Στις δημοτικές εκλογές η Πρωτοβουλία Πολιτών Βύρωνα, μια νεαρή δημοτική κίνηση χωρίς οποιαδήποτε κομματική στήριξη και δίχως «μπάτζετ», συσπείρωσε ανθρώπους που πονάνε την πόλη τους και μπόλιασε την προεκλογική αντιπαράθεση με το δικό της, ιδιαίτερο στίγμα. Έτσι, παρά το πολωτικό κλίμα που επιχείρησαν να μεταφέρουν και στο χώρο της αυτοδιοίκησης τα κόμματα της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης, αλλά και την «παγωμάρα» πολλών ανθρώπων, καταστάσεις που συμπίεσαν ακόμη και ιστορικές δημοτικές παρατάξεις, η Πρωτοβουλία κατόρθωσε να πάρει 8% και να εκλέξει 3 δημοτικούς συμβούλους. Για όλα αυτά συζητήσαμε με τη Βάσια Σάρολα, που ήταν υποψήφια επικεφαλής της Πρωτοβουλίας Πολιτών Βύρωνα και επανεκλέχθηκε δημοτική σύμβουλος. Την ευχαριστούμε για τη συνέντευξη που μας παραχώρησε, και κυρίως για τη συμβολή της στη φρεσκάδα που έφερε η βυρωνιώτικη Πρωτοβουλία σε ένα μάλλον άνυδρο αυτοδιοικητικό τοπίο.
Η Πρωτοβουλία Πολιτών Βύρωνα μετρά λίγους μόνο μήνες ζωής. Κι όμως, στις δημοτικές εκλογές σημειώσατε ένα ικανοποιητικό αποτέλεσμα – ίσως και εξαιρετικό σε σχέση με τη γενικά πτωτική τάση αυτοδιοικητικών εγχειρημάτων με πολύχρονη ιστορία;
Ίσως να «φταίει» ότι η Πρωτοβουλία δεν είναι μια κλασική δημοτική παράταξη. Θα μπορούσα να πω ότι είναι μια κίνηση στα όρια κινήματος της γειτονιάς. Καταφέραμε σχετικά σύντομα να εκπέμψουμε ένα σαφές πολιτικό στίγμα και να συσπειρώσουμε κόσμο με ρίζες στο Βύρωνα, που το διέδωσε στόμα-στόμα στις γειτονιές του. Έτσι αντισταθμίσαμε τα ιδιαίτερα φτωχά υλικά μας μέσα, ιδίως σε σύγκριση με τις «μεγάλες» δημοτικές παρατάξεις και την ορατότατη προπαγάνδα τους. Ο κόσμος με τον οποίο συναντηθήκαμε, είτε απλοί πολίτες είτε άνθρωποι με ιστορία στα κινήματα της πόλης, κερδήθηκε, πείστηκε ότι έχουμε σχέδιο για το πώς να αλλάξουμε την πόλη μας, και γι’ αυτό κινητοποιήθηκε. Έπαιξε βέβαια ρόλο ότι συμμετείχαμε και απερχόμενοι δημοτικοί σύμβουλοι (ο Θανάσης Παπαδημητρίου, ο Σωτήρης Παπαμιχαήλ, ο Χάρης Σώζος κι εγώ), καθώς και Βυρωνιώτες με ιστορία στα δρώμενα της πόλης, όπως ο Δημήτρης Σάρολας, ο Κοσμάς Τσιάκαλος, ο Κώστας Μαθιουδάκης και ο Χάρης Κολτσίδας. Όλοι οι συμμετέχοντες δημοτικοί σύμβουλοι είχαμε εκλεγεί με τη διοικούσα παράταξη «Στάση Βύρωνα» το 2014.
Από την οποία τελικά αποχωρήσατε;
Ναι, αποχώρησα τον Φεβρουάριο του 2017 μαζί με άλλους δημοτικούς συμβούλους, ενώ ήδη από τον Φεβρουάριο του 2016 είχα παραιτηθεί από πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου. Το 2014 βγήκαμε για να διοικήσουμε, γι’ αυτό μας ψήφισε ο κόσμος. Αλλά ήταν αδύνατο πλέον να συνεχίσουμε να υπηρετούμε τους δημότες στο πλαίσιο της δεδομένης διοίκησης του δημάρχου, του κ. Κατωπόδη. Να προσθέσω εδώ ότι το μοντέλο διοίκησης ήταν εντελώς δημαρχοκεντρικό. Τώρα βέβαια, με αυτά που φέρνει ο Κλεισθένης, βρισκόμαστε σε άγνωστο τοπίο! Είναι χαρακτηριστικό ότι η παράταξη του επανεκλεγέντος στο Β΄ γύρο κ. Κατωπόδη, που υποστηρίχθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ, διαθέτει μόλις 9 συμβούλους σε σύνολο 41, ενώ η παράταξη του κ. Γώγου, που υποστηρίχθηκε από τη Ν.Δ., διαθέτει 10! Οι υπόλοιπες 22 έδρες μοιράζονται σε έξι ακόμη παρατάξεις: 8 στην παράταξη του κ. Μπαντή (επίσης από το χώρο της Ν.Δ.), 6 στον κ. Σωτηρόπουλο (ΚΙΝΑΛ), από 3 στη Λαϊκή Συσπείρωση και στην Πρωτοβουλία Πολιτών, και από 1 στην Αριστερή Παρέμβαση και στη Ριζοσπαστική Ενωτική Κίνηση.
Το οποίο σημαίνει…
Πρώτα-πρώτα ότι και οι δύο πρώτοι είχαν χαμηλά ποσοστά στον Α΄ γύρο: 23,4% ο κ. Γώγος και 22% ο κ. Κατωπόδης. Δεν ξέρω αν κάποιος εκ των δύο θεωρεί ότι κέρδισε, αλλά είναι σαφές ότι δεν έπεισαν, ούτε δημιούργησαν ρεύμα υπέρ τους – είτε με κομματικό είτε με αυτοδιοικητικό κριτήριο. Το θέτω έτσι διότι έχω την αίσθηση ότι περίπου οι μισοί ψηφοφόροι ψήφισαν «το κόμμα τους» κι οι άλλοι μισοί με κριτήριο «ποιος θα βελτιώσει την πόλη». Βέβαια υπάρχει και ένα 40% που δεν προσήλθε στις κάλπες στον Α΄ γύρο, που στον Β΄ γύρο αυξήθηκε πολύ, με την αποχή να φτάνει το 56,5%…
Εσείς με ποιο σκεπτικό αποφασίσατε να πάρετε μέρος στις εκλογές σαν Πρωτοβουλία;
Ξεκινήσαμε έχοντας ξεκάθαρο ότι το αυτοδιοικητικό πλαίσιο είναι διττό. Η μία πλευρά είναι μια λέξη που ίσως κινεί υποψίες, αλλά είναι αναπόφευκτη: η διαχείριση του Δήμου. Δηλαδή συμφωνήσαμε ότι μια δημοτική παράταξη πρέπει να έχει προτάσεις και πρόγραμμα για το πώς θα διαχειριστεί τις υποθέσεις του Δήμου. Η δεύτερη πλευρά, δίχως την οποία ο όρος «διαχείριση» εύλογα προκαλεί καχυποψία, είναι η πολιτική. Με την έννοια ότι δεν υπάρχει απλώς καλή διαχείριση: κάθε διαχείριση έχει πολιτικό πρόσημο. Προσπαθήσαμε λοιπόν να εισάγουμε και αυτή τη δεύτερη πλευρά στη συζήτηση των δημοτικών εκλογών. Στην εκλογική μας διακήρυξη περιγράψαμε καταρχήν την κατάσταση στην πόλη, πώς ήταν και πώς εξελίχθηκε, έπειτα το πλαίσιο εντός του οποίου κινείται η αυτοδιοίκηση και το πώς αυτό διαμορφώθηκε διαδοχικά με τον Καποδίστρια, τον Καλλικράτη και τώρα τον Κλεισθένη – αν πρέπει να το πούμε με μια φράση, μιλάμε για ένα πλαίσιο διαχείρισης της μιζέριας. Και τέλος παρουσιάσαμε το τι είδους διαχείριση προτείνουμε εμείς, και από ποια πολιτική σκοπιά.
«Η κοινωνία είναι παγωμένη επειδή, εδώ και εννιά-δέκα χρόνια, έχει δοκιμάσει σχεδόν τα πάντα προσπαθώντας να αλλάξει τα πράγματα, και βλέπει ότι τελικά τίποτα δεν έχει αλλάξει. Κι αναρωτιέται, προς τα πού να στραφεί τώρα; Αλλά απάντηση δεν βρίσκει»
Είχατε λοιπόν μια πολιτική αλλά όχι κομματική οπτική;
Η Πρωτοβουλία Πολιτών Βύρωνα αποδεικνύει ότι μπορούν να υπάρχουν δημοτικές κινήσεις χωρίς καμιά κομματική στήριξη, άμεση ή έμμεση, ικανές να παρέμβουν και να καταγράψουν ποσοστά. Στην περίπτωσή μας το 8% οφείλεται τόσο στο στίγμα που δώσαμε όσο και στο ότι αυτό κέρδισε κόσμο ενεργό, κόσμο που πονάει τον Βύρωνα. Είμαι πια πεπεισμένη ότι αυτός θα έπρεπε να είναι ο ορισμός της αυτοδιοικητικής παράταξης. Βέβαια όλοι λένε ότι είναι ανεξάρτητοι, αλλά δεν κάνουν καν τον κόπο πλέον να καταθέτουν τις κομματικές τους ταυτότητες όπως γινόταν παλιά – έστω και προσχηματικά. Μας αρέσει ή όχι, πάντως, η κομματικοποίηση υπήρξε, και τις τελευταίες δύο εβδομάδες νιώσαμε κι εμείς την πίεση της πόλωσης που καλλιεργήθηκε ώστε να συσπειρωθούν οι οπαδοί κάθε κόμματος πίσω από τον κάθε κομματικό υποψήφιο. Αλλά αντισταθήκαμε. Άλλωστε υπήρχαν άλλες δύο κάλπες, οι ευρωπαϊκές και οι περιφερειακές, που προσφέρονται περισσότερο για κομματική συσπείρωση. Είπαμε στους συνδημότες μας, μην ψηφίσετε όσους επί 20 χρόνια κυβέρνησαν την πόλη και την έφεραν στο σημερινό σημείο…
Αν δούμε τη γενικότερη εικόνα των τριπλών εκλογών, θεωρείτε ότι υπήρξε μια συντηρητική στροφή;
Για να μιλήσεις για συντηρητική στροφή πρέπει να θεωρείς ότι η προηγούμενη κατάσταση ήταν προοδευτική. Ήταν; Αυτό που βλέπω εγώ είναι μια κοινωνία παγωμένη και σαστισμένη, όχι μια Αριστερά και μια Δεξιά. Αυτή η κοινωνία εδώ και εννιά-δέκα χρόνια έχει δοκιμάσει σχεδόν τα πάντα προσπαθώντας να αλλάξει τα πράγματα, και βλέπει ότι τελικά τίποτα δεν έχει αλλάξει. Κι αναρωτιέται, προς τα πού να στραφεί τώρα; Αλλά απάντηση δεν βρίσκει. Ούτε στην εναλλαγή Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ βρίσκει απάντηση, εξ ου και τα χαμηλά –σε σχέση με τον παλιό δικομματισμό– ποσοστά του νέου διπολισμού που επιχειρούν να στήσουν τα δύο αυτά κόμματα. Σε αυτοδιοικητικό επίπεδο, η εκλογή από τον πρώτο γύρο δημάρχων που θεωρούνται «επιτυχημένοι», ασχέτως κόμματος, δείχνει ότι αλλάζουν αρκετά τα κριτήρια. Από την άλλη, η Τοπική Αυτοδιοίκηση ασφυκτιά από τον όλο και στενότερο εναγκαλισμό της κεντρικής εξουσίας: οι Δήμοι χάνουν αρμοδιότητες, γίνονται διεκπεραιωτές, και κανείς δεν μιλά γι’ αυτό. Το κράτος μας υπαγορεύει τα πάντα: αν και ποιες προσλήψεις θα κάνουμε, πόσα τέλη και φόρους θα φορτώσουμε στους δημότες κ.ο.κ. Στην πραγματικότητα τα Δημοτικά Συμβούλια απλά διεκπεραιώνουν αποφάσεις που έχουν ληφθεί αλλού. Ενώ το διακύβευμα θα έπρεπε να είναι ακριβώς να δοθεί χώρος στην Τοπική Αυτοδιοίκηση για να αναπνεύσει. Όσο δεν γίνεται αυτό, όσο συνεχίζεται ο κρατικός και κομματικός εναγκαλισμός, δεν θα έχουμε ούτε Τοπική ούτε Αυτοδιοίκηση. Ακόμη και μικρές παρατάξεις, που μιλούν για απεύθυνση στην κοινωνία και στους δημότες, στο δια ταύτα υιοθετούν μια σφιχτή πολιτική πλατφόρμα κι αρχίζουν το σκανάρισμα των υπόλοιπων, που πρέπει να τους αποδείξουμε ότι δεν είμαστε ελέφαντες…
Εσείς τι αντιπαραθέτετε σε αυτά;
Λέμε, και προσπαθήσαμε να το εφαρμόσουμε καταρχήν στη δική μας λειτουργία, ότι αν ο πολίτης δεν συμμετέχει, οποιαδήποτε διοίκηση θα αποτύχει – ας έχει και τις καλύτερες προθέσεις. Καταλαβαίνουμε ότι η συμμετοχή είναι δύσκολη, ιδίως σήμερα που ο κόσμος αποτραβιέται στο σπίτι του. Αλλά, όσο κι αν ακούγεται κοινότοπο, αν δεν δώσουμε στον πολίτη χώρο να συμμετάσχει, αν δεν παραδεχτούμε ότι μόνοι μας δεν μπορούμε να βρούμε τις καλύτερες απαντήσεις σε όλα, δεν θα υπάρξουν προωθητικές λύσεις. Οι λύσεις, τα προγράμματα, είναι υπόθεση των πολλών. Και δεν είναι ότι οι πολίτες δεν νοιάζονται: αυτό αποτελεί πρόσχημα. Νοιάζονται, και μάλιστα πολύ, αλλά μόνο αν τους πείσεις ότι θες να μοιραστείς μαζί τους όσα ξέρεις, κι ότι είσαι πρόθυμος να τους ακούσεις. Είμαστε ένας Δήμος που το 40% των κατοίκων του δεν βγάζει τον μήνα, τους ενδιαφέρουν λοιπόν τα πάντα: και το πώς τα κοινωνικά συσσίτια δεν θα είναι ζωμός τομάτας με κάτι να επιπλέει μέσα, διότι οι «χορηγοί» δεν δίνουν βέβαια ούτε κρέας ούτε ψάρι ούτε ζαρζαβατικά, και το πώς θα μπορεί ο καθένας να αθληθεί δωρεάν, διότι πρόγραμμα μαζικού αθλητισμού δεν υπάρχει, και το πώς θα έχει πρόσβαση στη φύση, που είναι 5΄ λεπτά από το κέντρο του Βύρωνα αλλά πλήρως εγκαταλελειμμένη, με ευθύνη και του Δήμου και του Δασαρχείου. Αλλά για να τα «διαχειριστείς» αυτά, είπαμε, πρέπει να έχεις και το αναγκαίο πολιτικό πρόσημο, και τη βούληση να μοιραστείς τη λήψη αποφάσεων με τους πολίτες! Ελπίζουμε ότι στα χρόνια που έρχονται θα διατηρήσουμε και θα δυναμώσουμε τη συλλογική μας προσπάθεια, για να υπηρετήσουμε ακόμη καλύτερα αυτούς τους στόχους.
