Ο Σεπτέμβρης προχωρεί και εγκυμονεί εξελίξεις. Το στοιχείο της αβεβαιότητας και των μεγάλων εκκρεμοτήτων συνυπάρχει με τις κινήσεις των μεγάλων παικτών που παίρνουν θέσεις και προετοιμάζονται.
Δίνοντας μια γενική εικόνα, το καθεστώς Μητσοτάκη βρίσκεται στριμωγμένο κυρίως κάτω από την πίεση που του ασκούν αντίπαλα ολιγαρχικά κέντρα σε συνδυασμό με τις δυσκολίες πρόσβασής του στο σύστημα Τραμπ που είναι υποχρεωμένος επειγόντως να αντιμετωπίσει. Τα ρήγματα που προκαλεί η εκτεταμένη κοινωνική δυσφορία, επί του παρόντος τουλάχιστον, αν και υπαρκτά και πάντοτε δυνητικά επίφοβα, βρίσκονται εν πολλοίς παγιδευμένα μέσα στα όρια που εξασφαλίζονται από το παρόν πολιτικό σύστημα. Με τις πάσης φύσεως αντιπολιτεύσεις να δίνουν τις δικές τους χείρες βοηθείας ως προς αυτό.
Ο συνδυασμός βέβαια των σχεδιασμών ολιγαρχικών / ξένων κέντρων ισχύος (οι ζυμώσεις πολιτικών λύσεων ‒ τα κόμματα Σαμαρά, Τσίπρα και άλλες πιθανές κινήσεις που βρίσκονται σε παρατεινόμενη εκκρεμότητα), με τη σημαντική αποξένωση από σημαντικά εκλογικά ακροατήρια ακόμη και χειραγωγούμενη, μπορεί πάντοτε να οδηγήσει στην απώλεια της εξουσίας.
Πάντως η δυναμική που προκύπτει για την ώρα είναι το λιγότερο ελλιποβαρής – ο Μητσοτάκης δείχνει κάποιες στιγμές να κινδυνεύει περισσότερο από την αλαζονική φόρα που έχει πάρει το σύστημά του παρά από τη δυναμική των σχεδιασμών των αντιπάλων του.
Μπροστά στο στρίμωγμα που αισθάνεται επιταχύνει κινήσεις προς πολλές κατευθύνσεις που τις διατρέχει μια ενιαία λογική, αυτή της στερέωσης ενός καθεστώτος νέας κοπής (και ληστρικότητας) μεταπρατισμού – «Ελλάδα διαμετακομιστικός κόμβος». Ως προς τα παραπάνω δεν πρέπει να υποτιμηθούν οι ευχέρειες και τα στηρίγματα που διαθέτει. Όμως την ίδια στιγμή διαφαίνονται και τα όρια – η φθορά του συστήματος εξουσίας του (που τείνει να το κάνει εν τέλει ασύμφορο και για τις ελίτ) αλλά και οι σαθρές βάσεις του εγχώριου μεταπρατισμού που τον αφήνουν έκθετο απέναντι στα μεγάλα γεωπολιτικά και οικονομικά ευρωπαϊκά και διεθνή ταρακουνήματα που έρχονται.
Το σύστημα Μητσοτάκη στριμώχνεται και αναζητεί «οχυρώσεις»
Οι εξελίξεις δείχνουν κινήσεις σε πολλαπλά επίπεδα:
- Η πρόσφατη έλευση του υπουργού Εσωτερικών των ΗΠΑ, Ντ. Μπέργκαμ συνδέεται με την προσπάθεια εγκατάστασης διαύλων επικοινωνίας Μητσοτάκη με το σύστημα Τραμπ. Στερεωμένων στη βάση των ενεργειακών στρατηγικών βλέψεων του τελευταίου. Τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας λένε πολλά. Η επίσκεψη στη Ρεβυθούσα –σταθμός αποθήκευσης, LNG‒ καθόρισε από αμερικανικής πλευράς τον σχεδιασμό «Ελλάδα ενεργειακός κόμβος» και ειδικότερα πύλη εισόδου αμερικανικού LNG για την κεντρική και ανατολική Ευρώπη. Η εξέλιξη έρχεται σε μια περίοδο που θα παιχτούν πολλά με το θέμα της ευρωπαϊκής «ενεργειακής απεξάρτησης» από τη Ρωσία και αντίστοιχης πρόσδεσής της στο LNG των ΗΠΑ. Θα μοιραστεί μεγάλη πίττα με αγωγούς και άλλους σταθμούς πέραν της Ρεβυθούσας. Λέει πολλά το «Παρών» στη Ρεβυθούσα, σε ανώτατο επίπεδο (προέδρου / διευθύνοντος συμβούλου) του συνόλου των παικτών του εγχώριου ενεργειακού τομέα – METLEN (Μυτιληναίος), ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ, ΔΕΗ, Hellenic Energy (Ελληνικά Πετρέλαια – Λάτσης), AKTOR, Motor Oil (Βαρδινογιάννης), Όμιλος Κοπελούζου, ΔΕΠΑ, ΔΕΣΦΑ.
- Η επιθετική οικοδόμηση του «νέου μεταπρατισμού». Όλα λειτουργούν προς όφελος ενός κοινωνικού μπλοκ 15-20% που σκόπιμα επιδεικνύει προκλητικά τα λάφυρά του και τον «ιδεολογικό του κυνισμό», ενώ το υπόλοιπο 80% συνθλίβεται, υποβαθμίζεται, λοιδορείται και αποκλείεται (παραγωγικά, οικιστικά, από την εκπαίδευση, από την υγεία κ.λπ.). Με το Δημόσιο Πανεπιστήμιο και το ΕΣΥ σταθερά στο στόχαστρο, σ’ ένα καθεστώς όπου επιβραβεύεται και «αριστεύει» ο παρασιτισμός το ξεπούλημα και η υποτέλεια σε όλα τα επίπεδα.
- Η οχύρωση» αφορά (και) το γενικό σύνθημα Μητσοτάκη για την πλήρη αποξήλωση του «κράτους Δικαίου», της «ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης» κ.ο.κ. Γραμμή γενικευμένης, απροσχημάτιστης συγκάλυψης σε όλα τα μεγάλα σκάνδαλα ‒ «Τέμπη» και ΟΠΕΚΕΠΕ οι πιο τρανταχτές αλλά όχι οι μόνες υποθέσεις. Προστασίας όχι μόνο των κυβερνητικών παραγόντων αλλά και των τοπικών κομματαρχικών μηχανισμών που συνδέονται στενά με το βαρύ οργανωμένο έγκλημα. Τρεις πλευρές είναι κρίσιμες ως προς αυτή την επιχείρηση: α) Η δημιουργία απολυταρχικού καθεστώτος σήψης (με τη νομοθετική κατοχύρωση πρωτοφανών μεθοδεύσεων με την υπογραφή του εντεταλμένου για κάθε βρωμοδουλειά, υπουργού «Δικαιοσύνης» Φλωρίδη). Που δεν θα ήταν δυνατή χωρίς τη συνθήκη «κενού αντιπολίτευσης» που επικρατεί. β) Η διευρυνόμενη κοινωνική απέχθεια και οργή που αντιμετωπίζεται (μέχρι τώρα) με χειρισμούς που αναμειγνύουν την επίδειξη ισχύος / ετσιθελισμού / καταστολής-διώξεων με κάποιους ελιγμούς εκτόνωσης / ποδηγέτησης / παροχών. γ) Κάποια διαφαινόμενα όρια που αφήνουν ανοιχτό (;) το ερώτημα ποιος θα επικρατήσει στην εν εξελίξει διελκυστίνδα με την ευρωπαϊκή εισαγγελία και τα κέντρα που της παρέχουν στήριξη.
- Σε ένα άλλο επίπεδο τακτικών χειρισμών, η προσχώρηση του Α. Λοβέρδου (και κάποιων παραγόντων από το κόμμα του «Δημοκράτες» ‒ Γ. Βούρος, Π. Κονσόλας) στη Ν.Δ. Κίνηση αναμενόμενη εδώ και καιρό που ενισχύει οχυρώσεις εν όψει εκλογών και δίνει επικοινωνιακούς πόντους «διεύρυνσης» στον Μητσοτάκη σε μια περίοδο που τους χρειάζεται πολιτικά. Το διαχρονικά «πολιτικά τραμπούκικο» προφίλ Λοβέρδου έρχεται να συνταιριάξει με τα «ήθη» και τον κυνισμό της πολυμέτωπης απέναντι στην κοινωνική πλειοψηφία, κυβερνητικής επιθετικότητας. Επιπλέον ενισχύονται τα χαρακτηριστικά της αρχιτεκτονικής του σημερινού συστήματος εξουσίας, ιδιαίτερα η «εταιρική» του σχέση με διάφορες σημιτικές και άλλες φυλές του ΠΑΣΟΚ.
Παγιδευμένα κοινωνικά ρήγματα και διαθέσεις. Βοά η ανάγκη πολιτικοποίησης
Οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις του Σεπτεμβρίου, πέραν της κατανομής της πρόθεσης ψήφου που επιβεβαιώνει την κάμψη αλλά και την πρωτιά της Ν.Δ. με διαφορά από τον δεύτερο (ΝΔ: 21-24%, ΠΑΣΟΚ: 10-11%) ‒δηλαδή σημαντικά κάτω από την δυνατότητα αυτοδυναμίας μ’ έναν εκλογικό γύρο‒ περιέλαβαν ποιοτικούς δείκτες που αποτυπώνουν μια πολύ σύνθετη και τραυματισμένη εικόνα των κοινωνικών διαθέσεων.
Πρώτα απ’ όλα σε όλες τις μετρήσεις (και με τεράστια διαφορά όταν μπαίνει το ερώτημα αντιπαραθετικά με άλλα ζητήματα), πρώτο πρόβλημα αναδεικνύεται η ακρίβεια (55%-65%). Αν σ΄αυτό μάλιστα προστεθούν και άλλα συναφή προβλήματα (οικιστικό, προοπτικές της οικονομίας κ.α.) τα ποσοστά εκτοξεύονται (άνω του 85%) και αποτυπώνουν κατάσταση κοινωνικού αδιεξόδου μαζικής κλίμακας. Είναι ανάγκη να παραμένει αυτό στο κέντρο οποιασδήποτε μέριμνας για το «υπαρξιακό πρόβλημα της χώρας».
Από την άλλη μεριά, συνεκτιμώντας τις απαντήσεις σε μια σειρά από ερωτήματα σχετικά με τα μέτρα Μητσοτάκη στη ΔΕΘ προκύπτει μεν πλειοψηφική επιφύλαξη απέναντι στα μέτρα (από 65% έως 75% ανάλογα με τη δημοσκόπηση και το πόσο το ερώτημα αφορά την προσωπική κατάσταση και προοπτικές οπότε οι αρνητικές εκτιμήσεις ενισχύονται σημαντικά) αλλά ταυτόχρονα παρουσιάζονται και υπολογίσιμες προσδοκίες έστω και από τον όποιο «επιδοματισμό». Η εικόνα συμπληρώνεται με μια εκτεταμένη άρση εμπιστοσύνης προς το πολιτικό σύστημα, με την επάνοδο στην σταθερότητα του «Κανένα» στο 30% ως καταλληλότερου πρωθυπουργού, με το 14-17% της αδιευκρίνιστης ψήφου, και την αρκετά αδύναμη υποστήριξη των κομμάτων Τσίπρα και Σαμαρά.
Συνολικά μπορεί να επιμένουν τα δομικά κοινωνικά ρήγματα απέναντι στην κυβέρνηση και το πολιτικό σύστημα γενικότερα, όμως βαραίνει πολύ και η κοινωνική κόπωση από την παρατεταμένη οικονομική συμπίεση. Και όλο το χαμηλωμένο κοινωνικό φρόνημα από το μπλοκάρισμα των δυνατοτήτων ενός πολιτικού ρεύματος υποστήριξης μιας θέσης αντιπαράθεσης προς την υπάρχουσα κατάσταση και αξίωσης εναλλακτικής πορείας.
