Μπορεί στην Ελλάδα η ειδησεογραφία να έχει στραφεί σχεδόν αποκλειστικά προς τις εξελίξεις στην υπόθεση Novartis, ωστόσο η έντονη κινητικότητα στο μέτωπο της ονομασίας της ΠΓΔΜ συνεχίζεται. Είναι χαρακτηριστικό ότι όλοι οι μεγάλοι αλλά και οι περιφερειακοί «παίκτες» προχωρούν σε επαφές και παίρνουν θέση για το ζήτημα.
Φυσικά, πρωταρχικό είναι το ενδιαφέρον των ΗΠΑ οι οποίες θέλουν με κάθε τρόπο να επιλυθεί το ζήτημα ώστε να προχωρήσει η ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ στα πλαίσια της ευρύτερης στρατηγικής τους για τα Βαλκάνια. Στο επίκεντρο αυτής της στρατηγικής βρίσκεται ο πάσει θυσία περιορισμός της ρωσικής επιρροής στην περιοχή.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι όλες οι μηχανές δουλεύουν στο φουλ για να κλείσει το θέμα μέχρι τις 11 Ιουλίου, ημερομηνία κατά την οποία θα συγκληθεί το Συμβούλιο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες. «Έχουμε ανοικτή πρόσκληση από το ΝΑΤΟ προκειμένου να ξεκινήσει η διαδικασία ένταξής μας το συντομότερο δυνατό, αφού πρώτα διευθετηθεί με την Ελλάδα το πρόβλημα», έχει τονίσει ο Ζόραν Ζάεφ και φυσικά η ελληνική κυβέρνηση, πιστή στον μονόπλευρο ευρωατλαντικό προσανατολισμό της, δεν κάθεται με σταυρωμένα χέρια
Χαρακτηριστικές είναι, από αυτή την άποψη, οι δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ που λίγο πριν επισκεφτεί το Βελιγράδι κατήγγειλε τη Δύση ότι πιέζει τις χώρες των Βαλκανίων «να επιλέξουν: είτε είστε με τη Δύση, είτε με τη Ρωσία». Ο ΥΠΕΞ της Ρωσίας κατηγόρησε το ΝΑΤΟ για «πολιτική περικύκλωσης της Ρωσίας» και χαρακτήρισε «λάθος» τη διεύρυνση της Συμμαχίας.
Στο μεταξύ, και η Γερμανία δείχνει έντονο ενδιαφέρον για το ζήτημα. Η Άνγκελα Μέρκελ υποδέχτηκε την περασμένη βδομάδα τον πρωθυπουργό της ΠΓΔΜ Ζ. Ζάεφ στο Βερολίνο με τον τελευταίο να δηλώνει στην κοινή συνέντευξη Τύπου ότι η χώρα του «αποδίδει πολύ μεγάλη σημασία στην στήριξη της Γερμανίας για τους στρατηγικούς της στόχους, την ένταξη στο ΝΑΤΟ και την Ε.Ε.». Το θέμα του ονόματος συζήτησε η Γερμανίδα καγκελάριος και με τον Έλληνα πρωθυπουργό στο περιθώριο της χτεσινής άτυπης Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες.
Η ΠΓΔΜ όμως συνεχίζει τις επαφές της με Ευρωπαίους παράγοντες. Την Κυριακή θα επισκεφτούν τα Σκόπια ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν- Κλόντ Γιούνκερ, η ύπατη εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής Φεντερίκα Μογκερίνι και ο επίτροπος αρμόδιος για θέματα διεύρυνσης Γιοχάνες Χαν. Εντύπωση προξένησαν οι δηλώσεις του τελευταίου που απέφυγε κάθε αναφορά στο θέμα του ονόματος, δηλώνοντας ότι πολύ σύντομα η Κομισιόν θα συστήσει την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΠΓΔΜ.
Παρούσα και η Τουρκία
Φυσικά, παρούσα στο θέμα παραμένει η Τουρκία. Δεν πέρασαν δυο βδομάδες από την επίσκεψη του πρωθυπουργού Ζάεφ στην Άγκυρα και τις προηγούμενες μέρες την τουρκική πρωτεύουσα επισκέφτηκε και ο Πρόεδρος της χώρας Γκιόργκε Ιβάνοφ.
Ο Ζάεφ είχε χαρακτηρίσει την Τουρκία ως έναν από τους μεγαλύτερους φίλους της ΠΓΔΜ και από τους μεγαλύτερους δωρητές οπλικών συστημάτων της χώρας του, συμπληρώνοντας: «Η Τουρκία δεν μας υποστηρίζει μόνο. Είναι ένας εταίρος που σέβεται τις προοπτικές μας, ιδιαίτερα την ένταξή μας στο ΝΑΤΟ»
Ο Ιβάνοφ από τη μεριά του, εξέφρασε ευγνωμοσύνη «για την μακρόχρονη και ανεπιφύλακτη υποστήριξη από θέσεις αρχών και κυρίως για τον τρόπο με τον οποίο η Τουρκία υποστηρίζει την χώρα του στον δρόμο προς την πλήρη ένταξη στο ΝΑΤΟ», ο δε Ερντογάν θύμισε: «Είμαστε οι πρώτοι που αναγνωρίσαμε το συνταγματικό όνομα της “Δημοκρατίας της Μακεδονίας”» και σημείωσε πως είναι καλό για τα Βαλκάνια και για την ευρωατλαντική προοπτική της ΠΓΔΜ η επίλυση του ονοματολογικού ζητήματος.
Είναι γνωστό βέβαια ότι η Τουρκία (με χαρακτηριστικότερο το παράδειγμα της Αλβανίας) αξιοποιεί έντονα το πολιτισμικό και θρησκευτικό στοιχείο στις σχέσεις της με τις βαλκανικές χώρες. Έτσι, στα πλαίσια των επαφών με τους ανώτερους παράγοντες της ΠΓΔΜ, ρυθμίστηκαν και κάποιες λεπτομέρειες σχετικά με την ανέγερση μεγάλου τεμένους στα Σκόπια το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2020. Το τέμενος θα κατασκευαστεί με την χορηγία της Διεύθυνσης Θρησκευτικών Υποθέσεων της Τουρκίας, από την τούρκικη κρατική εταιρεία Komas A.Ş.
Στο βάθος, ΝΑΤΟ
Από όλα τα παραπάνω αντιλαμβάνεται κανείς τις γενικότερες παραμέτρους του ζητήματος της ονομασίας. Όλα αυτά βέβαια αφαιρούνται «χειρουργικά» από τη δημόσια συζήτηση στην Ελλάδα, η οποία αντιμετωπίζει το θέμα απλώς ως μια «εκκρεμότητα προς επίλυση», ενώ η κυβέρνηση και οι φίλοι της προσπαθούν να βαφτίσουν «εθνικιστική» κάθε αντίδραση στην επίσπευση της ΝΑΤΟϊκής λύσης.
Το μόνο σίγουρο βέβαια είναι ότι όλες οι μηχανές δουλεύουν στο φουλ για να κλείσει το θέμα μέχρι τις 11 Ιουλίου, ημερομηνία κατά την οποία θα συγκληθεί το Συμβούλιο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες. «Έχουμε ανοικτή πρόσκληση από το ΝΑΤΟ προκειμένου να ξεκινήσει η διαδικασία ένταξής μας το συντομότερο δυνατό, αφού πρώτα διευθετηθεί με την Ελλάδα το πρόβλημα», έχει τονίσει ο Ζόραν Ζάεφ και φυσικά η ελληνική κυβέρνηση, πιστή στον μονόπλευρο ευρωατλαντικό προσανατολισμό της, δεν κάθεται με σταυρωμένα χέρια.
Πληροφορίες φέρνουν το προσχέδιο της «επίλυσης» να έχει ήδη συνταχθεί και να βρίσκεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Λέγεται μάλιστα ότι είναι τέτοια η σπουδή που εν μέσω της συζήτησης για το σκάνδαλο Novartis, το βράδυ της Τετάρτης Τσίπρας και Κοτζιάς είχαν συνάντηση για την επίσπευση όλων των ενεργειών στο θέμα του ονόματος.
