του Παύλου Δερμενάκη
Το σάπιο πολιτικό σύστημα, που επιβιώνει κατασπαράσσοντας τις σάρκες του λαού με τον μανδύα της κάθε κυβέρνησης, έδωσε ένα ακόμα ρεσιτάλ παραπληροφόρησης και αποπροσανατολισμού με αφορμή την «ψήφιση» από τη βουλή του νέου πτωχευτικού νόμου. Οι δύο γνωστοί μονομάχοι έδωσαν τον αγώνα για τις εντυπώσεις και οι κομπάρσοι έπαιξαν τον μόνιμο αντιπολιτευτικό ρόλο τους για να τηρηθούν τα προσχήματα. Όλοι μαζί συζητούσαν για ένα θέμα που θίγει άμεσα τον λαό, στο όνομα του λαού, αλλά μακρυά από αυτόν. Κλεισμένοι και ασφαλείς στο «κοινοβούλιο» συμβάλλουν όλοι, ο καθένας με τον τρόπο του, κυρίως με τα διαχρονικά έργα του, στο να χάσει η λαϊκή οικογένεια το σπίτι της.
Αυτό που «ψηφίστηκε» από τη Βουλή αποτελεί έγκλημα σε βάρος του λαού και όσοι συμμετείχαν σε αυτή τη διαδικασία, ανεξάρτητα τι ψήφισαν και τι υποστήριξαν στην παρούσα φάση, είναι συνεργοί στο έγκλημα καθώς: α) όλα τα κυβερνητικά κόμματα της περιόδου 2010-2020 φρόντισαν να καταργήσουν σταδιακά κάθε μέτρο που προστάτευε την λαϊκή στέγη και γενικότερα την λαϊκή περιουσία, β) τα μονίμως αντιπολιτευτικά κοινοβουλευτικά κόμματα φρόντισαν να μην συμμετέχουν στην όποια κινηματική προσπάθεια έγινε όλη την περίοδο για την προστασία της λαϊκής κατοικίας και περιουσίας, για να μην πούμε ότι την υπονόμευσαν με τη στάση και τις απόψεις τους
Το περιεχόμενο του πτωχευτικού νόμου
Η κυβερνητική πλειοψηφία της ΝΔ ψήφισε στοιχισμένη έναν νόμο «κομμένο και ραμμένο» στα μέτρα των τραπεζών. Βέβαια, για να τηρούνται τα προσχήματα, οι τράπεζες συνεχίζουν να «γκρινιάζουν» απαιτώντας περισσότερα. Το περιεχόμενο του νόμου έχει την έγκριση και των δανειστών ενώ «έχουμε βγει» από τα μνημόνια!
Το βασικό αντιλαϊκό – εγκληματικό περιεχόμενο του νόμου το αναλύσαμε στο άρθρο μας «Η λεηλασία του νέου πτωχευτικού κώδικα». Εδώ θα αναφέρουμε συνοπτικά το τι προβλέπει:
- Τελειώνει η ιστορία «προστασίας» της πρώτης κατοικίας.
- Την πτώχευση μπορεί να τη ζητήσει ένας ή περισσότεροι από τους δανειστές, εφόσον υπάρχουν καθυστερημένες οφειλές που ξεπερνούν τα όρια των 30.000 ευρώ το εξάμηνο και το 40% των συνολικών οφειλών του δανειολήπτη.
- Ρευστοποιείται το σύνολο της περιουσίας του πτωχευμένου μαζί με την κύρια κατοικία του και ότι μένει στα αζήτητα περιέρχεται στο Δημόσιο
- Συνεχίζεις να οφείλεις και να πληρώνεις, ακόμα και μετά την πτώχευση.
- Ο συνοφειλέτης και ο εγγυητής συνεχίζουν να ευθύνονται έναντι της τράπεζας και μετά την πτώχευση του αρχικού δανειολήπτη.
- Οι «ευάλωτοι» πτωχευμένοι πολίτες θα μπορούν, πληρώνοντας ενοίκιο σύμφωνα με τις συνθήκες της αγοράς, να νοικιάσουν το σπίτι τους από τον νέο ιδιοκτήτη, που θα τον επιλέξει το κράτος για να αγοράσει όλες τις πρώτες κατοικίες στους πλειστηριασμούς και να τις εκμεταλλεύεται στη συνέχεια.
- Όσοι από τους «ευάλωτους» πολίτες θέλουν, θα μπορούν να αγοράσουν ξανά το σπίτι τους στην τρέχουσα εμπορική του αξία μετά από 12 χρόνια, χωρίς φυσικά να αφαιρεθούν τα ενοίκια που πλήρωσαν.
- Η όποια δυνατότητα εξωδικαστικής ρύθμισης είναι στην απόλυτη κρίση των τραπεζών αν θα την αποδεχθούν ή όχι.
- Κατά τη διαδικασία της πτώχευσης εξυπηρετούνται κατά προτεραιότητα οι τράπεζες και ακολουθούν οι λοιποί πιστωτές (Δημόσιο και ιδιώτες).
- Οι απαιτήσεις των εργαζόμενων σε πτωχευμένη επιχείρηση (δεδουλευμένα) ικανοποιούνται όπως και οι λοιποί ιδιώτες πιστωτές μετά τις τράπεζες που προηγούνται.
- Χάνεται η αποζημίωση απόλυσης για τους εργαζόμενους σε περίπτωσης πτώχευσης. Οι συμβάσεις εργασίας καταγγέλλονται χωρίς να δικαιούνται αποζημίωση οι εργαζόμενοι.
- Παράλληλα με τον νέο πτωχευτικό νόμο ετοιμάζεται νομοσχέδιο για την επίσπευση των διαδικασιών στα δικαστήρια του «νόμου Κατσέλη», ώστε να έχουν ολοκληρωθεί τα πάντα στο τέλος του 2021. Δηλαδή ετοιμάζεται μια διαδικασία «σκούπα» προκειμένου να τελειώσουν και αυτούς που πρόλαβαν και έκαναν αίτηση σε προηγούμενες εποχές για να προστατεύσουν την πρώτη κατοικία τους.
- Το μόνο ουσιαστικό που βελτιώθηκε, με όλη τη διαδικασία διαβούλευσης του πτωχευτικού νόμου, είναι ότι κατά τη συνέχιση οφειλών και πληρωμών μετά την πτώχευση, αντί της κατάργησης του ακατάσχετου συνεχίζει να ισχύει παράλληλα με τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης και εφαρμόζεται το υψηλότερο από τα δύο.
Πώς φτάσαμε στον νόμο έκτρωμα
Το 2010, κάτω από λαϊκή κατακραυγή για το πρώτο μνημόνιο και τις συνέπειές του, η τότε κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου (ΠΑΣΟΚ) ψήφισε τον «νόμο Κατσέλη» για την ομαλή πτώχευση των ιδιωτών δανειοληπτών και την προστασία της κύριας κατοικίας τους. Ο νόμος αυτός δεν ήταν αρεστός στις τράπεζες και από την πρώτη στιγμή τον έβαλαν στο «στόχαστρο» μαζί με μέσα ενημέρωσης που «ταΐζουν» με χρήμα μέσω διαφήμισης. Πρακτικά, ο νόμος στην αρχική του φάση παρέμεινε ανενεργός, όσον αφορά στις εξωδικαστικές ρυθμίσεις, αφού οι τράπεζες είναι ζήτημα από τις εκατοντάδες χιλιάδες που προτάθηκαν αν αποδέχθηκαν μόλις μερικές δεκάδες!. Έτσι οι υποθέσεις πήραν την οδό των ειρηνοδικείων χωρίς όμως την αναγκαία στελέχωσή τους, παρά τις κυβερνητικές δεσμεύσεις. Υπό αυτές τις συνθήκες το δικαστικό μέρος ατόνησε και οι διαδικασίες μεταφέρονταν συνεχώς προς το μέλλον, παίζοντας «παράταση» υπέρ των τραπεζών. Να σημειώσουμε ότι οι τράπεζες, όταν ένας δανειολήπτης που έχει προσφύγει στο νόμο Κατσέλη χάσει το δικαστήριο, επαναϋπολογίζουν τους τόκους από την ημέρα που προσέφυγε στα δικαστήρια.
Επί κυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου άρχισαν να βγαίνουν αποφάσεις ειρηνοδικείων κάποιες από τις οποίες, κυρίως στην επαρχία, ήταν υπέρ των δανειοληπτών. Παράλληλα, ξεκίνησαν οι διαδικασίες πλειστηριασμών, για δανειολήπτες που δεν είχαν μπει στην προστασία του νόμου, και η δημιουργία του κινήματος κατά των πλειστηριασμών που εκμεταλλεύτηκε πολιτικά ο ΣΥΡΙΖΑ. Με αφορμή τις θετικές αποφάσεις των δικαστηρίων άρχισε να δημιουργείται κλίμα κατά του νόμου από τις τράπεζες, τα προσκείμενα σε αυτές ΜΜΕ και την τρόικα, που ζητούσαν την τροποποίηση του νόμου προς το αυστηρότερο. Το έργο αυτό το ανέλαβε και το έφερε σε πέρας η κυβέρνηση που εκλέχτηκε με το σύνθημα «Κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη», η κυβέρνηση Τσίπρα – ΣΥΡΙΖΑ.
Τον Νοέμβρη του 2015 η τροποποίηση του νόμου άλλαξε ριζικά την αρχική του φιλοσοφία. Έθεσε εκτός πολλούς δανειολήπτες που μειώθηκαν τα εισοδήματά τους λόγω των μνημονίων, κάνοντας πιο αυστηρά τα κριτήρια ένταξης και έβαλε ως κριτήριο για τη «σωτηρία» της πρώτης κατοικίας το να μη χάσουν οι τράπεζες με βάση την τρέχουσα εμπορική της αξίας. Έτσι ο ΣΥΡΙΖΑ κατάργησε αρχικά το νόμο Κατσέλη διαδικαστικά και στη συνέχεια το 2018 τον κατάργησε και τυπικά, αφήνοντας μια καρικατούρα ως «επέκταση» του νόμου μέχρι το 2019, που πρακτικά δεν χώραγε να περάσει τα κριτήρια κανείς. Έτσι από τις από τους 150.000 και πλέον δανειολήπτες που θα κάλυπτε κατά την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ τελικά δεν κάλυψε ούτε τους 5.000 που μπόρεσαν να υποβάλλουν αίτηση. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ υιοθέτησε πλήρως τη λογική των «στρατηγικών κακοπληρωτών» που προπαγάνδιζαν τα προσκείμενα στις τράπεζες ΜΜΕ και την αναπαρήγαγε μέσω αναλύσεων χωρίς στοιχεία. Επιτάχυνε τις διαδικασίες πλειστηριασμών κατ’ εντολή της τρόικας και των τραπεζών και εφάρμοσε τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς για να αντιμετωπίσει το ογκούμενο λαϊκό κίνημα κατά των πλειστηριασμών. Επειδή όμως ούτε με τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς κάμφθηκε το κίνημα έστελνε τα ΜΑΤ στα συμβολαιογραφεία που γίνονταν οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί και νομοθέτησε το αυτεπάγγελτο των διώξεων για τις κινητοποιήσεις ενάντια στους πλειστηριασμούς.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη που παρέλαβε ένα ανύπαρκτο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας δεν είχε κανένα πρόβλημα, όπως δεν είχαν και οι τράπεζες, να το επεκτείνει δύο φορές μέχρι το τέλος παρελθόντος Ιουλίου. Να σημειώσουμε ότι δανειολήπτες που ικανοποιούσαν τα πολύ αυστηρά κριτήρια υπέβαλαν αίτηση, έλαβαν απάντηση ότι ο πιστωτής δεν υπέβαλε πρόταση, η υπόθεση πήγε στο αρχείο και ο δανειολήπτης έμεινε μόνος και αδύναμος απέναντι στην τράπεζα. Αυτήν την προστασία πρώτης κατοικίας παρέδωσε ο ΣΥΡΙΖΑ και συνέχισε η ΝΔ. Έτσι με «μαθηματική ακρίβεια» φτάσαμε στον τρέχοντα πτωχευτικό νόμο.
Το πολιτικό σύστημα, με διαφορετικές κυβερνήσεις, ικανοποίησε πλήρως τις απαιτήσεις των τραπεζών. Κατέστησε ανενεργό αρχικά το νόμο Κατσέλη, τον απογύμνωσε από ουσιαστικό περιεχόμενο μέχρι που τον κατάργησε και στη συνέχεια έφερε ένα νέο νόμο για την πτώχευση που τις ικανοποιεί πλήρως. Τελικό αποτέλεσμα η λαϊκή περιουσία κύρια αλλά όχι μόνο αυτή και το μεγαλύτερο μέρος παραγωγικών μονάδων και παραγωγικών μέσων της χώρας στο σφυρί προς όφελος των ολίγων και κυρίως των ξένων, που ήταν και συνεχίζουν να είναι πίσω από την τρόικα (δανειστές).
Αποτελεί τέλος πρόκληση η στάση των κομμάτων εξουσίας σε όλες τις παραπάνω διαδικασίες. Όταν κάποιοι είναι στην αντιπολίτευση υποστηρίζουν στα λόγια τα λαϊκά συμφέροντα για τα «ψηφαλάκια», στηλιτεύοντας το έργο της κυβέρνησης. Όταν είναι αυτοί στην κυβέρνηση ξεχνούν τι έλεγαν και κάνουν ότι κατηγορούσαν. Οι ρόλοι συνεχώς εναλλάσσονται. Αυτό το έργο είδαμε αυτές τις μέρες με τις «κοκορομαχίες» ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, Μητσοτάκη και Τσίπρα και από κοντά όλοι οι υπόλοιποι ανάλογα με τη θέση τους στο πολιτικό σύστημα. Ο Τσίπρας που ως κυβέρνηση κατάργησε το νόμο Κατσέλη για την προστασία της πρώτης κατοικίας, έγινε ο υπερασπιστής της προστασίας της πρώτης κατοικίας. Ο Μητσοτάκης που κατηγορούσε στο παρελθόν τον Τσίπρα για την κατάργηση της προστασίας της πρώτης κατοικίας σήμερα ψήφισε νόμο που λεηλατεί όλη τη λαϊκή και όχι μόνο περιουσία. Και το ΚΚΕ που απείχε όλα τα χρόνια επιδεικτικά από κάθε κίνημα κατά των πλειστηριασμών στηλιτεύει τις εκάστοτε κυβερνήσεις για την αρπαγή της λαϊκής περιουσίας. Στις «πλατείες» το 2011 δεν συμμετείχε γιατί εκεί «εκκολαπτόταν το αυγό του φιδιού» όπως έγραφε ο Ριζοσπάστης της εποχής. Στο κίνημα κατά των πλειστηριασμών γιατί δεν συμμετείχε επί δέκα χρόνια και ανακάλυψε το θέμα όψιμα;
Και μετά από όλα αυτά ο κ. Τσίπρας δήλωσε στη βουλή κατά την ψήφιση του πτωχευτικού νόμου ότι «ο πρώτος νόμος που θα καταργηθεί μόλις επανέλθουμε στη διακυβέρνηση του τόπου, θα είναι αυτός». Είναι σε επανάληψη το έργο «ως κυβέρνηση θα καταργήσουμε τα μνημόνια με ένα νόμο, ένα άρθρο…» με το γνωστό αποτέλεσμα, το 3ο και χειρότερο μνημόνιο.
Ο κ. Τσίπρας στο σλόγκαν που δημοσιοποίησε με αφορμή το νέο πτωχευτικό νόμο «Μένουμε χωρίς σπίτι» είπε τη μισή αλήθεια. Ολόκληρη η αλήθεια είναι «Μένουμε χωρίς σπίτι. Μας το πήραν τραπεζίτες και πολιτικό σύστημα» στο οποίο και ο ίδιος όπως και ο Μητσοτάκης είναι οι ακρογωνιαίοι λίθοι… επί του παρόντος…
