Ότι και να πεις είναι λίγο μπροστά στην ανυπολόγιστη η καταστροφή λαών, χωριών, πόλεων, χωρών ολόκληρων και μακραίωνων πολιτισμών που συνεχίζεται και επεκτείνεται. Ξεκινώντας από τους νατοϊκούς βομβαρδισμούς και την κατάτμηση της Γιουγκοσλαβίας, με την κατοχή του Αφγανιστάν, τον αφανισμό του Ιράκ, την καθολική διάλυση της Λιβύης, το διαμελισμό του Σουδάν, τη γενοκτονία στην Υεμένη, την κατεδάφιση της Συρίας, την υφαρπαγή των παλαιστινιακών εδαφών στη Δυτική Όχθη, τον αποκλεισμό εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων στη Γάζα, τη μεγαλύτερη φυλακή στον κόσμο, και πολλά άλλα, ζούμε την φουλ επάνοδο της αποικιοκρατίας με την πιο απεχθή της μορφή. Αμερικάνοι, Άγγλοι, Γάλλοι, Καναδοί, Γερμανοί, Ιταλοί, Ισπανοί, Ολλανδοί, Δανοί, Αυστραλοί, ακόμα και Νορβηγοί, όλοι οι «πολιτισμένοι δημοκράτες», έχουν επιδοθεί στην ισοπέδωση και λεηλασία μιας μεγάλης περιοχής με παμπάλαιους πολιτισμούς και αρχαίους λαούς που είχαν καταφέρει με τις δυνάμεις τους και κουλτούρες, να δημιουργήσουν κράτη, οικονομία, πρόνοια, εκπαίδευση κ.λπ. Τώρα, παντού ερείπια μνημείων, οικισμών και υποδομών, εκατομμύρια ξεριζωμένων ανθρώπων και αμέτρητοι τάφοι. Ένα μακελειό ασύλληπτης διάστασης στο όνομα της δημοκρατίας, της ειρήνης και του πολιτισμού! Αν αυτό δεν είναι σήψη και βαρβαρότητα, τότε τι είναι; Κι αν προσθέσει κανείς και τους άλλους που υπονομεύονται ή απειλούνται ωμά από τους ίδιους «πολιτισμένους», από τη Σομαλία και το Μάλι μέχρι τη Βενεζουέλα και την Κούβα και από το Ιράν και το Λίβανο μέχρι το Πακιστάν και τη Βόρεια Κορέα, αντιλαμβάνεται χωρίς ίχνος υπερβολής ότι ο δυτικός συνασπισμός έχει εξαπολύσει τον τρίτο παγκόσμιο πόλεμο. Που δεν ονομάζεται έτσι, ενώ έχει όλα τα συστατικά του σε έκταση, διάρκεια, αγριότητα και αριθμό συμμετοχών, επειδή
- Διεξάγεται έξω από τα σύνορα των δυτικών χωρών,
- Η επονομαζόμενη φιλελεύθερη αντιπολίτευση έχει αλλοτριωθεί,
- Οι διανοούμενοι, δημοσιογράφοι, ιστορικοί και πανεπιστημιακοί έχοντας καταντήσει υποχείρια των εργοδοτών τους και εξαρτήματα των προνομίων τους κάνουν πως δεν «βλέπουν» και
- Οι κοινωνίες έχουν για άλλη μια φορά αφομοιώσει τη ρατσιστική προπαγάνδα εναντίον όλων των άλλων λαών και ενσωματώσει στη συνείδησή τους όλα τα ψέματα που δικαιολογούν το βόλεμα και τη συνενοχή τους στα εγκλήματα. Όπως συνέβαινε στην εποχή της αποικιοκρατίας που απολάμβαναν τα αγαθά της λεηλασίας, αλλά και πριν από τους δύο προηγούμενους παγκόσμιους πολέμους που πίστευαν και ακολουθούσαν τους πολεμοκάπηλους στον όλεθρο. Καθεστώτα δολοφονικά και κοινωνίες σε ηθική παρακμή που χρησιμοποιούν τις γνώσεις και τα επιτεύγματά τους για πολέμους, εθνοκαθάρσεις και γενοκτονίες.
Ίσως ποτέ άλλοτε δεν ήταν τόσο μεγάλη η συναίνεση και τόσο χλιαρή η αντίδραση στους πολεμικούς τυχοδιωκτισμούς των αρχουσών τάξεων. Κι αυτό είναι το πιο στενάχωρο και ανησυχητικό, γιατί δεν αποτρέπει τις καταστροφές και λεηλασίες που είναι σε εξέλιξη, αλλά ούτε θα εμποδίσει την επέκταση του πολέμου σε δρόμους χωρίς επιστροφή.
Το επίσημο δόγμα της γεωστρατηγικής των ΗΠΑ δεν αφήνει κανέναν περιθώριο για παρερμηνείες. Η Ρωσία και η Κίνα είναι οι μεγαλύτεροι εχθροί των ΗΠΑ. Οπότε εντείνεται η περικύκλωσή τους και η προσπάθεια απομόνωσης και υπονόμευσής τους, με όλα τα μέσα, από προβοκάτσιες, συκοφαντίες, οικονομικές κυρώσεις και εμπορικούς αποκλεισμούς μέχρι στρατιωτικές βάσεις, πυραυλικές εγκαταστάσεις και γυμνάσια στα σύνορά τους.
Εάν ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος ξεκίνησε με την εισβολή των Γερμανών στην Πολωνία και την Τσεχοσλοβακία, ο τρίτος παγκόσμιος έχει ξεκινήσει με την εισβολή, και όχι απλά κατοχή, αλλά διαμελισμό ή/και καταστροφή, από μερική έως καθολική, πολλών χωρών, ευρωπαϊκών, ασιατικών και αφρικανικών. Το πρώτο μεγάλο βήμα για ένα πυρηνικό πόλεμο έχει ήδη γίνει.
Νέα δεδομένα
Οι Αμερικανοί ιθύνοντες, σε ατμόσφαιρα θριαμβολογίας μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και προσκολλημένοι στην αφ’ υψηλού θεώρηση των «άλλων», όρμησαν να υφαρπάξουν την ανατολική Ευρώπη και κάθε χώρα που έμεινε άσκεπη και υιοθέτησαν τα ναρκισσιστικά συμπεράσματα για το «τέλος της ιστορίας» που παρήγαγαν οι δεξαμενές σκέψεις τους. Όμως, η μέθη και η αλαζονεία δεν τους βοήθησε να αποκρυπτογραφήσουν νωρίτερα τι είδους άνεμοι φυσούσαν από τους ασκούς του Αιόλου που είχαν ανοίξει. Κι έτσι, δεν μπόρεσαν να προβλέψουν την γρήγορη ανασύνταξη της Ρωσίας ούτε τη σεισμική ανάδυση της κινέζικης τεκτονικής πλάκας στην επιφάνεια του «κόσμου τους». Πολύ πρόσφατα συνειδητοποίησαν ότι μπορεί ο 21ος αιώνας να μην είναι ο αμερικάνικος αιώνας όπως βιάστηκαν να τον χαρακτηρίσουν οι κονδυλοφόροι τους. Και τώρα τρέχουν για να προλάβουν το κακό. Εσωτερικά, οι ασυμφωνίες σχετικά με τις πολιτικές που πρέπει να εφαρμόσουν βρίσκονται σε έξαρση. Έκφραση αυτής της αναμέτρησης είναι η σπάνια στα αμερικανικά χρονικά ανοιχτή αμφισβήτηση του προέδρου από πολύ σημαντική μερίδα του αμερικανικού κατεστημένου. Διαπιστώνοντας ότι ό,τι έχουν κάνει μέχρι τώρα, δεν έχει αποδώσει, κάνουν λόγο ακόμα και για χρήση πυρηνικών όπλων. Η εκ βάθρων ξεθεμελίωση χωρών για τον περιορισμό του ζωτικού χώρου των «άλλων» μέχρι στιγμής δεν έφερε τα προσδοκώμενα γεωπολιτικά κέρδη, δεν έφερε ασφυξία και απομόνωση στους ανταγωνιστές.
Η νέα καμπάνια εναντίον της Ρωσίας ακολουθεί την προηγούμενη που απέτυχε να φέρει καρπούς. Ακόμα και η απότομη μείωση των τιμών του πετρελαίου, που έκανε μεγάλη ζημιά στη Βενεζουέλα, απορροφήθηκε -με πολύ μικρότερους από τους προσδοκώμενους κραδασμούς- από τη Ρωσία εκπλήσσοντας τα επιτελεία των δυτικών επιτελείων. Το καθολικό «μαύρισμα» των φιλοδυτικών υποψηφίων στις τελευταίες εκλογές και η συσπείρωση των πολιτών της Ρωσίας αποκλειστικά γύρω από τον Πούτιν, το ΚΚ Ρωσίας και το εθνικιστικό κόμμα του Ζιρινόφσκι, μαρτυρούν την αποτυχία των Δυτικών να διαβρώσουν εκ των έσω τη ρώσικη αρκούδα.
Η επιβολή δασμών σε 1.500 προϊόντα κινεζικής προέλευσης από τον Τραμπ έρχεται μετά την –μικρής απόδοσης– προσπάθεια των Αμερικανών να δημιουργήσουν ένα συμπαγές αντικινεζικό μέτωπο στη Νοτιοανατολική Ασία. Και η αποχώρησή τους από το Σύμφωνο του Ειρηνικού, αλλά και το άδειασμα τους από τη σύμμαχό τους Νότια Κορέα στην πρόσφατη ένταση με τη Βόρεια Κορέα, δείχνει ότι οι πολιτικές ανάσχεσης της Κίνας δεν ευδοκιμούν.
Έναντι των μεγάλων στρατηγικών ανταγωνιστών τους, οι ΗΠΑ προσγειώνονται ανώμαλα σε μια νέα πραγματικότητα πολύ διαφορετική από τις προηγούμενες στη βάση των οποίων διαμόρφωναν τις πολιτικές τους. Η Ρωσία αποδεικνύεται εντυπωσιακά συγκροτημένη και ισχυρή, πολιτικά, οικονομικά, στρατιωτικά και κοινωνικά, χωρίς να διαθέτει δορυφόρους-τροφοδότες, ενώ η Κίνα αλλάζει ριζικά τα γεωπολιτικά δεδομένα προκαλώντας βραχυκύκλωμα στους αλγορίθμους των κέντρων στρατηγικού σχεδιασμού.
Ο κινέζικος «τρόπος»
Για πρώτη φορά σε κλίμακα παγκόσμιας εμβέλειας, μία χώρα επεκτείνεται εξωτερικά χωρίς τη χρήση πολεμικής μηχανής που προηγείται, ανοίγει το δρόμο, επιβάλλει και επιτηρεί τους όρους κυριαρχίας της μητροπολιτικής δύναμης. Χωρίς να μπορεί να προβλέψει κανείς τι θα κάνει στο μέλλον, η Κίνα δεν χρησιμοποιεί το στρατό για την εδραίωση και στήριξη των συμφερόντων της στις χώρες με τις οποίες συναλλάσσεται. Αυτή, όμως, η πολιτική, η «αποστρατιωτικοποιημένη», είναι άγνωστη στα ιμπεριαλιστικά κέντρα και, όπως φάνηκε, δεν είχαν επεξεργασμένα προγράμματα για να τη διαχειριστούν. Κατά συνέπεια, η μη χρήση στρατιωτικών μέσων εκ μέρους της ασιατικής χώρας δεν έθεσε αυτομάτως σε κίνηση τους μηχανισμούς αποτροπής και καταστολής των ΗΠΑ, γεγονός που διασφάλισε, μαζί με άλλους παράγοντες, τον απαραίτητο χρόνο αδράνειας που χρειαζόταν η Κίνα για να δυναμώσει και να υπερκεράσει σε απόλυτα οικονομικά μεγέθη τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία και την Ευρώπη. Γι’ αυτό, οι Κινέζοι ιθύνοντες ακολούθησαν, παρ’ όλες τις τρικλοποδιές, ήπιες πολιτικές κατευνασμού των αντιδράσεων που προκαλούσε η ταχύρρυθμή τους ανάπτυξη. Βέβαια, στην πορεία, ακούσια, αλλά και αναπόφευκτα, η Κίνα και η Ρωσία, πηγαίνοντας καλύτερα, ενεργοποίησαν την αφύπνιση της αμερικανικής επιθετικότητας.
Η δημιουργία των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική) και η ίδρυση διεθνών αναπτυξιακών τραπεζών σε αντιστάθμισμα της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ΔΝΤ, αλλά και η έναρξη εφαρμογής του πελώριου σχεδίου για το νέο δρόμο του μεταξιού που περιλαμβάνει δεκάδες χώρες με διμερείς και πολυμερείς εμπορικές συμφωνίες, χωρίς στρατιωτικό σκέλος, όχι μόνο δημιουργούν μία νέα παγκόσμια πραγματικότητα, αλλά διαδίδουν και ένα νέο ριζοσπαστικά διαφορετικό τρόπο διακρατικών σχέσεων, στις οποίες οι συμμετέχοντες δεν αναμειγνύονται στις εσωτερικές πολιτικές δομές των εταίρων τους. Αυτού του είδους οι σχέσεις, ασύμβατες με τη «λογική» του ιμπεριαλισμού, έχουν σοβαρή απήχηση σε κάθε είδους πολιτικές δυνάμεις και καθεστώτα, αλλά και σε κοινωνίες ολόκληρες που έχουν ματώσει από τον επεμβατικό τρόπο των μητροπόλεων. Πρόκειται για επαναστατική αλλαγή στις διακρατικές σχέσεις που γίνεται όλο και πιο δελεαστική σε συνδυασμό με την ενισχυόμενη ακτινοβολία του κινεζικού μοντέλου και την αδυναμία του δυτικού μοντέλου να επιλύσει τα χρόνια προβλήματα χειραφέτησης και προόδου εκατοντάδων χωρών.
Οι Δυτικοί, ΗΠΑ, Ευρώπη, Ιαπωνία, Καναδάς και Αυστραλία, δυσκολεύονται να κρατήσουν μια κοινή γραμμή πλεύσης απέναντι στην Κίνα και τη Ρωσία. Τα οργανωμένα συμφέροντα συγκρούονται σε διακρατικό επίπεδο, αλλά και στο εσωτερικό της κάθε χώρας. Οι νέοι δασμοί στα κινέζικα προϊόντα στις ΗΠΑ ευνοούν ορισμένους τομείς της αμερικανικής οικονομίας, αλλά βλάπτουν άλλους. Οι κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας μάλλον δεν είναι προς το συμφέρον της Γερμανίας που έχει ανάγκη από ελευθερία πρόσβασης σε μεγάλες αναπτυσσόμενες αγορές οι οποίες μπορούν να απορροφήσουν τα βιομηχανικά της προϊόντα με υψηλή προστιθέμενη αξία. Παρόμοιο πρόβλημα έχει η Αυστραλία εφόσον η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος αγοραστής των μεταλλευμάτων της. Η «υγεία» πολλών αμερικανικών κολοσσών, όπως η Wal-Mart, η Apple και η General Motors, εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από την παρουσία τους στην κινέζικη αγορά. Και πάμπολλα άλλα…
Πόλεμος υπό κατασκευή
Με αυτά τα δεδομένα, δεν είναι αβάσιμη η ανησυχία ότι με όλα τα μέτρα ανάσχεσης της Κίνας και της Ρωσίας να αποτυγχάνουν ή να προκαλούν αντίθετα από τα προσδοκώμενα αποτελέσματα δημιουργώντας στις μητροπόλεις περισσότερα προβλήματα απ’ όσα επιλύουν, να επιλέξουν οι ΗΠΑ τον πιο ακραίο, αλλά και πιο οικείο στην κουλτούρα τους, τρόπο για να διατηρήσουν τον κυριαρχικό τους ρόλο που θεωρούν ότι –ελέω θεού και ελέω ισχύος- τους ανήκει: τον καθολικό πόλεμο!
Στη Δύση θεωρούν ότι αυτό δεν θα συμβεί ή ότι δεν τους αφορά, ενώ στις ΗΠΑ πιστεύουν ότι πρέπει μια κι έξω να τελειώνουν μ’ αυτούς τους μπάσταρδους που είναι απολίτιστοι και απειλούν την ευημερία τους. Και υπάρχει πάντα, το στρατιωτικοβιομηχανικό μπλοκ για το οποίο οι πόλεμοι είναι η πεμπτουσία της ύπαρξής του.
Σ’ αυτή την επικίνδυνη φάση, είναι επιπόλαιο να αποφαίνεται κανείς με βεβαιότητα για την έκβαση της αντιπαράθεσης. Το σίγουρο είναι ότι ο ανταγωνισμός οξύνεται πάρα πολύ. Οι Αμερικάνοι φοβούνται ότι κάθε άλλη καθυστέρηση στην εφαρμογή μιας δραστικής «λύσης» αποβαίνει μοιραία σε βάρος τους. Ενώ οι Κινέζοι συνεχίζουν να εκδηλώνονται με μετριοπάθεια προσπαθώντας να κερδίσουν περισσότερο χρόνο ώστε να δυναμώσουν τόσο που οι ΗΠΑ δεν θα είναι πια σε θέση να τους κηρύξουν έναν καταστροφικό πόλεμο χωρίς να υποστούν τουλάχιστον ισοδύναμες συνέπειες.
Μάλιστα, όσο η απειλή αυτή μεγαλώνει τόσο επισπεύδονται και οι προφυλάξεις που παίρνουν οι απειλούμενοι. Το πιθανότερο είναι ότι η ραγδαία βελτίωση των ρωσοκινεζικών σχέσεων δεν είναι ασύνδετη από την αυξανόμενη αμερικανική επιθετικότητα. Βέβαια, υπάρχουν και άλλοι σημαντικοί παράγοντες που πρέπει να συνυπολογιστούν σ’ αυτό το περίπλοκο πλέγμα, όπως είναι η Ινδία και άλλες περιφερειακές δυνάμεις που βρίσκονται μεταξύ σφύρας και άκμονος.
Το σίγουρο είναι ότι οι συσχετισμοί αλλάζουν και η ανθρωπότητα βρίσκεται σε επικίνδυνη καμπή, την οποία δεν αντιλαμβάνονται όλοι οι «παίχτες» με τον ίδιο τρόπο. Οι δε κοινωνίες έχουν τόσα πολλά εσωτερικά προβλήματα που συχνά παρακολουθούν από μακριά και με μειωμένο ενδιαφέρον τα παγκόσμια γεωπολιτικά. Εξ ου και η αδιαφορία, απάθεια και αδράνεια που χαρακτηρίζουν τις δυτικές κοινωνίες που θεωρούν ότι αυτά που τους υπερβαίνουν δεν τους αφορούν κιόλας. Γι’ αυτό δεν έχει αναπτυχθεί κανένα δυνατό αντιπολεμικό κίνημα και είναι πιο εμφανής η τάση της συναίνεσης στους πολεμικούς τυχοδιωκτισμούς που εξαπολύουν οι κυβερνήσεις και οι ολιγαρχίες ακόμα κι αν υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι μπορεί να αποτελέσουν τα προεόρτια ενός παγκόσμιου ολοκαυτώματος.
Στέλιος Ελληνιάδης
