του Κώστα Βενιζέλου
«Επετειακά», τον Ιούλιο, φαίνεται ότι θα κάνει τις κινήσεις της η κατοχική Τουρκία στο πεδίο της έντασης και των προκλήσεων. «Επετειακά» για να παραπέμπει προφανώς στο 1974 και στην εισβολή στην Κύπρο θέλοντας προφανώς να στείλει σαφέστατα μηνύματα προς τη Λευκωσία, αλλά και την Αθήνα. Είναι για πρώτη, ίσως, φορά κατά την οποία πολιτικοί και διπλωματικοί κύκλοι στην ελληνική πρωτεύουσα θεωρούν πολύ πιθανόν η Άγκυρα να προκαλέσει «θερμό επεισόδιο» αυτό το καλοκαίρι. Το ζητούμενο είναι πότε και πού. Στην περιοχή της Ελλάδος ή της Κύπρου ή και στις δυο, ανοίγοντας ταυτόχρονα μέτωπα και περιορίζοντας τις δυνατότητες αντίδρασης;
Σημειώνεται συναφώς ότι ο πρόεδρος Αναστασιάδης ενημερώνοντας το Εθνικό Συμβούλιο την περασμένη Δευτέρα εξέφρασε την εκτίμηση πως η κατοχική Τουρκία ενδέχεται να στείλει το νεοαποκτηθέν, τέταρτο, γεωτρύπανό της στο θαλασσοτεμάχιο 6 της κυπριακής ΑΟΖ. Πρόκειται για την περιοχή όπου δραστηριοποιείται, μετά από αδειοδότηση από την Κυπριακή Δημοκρατία, η ιταλογαλλική κοινοπραξία ΕΝΙ-ΤΟΤΑΛ. Σύμφωνα πληροφορίες του Νίκου Αναστασιάδη φαίνεται πως δεν πρόκειται να προχωρήσουν περαιτέρω, αλλά θα περιοριστούν στο θαλασσοτεμάχιο 6, σημειώνοντας πως οι Τούρκοι όλη αυτή την περίοδο δεν παρενόχλησαν την αμερικανική ExxonMobil.Οι δυο εταιρείες, πάντως, ΕΝΙ και ΤΟΤΑΛ δεν αναμένεται να αντιδράσουν καθώς δεν θα είναι κοντά στις δικές τους γεωτρήσεις, που θα διενεργεί εργασίες η Τουρκία.
Με την αποστολή του γεωτρύπανου στην κυπριακή ΑΟΖ η Τουρκία θα επιχειρήσει να επιβάλει νέα τετελεσμένα. Μπορεί κανείς να αντιληφθεί τι θα σημαίνει εάν από τις γεωτρήσεις της κατοχικής Τουρκίας εντοπιστούν κοιτάσματα φυσικού αερίου. Τότε θα εδραιωθεί στην περιοχή αξιοποιώντας ως τετελεσμένο «τα δικά της κοιτάσματα»!
Αποστολή στις 15 Ιουλίου;
Σε ό,τι αφορά το νέο γεωτρύπανο πρέπει να σημειωθεί πως οι Τούρκοι για μια ακόμη φορά θέλουν, όπως φαίνεται, να παίξουν με τη σημειολογία. Άλλωστε ενέργειες και κινήσεις σε επετείους είναι πάντα ψηλά στην ατζέντα τους. Έτσι, στις 15 Ιουλίου, επέτειο της απόπειρας πραξικοπήματος στην Τουρκία, θα αναλάβει καθήκοντα το 4ο τουρκικό γεωτρύπανο «Αμπτουλχαμίντ», όπως τουλάχιστον μεταδίδουν τουρκικά μέσα ενημέρωσης. Υπενθυμίζεται πως η 15η Ιουλίου είναι και η επέτειος του πραξικοπήματος στην Κύπρο, όταν χούντα και ΕΟΚΑ Β΄ ανέτρεψαν τον Μακάριο και άνοιξαν τον δρόμο στην Τουρκία για να εισβάλει στην Κύπρο.
Όπως μεταδίδεται από την Τουρκία, το 4ο γεωτρύπανο το οποίο βρίσκεται τώρα στο λιμάνι της Μερσίνης, θα είναι έτοιμο σε 25 μέρες, ωστόσο ακόμη δεν είναι ξεκάθαρο αν θα πραγματοποιήσει γεωτρήσεις στην ανατολική Μεσόγειο ή τη Μαύρη Θάλασσα. Τουρκικά μέσα είχαν, προ ημερών, μεταδώσει ότι θα σταλεί στην Ανατολική Μεσόγειο, δηλαδή στην περιοχή της Κύπρου, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει επίσημη δήλωση.
Την ίδια ώρα, ενόψει των πανηγυριών που οργανώνουν κάθε χρόνο για την επέτειο της εισβολής, ενδεχομένως να βρεθεί στα κατεχόμενα και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για ανακοινώσεις, εξαγγελίες. Σε ό,τι αφορά την περίκλειστη περιοχή της κατεχόμενης Αμμοχώστου, η Άγκυρα ακολουθεί μια τακτική σαλαμοποίησης. Το άνοιγμα της περιοχής γίνεται σταδιακά, ενώ προδήλως στοχεύει σε φάσεις (πρώτη και δεύτερη προς το παρόν) με στόχο να λειτουργήσει η περίκλειστη και να εποικιστεί.
Ο Ερντογάν ψήλωσε τον πήχη και εγκλωβίστηκε στο να κάνει το «επόμενο βήμα»
Τι είπε ο Μητσοτάκης στον Αναστασιάδη
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα και τις κινήσεις της Τουρκίας, ο Νίκος Αναστασιάδης, που προ ημερών είχε συνομιλίες στη Λευκωσία με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, είπε στο Εθνικό Συμβούλιο πως επιχειρείται από το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση να πέσουν οι τόνοι, για να αποφευχθεί η σύγκρουση. Πέραν, όμως, από τα όσα λέγονται διπλωματικά και τα είπε ο Μητσοτάκης στον Αναστασιάδη, φαίνεται πως οι παρεμβάσεις δεν φαίνεται να επηρεάζουν την κατοχική Τουρκία, η οποία αισθάνεται πως μπορεί να προχωρήσει στους σχεδιασμούς της ανενόχλητα. Σημειώνεται συναφώς ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε επισκεφθεί την Κύπρο για να μιλήσει στο πολιτικο-ιδεολογικό συνέδριο του αδελφού κόμματος της Νέας Δημοκρατίας, του Δημοκρατικού Συναγερμού, που είχε καθαρά προεκλογικό χαρακτήρα. Συνεπώς, για κομματική δουλειά έκανε το ταξίδι και παρεμπιπτόντως συνάντησε και τον Νίκο Αναστασιάδη, για να εξετάσουν τις «κρίσιμες εξελίξεις που προκαλούνται από τις τουρκικές προκλήσεις».
Είναι σαφές πως τα πάντα εξαρτώνται από το επόμενο βήμα του ηγέτη της κατοχικής δύναμης Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο τελευταίος έχει στραμμένη την προσοχή του πρωτίστως σε δύο πεδία από τα οποία θεωρεί πως θα αλλάξουν πολλά στους ευρύτερους στρατηγικούς σχεδιασμούς. Αυτό της Συρίας, όπου προς το παρόν αναμένει το πράσινο φως από ΗΠΑ και Ρωσία για να προωθήσει τις δυνάμεις της. Ο σχεδιασμός υπάρχει, θα υλοποιηθεί, αλλά η Άγκυρα προτιμά να έχει και συναίνεση των δύο αυτών διεθνών παικτών. Το δεύτερο πεδίο είναι το Ουκρανικό. Η Άγκυρα αναζητά συνεχώς ρόλο καθώς θεωρεί πως μέσω αυτού θα αναδειχθεί σε περιφερειακή δύναμη, σε ισχυρό παίκτη, διατηρώντας σχέσεις με τη Μόσχα αλλά και κρατώντας διαβατήριο για τη Δύση.
Είναι προφανές πως εδώ και καιρό ο Ερντογάν προετοιμάζει την τουρκική κοινή γνώμη για το «επόμενο βήμα», για ένα πιθανό «θερμό επεισόδιο», προτάσσοντας τη δικαιολογία πως οι Έλληνες «παραβιάζουν» τα δικαιώματα της Τουρκίας. Η ρητορική που επιστρατεύει, οι κινήσεις του, διαμορφώνουν μια πορεία χωρίς επιστροφή. Το ενδεχόμενο να «εγκλωβιστεί» σε αυτή την τακτική και να αναγκασθεί να κάνει το «επόμενο βήμα» είναι ορατό και άκρως επικίνδυνο.
Και η προεκλογική περίοδος συνεχίζεται…
Το σκηνικό τρόμου που επιχειρεί να στήσει η κατοχική Τουρκία στην περιοχή δεν πτοεί τα εσωτερικά πολιτικά παιχνίδια και την εν εξελίξει προεκλογική περίοδο για τις προεδρικές εκλογές, που χρονικά τοποθετούνται τον Φεβρουάριο του 2023. Στο πεδίο αυτό, το προεκλογικό, το παζλ των διεκδικητών της Προεδρίας της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει σε μεγάλο βαθμό συμπληρωθεί και τούτο που προκύπτει είναι πως μέχρι τώρα οι υποψήφιοι κινούνται στον χώρο της δεξιάς και οι βασικοί παίκτες διετέλεσαν συνεργάτες του απερχόμενου προέδρου Νίκου Αναστασιάδη. Ο τέως υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης, που κατέρχεται ανεξάρτητος, θα στηριχθεί από το ΔΗΚΟ και κατά πάσα πιθανότητα από την ΕΔΕΚ και τη Δημοκρατική Παράταξη. Ο τέως διαπραγματευτής στο Κυπριακό, Ανδρέας Μαυρογιάννης υποστηρίζεται από το ΑΚΕΛ. Πρόκειται για μια επιλογή, που περιορίζει το ΑΚΕΛ στο να ασκεί κριτική στον ΔΗΣΥ και τον Αναστασιάδη για τους χειρισμούς στο Κυπριακό. Την ίδια ώρα είναι σαφές πως η στήριξη προς τον Ανδρέα Μαυρογιάννη, έναν διπλωμάτη καριέρας, που ναι μεν υπηρέτησε όλους τους προέδρους, αλλά είναι δεξιός, μπορεί να μην γίνεται για πρώτη φορά από το ΑΚΕΛ, αλλά επιβεβαιώνει το εξής: Το κόμμα αυτό δεν μπορεί να αρθρώσει αριστερό λόγο, ούτε και να εκφράσει πολιτικά και κοινωνικά τους πολίτες που τοποθετούνται στο χώρο της Αριστεράς.
Σε ό,τι αφορά τις δημοσκοπήσεις, αν και είναι νωρίς, φαίνεται να εδραιώνεται ένα μεγάλο προβάδισμα του Νίκου Χριστοδουλίδη, με δεύτερο τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου και τρίτο τον Ανδρέα Μαυρογιάννη. Ο πρώτος παρουσιάζεται πολυσυλλεκτικός, να αντλεί στήριξη από όλα τα κόμματα. Οι δυο άλλοι προσπαθούν να συσπειρώσουν τις δυνάμεις των δικών τους κομμάτων. Όπως έχουν σήμερα τα δεδομένα, Αβέρωφ Νεοφύτου και Ανδρέας Μαυρογιάννης θα δώσουν τη μάχη για να περάσει ένας από τους δυο στον δεύτερο γύρο για να αντιμετωπίσουν τον τέως ΥΠΕΞ Νίκο Χριστοδουλίδη.
