Φωτ: Περιχαρείς διακρίνονται ο Ελληνας πρωθυπουργός και πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας και η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Φώφη Γεννηματά, περιστοιχιζόμενοι από την αγία ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατική οικογένεια
Αναζητείται διάσωση μπροστά στις απαιτήσεις των δανειστών και τις πιέσεις για το Κυπριακό
Του Σπύρου Παναγιώτου
Κεντροαριστερή διαχείριση σημαίνει απόλυτη εφαρμογή των μέτρων και των καταναγκασμών που επιβάλλουν οι δανειστές. Σημαίνει ακόμα συστηματική προσπάθεια εξωραϊσμού του μνημονιακού καθεστώτος που έχει επιβληθεί στην αποικία – Ελλάδα. Αυτός ο «εξωραϊσμός» επιχειρείται όχι μόνο με την πλήρη ενσωμάτωση στο ρεαλισμό των νεοφιλελεύθερων μονόδρομων, αλλά και με την προσπάθεια αξιοποίησης ελιγμών στα πιο ανώδυνα σημεία ενός απόλυτα καταστροφικού σχεδίου.
Ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας το πήρε πάνω του και με διάγγελμα παρουσίασε μέτρα στήριξης των χαμηλοσυνταξιούχων και αναβολής, άγνωστο για πόσο διάστημα, της αύξησης του ΦΠΑ στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Μέτρα αναμφισβήτητα ανακουφιστικά μέσα στο τοπίο κοινωνικής εξαθλίωσης που και η δική του κυβέρνηση έχει προωθήσει. Την ίδια στιγμή ξεχνιέται ή επιχειρείται να ξεχαστεί ότι ο προϋπολογισμός που μόλις ψηφίστηκε από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ΑΝΕΛ προβλέπει αύξηση των φόρων εισοδήματος κατά 1,67 δισ. ευρώ, έμμεσων φόρων κατά 1,7 δισ. ευρώ, μείωση δαπανών για μισθούς και συντάξεις 1 δισ. ευρώ, ενώ μια μέρα από τις εφάπαξ παροχές- ψίχουλα, ανακοινώθηκε μόνιμη περικοπή του ΕΚΑΣ και άλλων βοηθημάτων των χαμηλοσυνταξιούχων.
Δεν πρόκειται όμως για αυτό.
Η προσπάθεια ελιγμού Τσίπρα υπαγορεύεται από την προσπάθεια συγκράτησης της συνεχούς δημοσκοπικής κατάρρευσης του ΣΥΡΙΖΑ και της σημαντικής αλλαγής των πολιτικών συσχετισμών στη χώρα. Η κατάρρευση της επιρροής ΣΥΡΙΖΑ, που παίρνει μόνιμα χαρακτηριστικά, εκτιμάται από όλους τους πολιτικούς παράγοντες και την ίδια την κυβέρνηση, ότι θα συνεχιστεί με απρόβλεπτες διαστάσεις καθώς οι ανταγωνισμοί και οι αντιθέσεις των δανειστών, ΔΝΤ και Ε.Ε, συγκλίνουν στην επιβολή ακόμα πιο σκληρών οικονομικών μέτρων που είναι αδύνατο να υποστηριχθούν πολιτικά.
Επιλέγεται λοιπόν η ανακοίνωση προσωρινών μέτρων «ανακούφισης», στα όρια των δεσμεύσεων απέναντι στους δανειστές και με, κατά τα φαινόμενα, μερική συμφωνία με ορισμένους, τουλάχιστον, από αυτούς, με γνώμονα, όχι τις κοινωνικές ανάγκες, αλλά τις ανάγκες για προσωρινή ανάσα – διάσωση του κυβερνητικού σχήματος.
Εμπλοκές και επιτυχίες
Η εύκολη διάσταση των κυβερνητικών χειρισμών σχετίζεται με το εσωτερικό μέτωπο. Ο Τσίπρας φορά πάλι το προσωπείο του «κοινωνικά ευαίσθητου» πρωθυπουργού και στριμώχνει αποτελεσματικά την αντιπολίτευση όταν ζητά ψήφο στήριξης των μέτρων στη Βουλή. Η επιτυχία του δεν είναι οι 196 θετικοί ψήφοι στη Βουλή, ο εξαναγκασμός σε στάση υποστήριξης των ΠΑΣΟΚ και ΚΚΕ. Η επιτυχία του δεν είναι μόνο η ανάδειξη του Κυρ. Μητσοτάκη στον πιο πιστό εκφραστή των καταναγκασμών των δανειστών. Μεγαλύτερη επιτυχία είναι ότι κατάφερε να «διασπάσει» το ήδη κλονισμένο κλίμα στο εσωτερικό των αντιπάλων του. Ο Κ. Καραμανλής διαχωρίστηκε, με δηλώσεις του, από τη στάση της ΝΔ καταγγέλλοντας ότι η στάση στη Βουλή θα έχει μεγάλο πολιτικό κόστος. Ο Ευ. Βενιζέλος στράφηκε κατά της επίσημης στάσης του ΠΑΣΟΚ και κυρίως κατά των Ευρωπαίων σοσιαλδημοκρατών που κάνουν πλάτες στον Τσίπρα, δίνοντας ψευδείς ελπίδες στην κοινωνία. Η σύμπτωση του εξευτελισμού και των φυγόκεντρων τάσεων των βασικών του αντιπάλων είναι μια επιτυχία της τακτικής Τσίπρα. Εύκολη όμως επιτυχία καθώς η χειρότερη κυβέρνηση συναντιέται με την χειρότερη αντιπολίτευση που γνώρισε η χώρα τα τελευταία χρόνια.
Τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά αν στραφεί η ματιά στην Ευρώπη και τους υπερατλαντικούς δανειστές.
Η αρχική σιωπή- αμηχανία της γραφειοκρατίας των Βρυξελλών παρουσιάσθηκε σαν κυβερνητική επιτυχία. Η ταυτόχρονη όμως παρουσίαση των συμπερασμάτων Τόμσεν για τα μελλούμενα και το πάγωμα της συμφωνίας για το χρέος καθ΄ υπόδειξη Σόιμπλε, άλλαξε δραματικά το σκηνικό. Το ταξίδι Τσίπρα σε Βρυξέλλες – Βερολίνο υποδείχνει «διάσπαση» του μετώπου των δανειστών, με τη Γαλλία κυρίως να διαμαρτύρεται για τα «μονομερή» μέτρα Σόιμπλε- Ντάισελμπλουμ κατά της Ελλάδας.
Διάσπαση του άξονα
Την ίδια στιγμή γίνεται φανερό ότι αυτή η διάσταση απόψεων μεταξύ Γαλλίας – Γερμανίας δεν είναι δυνατό να ανατρέψει τον συσχετισμό δύναμης που έχει οικοδομήσει ο Σόιμπλε στο Εurogroup το οποίο έχει αναδειχθεί σε μοναδικό εργαλείο υπεύθυνο για τη διαχείριση του ελληνικού προβλήματος.
Η αποποίηση του αιτήματος εξεύρεσης πολιτικής λύσης από την Μέρκελ και η παραπομπή του θέματος στους «θεσμούς», συνιστά δικαίωση του Σόιμπλε και προοιωνίζει σκλήρυνση της στάσης των δανειστών απέναντι στην Ελλάδα και στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, ανεξάρτητα από το αν κλείσει με συμβιβασμό το θέμα των πρόσφατων παροχών. Οι δηλώσεις των ιθυνόντων ότι οι εξαγγελίες Τσίπρα δεν βάζουν σε κίνδυνο το «πρόγραμμα» για την τρέχουσα χρονιά, αλλά αφήνει επισφάλειες για τα επόμενα χρόνια είναι παραπάνω από εύγλωττη.
Αν και ο Αλ. Τσίπρας μοιάζει, προσωρινά, να αποσπά τις εντυπώσεις στην εσωτερική σκηνή, η διαχείριση, έστω και επικοινωνιακά, των δανειστών είναι αδύνατη. Αποτελεί ψευδαίσθηση η διάσπαση του μετώπου των δανειστών και η δήθεν λήξη της απομόνωσης της Ελλάδας. Όλοι γνωρίζουν ότι ο Ολάντ αποτελεί παρελθόν όπως άλλωστε και ο Ρέντσι. Όλοι γνωρίζουν ότι οι Πιτέλα και Σια αποτελούν διακοσμητικές φιγούρες στις μεγάλες αποφάσεις της ευρωζώνης.
Στην πραγματικότητα οι κρίσιμες αποφάσεις θα διαμορφωθούν από την κατάληξη της διελκυστίνδας μεταξύ ΗΠΑ και Γερμανίας. Μιας διελκυστίνδας που με τη σειρά τελεί υπό το πρίσμα των εξελίξεων που θα διαμορφωθούν με την αποσαφήνιση της πολιτικής Τραμπ και θα επηρεασθεί από το αποτέλεσμα στις εκλογές σε Γαλλία και Γερμανία. Μέχρι τότε ενοχλητικοί μεν, αλλά ανώδυνοι, για την ουσιαστική πορεία των γεγονότων, χειρισμοί θα μπορούν να αντιμετωπίζονται σαν «αγκαθάκια» σε μια προαποφασισμένη πορεία.
Και αυτό, όπως και να το κάνουμε, είναι και το όριο της «επιτυχίας» του Αλ. Τσίπρα.
Όταν το κοινωνικό συναντιέται με το εθνικό, σε έναν δρόμο χωρίς επιστροφή
Όσο η σκόνη της πρόσφατης αναταραχής θα κατακάθεται και θα επανερχόμαστε σταδιακά στη μνημονιακή κανονικότητα, τόσο θα αποκαλύπτονται τα βαθύτερα αδιέξοδα της κυβερνητικής πολιτικής και ολόκληρου του συστημικού πολιτικού προσωπικού. Οι χειρισμοί Τσίπρα αποτέλεσαν τη δευτερεύουσα πλευρά των συνομιλιών σε Βρυξέλλες και Βερολίνο. Το κύριο μενού ήταν το προσφυγικό και η στάση της Ελλάδας στο Κυπριακό.
Ο Αλ. Τσίπρας πιέζεται να συναινέσει στη συνέχιση της παρουσίας των Νατοϊκών δυνάμεων στο Αιγαίο, παρά την αποδεδειγμένη αδυναμία του να ελέγξει τη δράση των λαθρεμπόρων ψυχών και κυρίως να αποδεχθεί τη μόνιμη εγκατάσταση προσφύγων στα νησιά του Ανατ. Αιγαίου, τη στιγμή που σχεδιάζεται η επαναφορά της Συμφωνίας του Δουβλίνο 2 και η επιστροφή δεκάδων χιλιάδων προσφύγων και μεταναστών στη χώρα σαν χώρα πρώτης εισαγωγής.
Την ίδια στιγμή ο Αλ. Τσίπρας πιέζεται ασφυκτικά να υπογράψει χωρίς περιστροφές το σχέδιο ΗΠΑ και Βρετανίας για άμεση «επίλυση» του Κυπριακού που προβλέπει τη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και συνέχιση της παρουσίας των τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων στο νησί. (Για το θέμα αυτό διάβασε αναλυτικά στις σελίδες 10-11)
Και εδώ δεν χωράνε παιχνίδια. Το σενάριο που προέβλεπε μια «οριστική ρήξη» με τους δανειστές, με αφορμή τις πρόσφατες παροχές, που θα επέτρεπε να αποφευχθεί η προσυπογραφή, δίπλα στο 3ο Μνημόνιο, και τη διάλυση της Κύπρου δεν περπάτησε προς το παρόν. Δεν περπάτησε, από ό,τι φαίνεται, και από τις δύο πλευρές.
Θα επανέλθει αύριο; Δύσκολα να προβλεφθεί. Ο καιρός δεν είναι μακρύς…
Και η ευθύνη καθόλου μικρή.
