Μια “στιγμιαία” έκθεση εμπνεόμενη από τα σύμβολά της χορηγού Nestle
Τριάντα αριστούχοι απόφοιτοι της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών (ΑΣΚΤ) της Αθήνας, αλλά και αντίστοιχων σχολών της Γερμανίας, Ισπανίας, Ιταλίας, Γαλλίας και Πολωνίας, συμμετείχαν σε μια ομαδική εικαστική έκθεση που εγκαινιάστηκε την Πέμπτη 22 Απριλίου στο Γκάζι και έκλεισε τις πόρτες της δυο μόλις μέρες μετά.
Αν αναρωτιέστε για τη μικρή της διάρκεια, απαντάμε ότι δεν συνέβη κάτι απρόοπτο, απλώς η έκθεση αυτή ήταν «στιγμιαία», τουτέστιν «εμπνέετο από τα ευρέως αναγνωρίσιμα σύμβολα της κούπας και του ποτηριού του στιγμιαίου Nescafe. Και όπως θα έχετε αντιληφθεί, δεν γίνεται να μην το έχετε, αυτά τα σύμβολα έχουν κερδίσει όχι μόνο την εκτίμηση των θαμώνων της ελληνικής καφετέριας, αντικατοπτρίζουν επιπροσθέτως τη σύγχρονη , αισιόδοξη στάση για τη ζωή».
Μπορούσε, λοιπόν, η ΑΣΚΤ να αρνηθεί την κατάφαση σ’ αυτήν ακριβώς τη στάση ζωής, μπορούσε να πει «όχι» στη χορηγική προσφορά της «μητέρας Νestle»; Για μας, που είμαστε «έξω από το χορό» και νομίζουμε ότι η ΑΣΚΤ δεν είναι καφενείο, όχι μόνο μπορούσε, όφειλε ως εκ του ρόλου της να αρνηθεί την πρόταση όσο οικονομικά δελεαστική και εάν ήταν.
Οι περιώνυμοι δάσκαλοι, όμως (πρυτάνεις, αντιπρυτάνεις, όποιοι εν τέλει είναι αρμόδιοι για ανάλογες αποφάσεις), σκέφτηκαν διαφορετικά. Χωρίς -από όσο ξέρουμε- να έχουν ανάγκη από χρήματα, ούτε από ελεύθερους χώρους που θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν την έκθεση, είπαν και πάλι, για τρίτη συνεχή χρονιά, το πρόθυμο «ναι» στη χορηγία.
Παραφράζοντας κάτι που έχει ειπωθεί για κοινωνίες οι οποίες χρειάζονται αγίους και ήρωες για να υπάρξουν, θα σημειώσουμε εδώ ότι: Σχολές που έχουν ανάγκη από ευεργέτες και σπόνσορες είναι ανάπηρες σχολές κι αυτό θα έπρεπε, πριν από όλους, να το γνωρίζουν οι διδάσκοντες, πόσο μάλλον όταν εμφανίζονται δημοσίως ως «προοδευτικοί».
Η πολιτική προοδευτικότητα και η κοινωνική ευαισθησία δεν είναι δηλώσεις που κατατίθεται άπαξ σε κάποιο συλλογικό όργανο, είναι στάση ζωής, είναι καθημερινή μάχη ενάντια στα αυτονόητα του sponsoring κι ενός ολόκληρου «συστήματος» διαφημιστικής πραγματικότητας που λοβοτομεί λεπταίσθητα τη σκέψη και τη συνείδηση των παιδιών. Η Nestle και κάθε επιχείρηση κάνουν τη δουλειά τους, βέβαια. Χρηματοδοτούν κάτι που συμβάλλει στην επιχειρηματική τους δραστηριότητα, από ωφέλεια ή άλλη σκοπιμότητα. Δεν ενδιαφέρονται, προφανώς, για την τέχνη, τις αξίες, τη δημιουργία, τις ενδόμυχες αγωνίες των παιδιών, την ανθρώπινη ύπαρξη και συνείδηση. Σωστότερα: ενδιαφέρονται, όταν πρόκειται να τις… διαστρέψουν ή να τις αλλοτριώσουν.
Τα πανεπιστήμια, όμως, δεν είναι ανταποδοτικές επιχειρήσεις που βλέπουν τους φοιτητές τους ως πελάτες! Είναι ή έπρεπε να είναι, φυτώρια ανθρωπιστικών αξιών, χώροι ελευθερίας και κριτικής, μα πάνω από όλα πρέπει να είναι «εργαστήρια» δημοκρατίας. Οι δάσκαλοι τα διδάσκουν αυτά αν δεν κάνω λάθος, το λάθος τους είναι ότι τα καταστρατηγούν στην πράξη.
Στ. Μαυροειδής
