Επιμέλεια: Γιάννης Σχίζας
Ιδιωτικοποίηση σιδηροδρόμων στην Αγγλία
Μετά από δύο δεκαετίες, ο αριθμός των Άγγλων επιβατών στους σιδηροδρόμους είναι υπερδιπλάσιος και οι διαδρομές τους έφτασαν τα 1,7 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα την περίοδο 2016-2017, έναντι 735 εκατομμυρίων την περίοδο 1994-1995. Αλλά πίσω από τους αριθμούς υπάρχει ένα αίνιγμα: σε ποιον βαθμό οφείλονται στην ιδιωτικοποίηση και όχι σε δημογραφικούς παράγοντες, όπως η μετακίνηση στα προάστια, η αστυφιλία και η αύξηση του πληθυσμού;
Η ιδιωτικοποίηση έχει οδηγήσει σε περισσότερες υπηρεσίες. Σύμφωνα με μια ευρωπαϊκή μελέτη του 2013, τα τραίνα και οι σιδηροδρομικές γραμμές του Ηνωμένου Βασιλείου χρησιμοποιούνται περισσότερο εντατικά από οποιαδήποτε άλλη αναπτυσσόμενη αγορά της Ευρώπης –με εξαίρεση εκείνην της Ολλανδίας– και αυτό έχει οπωσδήποτε συμβάλει στην αύξηση του αριθμού των επιβατών. Αυξημένες είναι οι επενδύσεις, περίπου τέσσερις φορές περισσότερο από τα 1,6 δισ. στερλίνες που ήταν στα τέλη της δεκαετίας του 1980, με τα 925 εκατ. να προέρχονται πέρυσι από τον ιδιωτικό τομέα, κυρίως για την αναχρηματοδότηση μετοχών.
«Η ιδιωτικοποίηση μείωσε τη βλαβερή επιρροή του Δημοσίου, που δεν επέτρεπε ένα κατάλληλο επενδυτικό πρόγραμμα» λέει ο λόρδος Φρόιντ, ένας πρώην τραπεζίτης, ο οποίος είχε ρόλο συμβούλου στις ιδιωτικοποιήσεις των σιδηροδρόμων. Το «ιδεολογικό» αυτό επιχείρημα αντικρούεται από τους αντίπαλους της ιδιωτικοποίησης. Γιατί δεν είναι καθόλου ευνόητο ότι δύο δεκαετίες υπό ιδιωτικό έλεγχο έφεραν ανάλογη πρόοδο στην ποιότητα των υπηρεσιών ή ότι έκαναν το δίκτυο πιο ασφαλές και οικονομικά βιώσιμο…
Για να αποφεύγονται διαστημικά τρακαρίσματα
Μια αποστολή κόστους 800 εκατομμυρίων δολαρίων φαίνεται να συμβάλει στις προσπάθειες άμυνας της Γης έναντι μιας πιθανής μελλοντικής απειλής από πρόσκρουση αστεροειδούς…
Το σκάφος OSIRIS-REx της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), που είχε εκτοξευθεί τον Σεπτέμβριο του 2016, έφθασε στον μικρό αστεροειδή Μπενού, σε απόσταση περίπου 122 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη, προκειμένου αρχικά να τον μελετήσει από απόσταση λίγων χιλιομέτρων και αργότερα να συλλέξει δείγμα από το έδαφός του.
Θα είναι το μεγαλύτερο διαστημικό δείγμα που θα έχει συλλέξει η NASA, μετά την τελευταία αποστολή «Απόλλων» στη Σελήνη το 1972, και η πρώτη φορά που θα συλλέξει δείγμα από αστεροειδή.
Προς το παρόν, η διαστημοσυσκευή κινείται παράλληλα με τον αστεροειδή, σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων, ενώ έως το τέλος του έτους θα πλησιάσει περισσότερο. Τελικά, στις 31 Δεκεμβρίου, θα τεθεί σε κοντινή τροχιά γύρω από τον Μπενού, μελετώντας τον –διαμέτρου 500 μέτρων και σχήματος διαμαντιού– σκουρόχρωμο αστεροειδή, που φέρει το όνομα αιγυπτιακής θεότητας. Τον Ιούλιο του 2020, το σκάφος αναμένεται να κατέβει στην επιφάνεια του Μπενού και, με τη βοήθεια ενός αναρροφητικού ρομποτικού βραχίονα, θα επιχειρήσει τη συλλογή δείγματος βάρους τουλάχιστον 60 γραμμαρίων.
Το σκάφος θα αναχωρήσει από τον αστεροειδή τον Μάρτιο του 2021 και το δείγμα θα επιστρέψει στη Γη μέσα σε μια αποστειρωμένη κάψουλα τον Σεπτέμβριο του 2023. Η μελέτη του δείγματος θα βοηθήσει τους επιστήμονες να μάθουν περισσότερα για τις πρώτες μέρες του ηλιακού μας συστήματος και θα δώσει πληροφορίες χρήσιμες σε όσους ενδιαφέρονται να εξορύξουν μέταλλα στο διάστημα.
Εκτός από την αμερικανική διαστημοσυσκευή, το ιαπωνικό σκάφος Hayabusa-2 έχει ήδη φθάσει στον μεγαλύτερο (διαμέτρου ενός χιλιομέτρου) αστεροειδή Ριούγκου και ετοιμάζεται να συλλέξει επίσης ένα δείγμα στις αρχές του 2019 και θα το φέρει στη Γη στο τέλος του 2020. Είναι η πρώτη φορά που δύο διαστημικές αποστολές διαφορετικών χωρών κάνουν παράλληλα κάτι παρόμοιο.
Επικίνδυνα τραγούδια
Η έρευνα της Moneybarn, για το ποια είναι τα πιο επικίνδυνα τραγούδια για οδήγηση, αποκαλύπτει ότι δεν είναι μόνο το τέμπο και η ενέργεια ενός τραγουδιού που μπορεί να επηρεάσει την οδήγηση, αλλά και η ένταση του ήχου, που θεωρείται ότι αυξάνει τους καρδιακούς παλμούς και τον χρόνο αντίδρασης του οδηγού. Γενικά, η μουσική με ρυθμό πάνω από 120 BPM (beats ανά λεπτό) μπορεί να έχει αρνητική επίδραση στην οδήγηση, με αποτέλεσμα υψηλότερες ταχύτητες και περισσότερες τροχαίες παραβάσεις. Επίσης άλλο κριτήριο επικινδυνότητας ήταν να έχουν (τα τραγούδια) energyscore μεγαλύτερο του 0.8. Ο δείκτης ενεργητικότητας σχετίζεται με το πόσο σε διεγείρει ή σε κοιμίζει ένα τραγούδι ή μια μουσική. Μάλλον δεν ενδείκνυται ο Μπάχ γιατί θα σε πάρει ο ύπνος, αλλά ούτε και τα ηπειρώτικα…
Πηγή: presspublica.gr, 21/11/2018
Η πυρηνική σύντηξη anteportas
Η σύντηξη είναι μια διαδικασία «ανάποδη» από τη σχάση, που ενοποιεί τους πυρήνες διαφόρων στοιχείων – παράδειγμα η σύντηξη του υδρογόνου και ο σχηματισμός ηλίου με την παράλληλη έκλυση ενέργειας. Σημαντική πρόοδο στον τομέα της ενέργειας από σύντηξη σημείωσε η Κινεζική Ακαδημία Επιστημών, χρησιμοποιώντας έναν «τεχνητό ήλιο». Πρόκειται για το EAST (Experimental Advanced Superconducting Tokamak), το οποίο πέτυχε θερμοκρασία ηλεκτρονίων άνω των 100 εκατομμυρίων βαθμών Κελσίου στο πλάσμα του πυρήνα του, κατά τη διάρκεια ενός πειράματος διάρκειας τεσσάρων μηνών. Όπως υπογραμμίζει η Aκαδημία σε ανακοίνωσή της, η θερμοκρασία αυτή είναι περίπου επταπλάσια αυτής του εσωτερικού του ήλιου, που είναι στα 15 εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου.
Το πείραμα αυτό πραγματοποιήθηκε από την ομάδα του EAST στα Ινστιτούτα Φυσικών Επιστημών Χεφέι, σε συνεργασία με «εγχώριους και διεθνείς συναδέλφους» και η θερμική ενέργεια που επετεύχθη ήταν στα 10 MW.
Το EAST αποτελείται από ένα μεταλλικό «ντόνατ» που εκβάλλει σε κενό και μετά υποδέχεται άτομα υδρογόνου. Τα άτομα αυτά θερμαίνονται με μια σειρά διαφορετικών μεθόδων, για τη δημιουργία πλάσματος που στη συνέχεια συμπιέζεται μέσω σειράς ισχυρών μαγνητών. Το πλάσμα αποκτά τόσο υψηλές θερμοκρασίες και συμπιέζεται τόσο πολύ, που οι συνθήκες μέσα στον αντιδραστήρια γίνονται αντίστοιχες αυτών στον ήλιο, με αποτέλεσμα να σημειώνεται σύντηξη των ατόμων υδρογόνου, απελευθερώνοντας τεράστιες ποσότητες ενέργειας. Ελπίζεται πως κάποια στιγμή θα είναι δυνατή η δημιουργία ενός αντιδραστήρα όπου η αντίδραση σύντηξης θα είναι αυτάρκης, με αποτέλεσμα την παραγωγή περισσότερης ενέργειας από αυτήν που καταναλώνεται.
Το EAST πέτυχε αυτές τις, πρωτοφανείς για τα δεδομένα της έρευνας στη σύντηξη, θερμοκρασίες και πυκνότητες για περίπου 10 δευτερόλεπτα, συνδυάζοντας τέσσερις διαφορετικές μεθόδους θέρμανσης για δημιουργία του πλάσματος και έναρξη της διαδικασίας σύντηξης. Μεταξύ των σκοπών του πειράματος ήταν η μελέτη τρόπων διατήρησης της σταθερότητας και της ισορροπίας του πλάσματος, του περιορισμού και της μεταφοράς του και της αλληλεπίδρασής του με άλλα σωματίδια. Σε κάθε περίπτωση, η μεγάλη καινοτομία της υπόθεσης είναι πως αποδείχθηκε ότι είναι δυνατή η επίτευξη θερμοκρασιών άνω των 100 εκατ. βαθμών, που απαιτούνται για την ανάπτυξη και αξιοποίηση βιώσιμης τεχνολογίας πυρηνικής σύντηξης για παραγωγή ενέργειας.