Στο πρώτο τεύχος του Ανταίου (20/05/1945), ο Δημήτρης Μπάτσης κατέγραψε τις άθλιες συνθήκες της ελληνικής οικονομίας και έθεσε τις προϋποθέσεις για την ανασυγκρότησή της προς όφελος του λαού και της οικονομίας του.
Ο σημερινός αναγνώστης θα βρει αρκετές ομοιότητες με την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στη χώρα μας, ενώ και οι προϋποθέσεις για την έξοδο παραμένουν ίδιες και απαράλλαχτες.
«Η οικονομική κατάσταση είναι τόσο δυσμενής ώστε με λίγα λόγια μπορούμε να τη χαρακτηρίσουμε: Οικονομία που αδρανεί στο σύνολο σχεδόν του βιομηχανικού τομέα, οικονομία που φυτοζωεί στον αγροτικό τομέα, οικονομία πληθωρισμού και κυνηγητού στις πόλεις, οικονομία αντιπληθωρισμού –σχεδόν αντιπραγματισμού- στην ύπαιθρο, οικονομία τραγικής δυσαναλογίας τιμών και μισθών των εργαζομένων και δημόσια οικονομικά που στηρίζονται, ή μάλλον που δεν στηρίζονται παρά στην απελπιστική μείωση κι’ αυτού του φτωχού εισοδήματος των παραγωγικών τάξεων…
»Ανακεφαλαιώνοντας βλέπουμε πως βασικό χαρακτηριστικό της λειτουργίας της οικονομίας μας σήμερα είναι πως συγκεντρώνει όλο το διαθέσιμο κεφάλαιο της χώρας σε ωρισμένα κέντρα απ’ όπου δεν διοχετεύεται με πρόγραμμα τη δραστηριοποίηση της παραγωγής και την κίνηση της οικονομίας, αλλά χρησιμεύει σαν κεφάλαιο για κερδοσκοπία στα χέρια λίγων οικονομικών τραπεζιτικών και επιχειρηματικών συγκροτημάτων.
»Η λειτουργία αυτή κάνει αναιμική την κίνηση της οικονομίας μας, κρατάει την αγροτική οικονομία σε μαρασμό, συσσωρεύει το νόμισμα σε ωρισμένους αγωγούς που δεν δίνουν διέξοδο σε παραγωγική κίνηση κι’ έτσι φράζονται οι ίδιοι με αποτέλεσμα να ξεπέφτη η τιμή του νομίσματος…
»Μετά τη διαπίστωση αυτή δεν μπορούμε πια να πούμε πως η ανασυγκρότηση –οσαδήποτε μέσα κι’ αν διατεθούν– θα πραγματοποιηθή σε όφελος της οικονομίας και σε όφελος του βιωτικού επιπέδου του λαού, εφ’ όσον η οικονομία θα εξακολουθή να λειτουργή όπως λειτουργεί σήμερα…
»Στα σημερινά πλαίσια της οικονομικής πραγματικότητας πρέπει κάτι να αλλάξη. Είναι αδύνατο, αν όλοι οι παράγοντες της οικονομίας –κεφάλαιο και εργαζόμενοι– δεν προσφέρουν εξ ίσου τη συμβολή τους να πετύχει το έργο της ανασυγκρότησης.
»Όπως παρουσιάζονται σήμερα τα πράγματα η ανασυγκρότηση παίρνει μονόπλευρο χαρακτήρα. Για να ζητήσουμε, λοιπόν, τους τρόπους αλλαγής της λειτουργίας της οικονομίας πρέπει να διαπιστώσουμε ποιοι είναι οι παράγοντες που ασκούν αποφασιστική επιρροή και κάνουν ελαττωματική την κίνηση της οικονομίας.
»Έπειτα πρέπει να εξετάσουμε πώς πρέπει να υποχρεωθούν να δράσουν οι παράγοντες αυτοί σε όφελος της οικονομίας και τι μέτρα πρέπει να προταθούν γι’ αυτό.
Τρίτο, πρέπει να εξετάσουμε πώς θα γίνει η ένταξη όλων των μέσων που θα διατεθούν για την οικονομία μας κατά τον λογικώτερο τρόπο, στα πλαίσια μιας καινούριας οικονομικής οργάνωσης της ζωής του τόπου.
Σήμερα λοιπόν προϋπόθεση για να τεθούν τα θεμέλια της ανοικοδόμησης στο απώτερο μέλλον σε πλατειές και κοινωνιστικές βάσεις, είναι να λευθερωθή ο λαός και η οικονομία του από κάθε αντιπαραγωγικό, αντιοικονομικό και εκμεταλλευτικό εμπόδιο που έστηνε στην πρόοδο της χώρας μια μονοπωλιακή κερδοσκοπική ολιγαρχία.
Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, είναι εποχή που χρειάζονται θυσίες από όλο το Έθνος για την ανοικοδόμηση. Ο λαός κάνει το καθήκον του με στερήσεις και εξαντλητική εργασία. Ποιος όμως δεν κάνει το καθήκον του απέναντι στη χώρα και το λαό; Να το βασικό πρόβλημα της ανοικοδόμησης. Πρέπει να εξετασθή κατά κλάδους και τομείς της οικονομίας ποια ενδογενής αιτία εμποδίζει την ανασυγκρότηση και πώς μπορεί να εξουδετερωθή. Αυτό θάναι και το πρόγραμμα της σειράς μελετών που θ’ ακολουθήσουν στις στήλες αυτές από το επόμενο τεύχος».
Ερανιστής: Γιώργος Τοζίδης
