Το τελευταίο διάστημα το μείζον θέμα των δικαστικών αποφάσεων που δικαιώνουν συνταξιούχους και δημοσίους υπαλλήλους για τις μνημονιακές περικοπές μισθών και συντάξεων και την κατάργηση των Δώρων Χριστουγέννων και Πάσχα και του επιδόματος αδείας βρίσκονται στην αιχμή της επικαιρότητας, απασχολώντας κυριολεκτικά εκατομμύρια ανθρώπους.
Το συγκεκριμένο θέμα και οι επικοινωνιακοί και πολιτικοί χειρισμοί που ξεδιπλώνονται τις τελευταίες μέρες, αποκαλύπτουν σε όλη της την έκταση και σε όλο της το βάθος τη μετα-μνημονιακή πραγματικότητα.
Είναι πλέον σαφές ακόμα και για τον πιο καλοπροαίρετο (ή τον πιο ευκολόπιστο) ότι το περιβόητο τέλος των μνημονίων στις 21 Αυγούστου δεν είναι τίποτα άλλο από μια ακόμα καλοστημένη(;) επικοινωνιακή απάτη, στις οποίες ειδικεύεται η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Από την αρχή των μνημονίων σωστά πολλοί έλεγαν ότι τα μνημόνια δεν είναι απλά η συμφωνία «χρηματοδοτικής διευκόλυνσης», αλλά ένα ολόκληρο πλέγμα εκατοντάδων νόμων και διατάξεων που διαμορφώνουν πολυεπίπεδα ένα νέο καθεστώς και ότι το τέλος του μνημονικού καθεστώτος δεν πρόκειται να έρθει με το τέλος των μνημονίων, ούτε πολύ περισσότερο με το «σκίσιμό» τους.
Σήμερα, ό,τι συμβαίνει με τις δικαστικές αποφάσεις (του ΣτΕ και των διοικητικών πρωτοδικείων) για τις παράνομες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις, αυτό ακριβώς επιβεβαιώνει και αναδεικνύει. Ότι το μνημονιακό καθεστώς που συστηματικά ακυρώνει το Σύνταγμα, τους νόμους και τις δικαστικές αποφάσεις είναι «παρών» σε όλη του την έκταση.
Σύνταγμα και δικαστήρια στις υπηρεσίες του μετα-μνημονιακού… μνημονίου διαρκείας, με νομικούς ακροβατισμούς και πρωτόγνωρο πολιτικό κυνισμό από τη μεριά της πλέον εθελόδουλης κυβέρνησης που πέρασε από τον τόπο
Η απόφαση του ΣτΕ λέει ότι είναι παράνομες οι περικοπές που έγιναν στις συντάξεις επί υπουργίας Βρούτση το 2012 και επιβάλει –έστω και με την αναδρομικότητα να αφορά μόνο όσους είχαν καταθέσει αγωγές μέχρι την έκδοση της απόφασης τον Ιούνιο του 2015– την επιστροφή τους στο αρχικό ποσό και την επαναφορά των κομμένων Δώρων. Τι απαντά ο (και νομομαθής) υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης, Τάσος Πετρόπουλος; Ότι η συγκεκριμένη απόφαση του ΣτΕ πάει κόντρα σε προηγούμενη απόφαση του ΣτΕ με την οποία κρίθηκε συνταγματικό το πρώτο μνημόνιο, στο οποίο η τότε κυβέρνηση Παπανδρέου αποδέχτηκε τον όρο ότι το σύνολο της συνταξιοδοτικής δαπάνης του προϋπολογισμού δεν μπορεί να ξεπερνά το 16,2% του ΑΕΠ. Επιπλέον, ο Τάσος Πετρόπουλος απειλεί ευθέως τους συνταξιούχους ότι αν τελικά το κύμα των αγωγών οδηγήσει σε δικαίωσή τους στο σύνολό τους, η δαπάνη θα ξεπεράσει τη δέσμευση του πρώτου μνημονίου, οπότε αναγκαστικά θα επιβληθούν νέες περικοπές!
Επίσης, στο ίδιο πλαίσιο, η προχτεσινή τροπολογία για την επιστροφή των αναδρομικών σε εν ενεργεία και συνταξιούχους ένστολους, γιατρούς του ΕΣΥ, πανεπιστημιακούς και δικαστικούς, οι οποίοι έχουν δικαιωθεί από άλλες αποφάσεις του ΣτΕ, περιέχει (παράγραφος 3 του άρθρου 6) μια ακόμα επικίνδυνη παγίδα, αφού -όπως λέει- «η επιστροφή των αναδρομικών δεν επηρεάζει το ύψος της καταβαλλόμενης σύνταξης που έχει ληφθεί υπόψη για τον επανυπολογισμό και την αναπροσαρμογή που προβλέπεται στο άρθρο 14 του ν. 4387/2016 (Α’ 85)». Αυτό σημαίνει ότι οι συντάξεις θα συνεχίσουν (κόντρα στις αποφάσεις των δικαστηρίων) να καταβάλλονται πετσοκομμένες, ενώ είναι και μια προσπάθεια άμεσης ξανα-«νομιμοποίησης» του νόμου Κατρούγκαλου, η συνταγματικότητα του οποίου εκκρεμεί ακόμα στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ).
Από τη μια, λοιπόν, έχουμε άμεσες και προκλητικές πιέσεις στους δικαστές του ΣτΕ ενόψει της απόφασης για το νόμο Κατρούγκαλου και από την άλλη, αποθάρρυνση ή και απειλές στους συνταξιούχους και τους δημοσίους υπαλλήλους να μη διεκδικήσουν (και νομικά) όσα τους έχουν παράνομα αφαιρεθεί και τους έχουν οδηγήσει στη φτωχοποίηση.
Σύνταγμα και δικαστήρια στις υπηρεσίες του μετα-μνημονιακού… μνημονίου διαρκείας, με νομικούς ακροβατισμούς και πρωτόγνωρο πολιτικό κυνισμό από τη μεριά της πλέον εθελόδουλης κυβέρνησης που πέρασε από τον τόπο.
Πώς γίνεται η διεκδίκηση των αναδρομικών από τις παράνομες μειώσεις
Ο τρόπος προβολής των πρόσφατων αποφάσεων δικαστηρίων για τις παράνομες μειώσεις συντάξεων, σε συνδυασμό με τις θολές κυβερνητικές δηλώσεις και ενέργειες, δημιουργούν μεγάλες συγχύσεις στους συνταξιούχους. Ένας κόσμος που είδε σε μία 8ετία το εισόδημά του να μειώνεται στο μισό και ζει πλέον στα όρια στη φτώχειας αναζητά έστω κάποια λύση, έστω για προσωρινή ανακούφιση.
Η πρόσφατη απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης (αριθμ. 3037/2018), δικαίωσε κάποιους ενάγοντες-συνταξιούχους για τα έτη 1/1/2012 έως 31/7/2015 που αφορούν τις περικοπές των νόμων 4051/2012 και 4093/2012. Στη απόφαση αυτή το δικαστήριο δεν ακολούθησε το διατακτικό των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικράτειας (ΣτΕ) 2287 και 2288/2015, οι οποίες περιορίζουν το διάστημα για επιστροφή των αναδρομικών από τον Ιούνιο 2015 και μετά. ΕΦΚΑ και ΕΤΕΑΕΠ, όπως φαίνεται από τις δηλώσεις του αρμόδιου υπουργού κ. Πετρόπουλου ότι το Διοικητικό Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης υπερέβη τις αποφάσεις του ΣτΕ, θα προσφύγουν στο Διοικητικό Εφετείο, το οποίο με μεγάλη πιθανότητα θα ακολουθήσει το διατακτικό του ΣτΕ και θα δώσει αναδρομικά από 15/6/2015.
Ο ΕΦΚΑ και το ΕΤΕΑΕΠ έχουν δικαίωμα να ασκήσουν έφεση εντός 60 ημερών από την επίδοση της κάθε δικαστικής απόφασης. Η απόφαση του Εφετείου είναι τελεσίδικη και εκτελείται. Εάν θέλει κάποιος διάδικος, μπορεί να ασκήσει αναίρεση στο ΣτΕ, όμως τα χρήματα θα πρέπει να καταβληθούν με την απόφαση του Εφετείου γιατί είναι απόφαση τελεσίδικη.
Ο υποδιοικητής του ΕΦΚΑ, κ. Τσακίρης δήλωσε ότι εφόσον μας κοινοποιηθούν τελεσίδικες αποφάσεις τότε βεβαίως θα τις εκτελούμε, δηλαδή ο ΕΦΚΑ θα καταβάλει τα επιδικασθέντα χρηματικά ποσά.
Πώς επιστρέφονται αναδρομικά στους συνταξιούχους
Για να δοθούν τα αναδρομικά στους συνταξιούχους, που έχουν περικοπές εξαιτίας των αντισυνταγματικών νόμων 4051/2012 και 4093/2012 δύο δρόμοι υπάρχουν: Ο ένας είναι με νομοθετική ρύθμιση, όπου θα καλύπτονται όλοι οι συνταξιούχοι και ο άλλος μέσω των δικαστηρίων, όπου θα καλύπτονται και θα λάβουν χρήματα μόνο όσοι προσέφυγαν και έχουν τελεσίδικη δικαστική απόφαση.
Η παραγραφή κατά των ΝΠΔΔ, ΕΦΚΑ και ΕΤΕΑΕΠ είναι πενταετής τα δε διεκδικούμενα αναδρομικά είναι με σιγουριά από 15.6.2015 μέχρι την κατάθεση της αγωγής, καθώς αυτό προβλέπεται ρητά στις αποφάσεις του ΣτΕ
Για τον πρώτο δρόμο (νομοθετική ρύθμιση) δεν υπάρχει κυβερνητική πρόθεση. Εάν η κυβέρνηση είχε πρόθεση να νομοθετήσει την επιστροφή των αναδρομικών δεν θα έφτιαχνε την πλατφόρμα κατάθεσης ηλεκτρονικών αιτήσεων στον ΕΦΚΑ, οι οποίες αιτίες απλά διακόπτουν τυχόν παραγραφή των απαιτήσεων των δικαιούχων. Απεναντίας οι δηλώσεις και οι σχεδιασμοί δείχνουν ακριβώς το αντίθετο.
Είναι γνωστό ότι το Δημόσιο ωφελείται αρκετά από τη μη νομοθέτηση της επιστροφής των αναδρομικών. Αυτό συμβαίνει διότι σε περίπτωση νομοθετικής ρυθμίσεως θα ωφεληθούν όλοι ανεξαιρέτως οι συνταξιούχοι και θα πρέπει να καταβάλει άμεσα ένα σημαντικό ποσό (υπολογίζεται στα 8 έως 12 δισ. ευρώ), το οποίο βεβαίως θα μειώσει το στόχο του «υπερπλεονάσματος».
Αυτό, λοιπόν, που εφαρμόζει το Δημόσιο, κατά κόρον, στην περίπτωση που δημοσιεύεται απόφαση από τα ανώτατα ακυρωτικά δικαστήρια της χώρας (ΣτΕ και Άρειο Πάγο) και αφορά πολύ κόσμο, π.χ. για επιστροφή αναδρομικών, είναι να μην νομοθετεί, αλλά σιωπηρά να αφήνει τους δικαιούχους να πηγαίνουν στα δικαστήρια, με την ανάλογη προσωπική τους οικονομική επιβάρυνση. Όταν, δε, τελεσιδικούν οι δικαστικές αποφάσεις τότε να τις εκτελεί, δηλαδή να πληρώνει τα επιδικασθέντα χρηματικά ποσά. Με αυτόν τον τρόπο γίνεται η επιστροφή των αναδρομικών με πολύ αργό ρυθμό και όχι άμεσα, όμως στο τέλος πληρώνει τα ποσά με το νόμιμο τόκο (6% με τα σημερινά δεδομένα).
Περίοδος διεκδίκησης και ποσά
Σημειώνουμε ότι η παραγραφή κατά των ΝΠΔΔ, ΕΦΚΑ και ΕΤΕΑΕΠ είναι πενταετής τα δε διεκδικούμενα αναδρομικά είναι με σιγουριά από 15/6/2015 μέχρι την κατάθεση της αγωγής, καθώς αυτό προβλέπεται ρητά στις αποφάσεις του ΣτΕ. Τα προηγούμενα έτη η απόφαση του ΣτΕ δεν τα καλύπτει. Για τα προηγούμενα θα ισχύσει ενδεχόμενη θετική απόφαση του πρωτοδικείου και εάν γίνει στη συνέχεια από το δημόσιο έφεση, η τελεσίδικη θετική απόφαση του Εφετείου.
Μέχρι 31/12/2018, προβλέπεται να πραγματοποιηθεί ο επανυπολογισμός των κύριων συντάξεων ΕΦΚΑ και από 1/1/2019 δεν θα αναφέρονται στα εκκαθαριστικά των συντάξεων οι περικοπές ν. 4051/2012 και 4093/2012. Οπότε, όσοι ενδιαφέρονται να καταθέσουν αγωγή για τις περικοπές στις κύριες συντάξεις ΕΦΚΑ το διεκδικούμενο ποσό θα αφορά το συνολικό επίδικο χρονικό διάστημα (έως 31/12/2018).
Τι καλύπτουν οι αιτήσεις σε ΕΦΚΑ και ΕΤΕΑΕΠ
Πρόσφατα, ΕΦΚΑ και ΕΤΕΑΕΠ ανακοίνωσαν την διαδικασία κατάθεσης ηλεκτρονικής αίτησης για τις περικοπές που έχουν γίνει στις κύριες και επικουρικές συντάξεις, καθώς και στην περικοπή των δώρων Χριστουγέννων – Πάσχα και επιδόματος αδείας, με βάση τους νόμους 4051/2012 και 4093/2012. Η υπηρεσία αυτή που παρέχεται στους συνταξιούχους, δηλαδή, η κατάθεση ηλεκτρονικής αίτησης, βοηθά στην αποσυμφόρηση των τοπικών καταστημάτων ΕΦΚΑ και στην αποφυγή συνωστισμού και ταλαιπωρίας για τους συνταξιούχους.
Δεν λένε, όμως, ότι η κατάθεση αιτήσεως (ηλεκτρονική ή μη) δεν είναι νομική διεκδίκηση και δεν υποχρεώνει τον ΕΦΚΑ και το ΕΤΕΑΕΠ για την επιστροφή των αναδρομικών των συντάξεων που παρανόμως δεν έχουν αποδοθεί.
Η κατάθεση της αίτησης από τον συνταξιούχο σε καμία περίπτωση δεν δεσμεύει τους ασφαλιστικούς φορείς στην επιστροφή των διεκδικούμενων ποσών από τις συγκεκριμένες περικοπές των συντάξεων. Η κατάθεση αιτήσεως το μόνο που κάνει είναι τη διακοπή τυχόν παραγραφής των απαιτήσεων των συνταξιούχων. Η αίτηση δεν είναι νομική διεκδίκηση.
Γιατί απαιτείται αγωγή
Για να απαιτήσει κάποιος από τους εν λόγω ασφαλιστικούς φορείς την επιστροφή των αναδρομικών για τις περικοπές των νόμων 4051/2012 και 4093/2012 (εκτός νομοθετικής ρυθμίσεως όπως αναφέρεται παραπάνω) θα πρέπει να έχει δικαστική απόφαση τελεσίδικη, δηλαδή απόφαση Πρωτοδικείου εάν δεν ασκηθεί έφεση ή απόφαση Εφετείου.
Σε περίπτωση που κάποιος επιλέξει την κατάθεση αιτήσεως, θα πρέπει εντός έξι μηνών να προβεί στην κατάθεση αγωγής ενώπιον των αρμοδίων δικαστηρίων είτε ατομικά είτε ομαδικά με τη συμβολή του σωματείου των συνταξιούχων στο οποίο είναι μέλος.
Όσοι έχουν ήδη προβεί σε αγωγή, είτε ατομικά είτε συμμετέχοντες σε ομαδικές, δεν χρειάζεται να καταθέσουν καμία αίτηση στους παραπάνω ασφαλιστικούς φορείς, διότι ήδη διεκδικούν νομίμως τις παράνομες κρατήσεις.
Όσοι δεν έχουν καταθέσει αγωγή είναι στη διακριτική τους ευχέρεια να καταθέσουν ή να μην καταθέσουν την ανωτέρω αίτηση η οποία, όμως, όπως προαναφέραμε δεν εξασφαλίζει την απαίτησή τους. Η εξασφάλιση της απαίτησης γίνεται με αγωγή ατομική ή ομαδική.
Ειδικός Συνεργάτης
Καταγγέλλουν κυβερνητική κοροϊδία
Δεν πρόλαβαν να κοπάσουν οι κυβερνητικοί πανηγυρισμοί για δήθεν ξήλωμα των μνημονιακών ρυθμίσεων και οι νοσοκομειακοί γιατροί και οι ενώσεις αστυνομικών και στρατιωτικών καταγγέλλουν την προσπάθεια εξαπάτησης τους.
Συγκεκριμένα με ανακοίνωση της η Ομοσπονδία Νοσοκομειακών Γιατρών (ΟΕΝΓΕ) επισημαίνει ότι αφενός δίνονται αναδρομικά μόνο δύο ετών και αφετέρου δεν αποδίδονται αναδρομικά για εφημερίες ούτε και ορίζεται ο χρόνος, η διαδικασία και οι κρατήσεις που θα αφορούν την καταβολή. Αντίστοιχες καταγγελίες διατυπώνει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Αστυνομικών Υπαλλήλων και κάνει λόγο για πλημμελή εφαρμογή των αμετάκλητων αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας καθώς δεν επαναφέρονται οι μισθοί στα επίπεδα που ίσχυαν την 31η Ιούλιου 2012, ενώ η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Στρατιωτικών (ΠΟΜΕΝΣ) τονίζει ότι «οι στρατιωτικοί δεν θα ανεχθούν άλλον εμπαιγμό».
Φαίνεται ότι τα «μεγάλα χαρτιά» του Αλ. Τσίπρα δεν πείθουν ούτε τους υποτιθέμενους ευεργετούμενους καθώς αποδεικνύονται σκέτα «λόγια» για προεκλογική εκμετάλλευση. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει να αντιμετωπίσει μόνο τις απαιτήσεις των δανειστών για πλήρη συμμόρφωση προς τα συμφωνηθέντα που θα γίνεται όλο και πιο ισχυρές καθώς η χώρα μπαίνει σε μια μακρά προεκλογική περίοδο. Έχει να αντιμετωπίσει και τη δυσπιστία των πολιτών που δεν αρκείται απλά στις κυβερνητικές εξαγγελίες και στη δήθεν δήλωση προθέσεων αλλά απαιτεί την πλήρη εφαρμογή των δικαστικών αποφάσεων. Στην πραγματικότητα οι πολίτες θεωρούν κατακτήσεις τους την επιστροφή των κλεμμένων και όχι κυβερνητική παροχή.