Τα Ατλάντικ σε τροχιά απαξίωσης εδώ και ένα χρόνο. Πληρωμές με κλήρωση, δώρο Πάσχα με δωροεπιταγές, απολύσεις για τους εργαζόμενους και την ίδια στιγμή δημόσιο… ξεκατίνιασμα των μετόχων, διόγκωση χρεών στους προμηθευτές, είναι το σκηνικό που προηγήθηκε της ανακοίνωσης για προσφυγή στο άρθρο 99 των σούπερ μάρκετ Ατλάντικ.
Η κρίση μπορεί να δημιουργεί μείωση της κατανάλωσης, αλλά τα προβλήματα της επιχείρησης δεν είναι ούτε τωρινά, ούτε ξαφνικά. Απλά, το σκηνικό της κρίσης είναι ένα πολύ «βολικό» σενάριο για να ζητήσουν την προστασία των διατάξεων του Πτωχευτικού Κώδικα, οι οποίες υποτίθεται ότι φτιάχτηκαν για να προστατεύσουν τις θέσεις εργασίας. Μπορούν, όμως, οι 3.600 εργαζόμενοι στα καταστήματα της αλυσίδας να αισθάνονται ασφαλείς από αυτή την προσφυγή;
«Οι εργαζόμενοι στα περισσότερα καταστήματα είναι απλήρωτοι τον μισθό Ιουνίου και τα καταστήματα αδειάζουν από προμήθειες, αφού κανείς δεν εφοδιάζει με την αβεβαιότητα που επικρατεί», μας λέει ο Γιώργος Παπανικολάου, πρόεδρος του σωματείου ιδιωτικών υπαλλήλων της Πάρου. Τα τρία καταστήματα της αλυσίδας στο νησί έχουν περίπου 1 εκατ. ευρώ χρέη σε τοπικούς προμηθευτές. Αν προσθέσουμε και όλους τους συνεργαζόμενους με την επιχείρηση επαγγελματίες (ηλεκτρολόγους, ψυκτικούς, λογιστές κ.λπ.) η οικονομία του νησιού θα νιώσει πολύ έντονα την όποια εξέλιξη στην πορεία της επιχείρησης. Αντίστοιχη είναι η κατάσταση σε όλη τη χώρα, αφού τα Ατλάντικ διαθέτουν 151 καταστήματα. Τα οικονομικά στοιχεία συγκεχυμένα. Οι οφειλές προς τους προμηθευτές πρέπει να ξεπερνούν τα 190 εκατ. ευρώ, ενώ τουλάχιστον μια εταιρεία-προμηθευτής έχει στραφεί δικαστικά εναντίον της επιχείρησης. Το σίγουρο είναι ότι από τις 12/7, χάρη στο νομικό πλαίσιο που έφτιαξε το 2007 η κυβέρνηση Καραμανλή με τις ψήφους και του ΠΑΣΟΚ, η επιχείρηση είναι προστατευμένη έναντι των πιστωτών, αλλά και έναντι των όποιων διεκδικήσεων των εργαζομένων. Και αυτό το γεγονός, τίποτα καλό δεν πρόκειται να φέρει στους εργαζόμενους, τόσο της επιχείρησης, όσο και μικρότερων ή μεγαλύτερων εταιριών που είναι συνδεδεμένες με αυτή.
Κακά αποτελέσματα ή απλά κερδοσκοπία;
Αν ανατρέξει κανείς στο παρελθόν και τις αλληλοκατηγορίες που, δημοσίως, εκτοξεύουν μεταξύ τους οι μέτοχοι τα τελευταία χρόνια, ίσως καταλάβει το κίνητρο πολλών επιχειρηματικών κινήσεων. Τελευταία πράξη η πώληση πριν από λίγες μέρες της κερδοφόρας θυγατρικής ΒΗΤΑ ΠΙ (χειριζόταν τη χονδρική) στην ΕΛΓΕΚΑ που σύμφωνα με την εταιρία εξασφάλισε ρευστότητα πάνω από 14 δισ. ευρώ, ενώ σύμφωνα με τους μετόχους μειοψηφίας πρόκειται για πάρτι ξεπουλήματος. Έχει ή δεν έχει πραγματικά προβλήματα η επιχείρηση; Ουδείς γνωρίζει με βεβαιότητα. Μια εταιρεία με τζίρο μισό δισ. ευρώ το 2009 και 110 εκατ. αποθεματικό κεφάλαιο, με στρατηγική θέση σε όλη τη χώρα, με ακίνητα αξίας άνω των 100 εκατ. ευρώ, όπως ισχυρίζεται σε πρόσφατη ανακοίνωσή της, σίγουρα δεν πληρώνει με κλήρωση τους μισθούς των εργαζομένων, ούτε αφήνει χρέη εκατομμυρίων. Το ερώτημα είναι πού βρίσκεται το συνδικαλιστικό κίνημα σε όλη αυτή τη διαδικασία. Οι ανακατατάξεις στο χώρο των σούπερ μάρκετ αφορούν, εκτός από μερίδια αγορών, και χιλιάδες θέσεις εργασίας.
Η κερδοσκοπία φέρνει επενδύσεις και το ΔΝΤ τις… διώχνει
Αυτό θα μπορούσε να είναι το συμπέρασμα από μια πρώτη ανάγνωση των ραγδαίων αλλαγών στην αγορά των σούπερ μάρκετ. Ο γερμανικός κολοσσός Aldi ήρθε, επένδυσε σε 38 καταστήματα και πριν κλείσει δεύτερο χρόνο φεύγει. Τα Plus δεν προλάβαμε να τα δούμε και αποχώρησαν, τα ισπανικά Dia τελικά απορροφώνται από το γαλλικό Carrefour, τα ελληνικά Ατλάντικ ακόμα δεν έχει γίνει ξεκάθαρο που θα βρεθούν. Προς το παρόν φαίνεται να κερδίζουν οι Βέλγοι με τα Α-Β και οι Γάλλοι. Αλλά τι είναι αυτό που έσπρωξε όλες τις μεγάλες αλυσίδες να δοκιμάσουν την τύχη τους στην ανυπόληπτη οικονομία της χώρας μας; Μα, τα περιθώρια κέρδους, φυσικά. Πρόσφατα η Γιούροστατ, ανακοίνωσε τα αποτελέσματα έρευνας σε 500 είδη διατροφής και η χώρα μας το 2009 βρισκόταν πάνω από το μέσο όρο των 27 χωρών της Ε.Ε. Ειδικά στο γάλα, τα τυριά και τα αβγά οι τιμές μας ξεπερνούν κατά 32% το μέσο όρο των τιμών της υπόλοιπης Ευρώπης. Κι ακόμα τους… επενδυτές προσελκύουν οι αποπληρωμές που έχουν επιβάλει εκβιαστικά οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ στους προμηθευτές τους (επίσημα κυμαίνονται στο 3μηνο-4μηνο, ανεπίσημα φθάνουν και τους 9 μήνες). Να που ήρθε η τρόικα, όμως, και αρχίζουν να στερεύουν τα ευρώ στις τσέπες των καταναλωτών. Κι οι επενδυτές, ως γνήσιοι κερδοσκόποι, έβαλαν πλώρη για αλλού.
