Μέχρι και 50% πάνω θα κληθούν να πληρώσουν οι καταναλωτές. Του Θανάση Πετράκου
Τρόμο προκάλεσαν οι αυξήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση την Κυριακή το βράδυ στις 13/01/2012. Προσπάθησε να κάνει το «άσπρο-μαύρο», κατά τη συνήθη πρακτικής της. Όμως «Κυριακή κοντή γιορτή» λέει ο λαός. Την επόμενη ημέρα αποκαλύφθηκε η αλήθεια. Και η αλήθεια είναι ότι ένας φτωχός καταναλωτής που θα καταναλώσει 800 KWh το τετράμηνο θα υποστεί την εξωφρενική αύξηση του 50,75% (το 2012: 800KWh x 0,0525€/KWh = 45€, το 2013: 800KWh x 0,07793€/KWh = 62,34 + 5,5 για το CO2 = 67,84€). Η αύξηση του 50,75% είναι ακόμα μεγαλύτερη από την αύξηση του 49% που πρότεινε η ΔΕΗ για όλο το 2013. Για τις 2.000KWh η αύξηση είναι 24%, όπως και για τους αγρότες. Υπενθυμίζω ότι επίκεινται δύο ακόμα αυξήσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος, μία στις 1/5/2013 και ακόμα μία στις 1/7/2013.
Συνεπώς, η κυβέρνηση παραπλανά το λαό όταν μιλάει για ελάχιστες αυξήσεις. Και είναι ακόμα πιο προκλητική διότι αύξησε και το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο κατά 37,67%. Η κυβέρνηση επιβάλλει αυτές τις τρομακτικές αυξήσεις τη στιγμή που γνωρίζει πολύ καλά ότι στο διάστημα 30/1/11 έως 30/9/2012 υπήρξε αύξηση των διακοπών συνδέσεων ηλεκτρικού ρεύματος κατά 175.000%
Η νέα αύξηση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος είναι η 12η στα τελευταία 4 χρόνια. Η προηγούμενη στις αρχές του 2012 ήταν 12,6% (από αυτή στην ΔΕΗ πήγε μόνο το 1,1%) και συνολικά οι προηγούμενες 11 έχουν οδηγήσει σε 50% αύξηση της τιμής του λογαριασμού που πληρώνουν τα νοικοκυριά. Την ίδια περίοδο βέβαια στον όμιλο ΔΕΗ υπάρχει μείωση δαπανών μισθοδοσίας 700 εκατ. ευρώ.
Οι νέες μεγάλες αυξήσεις έχουν τις αιτίες τους:
1. Στις μνημονιακές υποχρεώσεις και πολιτικές. Υποχρέωση του 1ου Μνημονίου είναι από 1/7/2013 τα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος να αντανακλούν το κόστος παραγωγής. Η εφαρμογή της υποχρέωσης οδηγεί σε μεσοσταθμική αύξηση 25%. Η υποχρέωση του 1ου Μνημονίου έγινε πιο σαφής με το πρόσφατο 3ο Μνημόνιο, που ορίζει ρητά ότι για την καταβολή του υπολοίπου της δόσης των 9,2 δισ. θα πρέπει να γίνουν αυξήσεις στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος.
2. Στη νεοφιλελεύθερη πολιτική της Ε.Ε. για την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας. Όρος της «απελευθερωμένης αγοράς» είναι να «πουλά πάνω από το κόστος», ενώ απαγορεύεται η λεγόμενη «σταυροειδής επιδότηση». Γι’ αυτό, στη χαμηλή κατανάλωση 1-800 KWh, η αύξηση θα φτάσει σε τρομακτικό ύψος. Άλλωστε, οι αυξήσεις των τιμολογίων δεν αποτελούν ελληνική ιδιαιτερότητα: έχουν συμβεί σε όλες τις χώρες της Ευρωζώνης στις οποίες έχει «απελευθερωθεί» η αγορά ενέργειας.
3. Στην ακραία νεοφιλελεύθερη πολιτική των μέχρι τώρα κυβερνήσεων για την εξασφάλιση της κερδοφορίας των ιδιωτών μεγαλοπαραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας από Φυσικό Αέριο (Φ.Α.) και γενικότερα των αεριτζήδων που δραστηριοποιήθηκαν στον ενεργειακό κλάδο. Για να μπει ο ιδιώτης ανταγωνιστής στην αγορά θα πρέπει να εξασφαλίζει σίγουρα κέρδη. Άρα, πρέπει να έχει αυξηθεί η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος.
Ταξικές επιλογές
Η αύξηση στο κόστος παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (Η.Ε.) μεταξύ του 2012 και του 2013 υπολογίζεται στα 1,3 δισ. Αυτή η αύξηση είναι αποτέλεσμα συγκεκριμένων ταξικών και πολιτικών επιλογών. Συγκεκριμένα:
• Το «Τέλος Ρύπων»: 300-500 εκατ. ευρώ.
• Η αύξηση κόστους Ημερήσιας Αγοράς: 300 εκατ. ευρώ. Η ΔΕΗ παράγει το 65% και αγοράζει το υπόλοιπο 35% στις τιμές αγοράς. Όμως η ΔΕΗ κερδίζει από την παραγωγή και χάνει από το εμπόριο.
• Ο Μηχανισμός Ανάκτησης Μεταβλητού Κόστους: 400 εκατ. ευρώ. Ο ΜΑΜΚ αποτελεί μια βαθύτατα ταξική επιλογή για την εξασφάλιση της κερδοφορίας των ιδιωτών μεγαλοπαραγωγών Η.Ε. από Φ.Α. Αυτοί αμείφθηκαν για το α’ εξάμηνο του 2012 με 101,5€/MWh όταν η μέση τιμή με την όποια αμείφθηκαν όλοι οι άλλοι παραγωγοί (και η ΔΕΗ) ήταν 62,3 €/MWh. Δηλαδή αποκομίζουν 400 εκατ. ευρώ το χρόνο, τα οποία πληρώνουν η ΔΕΗ και τελικά ο καταναλωτής.
• Ο Ειδικός Φόρος στο Φ.Α. 250 εκατ. ευρώ και στο πετρέλαιο και μαζούτ άλλα 150 εκατ. ευρώ.
• Η αύξηση του κόστους δανεισμού (αύξηση επιτοκίου): 100 εκατ. ευρώ.
• Το χαράτσι, το οποίο έχει ως αποτέλεσμα οι καταναλωτές να μην πληρώνουν και το λογαριασμό του ρεύματος, με συνέπεια να ζημιώνεται ταμειακά και να απαξιώνεται η ΔΕΗ.
Υπάρχει και άλλος δρόμος
• Να καταργηθούν τα Μνημόνια και οι Εφαρμοστικοί Νόμοι που επιβάλλουν αυξήσεις στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος και οδηγούν τη ΔΕΗ στην απαξίωση, για να επιτευχθεί η σαλαμοποίησή της και η περαιτέρω ιδιωτικοποίησή της.
• Να μηδενιστεί η αύξηση του κόστους παραγωγής με συγκεκριμένες πολιτικές επιλογές (κατάργηση του ΜΑΜΚ, απαλλαγή της ΔΕΗ από έγκλημα της επιβολής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο diesel και το Φ.Α., ανάπτυξη της ΔΕΗ ώστε να μην κάνει πανάκριβες εισαγωγές και αγορές, αποπληρωμή χρεών από τους μεγαλοπαραγωγούς, κατάργηση του «δώρου» του κ. Παπακωνσταντίνου στα ΣΗΘΥΑ, τουλάχιστον προσωρινή αναστολή πληρωμής τέλους ρύπων κλπ.
• Να καταργηθούν οι νόμοι που χαρίζουν εκατοντάδες εκατομμύρια στους ιδιώτες μεγαλοπαραγωγούς.
• Να εξοφληθούν τα χρέη των μεγαλοεπιχειρηματιών και του Δημοσίου προς τη ΔΕΗ.
• Να μην εφαρμοστούν οι νεοφιλελεύθερες επιλογές της Ε.Ε. για την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας.
Όλα αυτά, όμως, μπορούν να γίνουν από μια άλλη κυβέρνηση, από μια κυβέρνηση της Αριστεράς με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ. Αλλά και σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ θα αγωνιστεί μαζί με το λαό για να ανατραπούν οι αυξήσεις του ηλεκτρικού ρεύματος, για να μην προχωρήσει η περαιτέρω ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ και του τομέα της ενέργειας συνολικά, και για:
• Δωρεάν ρεύμα τουλάχιστον σε όσους είναι κάτω από τα όρια της φτώχειας.
• Απλοποίηση και επικαιροποίηση των κριτηρίων για να διευρυνθεί ο πληθυσμός που θα έχει Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο και, φυσικά, ανάκληση της αύξησης σε αυτό.
Αποτελεί υποχρέωση της Πολιτείας να εξασφαλίσει το θεμελιώδες δικαίωμα, ώστε κανένα νοικοκυριό να μη μείνει χωρίς ρεύμα και θέρμανση, παίρνοντας αντίστοιχα μέτρα τα οποία μπορεί και πρέπει να περιλαμβάνουν και τη δωρεάν παροχή μιας βασικής ποσότητας ενέργειας βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων (εισόδημα, πρώτη κατοικία, οικογενειακή κατάσταση κ.λπ.).
* Ο Θανάσης Πετράκος είναι βουλευτής Μεσσηνίας του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ,
υπεύθυνος του Τομέα Ενέργειας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ
