του Νίκου Σταθόπουλου
Η προσδιοριστική αναγκαιότητα της σύγχρονης εποχής συμπυκνώνεται στη φράση «αγώνας για την επιβίωση». Αυτό ήταν σλόγκαν μιας παλιότερης κοινωνικής κριτικής που στηλίτευε την τάση παραίτησης από τους κοινωνικούς αγώνες εν ονόματι ακριβώς του «αγώνα για την επιβίωση»: Ο «κυρ Παντελής» που αδιαφορεί χυδαία για τις τραγωδίες του ανθρώπου εντός της εκμεταλλευτικής κοινωνίας και κλειδώνεται στο ιδιωτικό τους αποθησαυρίζοντας συνθήκες επιβίωσης κι ας «καίγεται το σύμπαν». Αυτός ο αρχαίος ρομαντισμός, σύνθημα μιας όμορφης «ιδεοληψίας» ενάντια στην παθητικότητα και την αποχαύνωση, σήμερα αν θέλει να διατηρηθεί σαν ζωτικό ιδανικό της ζωής πρέπει να παροχετευτεί στο αντίθετό του, να γίνει «αγώνας για την επιβίωση»!
Ο ΥΜΝΟΣ ΤΟΥ ΕΑΜ έθετε σαν πρώτο ιεραρχικά τη φυσική επιβίωση («το ΕΑΜ μας έσωσε απ’ την πείνα») και μετά την εθνική απελευθέρωση και τον σοσιαλισμό. Επιβίωση σημαίνει όχι να ζεις με την έννοια ενός ανώτερου ευ ζην, αλλά να διατηρείσαι εν ζωή και ακέραιος, να μη χάνεις τίποτα από την υπόστασή σου και να συνεχίζεις να υπάρχεις σαν «ανθρώπινη συνθήκη» με τα βασικά των προσδιορισμών της. Και ο τρέχων κόσμος αυτό ακριβώς μεθοδεύει, δηλαδή την έμπρακτη άρνηση της επιβίωσης των ανθρώπινων συνόλων της «υποδεέστερης μοίρας».
Ο μεταβιομηχανικός κόσμος της υπερτεχνολογικοποιημένης μετανεωτερικής αποδόμησης του ανθρώπου, είναι ακριβώς το πολιτισμικό κρεματόριο της «ανθρώπινης κατάστασης» όχι λόγω χαμηλής ποιότητας ή διεφθαρμένης ηθικής συνείδησης των ελίτ, αλλά λόγω της ίδιας της σύστασής του. Αυτό πρέπει να κατανοήσουμε, και για να εμβαθύνουμε στη «συνείδηση της ιστορικής ζωής» και για να ξεπεράσουμε, ως «παιδική αρρώστια», τη βαθιά αντιδραστική πολιτική λογική της «ανάθεσης».
Γιατί, λοιπόν, αυτή η συστημική ενορχηστρωμένη «επίθεση στη ζωή» και σε ό,τι «παραδοσιακό της συλλογικής αναπαραγωγής»; Έτσι απλά, διότι ο μετανεωτερικός καπιταλισμός είναι μια οργανική μεταφεουδαρχία, ένα σύστημα λειτουργιών που βασίζεται στην απόλυτα ολιγαρχική συσσώρευση πλούτου με όρους πολιτισμικού μονοπώλιου και μετά «επιστροφής» ενός μέρους του για να «ζει» η «βάση» και να συνεχίζει να δουλεύει το σύστημα. Με άλλα λόγια, η ζωή δεν είναι αυτονόητη αλλά θέμα βούλησης του «δεσπότη».
Η «φεουδαρχικοποίηση» της «κοινωνίας του Κεφαλαίου» είναι αποτέλεσμα της μετατόπισης του κέντρου βάρους της κοινωνικής ανάπτυξης στην Τεχνολογία: αυτό σημαίνει ότι το «παραγωγικό» μέρος δεν καλύπτεται από ανθρώπους οι οποίοι τώρα εξελίσσονται σε απλούς χρήστες-ιμάντες, η εξουσία περνάει στους «ειδικούς» και τους ιδιοκτήτες: Όπως ο δουλοπάροικος «απλώς» έβγαζε από ένα έτοιμο «παραγωγικό σύστημα» (τη γη) ένα προϊόν (δηλαδή δεν το δημιουργούσε, απλώς μεσολαβούσε στην «εξόρυξή» του), έτσι ο σημερινός «παραγωγικός συντελεστής» δεν «φτιάχνει» κάτι αλλά μεσολαβεί χειριστικά το σχηματισμό του, είναι οργανικός user και, συνεπώς, χωρίς «δικαίωμα και προνόμιο χρήσιμου αυτεξούσιου».
Αυτή η σχέση με το προϊόν και με την άμεση προέλευσή του, αποκλείει τον εργαζόμενο από τις αντικειμενικές σχέσεις δικαιώματος-διεκδίκησης και τον καθιστά τυπικό δευτερεύοντα διεκπεραιωτή: Επομένως, όλη η εξουσία μεταφέρεται στους «πάνω» οι οποίοι λειτουργούν περισσότερο «φιλανθρωπικά» (και με μια πρακτική όψη της φιλανθρωπίας) παρά «ταξικά» και «διευθυντικά».
Ο σύγχρονος καπιταλισμός καταβροχθίζει τον άνθρωπο όχι υπό την κλασική έννοια («κρέας για τα κανόνια» κ.λπ.) αλλά και υπό την έννοια του φυσικού αφανισμού (η μείωση του πληθυσμού είναι νομοτέλεια στον υπερτεχνολογικό τουρμποκαπιταλισμό), και υπό την έννοια των ποιοτικών όρων της ανθρωπινότητας
Η ΦΕΟΥΔΑΡΧΙΚΗ φύση του σύγχρονου Συστήματος αναγνωρίζεται και στο γεγονός ότι σήμερα, όπως στο Δυτικό Μεσαίωνα της καταθλιπτικής θεοκρατίας, οι εξουσίες (δημόσιες και ιδιωτικές) θέτουν ως οραματικό στόχο την «ανάπλαση της ανθρώπινης φύσης»: Τότε το ιερατείο, με εργαλείο την «αυθεντία του Θεού» επέβαλε ένα «ανθρώπινο μοντέλο» τυφλής υπακοής στο Θεό, δηλαδή καταργούσε βίαια την ανθρώπινη φύση (πάθη, ατέλειες, ορμές) και μεθόδευε έναν «καινόν άνθρωπο». Σήμερα, το κεντρικό πρόταγμα των ελίτ είναι η «δομική αναμόρφωση της ανθρώπινης φύσης» με όργανο την τελειοποιούμενη τεχνολογία. Και στις δύο περιπτώσεις, οι «πάνω» θεωρούν εαυτούς Ιδιοκτήτες της γης/ζωής! Ο προ-μετανεωτερικός καπιταλισμός ήταν «οικονομία της οικοδομής» και οι άρχουσες τάξεις λειτουργούσαν με «καινοτομία» επί δεδομένων ανθρωπολογικών και πολιτισμικών πλαισίων.
Ο μεταβιομηχανικός καπιταλισμός δε μπορεί παρά να είναι «νεοφεουδαρχικός», «αποανθρωποποιητικός» και «πλανητικός»: Μεσολαβώντας ριζικά την ανθρώπινη υπόσταση από την τεχνολογία, καταδικάζει την πλειοψηφία στη στέρηση (λόγω μιας ισόβιας κρίσης, ως απότοκο ακριβώς της τεχνολογικοποίησης, και λόγω αφενός μεν του περιορισμού της εκμεταλλευόμενης υλικότητας και της εστίασης του γίγνεσθαι στον «υποκειμενικό παράγοντα» και όχι στις «δομές), ισοπεδώνει τις διαφορές (πατρίδα, θρησκεία, φύλο, κ.λπ.) για να απολυτοποιήσει τα πεδία εκμετάλλευσης αλλά και λόγω της αντικειμενικής επίτασης του θεμελιωτικού «ατομοκεντρισμού», και αναιρεί την ανθρωπινότητα εν ονόματι μιας «οντότητας» όχι απλά προσαρμοσμένης στο «καταναλωτικό πρόταγμα» αλλά ενσωματωμένης «πλαστικά» (δηλαδή σε μια διαρκή ανακατασκευή) στο σύστημα με την έννοια ενός οργανικού συντελεστή βάσης.
Ο σύγχρονος καπιταλισμός λειτουργεί κανιβαλικά: Καταβροχθίζει τον άνθρωπο όχι υπό την κλασική έννοια («κρέας για τα κανόνια» κ.λπ.) αλλά και υπό την έννοια του φυσικού αφανισμού (η μείωση του πληθυσμού είναι νομοτέλεια στον υπερτεχνολογικό τουρμποκαπιταλισμό), και υπό την έννοια των ποιοτικών όρων της ανθρωπινότητας. Ναι, το ζήτημα της επιβίωσης είναι κεφαλαιώδες και κεντρικό στην επίκαιρη πολιτική ανάλυση. Όχι, αυτή τη στιγμή, ο αγώνας δεν είναι ούτε για «το μέλλον», ούτε για «την αταξική κοινωνία», ούτε για το «πνευματικό επίπεδο», αλλά, νέτα σκέτα, για την επιβίωση, για να επιζήσουμε σαν άνθρωποι με ανθρώπινους όρους πολιτισμού.
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, το ζήτημα της επιβίωσης τίθεται και γενικά αλλά και με ειδικούς όρους: Κοινωνικός αφανισμός (βίαιη φτωχοποίηση με εντατικές συνθήκες φυσικής εξόντωσης), κρίσιμη απειλή για την ακεραιότητα της εθνικής επικράτειας, επίταση του «πολιτισμικού ιμπεριαλισμού» με ταχύρρυθμη έκλειψη του εθνικού πολιτιστικού προσώπου. Η Ελλάδα, όλο και περισσότερο χωνεμένη στο «ρόλο» της Οργανικής Αποικίας, ακολουθεί με τυφλή «αναγκαιότητα» τη «μοίρα» της: «Αναδιαρθρώνεται» όχι μονοσήμαντα σαν «κοινωνικοοικονομικός σχηματισμός» αλλά συνολικά σαν ιστορικοπολιτισμική οντότητα εντός των δυναμικών της παγκοσμιοποιητικής ισοπέδωσης και των καταστρεπτικών εξελίξεων στο επίπεδο της διεθνούς γεωπολιτικής.
Η Ελλάδα, χωρίς εγγενείς «ορμές αυτοκαθορισμού», και υπό τη χειραγωγική «ροπή υποτέλειας» όλου του πολιτικού προσωπικού: Έχει υπαχθεί σε ένα πρότζεκτ αποδομητικής «αναδόμησης» που μεταφράζεται σε οξύ ζήτημα επιβίωσης σαν αυτό που είναι. Η βία της μεικτής Ολιγαρχίας που διαφεντεύει το «εθνικό σύστημα» όσον αφορά τους όρους απόσπασης και μεγιστοποίησης του κέρδους και η βία του σύγχρονου «καπιταλιστικού παραδείγματος», δρομολογούν ένα «πεπρωμένο» ιστορικής έκλειψης του «ελληνικού υποκειμένου». Κάθε άλλη προσέγγιση αναμοχλεύει εμφάσεις που δεν λειτουργούν πειστικά στη συλλογική συνείδηση, αφού μόνο μια λογική «σοκ και δέους» μπορεί να «ταρακουνήσει» ένα λαό «πεθαμένο» στο Θέαμα, την πολιτική απάτη και τους καταναλωτικούς φαύλους κύκλους.
Σαν χώρα αντιμετωπίζουμε επείγον πρόβλημα τυπικής αναπαραγωγής: Οι αυτοκτονίες πολλαπλασιάζονται, η δυσπραγία και η ανέχεια αυξάνουν εκθετικά, η αιμορραγία στο εξωτερικό είναι ακατάσχετη, το δημογραφικό επιδεινώνεται δραματικά, ο επείσακτος πληθυσμός μεγαλώνει ανησυχητικά από τη σκοπιά της εθνικής αναφοράς, η ψυχολογία-ιδεολογία της απογοήτευσης και, άρα, του μηδενισμού βαθαίνει, η εδαφική ταυτότητα απειλείται πλέον σοβαρά, η εθνική κυριαρχία έχει εξανεμιστεί σε ένα περιβάλλον «πεδίου βολής» υπό ξένο (ατλαντικό) έλεγχο. Πρέπει να στρατευτούμε σε στοχοπροσηλωμένο αγώνα για τη σωτηρία του τόπου, τη διατήρηση εν ζωή της πατρίδας και του λαού. Μπαίνουμε σε «σκληρούς χειμώνες» και η σημειολογία της καθεστωτικής ρητορικής σηματοδοτεί μια σχεδιασμένη κοινωνικοπολιτισμική και φυσική «γενοκτονία». Ό,τι δεν πεθάνει θα είναι ευνούχος υπήκοος σε μια συρρικνωμένη Ελλάδα με «δικαιώματα» και «διαφορετικότητες» αλλά χωρίς συνείδηση ιστορίας, χωρίς αφομοιωμένη παράδοση, χωρίς συλλογικό υποκείμενο με δυναμική αυτοσυνειδησίας. Είμαστε σε κρίσιμη καμπή της ιστορικής μας πορείας..και καμιά δογματική ηλιθιότητα περί «αντιεθνικισμού» δεν θα αποσοβήσει τη διάλυση του κοινωνικού μέσω της κατάρρευσης του «εθνικού χώρου»!