Στα μέσα Φλεβάρη πραγματοποιήθηκαν, στο Κτίριο 11δ, με πρωτοβουλία του Δρόμου, δύο διαλέξεις του Λαοκράτη Βάσση με θέμα: «Η χρεοκοπία και το πολιτιστικό μας πρόβλημα». Τα βίντεο από τις διαλέξεις μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα του Δρόμου (edromos.gr/i-chreokopia-kai-to-politismiko-mas-provlima) αλλά και στο κανάλι του Δρόμου στο youtube. Στις διαλέξεις, μεταξύ άλλων, συζητήθηκαν και ορισμένα από τα ζητήματα της διακοσιοστής επετείου του 1821 και αυτό το γεγονός αποτέλεσε και την αφορμή για το παρακάτω κείμενο του Λαοκράτη Βάσση.
Τα μεγάλα «επίδικα» του εορτασμού της διακοσιοστής επετείου του ‘21
του Λαοκράτη Βάσση
Α. Με κυρτωμένη τη ράχη του πολιτικού συστήματος εξουσίας, απ’ τη χρεοκοπία του 2010 και εντεύθεν, με επικυριαρχούμενη τη χώρα μας απ’ την υπερεξουσία του ευρω/δυτικού τοκογλυφικού κεφαλαίου, αλλά και με προωθούμενη, δίκην υποκατάστατης «εθνικής ιδεολογίας», την ηγεμονία του εθνο/αποδομητισμού (κλίμα Σόρος!), μόνο ανυποψίαστοι δεν μπορούμε να είμαστε για το «πνεύμα» του εορτασμού της διακοσιοστής επετείου του ‘21. Ιδίως, μάλιστα, όταν βλέπουμε ποιοι δίνουν τον τόνο, με πρώτη τη… δαφνοστεφή απ’ την Ολυμπιάδα της Αθήνας Γιάννα Αγγελοπούλου, στις προγραμματιζόμενες επίσημες (και ημιεπίσημες) εορταστικές εκδηλώσεις.
Που σημαίνει πως, κατά τα προοιωνιζόμενα, θα γίνει προσπάθεια, με περισσεύουσα «γκλαμουριά» και νεοϊστορική ακαδημαϊκή χρυσόσκονη, το φλογερό ανεξαρτησιακό μήνυμα του ‘21, με όλο του το αξιακό ρίζωμα στους αιώνες ιστορίας και πολιτισμού του Ελληνισμού, να καταστεί συμβατό: με τη μετα-νεωτερική επικυριαρχία, με την κίβδηλη κανονικότητά της και με την επιδιωκόμενη εθνο/αποδομητική «ανακατασκευή» του συλλογικού μας «προσώπου» (αλλαγή ταυτοτικής «εθνο-εικόνας!»). Προφανώς με… απαλλαγή μας από θεωρούμενους κακούς ταυτοτικούς «μύθους» και «βαρίδια», όπως η ιστορική μας συνέχεια και η πολιτική μας διαχρονία.
Β. Κι αυτό γιατί, παρ’ ότι οι έγκυροι και εθνικής εμβέλειας ιστορικοί μας, όπως ο Απόστολος Βακαλόπουλος και ο Νίκος Σβορώνος, έχουν «ξεφορτώσει» την ιστόρηση του ‘21 τόσο από τις μεταφυσικές υμνολογίες και τις εξιδανικευτικές απλοϊκότητες παλαιότερων ιστορικών, της καλούμενης εθνικής γραμμής, όσο και από την υπεραπλουστευτική και μηχανιστική μονομέρεια των πρώτων, κυρίως, μαρξιστών ιστορικών, της καλούμενης κοινωνικής γραμμής, με την επέλαση της αναθεωρητικής και εθνο/αποδομητικής ιστοριογραφίας, από τα μέσα της Μεταπολίτευσης και μετά, επανέρχεται και επανατοποθετείται, σε εθνογενετική τώρα βάση, το πολύ ταλαιπωρημένο από παλαιότερα ζήτημα του εθνικού ή όχι χαρακτήρα του Μεγάλου μας Ξεσηκωμού (τί επανάσταση ήταν το ‘21!).
Όπου, με «φαλμεραγιερικό» πάθος και οίστρο, δεν πλήττεται μόνο ο χαρακτήρας της Επανάστασής μας ως εθνο/αναγεννητικού σταθμού του Ελληνισμού, αλλά και η ίδια η εθνική μας ταυτότητα στην πολύ σύνθετη διϊστορική διαχρονία της. Καθώς, πέραν της γενικευμένης, στους κύκλους του αποδομητισμού, απομειωτικής λογικής για ιστορικά γεγονότα και ιστορικές μορφές του Αγώνα, δήθεν για να αποκατασταθεί η… ιστορική αλήθεια, επιχειρείται, με δυο αλληλοπροσδιοριζόμενες και επιστημονικοφανείς «παραναγνώσεις»: Πρώτον, η αποσύνδεσή της απ’ την ιστορική συνέχεια του ελληνικού έθνους και τους «κρίκους» των Προεπαναστατικών Κινημάτων, με την προφανούς επιδίωξης αποθεμελίωση της βασικής ενδογενούς (ελληνικής!) αιτιότητάς της. Και δεύτερον, η μονοσήμαντη σύνδεσή της, ως καρπού τους (ούτε καν… και καρπού τους!), με τον Διαφωτισμό και τη Γαλλική Επανάσταση. Που είναι και η βάση του εθνογενετικού αφηγήματος, με όλα τα μείζονα, αμέσως ή εμμέσως, ιδεολογηματικά και ταυτοτικά του παρελκόμενα. Όπως, πολύ ενδεικτικά, το επίμαχο ζήτημα της ευρωπαϊκότητάς μας (η σχέση μας με την Ευρώπη και το αν είμαστε ή πρέπει να γίνουμε… Ευρωπαίοι), ή το «αναμηρυκαστικό», εκ της αγγλο/σαξονικής ιστοριογραφίας, αναποδογύρισμα της ιστορικής πραγματικότητας: όπου δεν είναι το έθνος μας που δημιούργησε κράτος, αλλά η Επανάστασή μας και το κράτος που δημιούργησαν το… Νεοελληνικό Έθνος!
Θα γίνει προσπάθεια, με περισσεύουσα «γκλαμουριά» και νεοϊστορική ακαδημαϊκή χρυσόσκονη, το φλογερό ανεξαρτησιακό μήνυμα του ‘21, με όλο του το αξιακό ρίζωμα στους αιώνες ιστορίας και πολιτισμού του Ελληνισμού, να καταστεί συμβατό: με τη μετα-νεωτερική επικυριαρχία, με την κίβδηλη κανονικότητά της και με την επιδιωκόμενη εθνο/αποδομητική «ανακατασκευή» του συλλογικού μας «προσώπου»
Γ. Κι ούτε λόγος πως δεν υπάρχουν «άβατα», «απαγορευμένα» και «κλειστά» θέματα στην ιστορία του ‘21, όπως και γενικότερα στην ιστορία. Όλα μπορούν να επανέρχονται, να επανερευνώνται (με σεβασμό στη δεοντολογία της ιστορικής επιστήμης!) και να επανερμηνεύονται. Όπως, εννοείται, και τα μεγάλα «επίδικα»: Το ΄21 και η ιστορική συνέχεια του Ελληνικού ΄Εθνους – το ΄21 και η Γαλλική Επανάσταση (Διαφωτισμός). Αρκεί, όμως, αυτό να γίνεται με ιστορική υπευθυνότητα, έτσι που να είναι απολύτως καθαρές οι ιστορικές λογικές τόσο της εθνο/αναγεννητικής όσο και της εθνογενετικής θεώρησης. Που σημαίνει, χωρίς επιστημονικοφανείς και παραϊστορικές «παραναγνώσεις», όπως:
α) Με το να βάλλεται η ιστορική συνέχεια του Ελληνικού Έθνους με προσχηματική βάση τη μεταφυσική και απλοϊκή γραμμική της εκδοχή. Παρακάμπτοντας, δηλαδή, τη σύνθετη και τεκμηριωμένη ιστορική ανάγνωσή της: Με τις… ασυνεχείς συνέχειές της, όπως το δύσκολο πέρασμα, με μακρές «ωδίνες», στον Χριστιανισμό. Με τις κρίσιμες μεταβάσεις απ’ τη μία μεγάλη περίοδο του Ελληνισμού στην άλλη. Με τους αιώνες της Ρωμαιοκρατίας, Φραγκοκρατίας και Οθωμανοκρατίας…, ως την Επανάσταση του ‘21 και τη σταδιακή «ανασύσταση», στα σημερινά της όρια, της Νεο-ελληνικής πατρίδας. Όπου, όλη αυτή η πολύπλοκη ιστορική και πολιτιστική διαδρομή, με τα επίγεια και τα υπόγεια «ρεύματά» της, πολυδιάστατη και πολύπτυχη, διαπερνάται και συνέχεται πρωτευόντως απ’ το «μαγικό υφάδι της γλώσσας μας» και τα εν διαρκεί εξελίξει αξιακά της σημαινόμενα. Με την προαιωνίως αείρροη κοίτη αυτής της διαδρομής να είναι η εθνο/ταυτοτική «μήτρα» της ενδογενούς και βασικής δυναμικής της Επανάστασής μας. Κάτι που «αναδίδεται» ως άρωμα απ’ την ψυχή των απλών Αγωνιστών και Ηρώων της. Που, βγαλμένοι οι περισσότεροι μόνο απ’ το σχολείο της «αγίας ελληνικής παράδοσης», υπέγραφαν με το αίμα τους την αναγέννηση του Ελληνικού Έθνους.
β) Με το να υποκαθίσταται, με σοβαροφανή, συνήθως, επιστημοσύνη, το πρωτογενές και βασικό απ’ το δευτερογενές και ωθητικό του: όπως ο ενδογενής χαρακτήρας της Ελληνικής Επανάστασης, με τη μακρά προεπαναστατική «κυοφορία» της στη συνείδηση του Μείζονος και του Ελλαδικού Ελληνισμού, απ’ την εξωγενή δυναμική της Γαλλικής Επανάστασης. Που ήταν πολύ σημαντική, εξόχως ωθητική, όχι όμως γεννητορική της Ελληνικής Επανάστασης, όπως προβάλλεται απ’ την νεοϊστορική «παρανάγνωσή» της (περίπου σαν να έμαθε τα… γαλλικά του ο Καραϊσκάκης κοντά στον Μαρά και στον Ροβεσπιέρο!). Μια «παρανάγνωση», βέβαια, που δεν οφείλεται σε… ρομαντική υπερβολή, αλλά είναι η βάση του περιώνυμου εθνογενετικού ιδεολογήματος και της υποστηρικτικής του «μυθολογίας». Που θέλει, με παραϊστορική αληθοφάνεια, την Επανάστασή μας, όπως σημείωσα, να ιδρύει νέο έθνος, αντί για την αναγέννηση του υπερ-τρισχιλιετούς ιστορικού Ελληνικού Έθνους, και όχι το έθνος μας να ιδρύει κράτος, σύμφωνα με την εδραία περί αυτού ιστορική αλήθεια. Όπως εδραία ιστορική αλήθεια είναι και η διπλή «μετακενωτική» σχέση Ελλάδας-Ευρώπης: η αρχετυπική (και μητρική) Αρχαίας Ελλάδας-Ευρώπης και η προ-Αναγεννησιακή Βυζαντινής Ελλάδας-Ευρώπης, με όλες τις παραμορφωτικές, από μεγάλο μέρος της ευρωπαϊκής ιστοριογραφίας, επιβαρύνσεις του Βυζαντίου. Αλλά και η «μετακενωτική» σχέση Ευρώπης (Διαφωτισμού)–Ελλάδας, δίκην «θυγατρικής» αντίδοσης, που, καίτοι βαρύνουσα, δεν ήταν… ιδρυτικού χαρακτήρα, σαν τη σχέση Ελλάδας-Ευρώπης. Όσο και αν φωνασκεί περί του αντιθέτου η ευρωπαθής και ευρω/προσαρτηματική «διανόησή»μας.
γ) Με το να υποσκάπτεται ο κανόνας από τις εξαιρέσεις του, τείνοντας στην υποκατάστασή του: όπως συμβαίνει με τον εκ συστήματος υπερτονισμό, απ’ τον νεοϊστορικό εθνο/αποδημητισμό, των όποιων «αρνητικών» της Εθνικής μας Επανάστασης. Που, στις πιο ακραίες εκδοχές τής απομείωσής της, περίπου εμφανίζεται να έχει περισσότερα «αρνητικά» από «θετικά» (με απομειωτικό επιστέγασμα τη θεώρηση κι αυτής ακόμα της Ανεξαρτησίας μας ως… δοτής). Με τον Μεγάλο Απελευθερωτικό μας Αγώνα, που συγκινεί την Ευρώπη κι όλο τον κόσμο, να… μικραίνει, σ’ αυτές τις εκδοχές ιστόρησής της, έως εξαφανίσεως. Κι όχι πως δεν έχει, όπως όλες οι Επαναστάσεις, τα «αρνητικά» της και η δική μας. Όπως, όμως, τονίζει ο Σαράντος Καργάκος: «οι εξαιρέσεις δεν είναι ο κανόνας», όση μελάνη περί του αντιθέτου κι αν ξοδευτεί. Με δεδομένο, πάντοτε, πως οι «μαύρες τρύπες» του ‘21, όπως οι ερεβώδεις εμφύλιοι, για τις οποίες μιλούν οι ιστορικοί μας, δεν… κλείνουν με ξόρκια, κουκουλώματα και εξιδανικευτικές μυθοπλασίες, αλλά με το πολύ φως της ιστορικής αλήθειας και τα αμείλικτα μέτρα της. Καθώς, όλα τα υπαρκτά «αρνητικά», όσο κι αν υπερτονιστούν, έρχονται στα πραγματικά τους μεγέθη μπροστά σε καταλυτικού μεγαλείου ιστορικές αλήθειες, όπως το: «αποφασίσαμεν ομοφώνως» των Εξοδιτών του Μεσσολογγίου, που υπογράφουν την Ελληνική Επανάσταση του ‘21. Κι είναι πολλές και ανεξίτηλες στους αιώνες αυτές οι «υπογραφές».
Δ. Από όλες, τελικά, τις κακοποιήσεις που έχει υποστεί η αληθινή ιστορία του ‘21, η νεοϊστορική (εθνο-αποδομητική) «παρανάγνωσή» του, σε όρια… αντεπαναστατικής αποθεμελίωσης της ιστορικής του βάσης και της παρακαταθήκης του, είναι και η πλέον επικίνδυνη. Κι αυτό όχι τόσο με τις επιχειρούμενες, ανίερες και βέβηλες, απομειώσεις «γεγονότων» και «μορφών», (που, σε κάθε περίπτωση, δεν… αντέχουν στον χρόνο!), όσο με τη συστηματικά επιχειρούμενη αποσύνδεσή του απ’ το βαθύ του, όπως έχω προαναφέρει, αξιακό ρίζωμα στους αιώνες ιστορίας και πολιτισμού του Ελληνισμού και από την ενδογενή δυναμική του. Που στοχεύει στην αλλαγή του αξιακού «γονιδιώματός» του, οπότε και της Νεο-ελληνικής εθνο-ταυτοτικής μας υπόστασης! Όπως, μάλιστα, αυτή η στόχευση πλαισιώνεται και υπηρετείται: πρώτον, με επιστημονικοφάνεια, προοδευτικοφάνεια και αριστεροφάνεια (δικαιωματιστική «Αριστερά»), δεύτερον, με προνομιακές προσβάσεις στον Δημόσιο Χώρο και προϊούσα διείσδυση (έλεγχο!) στο «σύστημα εξουσίας», και τρίτον, με όλα τα ιδεολογηματικά και προπαγανδιστικά «έμβολα» του ultra εκσυγχρονισμού και της νεοταξικής παγκοσμιοποίησης, όπως: αντι-εθνικισμός, πολυ-πολιτισμικότητα, ευρωπαϊσμός, δικαιωματισμός, κοσμοπολιτισμός, απο-ιδεολογικοποίηση της ιστορίας και άλλα τέτοια παρόμοια. Όπου, βέβαια, ο αντι-εθνικισμός, με έρπουσα ταύτιση εθνικισμού-πατριωτισμού, είναι μανδύας του αντι-πατριωτισμού και της απο-εθνοποίησης, η πολυ-πολιτισμικότητα, με καπηλεία της πλουραλιστικής εναρμόνισης των πολιτιστικών διαφορετικοτήτων εντός των εθνικών συνόλων, μανδύας της πολυεθνικοποίησης και απο-εθνοποιητικής «ρευστοποίησης», αυτών των συνόλων, ο ευρωπαϊσμός, με πρόσχημα τις αξίες του Διαφωτισμού, μανδύας της (δορυφορικής) ευρω/προσαρτηματικότητας, ο δικαιωματισμός, από τα κατεξοχήν νεο/ταξικά ιδεολογηματικά «έμβολα», με πρόσχημα τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη (φετιχιστική!) προβολή των δικαιωμάτων των «διαφορετικοτήτων» και των «μειονοτήτων», μανδύας (ασύνορου) απο-εθνοποιητικού και απο-ταυτοποιητικού… εξισωτισμού (με τα αυτονόητα παρεπόμενά του!), ο κοσμοπολιτισμός, συναιρούμενος και με τον μεταφυσικό «διεθνισμό», μανδύας της νεο/ταξικής και παγκοσμιοποιητικής «αχρωμίας», η αποϊδεολογικοποίηση της Ιστορίας, τέλος, για να περιοριστώ μόνο σ’αυτά, με πρόσχημα τη μη ιδεολογική χρήση της, μανδύας απο-ιστορικοποίησης και απο-εθνοποίησης των λαών, αλλά και ιδεολογικοποίησής της (δια τής, υποτίθεται, «ουδέτερης» ιστορικής γραφής, όπως η απο/εθνοποίηση της… Εθνικής Επανάστασης του ‘21).
Χρειάζεται αταλάντευτη διεμβόλιση των «πόλων»: αφενός του νοσηρού ελληνοκεντρισμού, που έχει αιχμή του τον τοξικό εθνο-φυλετισμό, και αφετέρου του νοσηρού αντι-ελληνοκεντρισμού, που έχει αιχμή του τον νεο/ταξικό (και… νεο/τοξικό) εθνο/αποδομητισμό. Που και οι δυο αυτοί «πόλοι» ακυρώνουν το φλογερό ανεξαρτησιακό μήνυμα και τη συνολική αξιακή παρακαταθήκη του ‘21, ο πρώτος δια του τοξικού «εναγκαλισμού» κι ο δεύτερος δια του κατεδαφιστικού εθνο/αποδομητισμού
Ε. Όμως, τούτων δοθέντων, όπως μάλιστα πλαισιώνουν το παγιδευτικό πλέγμα της υποκατάστατης «εθνικής ιδεολογίας», που περνάει από τη «Σκύλλα» των μεταφυσικών υπερβολών και των τοξικών ακροτήτων της (με τα εθνο/φυλετικά και εθνο/καπηλικά της «νόθα», όπως η χούντα και η «Χρυσή Αυγή») στη «Χάρυβδη» του εθνο/αποδομητισμού και της απο/εθνοποιητικής εκθεμελίωσης της ταυτοτικής μας υπόστασης (οριζόμενης, προφανώς, απ’ το αξιακό και όχι από το… βιολογικό μας αίμα!), καθίσταται, θέλω να πιστεύω, αρκούντως φανερό πως τα αναδεικνυόμενα εδώ «επίδικα», γιατί υπάρχουν και πολλά άλλα, κάθε άλλο παρά είναι αθώο ζήτημα ιστορικο/φιλολογικού και μόνο ενδιαφέροντος. Που μακάρι να ήταν, όπως και θα έπρεπε, αν δεν παίζονταν τα μεγάλα παιχνίδια που παίζονται με την υπόσκαψη του ‘21 και της εθνικής μας ταυτότητας. Γιατί, αν δεν παίζονταν τέτοια παιχνίδια, ο επικείμενος εορτασμός θα ήταν εξαιρετική ευκαιρία, σε τούτο το πολύ κακό γύρισμα των καιρών για την Ελλάδα και τον Ελληνισμό, στοχαστικής και αναστοχαστικής ιστορικής αυτογνωσίας και ιστορικής αυτεπίγνωσης. Με «ανοιχτά» και «άγρυπνα» τα μάτια μας τόσο στη σωστή ανάγνωση (χωρίς φακούς παραμορφωτικών σκοπιμοτήτων) και εμβάθυνση στα του ‘21 και της διαδρομής των «διακοσίων χρόνων» όσο και στη συνακόλουθή τους στάθμιση των δύσκολων δεδομένων του παρόντος. Χωρίς, σε κάθε περίπτωση, η πολύ αναγκαία (και «ερειδόμενη» στο’21) φρόνησή μας, αντί της «αρετής και τόλμης», να εκπίπτει σε μετα-νεωτερικό… νεο-ραγιαδισμό (έναντι Δύσης και Ανατολής!). Με τα «ανοιχτά» και «άγρυπνα» μάτια μας πρωτίστως να οδηγούν σε αταλάντευτη διεμβόλιση των «πόλων»: αφενός του νοσηρού ελληνοκεντρισμού, που έχει αιχμή του τον τοξικό εθνο-φυλετισμό, και αφετέρου του νοσηρού αντι-ελληνοκεντρισμού, που έχει αιχμή του τον νεο/ταξικό (και… νεο/τοξικό) εθνο/αποδομητισμό. Που και οι δυο αυτοί «πόλοι» ακυρώνουν το φλογερό ανεξαρτησιακό μήνυμα και τη συνολική αξιακή παρακαταθήκη του ‘21, ο πρώτος δια του τοξικού «εναγκαλισμού» κι ο δεύτερος δια του κατεδαφιστικού εθνο/αποδομητισμού.
Ολοκληρώνω με την προειδοποίηση του Σαράντου Καργάκου: «Το ‘21 είναι η ιστορική βάση μας. Υπονόμευση του ‘21 συνιστά κίνδυνο για την εθνική μας ανεξαρτησία, για την εθνική μας αυτονομία και την εθνική μας ακεραιότητα», («Η Ελληνική Επανάσταση του ‘21» – εκδόσεις ΠΕΡΙΤΕΧΝΩΝ). Τονίζοντας, εν κατακλείδι, πως: ο εσώτερος αξιακός πυρήνας της «ιστορικής βάσης» του ΄21 είναι και εσώτερος αξιακός πυρήνας της «ψυχής» του Τόπου μας (έθνους/πατρίδας). Όπως βαθαίνουν αυτή την «ψυχή», που γέννησε το έπος του ‘40 και της Εθνικής Αντίστασης, οι νεότεροι πνευματικοί «νομοθέτες» του Ελληνισμού: απ’ τον Ρήγα, τον Σολωμό, τον Κάλβο, τον Μακρυγιάννη… ως τον Σικελιανό, τον Σεφέρη, τον Ελύτη και τον Ρίτσο!
