«Να βγάλουμε την επόμενη μέρα». Μαζί και αλήθεια που χρήζει σεβασμού, μαζί όμως και κατάντια. Γιατί όταν σκουραίνουν τα πράγματα τριγύρω, τότε αρχίζουμε και λογαριάζουμε αλλιώς τις προτεραιότητές μας. Πέφτει ο ορίζοντας των προσδοκιών και τότε αρχίζουν πότε οι κραυγές και πότε οι λύσεις ευκολίας. Τόσες μάσκες φοράμε, ας μη βάλουμε και μία ακόμα: Για ένα μεγάλο κομμάτι ανθρώπων το σχολείο είναι απλά ένας «χώρος» και μια «δραστηριότητα» που μπορεί να αναβληθεί, να παύσει, να βαρέσει και λίγο διάλυση, να υποκατασταθεί, να γίνει σχετικά προαιρετική κ.ο.κ. Μια λειτουργία δηλαδή της κοινωνίας, κάπου δίπλα στις υπόλοιπες, και μάλλον χωρίς κάποιο ειδικό βάρος, κύρος, σημασία, αξία κ.λπ. Δεν είναι πανδημικό φαινόμενο αυτό, ούτε βέβαια προσωπικό, απλά όπως πολλά άλλα διογκώθηκε –και όχι μόνο αυθορμήτως– σε αυτές τις συνθήκες. Το ότι αυτός ο κοινωνικός θεσμός αφορά συντριπτικά τα παιδιά και τους νέους μοιάζει σαν να μην αποτελεί ιδιαίτερο ζήτημα. Εξάλλου όλα πια είναι «προς διαχείριση» και έτσι η ιδιότητα «κρούσμα» σχεδόν εξαφανίζει την ιδιότητα «μαθητής». Εύκολα λοιπόν θα πει κάποιος «δε χάλασε κι ο κόσμος να μην ανοίξουν τα σχολεία για μερικές βδομάδες». Μα έτσι δεν κλείνει το προποτζίδικο της γειτονιάς –που κι αυτό έχει στην κοινωνία μας το δικό του ρόλο– αλλά η ζωή των νέων. Κι αυτό που κόβεται δεν είναι ακριβώς αναπληρώσιμο. Μετά από δυο χρόνια πανδημίας, μετά από τα ορατά, ορατότατα, αποτελέσματα των κλειστών σχολείων -και με ακόμα περισσότερα που θα «γράφουν» για καιρό- η συζήτηση θα όφειλε να είναι κάπως διαφορετική. Το «κλειστά σχολεία» θα έπρεπε πια να είναι εκτός ατζέντας. Η τηλεκπαίδευση ως λύση, «προσωρινή», «αναγκαία» κ.λπ. επίσης. Πόσο μάλλον όταν όλα αυτά ήταν –και παραμένουν!– στην επίσημη ατζέντα όσων κυβερνούν, και όχι μόνο στη χώρα μας.
Το ότι η κυβέρνηση θυμήθηκε τώρα τη μόρφωση και την ψυχική υγεία των παιδιών είναι αστείο. Το ίδιο και όλα όσα λέγονται για την ασφάλεια των σχολείων, όταν δυο χρόνια τώρα δεν έχει γίνει το παραμικρό που να την διασφαλίζει –έστω να την αυξάνει– πέρα από τη μασκούλα και τα τεστ, που μετά από τη συσσωρευμένη κούραση έχουν κι αυτά αφεθεί στην «καλή καρδιά» του καθενός. Και μέσα σε όλα αυτά, διεξάγεται και ένα πολιτικάντικο παιχνίδι με το «ανοιχτά ή κλειστά» να παίζει αλά καρτ και πάντα μέσα στο πλαίσιο εντυπώσεων και όχι βέβαια κάποιας μάχης που πρέπει να δοθεί. Σήμερα, η γραμμή διεθνώς είναι «ανοιχτά σχολεία», αύριο για πλάκα θα αλλάξει γιατί «θα γίνει χαμός με τα κρούσματα». Δεν αποκλείεται βέβαια και κάποιες χώρες να έχουν κοστολογήσει ακριβά την παύση της εκπαιδευτικής διαδικασίας, σε βάθος χρόνου, είτε αυτό αφορά άδειες γονέων, είτε μελλοντικά κόστη της «αμορφωσιάς» στην οικονομία τους. Όμως το φόντο είναι σαφές, όπως το εξέφρασε και μια ελληνίδα καθηγήτρια Επιδημιολογίας: «Είμαστε στον άγνωστο Χ με την πανδημία». Σε ελεύθερη μετάφραση, αυτό σημαίνει ότι λεφτά για τη μείωση της διασποράς μέσα στα σχολεία δε θα δοθούν –για λάπτοπ μπορεί και να δοθούν γιατί αυτό βολεύει- και στη βάση αυτού του γνωστού, ατράνταχτου και εκτός συζήτησης δεδομένου, ο Χ θα χορεύει όπως καταλαβαίνει. «Θεωρία συστημάτων» και «ταξικοί αλγόριθμοι» λέγεται αυτό.
Με τη λογική «σύμπτωμα-λύση», «πρόβλημα-απάντηση» είμαστε πάντα ένα βήμα πίσω, διανοητικά, και μια πίστα χαμηλότερα, πρακτικά.
