο, η εταιρία και ο Δήμος Πυλαίας-Χορτιάτη επέλεξαν να κινήσουν το θέμα, με αφορμή την ανάρτηση των δασικών χαρτών της περιοχής, σε μια προσπάθεια παράκαμψης όλων των αρνητικών αποφάσεων της Δικαιοσύνης. Προσβλέπουν, ουσιαστικά, σε πολιτική παρέμβαση εκ μέρους της κυβέρνησης. Άλλωστε, μια τέτοια προσπάθεια έγινε ήδη το 2012 από τους τότε βουλευτές Θεόδωρο Καράογλου, Βασίλη Γερανίδη και Κώστα Τζαβάρα. Σήμερα τα πράγματα θα είναι πιο εύκολα με τον τρόπο που πολιτεύεται η κυβέρνηση Σαμαρά, στην οποία συμμετέχουν φιλικά το ΠΑΣΟΚ και η ΔΗΜΑΡ.
Ωστόσο, τα νομικά θέματα με την πολυπλοκότητά τους σκιάζουν την πολιτική ουσία της υπόθεσης: Ο Δήμος Πυλαίας-Χορτιάτη επιλέγει να ανοίξει την όρεξη για κάθε είδους οικιστική ή άλλη «ανάπτυξη» στην περιαστική ζώνη της Θεσσαλονίκης, ενώ θα έπρεπε να είναι ο θεματοφύλακας του τμήματος που του ανήκει και να αποκρούει αυτές τις λογικές. Εκπρόσωποί του, μάλιστα, αντιμετώπισαν τους εκπροσώπους των πολιτών της Θεσσαλονίκης ως παρείσακτους, λέγοντας πως πρόκειται για τοπικό ζήτημα.
Η Θεσσαλονίκη, πόλη με μια από τις χαμηλότερες αναλογίες πρασίνου ανά κάτοικο, δεν μπορεί να ανεχθεί καμία απώλεια των περιαστικών δασών, ιδιαίτερα τώρα που οι κλιματικές αλλαγές, σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις των μνημονιακών πολιτικών, δημιουργούν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία των πολιτών.
Πολύ περισσότερο όταν αυτές αφορούν μια μεταβολή χρήσης με σκοπό την κερδοσκοπία και την επίδειξη πλουτισμού μιας μικρής μειοψηφίας. Μια αλλαγή χρήσης που έχει απορριφθεί από την κοινωνία της πόλης δεκάδες φορείς, αλλά και από την ελληνική Δικαιοσύνη.
Αν υπάρχουν ελλείψεις σήμερα στη Θεσσαλονίκη, αυτές αφορούν το πράσινο και όχι μερικές δεκάδες πολυτελείς κατοικίες μεγαλομηχανικών ή άλλων επενδυτών, που θέλουν να επιδείξουν πλούτο, σε βάρος μάλιστα του φυσικού περιβάλλοντος. Αναρωτιέται κανείς πώς θα εξηγήσει ο Δήμος Πυλαίας-Χορτιάτη στους πολίτες του Δήμου αλλά και στους υπόλοιπους Θεσσαλονικείς αυτές τις επιλογές.
Πολλαπλή ζημιά
Η περιοχή του Κισσού (Ισενλή) είναι σημαντική για τη διατήρηση του φυσικού χαρακτήρα ολόκληρου του Χορτιάτη, αλλά και την υδρονομική προστασία των χαμηλότερων από αυτήν περιοχών, όπως η Θέρμη και η περιοχή του αεροδρομίου. Τυχόν πολεοδόμησή της θα προκαλέσει ανεπανόρθωτο κατακερματισμό του περιαστικού τοπίου της Θεσσαλονίκης, με προφανή κίνδυνο να ανοίξουν οι ορέξεις για νέες πολεοδομήσεις και «αξιοποίηση» δημόσιας και ιδιωτικής γης. Η ήδη παρούσα κλιματική αλλαγή επιβάλλει την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αύξηση της δασικής βλάστησης, που διαδραματίζει πολλαπλά ευεργετικό ρόλο για το κλίμα, αλλά και για την ανάσχεση των έντονων βροχοπτώσεων, που αναμένεται επίσης να αυξηθούν.
Ο Χορτιάτης, μαζί με την περιαστική αγροτική και δασική γη γύρω από τη Θεσσαλονίκη, πρέπει να προστατευθούν από πάσης φύσεως «αξιοποιήσεις» και επιπόλαιους αναπτυξιακούς σχεδιασμούς και να αποτελέσουν μια ολοκληρωμένη, συνεκτική ζώνη ήπιων δραστηριοτήτων γεωργίας, κτηνοτροφίας, δασοπονίας, ήπιων δραστηριοτήτων αναψυχής στη φύση και διατήρησης της βιοποικιλότητας και των πολιτιστικών στοιχείων που απαντούν σε αυτήν.
Πέτρος Κακούρος