του Γιώργου Κυριακού
«Οποιοσδήποτε μπορεί να είναι ο επόμενος»
[σύνθημα από τις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας]
Οι 59 νέοι που βρήκαν φρικτό θάνατο σε κλαμπ της πόλης Κότσανι των Σκοπίων, και οι δεκάδες που νοσηλεύονται σε κρίσιμη κατάσταση, είναι τα θύματα ενός ακόμη εγκληματικού «ατυχήματος». Μια βόμβα στη μικρή πόλη των 25.000 κατοίκων ήταν σε αναμονή… Η αρχική έρευνα διαπίστωσε ότι το εσωτερικό του κτιρίου είχε επενδυθεί με εύφλεκτα υλικά για λόγους ηχομόνωσης, ενώ ήταν ανύπαρκτη η πυρασφάλεια και η έξοδος κινδύνου είχε κλειδωθεί. Επιπλέον, η άδεια λειτουργίας ήταν πλαστογραφημένη, αν και η σφραγίδα επικύρωσής της ήταν αυθεντική – μια ακόμη ένδειξη της εμπλοκής δημόσιων «λειτουργών». Ο υπουργός Εσωτερικών Τοσκόφσκι δήλωσε ότι υποψιάζεται «διαφθορά και δωροδοκία»… Μέχρι στιγμής έχουν συλληφθεί 14 άτομα. Μεταξύ αυτών, ο πρώην γ.γ. του Υπουργείου Εμπορίου και ο υπεύθυνος της Επιθεώρησης Αγοράς.
Η διαμαρτυρία των οικογενειών και εκατοντάδων συντοπιτών ξέσπασε την επομένη του εγκλήματος στο Δημαρχείο του Κότσανι, απαιτώντας την παρουσία του δημάρχου (που έσπευσε να παραιτηθεί), ενώ σημειώθηκε επίθεση σε καφετέρια συμφερόντων των ιδιοκτητών του κλαμπ. «Όταν πρόκειται να πάρουν χρήματα είναι οι πρώτοι που εμφανίζονται, όταν κάποιος πρέπει να σταθεί μπροστά στους ανθρώπους που πενθούν, δεν βρίσκονται πουθενά», είπε ένας θυμωμένος διαδηλωτής. «Δολοφόνοι», «Θέλουμε δικαιοσύνη», «Οποιοσδήποτε μπορεί να είναι ο επόμενος» φώναζε το πλήθος. Πάντως ο Σκοπιανός πρωθυπουργός επαίνεσε την παραίτηση του δημάρχου ως «ηθική πράξη», και δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι δεν είναι ύποπτος… Τις επόμενες ημέρες οι διαμαρτυρίες επεκτάθηκαν και σε άλλες πόλεις. Στα Σκόπια δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν ειρηνικά: «Δεν πεθάναμε από ατυχήματα, πεθαίνουμε από διαφθορά» και «Τα χρόνια σιωπής τελειώνουν με ένα λεπτό σιγής» ήταν μερικά από τα συνθήματα που διάβαζε κανείς στα αυτοσχέδια πλακάτ των διαδηλωτών…
Η εκατόμβη των νέων στο Κότσανι θύμισε ένα προηγούμενο έγκλημα: τους 14 ανθρώπους που κάηκαν ζωντανοί στο προκάτ νοσοκομείο στο Τέτοβο επί πανδημίας, το 2021. Το κτίριο (επίσης χωρίς σύστημα πυρόσβεσης) είχε τάχα κατασκευαστεί με «τα υψηλότερα πρότυπα ασφάλειας και ποιότητας», αλλά μέσα σε λίγα λεπτά έγινε παρανάλωμα*. Ποια ήταν η τιμωρία; Έγραφε σχετικά με αυτό ο Δρόμος: «Με ποινές φυλάκισης έως 1,5 έτους με αναστολή τιμωρήθηκαν ο προϊστάμενος και ο τεχνικός του προκάτ νοσοκομείου που στήθηκε για την αντιμετώπιση του Covid-19. Χωρίς πυροσβεστήρες, κατασκευασμένο με εύφλεκτα υλικά, πήρε φωτιά και κάηκαν ζωντανοί 14 άνθρωποι. Χωρίς αναστολή…»**. Μάλιστα οι διαδηλώσεις διαμαρτυρίας τότε είχαν διαλυθεί από την αστυνομία, διότι θεωρήθηκαν εστία αναμετάδοσης του κορωνοϊού! Τέμπη, Νόβι Σαντ, Κότσανι: τόποι μαρτυρίου όσων κερδίζουν χρήματα κάτω από τα τραπέζια με τις ζωές μας, έχοντας τις πλάτες του συνένοχου πολιτικού συστήματος και ενός κρατικού μηχανισμού που υπηρετεί τους ολίγους.
* «Πυρκαγιά σε προκάτ κλινική» (φύλλο 557)
** «Εδώ είναι Βαλκάνια» (φύλλο 641).