Αν ψάχνει κανείς το ίδρυμα που παίζει τον σημαντικότερο ρόλο στη διαμόρφωση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής εδώ και μερικές δεκαετίες, δεν θα δυσκολευτεί ιδιαίτερα. Αυτό αδιαμφισβήτητα είναι το ΕΛΙΑΜΕΠ. Το Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής λειτουργεί από τη δεκαετία του 1980, και ως το 1993 ονομαζόταν «Ελληνικό Ινστιτούτο Αμυντικής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ)».
Η δράση του ΕΛΙΑΜΕΠ υπήρξε πάντα συνυφασμένη με την πολιτική των ΗΠΑ στην Ελλάδα, αλλά και με την προώθηση βρετανικών και γερμανικών συμφερόντων. Το Ίδρυμα ξεκίνησε να δρα πριν ακόμα τελειώσει ο Ψυχρός Πόλεμος στον κόσμο και συνέχισε τις παρεμβάσεις του κατά την περίοδο που οι ΗΠΑ λάνσαραν τη «Νέα Τάξη Πραγμάτων» εγκαινιάζοντάς την με τον πρώτο πόλεμο στο Ιράκ, αλλά και αργότερα με την προώθηση των επιθετικών σχεδίων των ΗΠΑ στα Βαλκάνια και τη Μέση Ανατολή.
Εκείνα τα χρόνια το ίδρυμα οργάνωνε σειρά εκδηλώσεων προωθώντας ανοιχτά τις θέσεις των ΗΠΑ και της Βρετανίας με ομιλητές μεταξύ άλλων τους γνωστούς Τόμας Φρίντμαν και Τζον Νεγκρεπόντε, τον Ρόμπερτ Χάτσινς που χρημάτισε πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Πληροφοριών των ΗΠΑ, τον Μπρους Τζάκσον, αντιπρόεδρο στο τμήμα των οπλικών συστημάτων της Lockheed Martin, τον λόρδο Χάνεϋ, συντάκτη του Σχεδίου Ανάν, αλλά και τους γνωστούς μας Άλεξ Ρόντος, Αντιγόνη Λυμπεράκη, Αλέξη Παπαχελά, Τάσο Τέλογλου και πολλούς άλλους. Η διακυβέρνηση Κώστα Σημίτη υπήρξε, όπως καταλαβαίνουμε, αποφασιστικής σημασίας για το άπλωμα των δραστηριοτήτων του ιδρύματος.
Έντονη υπήρξε η δραστηριότητα του ΕΛΙΑΜΕΠ για τα Βαλκάνια με τη συμμετοχή σε διάφορα καθοδηγούμενα από τις ΗΠΑ προγράμματα δράσεων για την περιοχή με σκοπό τη «διαμόρφωση αποτελεσματικών πολιτικών για τη Νοτιo-Ανατολική Ευρώπη». Στο πλαίσιο αυτό, το ίδρυμα συνδιοργάνωσε με το Γραφείο Πληροφοριών του ΝΑΤΟ το 2002 διεθνές συνέδριο στην Αθήνα.
Το ΕΛΙΑΜΕΠ είναι μια «δεξαμενή σκέψης» που αποτελεί βασικό μοχλό για την προώθηση όλης της ατζέντας της ιμπεριαλιστικής παγκοσμιοποίησης, του ευρωατλαντισμού και του «ρεαλισμού», όπως βαφτίζεται ο ραγιαδισμός στη γλώσσα της αυτοκρατορίας
Στην υπηρεσία του ευρωατλαντισμού
Φυσικά οι φανερές αυτές παρεμβάσεις δεν αποτελούν παρά μόνο την κορυφή του παγόβουνου. Στελέχη και διευθυντές του ΕΛΙΑΜΕΠ έχουν περίοπτη θέση σε διαβαθμισμένα τηλεγραφήματα της αμερικάνικης πρεσβείας που έδωσαν στη δημοσιότητα τα Wikileaks. Κάποια από τα στελέχη αυτά φιγουράρουν μάλιστα στην κατηγορία «protect», που σημαίνει ότι αποτελούν πηγές της πρεσβείας που η ταυτότητά τους δεν πρέπει να αποκαλυφθεί, ενώ το ελεγχόμενο από τη CIA αμερικανικό ίδρυμα Stratfor, σε e-mail που επίσης διέρρευσαν στο Wikileaks, αποθεώνει τον ρόλο του ΕΛΙΑΜΕΠ.
Άλλωστε στους φανερούς σκοπούς του Ιδρύματος, όπως αναφέρονται στην επίσημη ιστοσελίδα του διαβάζουμε ότι «το ΕΛΙΑΜΕΠ προωθεί τις αξίες του δημοκρατικού πλουραλισμού, έναν ορθολογικό και ψύχραιμο δημόσιο διάλογο για τις μεγάλες περιφερειακές, ευρωπαϊκές και παγκόσμιες προκλήσεις, την επίλυση των διαφορών μέσω του διαλόγου, και τον ευρωπαϊκό και ευρωατλαντικό προσανατολισμό της Ελλάδας». Ο ευρωατλαντισμός, η πρόσδεση δηλαδή της Ευρώπης στη συμμαχία με τις ΗΠΑ για την επιθετική προώθηση των σχεδίων τους στον πλανήτη μέσα από την οικονομική εξάρτηση και τον πόλεμο, και η πλήρης συμμόρφωση της Ελλάδας με αυτόν, αποτελεί βασικό και διακηρυγμένο στόχο του ΕΛΙΑΜΕΠ.
Πρόεδρος και αντιπρόεδρος του ιδρύματος είναι σήμερα οι καθηγητές Λ. Τσούκαλης και Θ. Βερέμης, ενώ ο Θ. Ντόκος, που διετέλεσε γενικός διευθυντής του για 13 συναπτά έτη, διορίστηκε το 2020 σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη. Στο Δ.Σ. και το Τιμητικό Συμβούλιο του ΕΛΙΑΜΕΠ, θα συναντήσουμε σήμερα τον αντιπρόεδρο του ΣΕΒ, έναν πρώην διοικητή της ΕΥΠ, στελέχη εταιριών όπως η Coca Cola (πάει με όλα…) και ο ΤΙΤΑΝ, αλλά και τους Παύλο Τσίμα, Παναγή Βουρλούμη και άλλους.
Η χρηματοδότηση του ΕΛΙΑΜΕΠ είναι ένα ακόμα μεγάλο κεφάλαιο. Τεράστια κονδύλια από ευρωπαϊκά, ερευνητικά προγράμματα είναι βασική πηγή εσόδων του ενώ στην επίσημη ιστοσελίδα του αναφέρονται στους χορηγούς του, πολυεθνικές εταιρίες αλλά και η γερμανική και η βρετανική πρεσβεία. Προγράμματα και δράσεις του υποστηρίζουν η αντιπροσωπεία της Κομισιόν στην Ελλάδα, η Διεύθυνση Δημόσιας Διπλωματίας του ΝΑΤΟ, καθώς και μεγάλα γερμανικά (Έμπερτ), αμερικανικά (Μάρσαλ) και ελληνικά (Ωνάση, Νιάρχος κ.λπ.) ιδρύματα.
Συντονιστικό της Χάγης…
Ένα μεγάλο κεφάλαιο της δραστηριοποίησης του ΕΛΙΑΜΕΠ είναι φυσικά οι ελληνοτουρκικές σχέσεις. Το ίδρυμα είναι στρατευμένο στην προώθηση μιας στρατηγικής υποχωρήσεων της Ελλάδας μπροστά στον τουρκικό επεκτατισμό στο πλαίσιο της ευρωατλαντικής πολιτικής και ενός δόγματος «ρεαλισμού». Το ΕΛΙΑΜΕΠ έβγαλε στο παρελθόν αρκετή δουλειά για το εκτρωματικό ρατσιστικό σχέδιο Ανάν ενώ λίγο καιρό πριν έγινε αρκετός ντόρος γύρω από τις δηλώσεις του αντιπροέδρου Θ. Βερέμη για το Καστελλόριζο. Φυσικά από τη συμβουλευτική επιτροπή του ΕΛΙΑΜΕΠ δεν θα έλειπε κι ο Νίκος Μαραντζίδης (μέλος της εκλογικής επιτροπής που κατάρτισε πρόσφατα ο ΣΥΡΙΖΑ) που έχει υποστηρίξει ανοιχτά τα πλεονεκτήματα μιας «φιλανδοποίησης» της Ελλάδας.
Το ΕΛΙΑΜΕΠ αποτελεί θα λέγαμε το άτυπο «συντονιστικό» του κόμματος της Χάγης στην Ελλάδα. Χαρακτηριστική ήταν η εκδήλωση που οργάνωσε το 2020 με τον εύγλωττο τίτλο «Μας συμφέρει η Χάγη;» και ομιλητές τους Γ. Παπανδρέου, Ντ. Μπακογιάννη και Γ. Κατρούγκαλο. Στην ανταπόκριση του Τύπου για την εκδήλωση διαβάζουμε: «Κλείνοντας τη συζήτηση ο πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ Λουκάς Τσουκαλης επισήμανε πως είναι αισιόδοξο το γεγονός πως όπως έδειξε η σημερινή συζήτηση τα τρία μεγαλύτερα κόμματα της χώρας, η πλειοψηφία δηλαδή του ελληνικού λαού, συμφωνεί με τη λογική της Χάγης». Τι να σχολιάσει κανείς;
Think tank της παγκοσμιοποίησης
Η θεματολογία του ΕΛΙΑΜΕΠ δεν περιορίζεται σε θέματα στενά εξωτερικής πολιτικής. Τέτοιου είδους θεσμοί δίνουν βάση στην ιδεολογία αφού οι κυρίαρχες πολιτικές δεν προωθούνται σε απουσία ζητημάτων που άπτονται μιας γενικότερης ηγεμονίας σε πολιτισμικό και ιδεολογικό επίπεδο. Το ίδρυμα λοιπόν δηλώνει ότι παρεμβαίνει σε θέματα δημοκρατίας, ανθρώπινων δικαιωμάτων (made in USA), φύλου και ταυτοτήτων, θρησκειών και βεβαίως ενημέρωσης, διαχείρισης της πληροφορίας, ΜΜΕ και fake news, που δεν λείπουν ως θεματική από κανένα σοβαρό forum.
Εν κατακλείδι θα λέγαμε ότι το ΕΛΙΑΜΕΠ είναι μια «δεξαμενή σκέψης» που αποτελεί βασικό μοχλό για την προώθηση όλης της ατζέντας της ιμπεριαλιστικής παγκοσμιοποίησης, του ευρωατλαντισμού και του «ρεαλισμού», όπως βαφτίζεται ο ραγιαδισμός στη γλώσσα της αυτοκρατορίας. Είναι οργανικό κομμάτι του πολιτικού συστήματος και της «δομικής συμπολίτευσης» με ιδιαίτερο ρόλο στην οργάνωση και ενός τμήματος «διανόησης» γύρω από τις επιδιώξεις του. Κάθε προσπάθεια αντιπληροφόρησης και αντίστασης, αναγκαστικά θα αναμετρηθεί με την επιρροή που ασκούν τέτοιοι φορείς.
Μια ασήμαντη αλλά ενδεικτική επίθεση
Γράφαμε λίγο πιο πάνω για τον ειδικό ρόλο ιδρυμάτων όπως το ΕΛΙΑΜΕΠ στη «στρατολόγηση» πανεπιστημιακών, ερευνητών, μελετητών για την άσκηση μιας ευρύτερης επιρροής. Αυτό φυσικά προωθείται μέσα από την ευρωστεία που προσφέρει η χρηματοδότηση από πλήθος ευρωπαϊκών κυρίως προγραμμάτων, η οποία κατευθύνεται απλόχερα προς τέτοιου χαρακτήρα ιδρύματα. Η συνταγή για να «δέσει η σάλτσα» πρέπει απαραίτητα να περιλαμβάνει ένα δυναμικό που θα κινείται πέρα από τον «συντηρητικό χώρο», στους χώρους της αριστεράς, της κεντροαριστεράς και των δικαιωμάτων.
Πριν λίγο καιρό σε μια διαδικτυακή παρουσίαση με θέμα «Χαρτογραφώντας την αναδυόμενη ελληνική alt right» η Ρόζα Βασιλάκη, ερευνήτρια του ΕΛΙΑΜΕΠ για κάποια χρόνια μέχρι πρόσφατα, αφού ανακάτεψε με την ακροδεξιά μέχρι και ομάδες του αναρχικού χώρου λόγω της στάσης τους στην πανδημία, αναφέρθηκε και στον Δρόμο για να υποστηρίξει με αφορμή μια γελοιογραφία (!) ότι κι αυτός εκφράζει απόψεις παρόμοιες με της alt right… Το θέμα δεν σηκώνει πολύ σοβαρό σχολιασμό αλλά είναι κάπως ενδεικτικό για το πώς οργανώνεται η επίθεση σπίλωσης σε ανταγωνιστικές φωνές από αυτούς τους κύκλους που με περισσή ευελιξία κινούνται μεταξύ ινστιτούτου «Ρόζα Λούξεμπουργκ» και ΕΛΙΑΜΕΠ.
Στη σελίδα του ΕΛΙΑΜΕΠ διαβάζουμε ότι η κυρία Βασιλάκη εργάστηκε σε project του ιδρύματος, έχει διδάξει σε πανεπιστήμια στην Ελλάδα, το Ισραήλ και τη Μεγάλη Βρετανία με ενδιαφέροντα όπως οι θρησκείες, η θρησκευτικά και πολιτικά υποκινούμενη βία (να υποθέσουμε ότι δεν έχει δοθεί έμφαση στη βία που ασκούν κράτη όπως οι ΗΠΑ ή το Ισραήλ), αλλά και ο ιδιαίτερος ρόλος των σωμάτων ασφαλείας στα σύγχρονα κράτη.
«Γκουγκλάροντας» θα διαβάσει κανείς για τη συμμετοχή της σε εκδηλώσεις όπως αυτή που οργάνωσε το Κέντρο Μελετών Ασφάλειας με θέμα «Δράσεις Πρόληψης της Ριζοσπαστικοποίησης που οδηγεί στο βίαιο εξτρεμισμό στην Ελλάδα». Την έναρξη της ημερίδας πραγματοποίησε ο γ.γ. Δημόσιας Τάξης και η κα Βασιλάκη, ως επιστημονική συνεργάτιδα τότε του ΕΛΙΑΜΕΠ παρουσίασε το πρόγραμμα «RAD MONITOR» για τη βίαιη ριζοσπαστικοποίηση.
Πρόκειται για πρόγραμμα που, όπως διαβάζουμε σε παρουσίαση άλλων ερευνητών του ΕΛΙΑΜΕΠ, θέλει να δώσει εργαλεία «για τον εντοπισμό και την παρακολούθηση διαδικασιών ριζοσπαστικοποίησης, το οποίο απευθύνεται στους επαγγελματίες πρώτης γραμμής» (έτσι λέγονται οι ασφαλίτες σε αυτή τη γλώσσα) και να διαμορφώσει δείκτες που θα «λειτουργήσουν ως “καμπανάκι” για τον εντοπισμό ατόμων και ομάδων που είναι επιρρεπή στο κίνδυνο της ριζοσπαστικοποίησης» στην οποία φυσικά περιλαμβάνεται «η άκρα Αριστερά και η συνέχειά της στον ευρύτερο αντιεξουσιαστικό χώρο».
Τέλος, σε παλιότερο άρθρο της με τίτλο «Τα προβλήματα του μάχιμου αστυνομικού σήμερα», η κυρία Βασιλάκη διαπιστώνει ότι «η αρνητική αναπαράσταση του ρόλου του αστυνομικού, από τα ΜΜΕ και τα πολιτικά κόμματα, έχει ως αποτέλεσμα να ανακυκλώνονται άκριτα τα κυρίαρχα στερεότυπα για την αστυνομία» ενώ κάνει λόγο και για «σκηνοθετημένα» περιστατικά αστυνομικής βίας. Τι άλλο να πούμε; Με τόσο… alt left διανόηση, τυφλά να ‘χει η alt right…
