«H επανίδρυση του ΣΥΡΙΖΑ θα γίνει ντε φάκτο με το πολλαπλασιασμό των μελών μας, που θα μας οδηγήσει σε ένα νέο συνέδριο επανίδρυσης». Με τα λόγια αυτά στην συνεδρίαση της Κ.Ε. του κόμματος ο Αλέξης Τσίπρας, κήρυξε και επίσημα την έναρξη της διαδικασίας μετασχηματισμού του ΣΥΡΙΖΑ, και πλήρους αποκρυστάλλωσης της ΠΑΣΟΚοποίησης του.
Ήδη τον τελευταίο τουλάχιστον χρόνο, οι όροι «Δημοκρατική Παράταξη» και «Προοδευτική Συμμαχία» χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν την κατεύθυνση που επιθυμεί να κινηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ. Σηματοδοτούν επίσης την προσπάθεια της ομάδας Τσίπρα να κυριαρχήσει στην Κεντροαριστερά και μέσω και του μετασχηματισμού του κόμματός του να καθιερωθεί ως ένας απ’ τους βασικούς παίκτες στον νέο συσχετισμό. Η αντιδεξιά ατζέντα, η συμμετοχή στις διαδικασίες των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών, η πρωτοβουλία «γέφυρες» με στελέχη του χώρου, η προσπάθεια προσεταιρισμού υποψηφίων δημάρχων του ΠΑΣΟΚ στις πρόσφατες αυτοδιοικητικές εκλογές, αλλά και η εκλογή αρκετών κεντροαριστερών βουλευτών στην νέα κοινοβουλευτική ομάδα, ήταν μόνο κάποια απ’ τα βήματα προς την κατεύθυνση αυτή.
Το ποσοστό των εκλογών, αποτελεί μια διάσωση για τον ΣΥΡΙΖΑ, χάνει με μεγάλη διαφορά, αλλά διατηρείται σε υψηλά επίπεδα. Ένα διαφορετικό αποτέλεσμα, πιθανά να πολλαπλασίαζε την γκρίνια στον ηττημένο ΣΥΡΙΖΑ, και να περιόριζε την ηγεμονία του Τσίπρα στο εσωτερικό του. Τώρα, τα χέρια του πρώην πρωθυπουργού είναι λυμένα για να επιταχύνει τη διαδικασία αυτή. Έτσι μέσα στο καλοκαίρι, ο ένας πόλος του συστήματος, η Ν.Δ. του Μητσοτάκη θα προετοιμάζει τον δικό της κρατικό και κυβερνητικό μηχανισμό, και ο άλλος πόλος, θα προσαρμόζει στις νέες συνθήκες τον κομματικό μηχανισμό για να είναι έτοιμος να παίξει ρόλο στα επόμενα επεισόδια. Στην Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ έγινε η ανακοίνωση του σχεδίου και το επόμενο διάστημα, στο νεκρό χρόνο του καλοκαιριού, θα το δούμε να υλοποιείται.
ΒΗΜΑ ΠΡΩΤΟ να αντιστοιχηθεί κάπως η οργανωτική δύναμη του ΣΥΡΙΖΑ με την εκλογική του απήχηση. Αντιλαμβάνονται στην ηγεσία του κόμματος ότι δεν μπορούν να αποτελέσουν σοβαρά, τον κεντροαριστερό πυλώνα του συστήματος, και επί της ουσίας, να υπάρχει μόνο μια ηγετική ομάδα, και κάποιες διαλυμένες οργανώσεις, κατάλοιπα του παρελθόντος. Ο Αλέξης Τσίπρας έχει ορίσει το προγραμματισμένο για το φθινόπωρο συνέδριο για την μαζική εγγραφή μελών στο κόμμα. Όσοι αξιοποιήθηκαν στο κρατικό μηχανισμό, οι συνεργαζόμενοι από το ΠΑΣΟΚ, τη ΔΗΜ.ΑΡ., το Ποτάμι, τους Οικολόγους, είναι η δεξαμενή από όπου θέλει να αντλήσει μέλη. Έχει ήδη πει ότι όλα τα θέματα θα τεθούν στην κρίση των μελών, έτσι δεν είναι απίθανο να δούμε τον ΣΥΡΙΖΑ να εκλέγει την ηγεσία του με μια μαζική ανοιχτή διαδικασία, στα πρότυπα που εγκαινίασε ο Γιώργος Παπανδρέου, και πλέον ακολουθούν τόσο το ΚΙΝ.ΑΛ. όσο και η Ν.Δ..
Στο βασικό πολιτικό στίγμα του Αλ. Τσίπρα θα κυριαρχεί η ατζέντα των δικαιωμάτων, κάτι σαν το κόμμα των Δημοκρατικών στις ΗΠΑ, για την ενσωμάτωση σε συστημικές ράγες, διάφορων κοινωνικών ομάδων. Θα ενταθεί ο περί Ευρώπης λόγος, στην οικονομία, στην εξωτερική πολιτική, στο μεταναστευτικό, στα θεσμικά ζητήματα και θα ενταθεί η προσπάθεια αξονισμού με την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία αλλά και τον Μακρόν
ΒΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ να απομακρύνει από το προσκήνιο διάφορα στελέχη του κόμματος που θεωρούνται βαρίδια. Στα πλαίσια αυτά θα επιδιωχθεί η απομόνωση της ομάδας των 53. Μετά την συντριβή των υποψήφιων βουλευτών της στις πρόσφατες εκλογές, θα επιδιωχθεί να μειωθεί και ο ρόλος που παίζουν μέσα στο κόμμα. Ο Τσακαλώτος και οι συν αυτώ αντιλαμβάνονται αυτόν τον κίνδυνο και ήδη αντιδρούν, από αυτή την πηγή εκκινούν και διάφορες φωνές κριτικής προς την ηγεσία, και όχι από κάποιο δημοκρατικό αίσθημα των μελών του κόμματος. Και κάπως έτσι ζούμε το ενδιαφέρον ο κοινωνικός δολοφόνος, πρώην υπουργός Οικονομικών να ανεβάζει τους τόνους για τις αριστερές αξίες, την ίδια στιγμή που κυκλοφορούν φήμες για «αξιοποίηση» του στο ΔΝΤ ή σε άλλους ευαγείς διεθνείς οργανισμούς. Μπορεί να φαντάζουν κάπως κωμικές αυτές οι διαμάχες, όμως δεν είναι παράλογο για τον Τσίπρα, να θέλει προληπτικά, να εξαφανίσει κάθε φωνή, που είτε λόγω «ιδεοληψιών», είτε λόγω μικροκομματικών στοχεύσεων, πιθανά να του θέσουν εμπόδια, είτε στη συνεργασία με την Κεντροαριστερά είτε πολύ περισσότερο σε σενάρια οικουμενικών λύσεων σε κάποιο επόμενο χρόνο.
ΒΗΜΑ ΤΡΙΤΟ, το σβήσιμο του «αριστερού» και «ριζοσπαστικού» παρελθόντος, που για τους πολίτες μπορεί ήδη να φαντάζει μακρινό, αλλά αποτελεί εμπόδιο για την καθιέρωση του ΣΥΡΙΖΑ, στα μεγάλα σαλόνια. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα αξιοποιείται το όπλο της «αντιδεξιάς», ή δεν θα γίνονται διάφορες αριστεροδέξιες κινήσεις, στα πλαίσια της διαμάχης με τη Ν.Δ. – ίσως και να ενταθούν τώρα που θα είναι στην αντιπολίτευση. Όμως το βασικό του στίγμα θα είναι άλλο. Θα κυριαρχεί η ατζέντα των δικαιωμάτων, κάτι σαν το κόμμα των Δημοκρατικών στις ΗΠΑ, για την ενσωμάτωση σε συστημικές ράγες, διάφορων κοινωνικών ομάδων. Θα ενταθεί ο περί Ευρώπης λόγος, στην οικονομία, στην εξωτερική πολιτική, στο μεταναστευτικό, στα θεσμικά ζητήματα και θα ενταθεί η προσπάθεια αξονισμού με την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία αλλά και τον Μακρόν. Τέλος, θα πυκνώσουν οι αναφορές «στο πράσινο της οικολογίας» όπως είπε και ο Αλέξης Τσίπρας, σε μια κατεύθυνση συντονισμού με το πανευρωπαϊκό και το παγκοσμιοποιητικό ρεύμα.
Τα εμπόδια που πιθανά να συναντήσει δεν βρίσκονται ούτε στον «αντίπαλό» του, την Ν.Δ., ούτε σε κάποια εσωκομματική αντιπολίτευση. Βασικό εμπόδιο είναι ότι παρά τα υψηλά ποσοστά του νέου δικομματισμού, οι πολίτες συνεχίζουν να μην εμπιστεύονται το κομματικό σύστημα, και δεν είναι εύκολο για κανένα κόμμα να οικοδομήσει δεσμούς με την κοινωνία στο περιβάλλον αυτό. Δεύτερον, θα κληθεί να απαντήσει τόσο η κυβέρνηση όσο και η αντιπολίτευση σε μεγάλα ζητήματα, τα οποία ξεπερνούν την τρέχουσα αντιπαράθεση, για την οποία είναι προετοιμασμένοι. Οι προκλήσεις στα εθνικά ζητήματα, η παγίωση του κοινωνικού ζητήματος, κ.ά. πιθανά να δημιουργήσουν τριγμούς στην πορεία εγκαθίδρυσης του νέου δικομματισμού.
