Αναμενόμενο το πρόγραμμα με διαφοροποιήσεις στις επί μέρους πινελιές του. Του Βασίλη Κεχαγιά
Δίχως ιδιαίτερες εκπλήξεις, τόσο στον προγραμματισμό του όσο και στις δηλώσεις των υπευθύνων του, ξεκίνησε χθες το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ για 14η χρονιά. Αναμενόμενο λίγο πολύ το πρόγραμμα, με διαφοροποιήσεις στις επί μέρους πινελιές του προσκαλεί για άλλη μια χρονιά τους θεατές του, οι οποίοι μάλλον είναι αναμενόμενοι κι αυτοί. Μπορεί να υπάρχει η περηφάνια των σαράντα τεσσάρων χιλιάδων εισόδων της περσινής χρονιάς, αλλά έτσι κι αλλιώς οι αριθμοί –ή τουλάχιστον αυτοί οι αριθμοί– δεν κάνουν τα φεστιβάλ. Άλλωστε όταν οι ταινίες αυξάνονται από εβδομήντα σε διακόσιες, όπως πάλι οι υπεύθυνοι του Φεστιβάλ δηλώνουν, επόμενο είναι να αυξάνονται αναλόγως και οι θεατές. Το θέμα είναι πόσο αυξάνεται παράλληλα το κόστος της διοργάνωσης και με ποιαν ουσιαστική απήχηση…
Εν πάση περιπτώσει για άλλη μια χρονιά ταινίες τεκμηρίωσης απ’ όλον τον κόσμο θα συστήσουν μια ποικίλη θεματολογία που κινείται από τα όρια της ιστορικής μνήμης ως το σχολιασμό των επίκαιρων προβλημάτων. Έτσι, διόλου τυχαία το πρόγραμμα άνοιξε χθες η ταινία «Indignados» του Τόνι Γκάτλιφ, μια ομολογουμένως πρωτότυπη προσέγγιση στο κίνημα των Αγανακτισμένων. Δίπλα σ’ αυτήν ερχόμαστε να συναντήσουμε κι άλλες ταινίες για τις παραμέτρους της ελληνικής οικονομικής κρίσης, όπου ξεχωρίζουν η σχεδόν ομότιτλη «Krisis» του Νίκου Κατσαούνη και της Μίνας Πασχαλίδη, «155 SOLD» του Γιώργου Παντελεάκη, «Τα παιδιά των ταραχών» του Χρίστου Γεωργίου και «Ελλάδα είμαι σε δύσκολη θέση» του Σεραφείμ Ντούσια.
Εν πάση περιπτώσει για άλλη μια χρονιά ταινίες τεκμηρίωσης απ’ όλον τον κόσμο θα συστήσουν μια ποικίλη θεματολογία που κινείται από τα όρια της ιστορικής μνήμης ως το σχολιασμό των επίκαιρων προβλημάτων. Έτσι, διόλου τυχαία το πρόγραμμα άνοιξε χθες η ταινία «Indignados» του Τόνι Γκάτλιφ, μια ομολογουμένως πρωτότυπη προσέγγιση στο κίνημα των Αγανακτισμένων. Δίπλα σ’ αυτήν ερχόμαστε να συναντήσουμε κι άλλες ταινίες για τις παραμέτρους της ελληνικής οικονομικής κρίσης, όπου ξεχωρίζουν η σχεδόν ομότιτλη «Krisis» του Νίκου Κατσαούνη και της Μίνας Πασχαλίδη, «155 SOLD» του Γιώργου Παντελεάκη, «Τα παιδιά των ταραχών» του Χρίστου Γεωργίου και «Ελλάδα είμαι σε δύσκολη θέση» του Σεραφείμ Ντούσια.
Η «Ολιγαρχία»του Στέλιου Κούλογλου
Αξίζει να σταθούμε ιδιαιτέρως στην, για μια ακόμη φορά, έξοχη δουλειά του δημοσιογράφου και ντοκιμαντερίστα Στέλιου Κούλογλου, ο οποίος συμμετέχει στη διοργάνωση με την «Ολιγαρχία» του. Ένας ακήρυχτος πόλεμος, που πρέπει να παραμείνει μυστικός, έχει ξεσπάσει σε ολόκληρο τον πλανήτη. Διεξάγεται από μια χούφτα τραπεζιτών και πολιτικών που κυβερνούν τον κόσμο, περιφρονώντας τη δημοκρατία. Τα τελευταία χρόνια, το επίκεντρο των συγκρούσεων έχει μεταφερθεί στην Ευρώπη, με την Ελλάδα να παίζει το ρόλο του πεδίου δοκιμών. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μια οχταμελής ομάδα –που θυμίζει τα δεσποτικά πολίτμπιρο της Σοβιετικής Ένωσης– ρίχνει εκλεγμένους πρωθυπουργούς και διορίζει νέους της αρεσκείας της. Την ονομάζουν ομάδα της Φρανκφούρτης γιατί δημιουργήθηκε στην Όπερα της πόλης, σε μια εκδήλωση αφιερωμένη σε ένα από τα μέλη της ομάδας…
Κατά τα λοιπά…
Ανθρώπινα δικαιώματα, κοινωνία και περιβάλλον, όψεις του κόσμου, καταγραφή μνήμης, πορτρέτα-ανθρώπινες διαδρομές, μικρές αφηγήσεις, μουσικές διαδρομές, αλλά και το πρόγραμμα «Κουβεντιάζοντας» είναι οι γνωστοί θεματικοί τομείς πάνω στους οποίους θα κινηθούν και τα φετινά ντοκιμαντέρ, προκειμένου να μας συστήσουν εικόνες απ’ όλον τον κόσμο. Ανάμεσά τους αρκετοί Έλληνες ξεδιπλώνουν τις δικές τους απόψεις πάνω σ’ αυτά τα θέματα, όπου ξεχωρίζουν η «Απαλλοτρίωση» του Μάνου Παπαδάκη και το «Toxic Crisis» του Όμηρου Ευαγγελινού στον τομέα των οικολογικής καταγωγής ντοκιμαντέρ, τα πορτρέτα του λογοτέχνη Ε.Χ. Γονατά από την Εύα Στεφανή, του Σάκη Παπαδημητρίου από τον Σπύρο Τσιφτσή, και της Κικής Δημουλά και του Τίτου Πατρίκιου από τον Λευτέρη Ξανθόπουλο. Όσο για την ιστορική μνήμη, τα θέματα κινούνται από τον μηχανισμό των Αντικυθήρων και τους Τουρκοκρητικούς στην Αλικαρνασσό (Κώστας Νταντινάκης), περνάει στα μέσα του προηγούμενου αιώνα με τους Εβραίους στο «Εκτός ιστορίας» της Φωφώς Τερζίδου και το «Περιμένοντας τη Ρόζα» του Νίκου Θεοδοσίου, για να φτάσει στον «Παγωμένο χρόνο» του Ηλία Ιωσηφίδη για το ζήτημα της Κύπρου. Όσο για το σήμερα τόσο το «Ξύπνησε ο Σουλτάν Αχμέτ» του Νίκου Λυγγούρη όσο και το αστικό τοπίο των Αμπελοκήπων από την Ομάδα Ντοκιμαντέρ του Δήμου Αθηναίων αποτελούν έξοχα δείγματα καταγραφής του.
Το πρόβλημα είναι ότι πολλά από τα προηγούμενα ντοκιμαντέρ έχουν προβληθεί ήδη στο Φεστιβάλ της Χαλκίδας, με αποτέλεσμα να αποδυναμώνεται η ισχύς της πρώτης επαφής τους με τους ανθρώπους του κινηματογράφου, γεγονός που θα έπρεπε να διεκδικήσει το Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης. Δυστυχώς, όμως, το ελληνικό ντοκιμαντέρ δεν είναι ζήτημα που αποτελεί κύρια μέριμνα της διεύθυνσής του. Ίσως γι’ αυτό ξεχάστηκε μέσα σε λίγους μήνες η οποιαδήποτε αναφορά σε μια από τις κυριότερες δημιουργούς του που χάθηκε πρόωρα, τη Λουκία Ρικάκη.
Ανθρώπινα δικαιώματα, κοινωνία και περιβάλλον, όψεις του κόσμου, καταγραφή μνήμης, πορτρέτα-ανθρώπινες διαδρομές, μικρές αφηγήσεις, μουσικές διαδρομές, αλλά και το πρόγραμμα «Κουβεντιάζοντας» είναι οι γνωστοί θεματικοί τομείς πάνω στους οποίους θα κινηθούν και τα φετινά ντοκιμαντέρ, προκειμένου να μας συστήσουν εικόνες απ’ όλον τον κόσμο. Ανάμεσά τους αρκετοί Έλληνες ξεδιπλώνουν τις δικές τους απόψεις πάνω σ’ αυτά τα θέματα, όπου ξεχωρίζουν η «Απαλλοτρίωση» του Μάνου Παπαδάκη και το «Toxic Crisis» του Όμηρου Ευαγγελινού στον τομέα των οικολογικής καταγωγής ντοκιμαντέρ, τα πορτρέτα του λογοτέχνη Ε.Χ. Γονατά από την Εύα Στεφανή, του Σάκη Παπαδημητρίου από τον Σπύρο Τσιφτσή, και της Κικής Δημουλά και του Τίτου Πατρίκιου από τον Λευτέρη Ξανθόπουλο. Όσο για την ιστορική μνήμη, τα θέματα κινούνται από τον μηχανισμό των Αντικυθήρων και τους Τουρκοκρητικούς στην Αλικαρνασσό (Κώστας Νταντινάκης), περνάει στα μέσα του προηγούμενου αιώνα με τους Εβραίους στο «Εκτός ιστορίας» της Φωφώς Τερζίδου και το «Περιμένοντας τη Ρόζα» του Νίκου Θεοδοσίου, για να φτάσει στον «Παγωμένο χρόνο» του Ηλία Ιωσηφίδη για το ζήτημα της Κύπρου. Όσο για το σήμερα τόσο το «Ξύπνησε ο Σουλτάν Αχμέτ» του Νίκου Λυγγούρη όσο και το αστικό τοπίο των Αμπελοκήπων από την Ομάδα Ντοκιμαντέρ του Δήμου Αθηναίων αποτελούν έξοχα δείγματα καταγραφής του.
Το πρόβλημα είναι ότι πολλά από τα προηγούμενα ντοκιμαντέρ έχουν προβληθεί ήδη στο Φεστιβάλ της Χαλκίδας, με αποτέλεσμα να αποδυναμώνεται η ισχύς της πρώτης επαφής τους με τους ανθρώπους του κινηματογράφου, γεγονός που θα έπρεπε να διεκδικήσει το Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης. Δυστυχώς, όμως, το ελληνικό ντοκιμαντέρ δεν είναι ζήτημα που αποτελεί κύρια μέριμνα της διεύθυνσής του. Ίσως γι’ αυτό ξεχάστηκε μέσα σε λίγους μήνες η οποιαδήποτε αναφορά σε μια από τις κυριότερες δημιουργούς του που χάθηκε πρόωρα, τη Λουκία Ρικάκη.
Σχόλια
