Μέρος ΙΑ΄
Δείτε τα προηγούμενα: Μέρος Α΄, Β΄, Γ΄, Δ’, Ε’, ΣΤ’, Ζ’, H’, Θ΄, Ι’
Το 1962 δεν μπαίνει καθόλου καλά για τον Αλέξη Πάρνη. Παρ’ όλη την εξωφρενική επιτυχία της «Αφροδίτης» και τη ζήτηση και άλλων έργων του για θεατρικές παραστάσεις, κινηματογραφικές ταινίες, βιβλία και περιοδικά στην ΕΣΣΔ και τις άλλες σοσιαλιστικές χώρες, η παρουσία του ξηλώνεται πια συστηματικά. Προσπαθούν οι φίλοι του συγγραφείς που τον εκτιμούν πολύ να το αποτρέψουν, προσπαθεί κι ο ίδιος απευθύνοντας τη διαμαρτυρία και το παράπονό του όσο πιο ψηλά γίνεται. Αλλά δεν είναι καθόλου ευνοϊκό το κλίμα για τη θέση που έχει με συνέπεια και τόλμη κρατήσει όλα αυτά τα χρόνια στη διάρκεια των οποίων η διάσπαση στο ΚΚΕ συνεχίζει να παράγει αναταράξεις που από καιρό σε καιρό οξύνονται επικίνδυνα με αποτέλεσμα οι πολιτικά μη συμμορφούμενοι να αισθάνονται –ως πιο ανίσχυροι- βαρύτερο το χέρι της εξουσίας. Ο Πάρνης στέλνει τον Γενάρη του 1962 τη μακροσκελή επιστολή του στον Αλεξάντρ Νικολάεβιτς Σελέπιν, αλλά έχει προηγηθεί η επιστολή που έχει στείλει ο Νίκος Ζαχαριάδης από το Μποροβιτσί (όπου είναι εκτοπισμένος) στην Ελληνική Πρεσβεία απευθυνόμενος στην Εισαγγελία της Αθήνας για να δηλώσει ότι είναι αποφασισμένος να επιστρέψει στην Ελλάδα και να δικαστεί για όσα κατηγορείται προκειμένου να αποκατασταθεί η αλήθεια. Βέβαια, αυτή η επιστολή θα μπλοκαριστεί από τις σοβιετικές αρχές και δεν θα φτάσει στον προορισμό της, αλλά ο μηχανισμός της σοβιετικής εξουσίας ενεργοποιείται προς κάθε κατεύθυνση. Οι σχέσεις του Ζαχαριάδη με τις αρχές και -κατά προέκταση- των χιλιάδων «ζαχαριαδικών» που βρίσκονται στην ΕΣΣΔ, είναι στο «κόκκινο». Το 1962 είναι μια πολύ δύσκολη χρονιά για τους Έλληνες «αντιφρονούντες» και εγγράφεται με μελανά χρώματα στην ιστορία των διώξεων εναντίον των ανυπότακτων μαχητών του ΚΚΕ που αρνούνται να αποδεχτούν τη νέα ηγεσία στο ΚΚΕ. Οπωσδήποτε, η ένταση αυτή έχει –από σπόντα- πολύ δυσμενή επίπτωση και στον Πάρνη, που ούτε για μια στιγμή δεν κρύβει την αφοσίωσή του στον Ζαχαριάδη, ούτε για χάρη της ασφάλειάς του ή του έργου του που εξωθείται στην αφάνεια.
Πάρνης προς Χρουστσόφ
Λίγες μέρες μετά την επιστολή στον Σελέπιν, χωρίς να έχει κάποια απάντηση, ο Πάρνης, διαισθανόμενος προφανώς ότι η κατάσταση χειροτερεύει μέρα με τη μέρα, στέλνει στις 5 Φεβρουαρίου 1962 μια επιστολή στον ύψιστο στην κομματική και κρατική ιεραρχία Νικίτα Σεργκέεβιτς Χρουστσόφ, που είναι Γενικός Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης και πρόεδρος του Συμβουλίου των Υπουργών της ΕΣΣΔ.
Αφού κάνει μια σύντομη αναφορά στην επιτυχία της «Αφροδίτης», ο Πάρνης γράφει: «Προσπάθησα να αποδώσω θεατρικά ό,τι δηλώσατε από το βήμα του Ο.Η.Ε. σχετικά με το εγκληματικό καθεστώς της αποικιοκρατίας. Το αποτέλεσμα της δουλειάς μου το έχουν κρίνει με τον πιο θετικό τρόπο εκατομμύρια σοβιετικοί θεατές, αλλά και μια σειρά από εξέχοντες κρατικούς και κομματικούς παράγοντες που έτυχε να παρακολουθήσουν την παράσταση του Μάλι Τεάτρ, κάνοντας τα ανάλογα θετικά σχόλια.»
Στη συνέχεια αναφέρει την περίπτωση της αφαίρεσης την τελευταία στιγμή –αφού έχει ανακοινωθεί και δημοσιευτεί στον Τύπο- της υποψηφιότητας του ρόλου της μάνας που υποδύθηκε η Πασέναγια στο «Νησί της Αφροδίτης» για το Βραβείο Λένιν. «Αυτό έγινε με παρέμβαση του Γραφείου Εξωτερικών Σχέσεων της Κ.Ε. του ΚΚΣΕ. Και υπήρχε βέβαια λόγος γι’ αυτό. Εδώ και εφτά χρόνια, έχω διαγραφεί από το ΚΚΕ, γιατί διαφωνώ με την ηγεσία του. Ήμουν 29 χρόνων και φοιτούσα ακόμα στο Λογοτεχνικό Ινστιτούτο όταν έγινε αυτό. […] Ενεργούν λαθεμένα όλοι αυτοί που εκτός από τη διαγραφή, θέλουν να επιβάλλουν και κάποιες άλλες πρόσθετες τιμωρίες σε μένα. Μια κι έχει εκτιμήσει τόσο πολύ το έργο μου η σοβιετική κοινωνία θα πρέπει οι σύντροφοι του Γραφείου Εξωτερικών Υποθέσεων να σεβαστούν τη γνώμη της. Στο κάτω κάτω υπάρχουν κι οι πολίτες που δεν είναι μέλη του κόμματος, αλλά κρίνονται ανάλογα με τα αποτελέσματα της δουλειάς τους κι όχι την κομματική ιδιότητα. Γιατί χρησιμοποιούν στην περίπτωσή μου άλλα μέτρα και σταθμά; Η επιτυχία του έργου έχει αποδείξει ότι η καλλιτεχνική δημιουργία και η πολιτική θέση μου δεν απορρίπτουν, αλλά αντίθετα εναρμονίζονται με τα σύγχρονα προοδευτικά ιδανικά. Ή δεν είναι έτσι; Κάνουν τάχατες λάθος τα έξη εκατομμύρια θεατές που είδαν το έργο στο μεταξύ;
Μήπως δεν ξέρουν τι γράφουν οι εκατό και πάνω κριτικοί σ’ όλη τη χώρα που ασχολήθηκαν με τις παραστάσεις; Λέτε να λάθεψε ο σ. Τβαρντόφσκι που δημοσίευσε το έργο στο περιοδικό «Νόβι Μιρ»; Έπεσαν έξω ο σύντροφος Τίχονοφ και τα άλλα μέλη της επιτροπής του βραβείου, που είδαν το έργο, του έδωσαν το πράσινο φως κι ύστερα διαπίστωσαν έκπληκτοι ότι είχε εξαφανιστεί από τον κατάλογο (με τις υποψηφιότητες); Αυτά δεν είναι σωστά πράγματα Νικίτα Σεργκέεβιτς. Πήρα την απόφαση να σας γράψω, γιατί όλες αυτές οι αδικίες δεν είναι οι μοναδικές.»
Ο Πάρνης αναφέρει τρία από το πιο κραυγαλέα «κοψίματα» έργων του, υποδεικνύοντας, μάλιστα, ως υπεύθυνο για ένα απ’ αυτά τον Μπορίς Πονομαριόφ. Και στο τέλος της επιστολής γράφει: «Απ’ όλα αυτά που μπόρεσα να σας εκθέσω εν τάχει είναι φανερό ότι έχει δημιουργηθεί για μένα μια ιδιαίτερα αφύσικη κατάσταση. Αρκετές φορές έχω ζητήσει από την Κ.Ε. του ΚΚΣΕ ακρόαση. Δεν μου απάντησαν. Κι έτσι αποφάσισα να απευθυνθώ τελικά σε σας ελπίζοντας ότι θα δείτε με κατανόηση το γράμμα μου. Όπως και να ’ναι, είμαι βέβαιος πως έτσι και βρίσκατε τον ανάλογο χρόνο για να δείτε το έργο μου, στο Μάλι Τεάτρ, θα καταλαβαίνατε ότι δεν είμαι τόσο κακός, έτσι όπως θέλει να με παρουσιάζει έξη χρόνια τώρα το Τμήμα Εξωτερικών Υποθέσεων της Κ.Ε. του ΚΚΣΕ.»
Κι αυτή η επιστολή έμεινε αναπάντητη. Μάλλον και τα δύο γράμματα δεν συγκίνησαν την κορυφή, αφού βρίσκουμε στο σοβιετικό φάκελο του Αλέξη Πάρνη έγγραφα που τον καίνε.
Μέτρα κατά του Πάρνη
Με ημερομηνία 15 Φλεβάρη, ο Π. Μανσχά απευθύνει σημείωμα στον Μπ. Ν. Πονομαριόφ, μέλος του Π.Γ. της Κ.Ε. με ευθύνη για τα ιδεολογικά θέματα, με το οποίο χαρακτηρίζει τον Πάρνη «όχι μόνο απρόβλεπτο, αλλά και επικίνδυνο από πολιτική άποψη για μας» τονίζοντας ότι «είμαι αποφασισμένος να συμφωνήσω απόλυτα με την πρόταση του Πολιτιστικού Τμήματος (σ. Πολικάρποφ) (της Κ.Ε.)» Επί πλέον προτείνει:
«1. Να ενημερώσουμε σχετικά με τα μέτρα που έχουμε πάρει όλα τα εργατικά κομμουνιστικά κόμματα σε κείνες τις χώρες όπου ζουν Έλληνες πολιτικοί πρόσφυγες με τους οποίους ο Α. Πάρνης έχει μόνιμη επαφή αλληλογραφώντας τακτικά μαζί τους.
- Να πληροφορήσουμε για τα μέτρα που πήραμε σχετικά με τον Α. Πάρνη τις Κεντρικές Επιτροπές του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, του Προοδευτικού Κόμματος Κύπρου, αλλά και την ηγεσία της ΕΔΑ, έχοντας κατά νου ότι οι ηγέτες αυτών των κομμάτων έχουν εκδηλώσει την απορία τους σχετικά με την εύνοια που δείχνει η ΕΣΣΔ στον Α. Πάρνη και το ‘‘λογοτεχνικό έργο του’’.
- Να καλέσουμε στο Πολιτιστικό Τμήμα της Κεντρικής Επιτροπής τους Μπ. Πολεβόι, Κ. Σίμονοφ, Α. Τβαρντόφσκι, Α. Σούρκοφ, Ν. Τίχονοφ κι άλλους λογοτέχνες-υποστηρικτές του Α. Πάρνη- και να τους εξηγήσουμε όσα συγκεκριμένα μέτρα σκοπεύουμε να πάρουμε για τον Α. Πάρνη.
- Να αρχίσουμε να παρακολουθούμε πιο προσεχτικά την αλληλογραφία του Α. Πάρνη με τον πρώην γραμματέα του ΚΚΕ Ν. Ζαχαριάδη που ζει στο Μποροβιτσί της περιοχής Νόβγκοροντ.
Σύσκεψη με συγγραφείς
Πράγματι, πολύ γρήγορα κλήθηκαν στην Κ.Ε. του ΚΚΣΕ οι συγγραφείς Μπ. Πολεβόι, Κ. Σίμονοφ, Μπ. Ριούρικοφ – διευθυντής της «Λιτερατούρναγια Γκαζέτα», B. Κοσολάποφ – αναπληρωτής εκδότης του περιοδικού «Νοβι Μιρ». Στο έγγραφο που υπάρχει στο σοβιετικό φάκελο με τίτλο «Για το πρόβλημα του Α. Πάρνη», αναφέρεται ότι «Ο υπεύθυνος του Διεθνούς Τμήματος της Κ.Ε. του Κ.Κ. Σοβιετικής Ένωσης σ. Σεβλιάγκιν τους μίλησε για τη διαγωγή του Α. Πάρνη και για τα μέτρα που πάρθηκαν γι’ αυτόν από την Κ.Ε. του ΚΚΕ και την Κ.Ε. του ΚΚΣΕ, σκοπεύοντας να τον βοηθήσουν να κρατήσει τη σωστή κομματική γραμμή. Όλοι οι συμμετέχοντες καλεσμένοι της Κ.Ε. του ΚΚΣΕ χαρακτήρισαν τον Α. Πάρνη ‘‘δύσκολο’’ και ‘‘ψηλομύτη’’ άνθρωπο, έτοιμο να τα βάλει μέχρι θανάτου με τον οποιοδήποτε που κατά τη γνώμη του δεν εκφράζεται θετικά για το έργο του ή καθυστερεί την υλοποίησή του βλέποντας παντού ‘‘εχθρούς’’».
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η παράγραφος στην οποία γίνεται αναφορά στη στάση των καλεσμένων στη σύσκεψη. Παρ’ όλο που τους παρουσίασαν αποφάσεις που είχαν ήδη ληφθεί σε επίπεδο Κεντρικής Επιτροπής, φαίνεται ότι όλοι οι διάσημοι και πολλαπλώς βραβευμένοι συγγραφείς εκθείασαν το έργο του κατηγορούμενου.
«Ο Μπ. Πολεβόι δήλωσε ότι ο Α. Πάρνης έχει ‘‘δαιμόνιο’’ ταλέντο κι ότι το έργο του ‘‘Νησί της Αφροδίτης’’ είναι τρομερά πετυχημένο. Ο Κ. Σίμονοφ έκανε μια ιδιαίτερα υψηλή εκτίμηση για το νέο θεατρικό έργο του Α. Πάρνη ‘‘Φτερά του Ίκαρου’’ που το χαρακτήρισε πολύ ανώτερο από το ‘‘Νησί της Αφροδίτης’’. Γενικά, οι σύντροφοι αυτοί πιστεύουν ότι θα πρέπει να γίνει κάποιος διακανονισμός με τον Α. Πάρνη και συμφωνήθηκε να μιλήσουν μαζί του μήπως και τα βρουν με κομματικό κριτήριο.»
Αυτό που μπορώ να υποθέσω από το περιεχόμενο αυτής της αναφοράς είναι ότι οι συγγραφείς αναλαμβάνουν μια ύστατη προσπάθεια να πείσουν τον Έλληνα συνάδελφό τους να εμφανίσει μια διαλλακτικότητα προκειμένου να διασωθεί το έργο του από την καθολική απόσυρση και εξαφάνιση.
Η λεπτομέρεια του Πάρνη
Έχει ενδιαφέρον να δούμε ότι η ιστορία, η περιπέτεια, όπως και να την πούμε, η υπόθεση του Πάρνη συμβαίνει σαν μια χαρακτηριστική «λεπτομέρεια» μέσα σε ένα σύνθετο πλέγμα αντιθέσεων και συσχετισμών, των οποίων την αλληλεπίδραση είναι πολύ δύσκολο να προσδιορίσει κανείς με βεβαιότητα. Μπορεί να δει τα πολλά επίπεδα, αλλά δεν μπορεί να τα διασυνδέσει επακριβώς χωρίς να υποπέσει σε αυτοσχεδιασμούς και αυθαιρεσίες.
Ο Πάρνης είναι μόνος του και, ταυτόχρονα, δεν είναι μόνος τους. Έχει μια ξεχωριστή πορεία με μεγάλη αυτονομία, ενώ ανήκει σε ένα πολύ μεγαλύτερο σύνολο ανθρώπων των οποίων η συμπεριφορά, η θέση και η τύχη δεν τον αφήνουν ανεπηρέαστο ακόμα κι αν αυτοί βρίσκονται μερικές χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, στο Ουζμπεκιστάν. Η «ανταρσία» του ενοχλεί τη νέα ηγεσία του ΚΚΕ ως «κακό παράδειγμα», ενοχλεί και ως φωνή χιλιάδων άλλων αντιφρονούντων που γίνεται προσπάθεια να μην ακούγονται στο κέντρο λήψης των αποφάσεων.
Κι αυτός ο κατά βάση μοναχικός άνθρωπος παρενοχλεί και τα ανώτερα κλιμάκια της σοβιετικής εξουσίας, επειδή θεωρείται απείθαρχος και αγνώμων, πεισματάρης που δεν κάνει πίσω στις πεποιθήσεις του και αρνείται να συμμορφωθεί με τις παραινέσεις των ευεργετών του. Ενοχλεί και επειδή η νέα ηγεσία του ΚΚΕ, απόλυτα ευθυγραμμισμένη με τις οδηγίες και βουλές της κεντρικής εξουσίας, πιέζει για την εκρίζωσή του. Κι αυτή η πίεση κρατάει έξι ολόκληρα χρόνια. Ο συγγραφέας είναι ένα μυρμήγκι ενοχλητικό που η σοβιετική εξουσία επιτηρεί και στριμώχνει, αλλά αποφεύγει και να πατήσει, γιατί μέσα στις πτυχές της υπάρχουν σοβαροί άνθρωποι με υπολογίσιμη αξία και δύναμη που υπερασπίζονται τον Έλληνα ως άξιο σύντροφο και δημιουργό. Κι έτσι, το πρόβλημα «Πάρνης» απασχολεί επί μακρόν, πολύ μακρόν, όχι κάποιο κατώτερο κλιμάκιο στην πυραμίδα της εξουσίας, αλλά την ίδια την Κεντρική Επιτροπή του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης!
Κι εδώ πρέπει να λάβει κανείς υπόψη ότι το ΚΚΣΕ βρίσκεται στο επίκεντρο μεγάλων κεντρικών, αλλά και περιφερειακών τυφώνων σε όλο τον κόσμο που έχουν επιπτώσεις τεράστιας εμβέλειας στη γεωπολιτική αντιπαράθεση Δύσης-Ανατολής. Η ηγεσία της ΕΣΣΔ διαχειρίζεται κρίσεις που μπορεί να προκαλέσουν ακόμα και τον αφανισμό του κόσμου, ενώ και στο δικό της μπλοκ η σταθερότητα δεν είναι παντού διασφαλισμένη.
Στην περίοδο 1961-62, που η υπόθεση «Πάρνης» μπαίνει στην τελική της φάση, η Σοβιετική Ένωση φτάνει στα πρόθυρα ενός πυρηνικού πολέμου στην προσπάθειά της να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη επιθετικότητα των ΗΠΑ σε πολλά σημεία του κόσμου. Ταυτόχρονα οι παλιοί αποικιοκράτες, Άγγλοι, Γάλλοι, Βέλγοι κ.λπ. που αντιμετωπίζουν σθεναρές αντιστάσεις στο εσωτερικό τους από τους εργαζόμενους και σημαντικές ανατροπές στις αποικίες τους από τους λαούς που εξεγείρονται, προσπαθούν να στρέψουν την προσοχή της κοινής γνώμης προς το μεγάλο φόβητρο, τη «ρώσικη αρκούδα», εντείνοντας την αντιπαράθεση με την υπονομευτική τους δράση.
Στέλιος Ελληνιάδης
Ο κόσμος σε αναβρασμό
Το 1961, που αρχίζει η αντίστροφη μέτρηση για τον Αλέξη Πάρνη, ο Ψυχρός Πόλεμος είναι στα φόρτε του. Οι Αμερικάνοι, μετά την αναπάντεχη απώλεια της Κούβας από τη σφαίρα ελέγχου τους και εξοργισμένοι με τις εθνικοποιήσεις της επαναστατικής κυβέρνησης, εξοπλίζουν χιλιάδες Κουβανούς αντικομμουνιστές, τους εκπαιδεύουν στρατιωτικά στη Γουατεμάλα και τους φορτώνουν σε μεταγωγικά από τη Νικαράγουα για να τους μεταφέρουν στην Κούβα προκειμένου να ανατρέψουν τον Φιντέλ Κάστρο. Αλλά το εκστρατευτικό αυτό σώμα, παρ’ όλη την υποστήριξη από αμερικανικά βομβαρδιστικά αεροσκάφη, υφίσταται πανωλεθρία στον Κόλπο των Χοίρων με 118 νεκρούς και 1202 αιχμάλωτους! Ο νικητής Κάστρο ανακηρύσσει με ανανεωμένο κύρος το πρώτο σοσιαλιστικό κράτος στην Κεντρική Αμερική.
Οι δυτικοί σύμμαχοι προσπαθούν να διατηρήσουν τα κεκτημένα σε έναν κόσμο που τον είχαν μοιρασμένο αναμεταξύ τους. Και, βέβαια, να περιορίσουν την ισχυρή επιρροή των σοσιαλιστικών ιδεών. Αλλά οι λαοί εξεγείρονται παντού. Και οι αντιδράσεις των Δυτικών είναι πολύ σκληρές.
Η πρόοδος των Σοβιετικών στην πολεμική και διαστημική τεχνολογία είναι εκπληκτική. Όχι μόνο στέλνουν τον πρώτο άνθρωπο στο διάστημα αφήνοντας τη Δύση βουβή από την έκπληξη και τη δυσαρέσκεια, αλλά αποδεικνύουν με 16 δοκιμές ότι πλέον διαθέτουν ατομικά όπλα ισχυρότερα από την Αμερική, η οποία σαν φρέσκια και άφθαρτη δύναμη επιζητεί να κατακτήσει τα εδάφη που χάνουν οι άλλοι αμφισβητώντας και το ζωτικό χώρο της Σοβιετικής Ένωσης. Η επιθετικότητα των ΗΠΑ εξωθεί του Σοβιετικούς να χτίσουν το διαχωριστικό τείχος στο Βερολίνο που εμποδίζει μεν τους επιστήμονες να διαφύγουν -δελεασμένοι και από τις υψηλές αμοιβές που τους προσφέρουν- στη Δύση, αλλά πλήττει την εικόνα της ΕΣΣΔ που είναι ακόμα λαμπερή.
Οι Σοβιετικοί δείχνουν στους Δυτικούς ότι δεν θα ανεχθούν άλλες υπονομεύσεις των φιλικών τους καθεστώτων με δεδομένο ότι επί 15 χρόνια οι «Σύμμαχοι» αρνούνται να συνάψουν σύμφωνο ειρήνης με τη Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας επιμένοντας ουσιαστικά στη μη αναγνώρισή της. Παράλληλα, οι Σοβιετικοί προτείνουν πλήρη πυρηνικό αφοπλισμό και άλλα μέτρα για την παγκόσμια ειρήνη που δεν βρίσκουν ανταπόκριση στη Δύση, παρ’ όλο που σε όλες τις χώρες εκδηλώνεται δυναμικά ένα κίνημα εναντίον των ατομικών όπλων και των εξοπλισμών. Ο Μπέρτραντ Ράσελ καταδικάζεται σε φυλάκιση και πρόστιμο, μαζί με άλλους χίλιους φιλειρηνικούς διαδηλωτές, στην Αγγλία. Σε κυβερνητικό επίπεδο, Αμερικάνοι, Άγγλοι, Γάλλοι και Δυτικογερμανοί απειλούν με πυρηνικό πόλεμο την ΕΣΣΔ.
Στις ΗΠΑ οι φυλετικές διακρίσεις είναι σε έξαρση. Οι μαύροι αγωνίζονται ακόμα για μια θέση στο… λεωφορείο! ∙ στο Βέλγιο οι εργαζόμενοι συγκρούονται βίαια με την αστυνομία για τα στοιχειώδη∙ στη Γαλλία δεν είναι μόνο οι μαζικές απεργίες, είναι και οι συγκρούσεις για την Αλγερία. Ανυπακοή στρατηγών και σφαγές στην Αλγερία, απόπειρα δολοφονίας του προέδρου Ντε Γκολ που υποστηρίζει την αποχώρηση από την αποικία, αλλά και γαλλικές πυρηνικές δοκιμές στη Σαχάρα, ενώ οι νεκροί στην Τυνησία από τη δράση των γαλλικών στρατευμάτων κατοχής είναι 1300∙ οι Άγγλοι στέλνουν στρατό στο προτεκτοράτο του Κουβέιτ που οι Ιρακινοί θεωρούν κομμάτι της χώρας τους∙ Βέλγοι και Αμερικάνοι οργανώνουν τη δολοφονία του ήρωα Πατρίς Λουμούμπα που ηγήθηκε στον αγώνα για την ανεξαρτησία του Κονγκό, ενός πελώριου κράτους φτιαγμένου από τους αποικιοκράτες, προκειμένου να ελέγξουν τον τεράστιο πλούτο της περιοχής σε κάθε είδους πρώτες ύλες.
Η Μάλτα και η Ταγκανίκα κηρύσσουν την ανεξαρτησία τους∙ ο Νάσερ καταγγέλλει τους Γάλλους για συνωμοσία εναντίον του∙ ο πρωθυπουργός της Κίνας Τσου Εν Λάι προτείνει σε όλες τις χώρες σύμφωνο μη επίθεσης, ενώ οι ΗΠΑ εμποδίζουν την ένταξη Κίνας στον ΟΗΕ∙ πραξικόπημα στη Νότια Κορέα και απαγχονισμοί σοσιαλιστών∙ νοθεία και τρομοκρατία στο Ιράν, το πετρέλαιο του οποίου εκμεταλλεύονται οι αγγλοαμερικάνικες εταιρίες μετά τη βίαιη ανατροπή του Μοσαντέκ∙ μαζικές συλλήψεις στην Ισπανία από το φασιστικό καθεστώς∙ μεγάλο οικονομικό σκάνδαλο στην Ιταλία σχετικά με την κατασκευή του αεροδρομίου της Ρώμης στο οποίο εμπλέκεται και ο υπουργός άμυνας Τζούλιο Αντρεότι. Ο δυτικός κόσμος νοσεί, αλλά δεν παύει να είναι εξαιρετικά επιθετικός.
Στην ΕΣΣΔ, ο Χρουστσόφ βγαίνει ενισχυμένος από το 22ο συνέδριο του ΚΚΣΕ στο οποίο αποφαίνονται ότι η χώρα περνάει πλέον στη φάση της οικοδόμησης του κομμουνισμού! Επίσης, μεταξύ άλλων, αποφασίζουν την αφαίρεση της σωρού του Στάλιν από το κοινό με τη σωρό του Λένιν μαυσωλείο, καθώς και τη μετονομασία των πόλεων που φέρουν το όνομά του. Έτσι, το Στάλινγκραντ με τον ιστορικό συμβολισμό του στη νίκη κατά του φασισμού γίνεται Βόλγογκραντ.
Στ. Ελλ.
