Οι εκπαιδευτικοί, όπως και η πλειοψηφία του ελληνικού λαού, στηρίζουν τους ανθρώπους, που κυριολεκτικά «ξεβράστηκαν» στη χώρα μας
Του Γιάννη Λαθήρα*
Στις μέρες μας ζούμε το μεγαλύτερο κύμα βίαιης μετακίνησης πληθυσμών στην περιοχή μας από την εποχή του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου. Κράτη, κυβερνήσεις και διεθνείς οικονομικοί και στρατιωτικοί οργανισμοί, Ε.Ε. και ΝΑΤΟ, δεν διστάζουν να αιματοκυλήσουν περιοχές ολόκληρες, δημιουργώντας πολεμικές συγκρούσεις, ευνοώντας φυλετικούς και θρησκευτικούς ανταγωνισμούς καθώς και φασιστικές οργανώσεις με στόχο την εκμετάλλευση των περιοχών αυτών. Οι λαοί στην περιοχή μας ζουν σε πρωτόγνωρες συνθήκες βίας και πολέμων, ακραίας φτώχειας και καταδίωξης. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι στην άλλη μεριά της Μεσογείου έχουν ήδη αφανιστεί από τις βόμβες, τις ασθένειες, την πείνα και την καταστροφή.
Οι εκπαιδευτικοί, όπως και η πλειοψηφία του ελληνικού λαού, από την πρώτη στιγμή σταθήκαμε αλληλέγγυοι σε όλους αυτούς τους ανθρώπους, πρόσφυγες και μετανάστες, που κυριολεκτικά «ξεβράστηκαν» στη χώρα μας, με την οργάνωση βοήθειας, με συλλογή τροφίμων και ειδών πρώτης ανάγκης, με την παρουσία μας στην Ειδομένη αρχικά και στα στρατόπεδα στη συνέχεια, με εκδηλώσεις, κινητοποιήσεις και αντιπολεμικές- αντιιμπεριαλιστικές διαδηλώσεις.
Ωστόσο, οι αποφάσεις της Ε.Ε. και η συμφωνία της συνόδου κορυφής Ε.Ε.-Τουρκίας, με την υπογραφή και της ελληνικής κυβέρνησης, έβαλε οριστική ταφόπλακα στον όρο «δικαιώματα προσφύγων», κουρελιάζοντας τη συνθήκη της Γενεύης. Στέρησε από τους ανθρώπους αυτούς τη δυνατότητα να αναζητήσουν μια καλύτερη ζωή εκεί που θέλουν, να επανασυνδεθούν με τις οικογένειες τους, τους έκλεισε σε άθλια στρατόπεδα.
Όχι στην γκετοποίηση
Στον αγώνα μας, λοιπόν, ν’ ανοίξουν τα σύνορα και να εξασφαλιστεί η ελεύθερη και ασφαλής μετεγκατάσταση των προσφύγων στις χώρες του τελικού προορισμού τους, το κλείσιμο των στρατοπέδων και η ένταξη των προσφύγων στον ιστό των πόλεων, προστίθεται η πάλη για την ομαλή ένταξη τους στη χώρα μας, εγγράφοντας τα προσφυγόπουλα στο Δημόσιο Σχολείο, καθώς θεωρούμε ότι:
- Η εκπαίδευση αποτελεί βασικό δικαίωμα όλων και επομένως πρέπει να παρέχεται δωρεάν και δημόσια σε όλα τα παιδιά που ζουν στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων και των παιδιών των προσφύγων. Τα παιδιά των προσφύγων, ανεξαρτήτως του χρονικού διαστήματος παραμονής τους στη χώρα μας και του νομικού πλαισίου που θα διέπει αυτή την παραμονή, πρέπει να ενταχθούν στο δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα μαζί με τα ελληνόπουλα και η κυβέρνηση να φροντίσει, παίρνοντας όλα τα αναγκαία μέτρα, ώστε αυτό να υλοποιηθεί.
- Η εκπαίδευση των παιδιών των προσφύγων και των μεταναστών χρειάζεται να πραγματοποιηθεί μέσα στα δημόσια σχολεία και νηπιαγωγεία, μαζί με τα υπόλοιπα παιδιά, με όρους συνεκπαίδευσης. Απορρίπτουμε ως αντιπαιδαγωγική οποιαδήποτε λογική δημιουργίας χώρων “εκπαίδευσης”- γκέτο, μακριά από τα δημόσια σχολεία είτε μέσα σε αυτά, αλλά εκτός της κανονικής τους λειτουργίας.
Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή γιατί τα παιδιά αυτά έχουν στερηθεί την εκπαίδευση για μεγάλο χρονικό διάστημα και έχουν ιδιαίτερα τραυματικές εμπειρίες.
Δυστυχώς, το Υπουργείο Παιδείας και η ελληνική κυβέρνηση επέλεξε τη γκετοποίηση των προσφυγόπουλων. Τα προσφυγόπουλα ουσιαστικά δε συμμετέχουν στη δημόσια εκπαίδευση. Χαρακτηριστικά προβλέπεται ότι τα νηπιαγωγεία θα λειτουργούν μόνο εντός των στρατοπέδων. Δικαίωμα να εγγραφούν στο δημόσιο σχολείο έχουν μόνο τα παιδιά που διαμένουν σε διαμερίσματα ή ξενοδοχεία.
Για τα παιδιά από 7-15 χρονών το υπουργείο δημιουργεί μια νέα δομή, που ισχυρίζεται ότι ανήκει στο δημόσιο σχολείο αλλά λειτουργεί εντελώς αποκομμένα από τα υπόλοιπα παιδιά. Σε σχολεία κοντά στα στρατόπεδα δημιουργούνται τμήματα, τα ονομάζουν ΔΥΕΠ, που λειτουργούν 2.00-6.00 το απόγευμα, με την προϋπόθεση ότι το σχολείο ΔΕΝ λειτουργεί εκείνη την ώρα!
Όταν δεν υπάρχει σχολείο κοντά, όπως φυσικά στα περισσότερα στρατόπεδα, τα τμήματα αυτά (ΔΥΕΠ) φτιάχνονται και λειτουργούν μέσα στα στρατόπεδα, αλλά ανήκουν διοικητικά στο κοντινότερο σχολείο, ανοίγοντας εκτός των άλλων και σοβαρά θέματα για τους εκπαιδευτικούς που θα εργάζονται στο δημόσιο σχολείο αλλά θα διδάσκουν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης, υπό τον έλεγχο του διοικητή του στρατού!
Ταυτόχρονα, οι δομές στα στρατόπεδα θα στελεχωθούν από μη μόνιμο προσωπικό, από εθελοντές, από εργαζόμενους σε ΜΚΟ, από προγράμματα ΕΣΠΑ κοινωφελούς εργασίας, ακόμα και απόπρογράμματα ΕΣΠΑ εθελοντικής εργασίας.
Από την άλλη χρησιμοποιείται η νέα «δομή» για να ανοίξει την «κερκόπορτα» της πλήρους ευελιξίας των εργασιακών σχέσεων των εκπαιδευτικών που θα εργαστούν σε αυτές ως ωρομίσθιοι ή αναπληρωτές μειωμένου ωραρίου. Μπορεί να τοποθετούνται εντός του σχολικού έτους σε άλλη «δομή» από αυτή που αρχικά τοποθετήθηκαν εντός της Περιφέρειας! Δηλαδή ο αναπληρωτής μπορεί να μετακινηθεί από τα Διαβατά στο Χέρσο ή από την Ορεστιάδα στη Δράμα! Η «κινητικότητα» των εκπαιδευτικών είναι σαφές ότι θα ακολουθεί και την «κινητικότητα» των προσφύγων!
Τι πρέπει να γίνει
Οι μαχόμενοι εκπαιδευτικοί, που παλεύουμε ώστε να μη μείνει κανένα παιδί εκτός σχολείου, απαιτούμε:
– Εγγραφή όλων των παιδιών προσφύγων και μεταναστών εφόσον βέβαια το επιθυμούν στο δημόσιο σύστημα εκπαίδευσης, μέχρι να ικανοποιηθεί το αίτημα τους για μετεγκατάσταση στις χώρες τελικού προορισμού τους που είναι και δικό μας αίτημα. Εγγραφή των κάτω των 4 ετών παιδιών στους παιδικούς και βρεφονηπιακούς σταθμούς χωρίς προϋποθέσεις και με ευθύνη του κράτους.
– Για όσους πρόσφυγες είναι σε διαδικασία μετεγκατάστασης σε κάποια χώρα της Ευρώπης, εκμάθηση της γλώσσας της χώρας στην οποία επιθυμούν να εγκατασταθούν π.χ. Γερμανικά, Γαλλικά κ.λπ.
– Πρόβλεψη για τη δωρεάν μεταφορά τους στα σχολεία
– Ίδρυση ολιγομελών τάξεων υποδοχής εκμάθησης της ελλ. Γλώσσας και τμημάτων ένταξης παντού
– Πρόσθετες υποστηρικτικές δομές για τις ευπαθείς ομάδες
– Δωρεάν σίτιση και πλήρη υγειονομική περίθαλψη για όλους τους μαθητές/τριες
– Μαζικούς διορισμούς μόνιμου προσωπικού για την κάλυψη όλων των εκπαιδευτικών αναγκών.
– Μαθήματα στους ενήλικες πρόσφυγες που το επιθυμούν, καθημερινά στις 2.00 -6.00 μμ στα σχολεία
Για όσους αναρωτιούνται «πως μπορούν να γίνουν αυτά;» τους υπενθυμίζουμε ότι τα προηγούμενα χρόνια στην ελληνική εκπαίδευση συντελέσθηκε παρόμοιο «θαύμα» με την υποδοχή, εκπαίδευση και ενσωμάτωση δεκάδων χιλιάδων παιδιών μεταναστών από την Αλβανία, Ρωσία, Γεωργία και άλλες χώρες Το «θαύμα» αυτό οφείλεται κυρίως στην τεράστια προσπάθεια που κατέβαλλαν με σημαντική επιτυχία εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ έχει συσσωρευτεί τεράστια πείρα και εκπαιδευτικό υλικό.
Ένα μικρό υστερόγραφο
Για μια ακόμη φορά εκφράζουμε την κατηγορηματική μας αντίθεση στις ξενοφοβικές, ρατσιστικές στάσεις και συμπεριφορές ορισμένων, που αντιδρούν ακόμα και σ’ αυτό το ανεπαρκές πρόγραμμα εκπαίδευσης των προσφυγόπουλων θεωρώντας τα «μιάσματα» επικίνδυνα για την… υγεία και τον… πολιτισμό των ελληνόπουλων.
Τους απαντάμε με λόγια των παιδιών του 2ου Λυκείου Συκεών από το εξαιρετικό κείμενο που συνέταξαν: «Η θλιβερή αντίδραση αυτών […] με αποδέκτη τους πιο φτωχούς και καταφρονεμένους αυτής της κοινωνίας μπορεί να θεωρηθεί τραγελαφική παραφωνία μπροστά στο τεράστιο κύμα αλληλεγγύης που έδειξε ο λαός. […] Θέλουμε να στείλουμε ένα μήνυμα υπεράσπισης των προσφυγόπουλων, καθώς η δωρεάν εκπαίδευση είναι ένα αναφαίρετο δικαίωμα όλων των ανθρώπων. […] Εμείς που θεωρούμαστε η νέα γενιά, δείχνουμε με την στάση μας ότι τέτοιες ρατσιστικές συμπεριφορές δεν χωράνε σε αυτήν την κοινωνία.»
* Ο Γιάννης Λαθήρας είναι πρόεδρος της Γ΄ ΕΛΜΕ Θεσσαλονίκης
