ΚΕΙΜΕΝΑ: Κώστας Βενιζέλος*
Στη Λευκωσία συνεχίζονται οι συζητήσεις για τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών της 26ης Μάιου, γίνονται αναγνώσεις για τα ποσοστά, ενώ την ίδια ώρα η Άγκυρα δεν σταμάτησε ποτέ τις μεθοδεύσεις της και εδραιώνει την παρουσία της στην κυπριακή ΑΟΖ, ενώ στους σχεδιασμούς είναι και το Αιγαίο. Είναι προφανές πως τα δύσκολα έπονται καθώς η Τουρκία είναι αποφασισμένη να ανατρέψει το ενεργειακό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Κι αυτό επιχειρεί να το πετύχει διά της επιβολής τετελεσμένων.
Είναι προφανές πως, ακόμη και στην Αθήνα, κάνουν λόγο πλέον για την πιθανότητα θερμού επεισοδίου. Σημειώνεται συναφώς ότι ενώ στην πρόσφατη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας η προτεραιότητα του κ. Κατρούγκαλου ήταν πρωτίστως να εξασφαλίσει πως η Άγκυρα δεν θα στρεφόταν κατά της Αθήνας, ωστόσο στη συνέχεια διαφάνηκε πως το καθεστώς Ερντογάν δεν φαίνεται να τήρησε τις όποιες διαβεβαιώσεις φέρεται να δόθηκαν. Γι’ αυτό και έγιναν οι σχετικές δηλώσεις Κατρούγκαλου για το ενδεχόμενο θερμού επεισοδίου.
Η ελληνική κυβέρνηση φαίνεται, επίσης, ότι δεν έθεσε στην τουρκική πλευρά ως θέμα προτεραιότητας τις παραβιάσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, αλλά επιχείρησε να εξασφαλίσει πως δεν θα υπάρξουν ανάλογες ενέργειες στη θαλάσσια περιοχή της Ελλάδας. Ήταν και είναι μια επιδερμική προσέγγιση, που κινείται μεταξύ άγνοιας για τις πραγματικές προθέσεις της Τουρκίας και ψευδαισθήσεων.
Η ελληνική κυβέρνηση φαίνεται, επίσης, ότι δεν έθεσε στην τουρκική πλευρά ως θέμα προτεραιότητας τις παραβιάσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, αλλά επιχείρησε να εξασφαλίσει πως δεν θα υπάρξουν ανάλογες ενέργειες στη θαλάσσια περιοχή της Ελλάδας. Ήταν και είναι μια επιδερμική προσέγγιση, που κινείται μεταξύ άγνοιας για τις πραγματικές προθέσεις της Τουρκίας και ψευδαισθήσεων
Οι τουρκικές προθέσεις είναι γνωστές και εξαγγέλλονται
Προ ημερών το τουρκικό πρακτορείο Ανατολού ανήρτησε άρθρο το οποίο περιέγραφε τις τουρκικές μεθοδεύσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, δίνοντας παράλληλα το στίγμα των επόμενων βημάτων. Το άρθρο του Ανατολού αναφέρει πως οι μηχανισμοί ενεργειακής συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο που προσπαθούν να απομονώσουν την Τουρκία δεν είναι ρεαλιστικοί.
«Είναι αυτονόητο ότι η Τουρκία είναι στην πραγματικότητα κλειδί για την επιτυχία οποιουδήποτε μέσου συνεργασίας, δεδομένου ότι έχει την μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ανατολική Μεσόγειο και αυξανόμενη ζήτηση για ενεργειακούς πόρους», σημειώνεται στην ανάλυση.
Περαιτέρω σημειώνεται πως «η Τουρκία θα συνεχίσει να προστατεύει τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων, καθώς και τα δικά της. Ως εκ τούτου, η Τουρκία δηλώνει με κάθε ευκαιρία ότι οι δραστηριότητες υδρογονανθράκων του Turkish Petroleum εντός των περιοχών άδειας της ‘‘ΤΔΒΚ’’, καθώς και στην ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα της Τουρκίας, θα συνεχιστούν με σεισμικές έρευνες και γεωτρήσεις». Κοντολογίς, οι σχεδιασμοί της Άγκυρας δεν ανατρέπονται.
Το μήνυμα από την Τουρκία είναι ξεκάθαρο: Είτε θα αποδεχθεί η Κυπριακή Δημοκρατία τη συνεκμετάλλευση των φυσικών πόρων της με την Τουρκία, είτε η κατοχική δύναμη θα εξασφαλίσει τούτο διά της ισχύος. Η πραγματική πρόθεση της κατοχικής Τουρκίας είναι πως διά της Κύπρου και του φυσικού αερίου θα έχει ρόλο στην περιοχή.
Σε αυτό το σκηνικό τρόμου η Λευκωσία φαίνεται να είναι μόνη. Επενδύει στην Ε.Ε., η οποία φραστικά στηρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία. Το εγχείρημα για κυρώσεις κατά της Τουρκίας μέχρι στιγμής δεν αποδίδει. Θα ξεκαθαρίσει, ωστόσο, οριστικά στο Συμβούλιο των ΥΠΕΞ στις 17-18 Ιουνίου και της Συνόδου Κορυφής στις 20-21 του ίδιου μήνα. Πολλά εξαρτώνται από τη Γερμανία και τη στάση που θα τηρήσει η καγκελάριος Μέρκελ. Φραστική υποστήριξη παρέχουν και οι Αμερικανοί, αν και η Λευκωσία ζητά περισσότερα από τον «στρατηγικό της εταίρο».
Εκλογικές… ευκαιρίες για τον Ερντογάν
Η περίοδος αυτή ως προς τις ενέργειες της Τουρκίας είναι ιδιαίτερα κρίσιμη. Το γεγονός ότι η Ελλάδα εισέρχεται σε εκλογική περίοδο, έστω και σύντομη, δημιουργεί ένα κενό εξουσίας, το οποίο δεν αποκλείεται να το αξιοποιήσει η Άγκυρα. Σε προεκλογική περίοδο, μεγαλύτερης διάρκειας, εισήλθε και το Ισραήλ, που έχει ρόλο στα όσα διαδραματίζονται στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
*Ο Κώστας Βενιζέλος είναι δημοσιογράφος στην Κύπρο και διδάκτορας Επικοινωνίας στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών και Διακυβέρνησης
Κύπρος: Τα κόμματα μετά τις εκλογές περί άλλων τυρβάζουν…
Όπως προεκλογικά, έτσι και μετεκλογικά οι κομματικές ηγεσίες στη Λευκωσία επικεντρώνουν την προσοχή τους στο εσωτερικό πολιτικό παιχνίδι. Αρχικά στα εκλογικά ποσοστά και τώρα στον τρόπο παρουσίασής τους. Η διαχείριση, πρωτίστως, από πλευράς των ηττημένων.
Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών της 26ης Μάιου στην Κύπρο μπορεί να κωδικοποιηθεί ως εξής:
- Μεγάλη νίκη της αποχής (55,01%), η ήττα του ΔΗΣΥ, αποτροπή εισόδου της ακροδεξιάς στο Ευρωκοινοβούλιο με τα «χρώματα» της Κύπρου, αν και το υποκατάστημα της Χρυσής Αυγής ενισχύθηκε εκλογικά ( 8%).
- Διατήρηση της έκτης έδρας στην ΕΔΕΚ με σημαντική άνοδο, λόγω του φόβου να κερδίσει την έκτη έδρα το ΕΛΑΜ.
- Το ΑΚΕΛ αξιοποίησε τη μείωση του ΔΗΣΥ, αλλά παραμένει δεύτερο σε δύναμη και σαφώς αδυνατεί να ανατρέψει τη σειρά κατάταξης. Η λεγόμενη κυπριακή Αριστερά έχει περιορισμένες δυνατότητες για συνεργασίες με άλλες δυνάμεις λόγω της στάσης της στο Κυπριακό.
- Το ΔΗΚΟ αύξησε τα ποσοστά του, ενώ ποσοστά προοπτικής κατέγραψε η νεοεμφανισθείσα ΔΗΠΑ (αποσχισθέντες από το ΔΗΚΟ), ενώ στους ηττημένους κατατάσσονται οι Οικολόγοι-Συμμαχία Πολιτών.
Το αποτέλεσμα στέλνει μηνύματα προς την κυβέρνηση, της οποίας η διαχείριση σε μια σειρά ζητήματα προκάλεσαν την αντίδραση των πολιτών.
Σημειώνεται η αυξημένη συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων στις εκλογές, ενώ η εκλογή του Νιαζί Κιζίλγκιουρεκ με το ΑΚΕΛ αποτελεί μια νέα εξέλιξη με πολλές προεκτάσεις. Είναι ο πρώτος Τουρκοκύπριος που έχει εκλεγεί στην Ευρωβουλή μέσα από την Κυπριακή Δημοκρατία, σε ενιαίο εκλογικό κατάλογο και ανοικτή εκλογή και όχι με βάση την εθνική καταγωγή! Είναι σαφές πως η εκλογή αυτή ανατρέπει και μια εδραιωμένη άποψη στο Κυπριακό, που θέλει την εκπροσώπηση σε εκλεγμένα όργανα με βάση την εθνική καταγωγή. Η συγκεκριμένη εκλογή παραπέμπει σε μια άλλη βάση: Οι επιλογές να γίνονται με πολιτικά και ιδεολογικά κριτήρια. Το θέμα είναι πώς θα λειτουργήσει στο Ευρωκοινοβούλιο και τι θα εκφράζει καθώς δεν έχει δώσει σαφή εικόνα μέχρι σήμερα. Πέραν τούτου υπήρξαν και δυο συνδυασμοί, το «Γιασεμί», με τον δημοσιογράφο Σενέρ Λεβέντ και του Σοσιαλιστικού Κόμματος, με μόνο Τουρκοκύπριους υποψήφιους, που δεν κατάφεραν να εκλέξουν ευρωβουλευτή.
