Στον αντίποδα των επίσημων συναντήσεων χιλιάδες διαδηλωτές ζητούν αλλαγή πολιτικής και όχι του κλίματος.
Αποστολή στο Κανκούν. Κείμενο-φωτογραφίες Δημήτρης Μελέτης.
Καθώς πλησιάζουμε στο τέλος των διαπραγματεύσεων, τα περιθώρια για ελπίδα φαίνεται να στενεύουν. Όπως αναπτύχθηκε το πρωί της 8ης Δεκέμβρη στο χώρο της Via Campesina, που αποτελεί τον πόλο συσπείρωσης των περισσοτέρων σωματείων, ιθαγενών κοινοτήτων και αγροτών, το κλίμα του συνεδρίου θυμίζει γκρίζες εικόνες του παρελθόντος που δεν πρέπει να κρίνουν το μέλλον μας. Φαίνεται, λοιπόν, πως οι «σημαντικοί» συναντήθηκαν για να πουν πόσο λυπούνται που θα χαθούν τα νησάκια του Ειρηνικού από την άνοδο της στάθμης του νερού, κρατώντας βέβαια σθεναρές αντιστάσεις σε κάθε συζήτηση σχετικά με αλλαγή πολιτικής.
Οι σημαντικότερες συζητήσεις γίνονται σε μικρότερα δωμάτια που δεν τους χωράνε όλους και, πιθανότατα, αφορούν εμπορικές συμφωνίες και όχι μέτρα καταπολέμησης του προβλήματος.
Επίσης, είναι λυπηρό το γεγονός ότι κάποιες από τις αναπτυσσόμενες χώρες φαίνεται να ακολουθούν το παράδειγμα των δυνατών, προς την κατεύθυνση αλλαγής από νομικού τύπου δεσμεύσεις σε υποσχέσεις εθελοντικού χαρακτήρα. Ήδη οι πρώτες δύο αφρικανικές χώρες έχουν αρνηθεί να ακολουθήσουν τις συζητήσεις για ανανέωση του Πρωτόκολλου του Κιότο.
Το συγκεκριμένο πλαίσιο που τέθηκε σε εφαρμογή το 2005 είναι η μόνη τυπική δέσμευση που υποχρεώνει τις βιομηχανικές χώρες να περιορίσουν τις εκπομπές τους μέχρι το 2012.
Ζητούν σαφείς δεσμεύσεις
Η κύρια διεκδίκηση των κρατών της Λατινικής Αμερικής, είναι να υπογραφεί κάποιο συμφωνητικό που να δεσμεύει τις ανεπτυγμένες χώρες να ακολουθήσουν στην πράξη τους περιορισμούς που έχουν συμφωνηθεί και με προοπτική για μετά το 2012. Σ’ αυτή τη βάση, οι χώρες της ALBA δήλωσαν ότι σε διαφορετική περίπτωση θα αποχωρήσουν. Η συνάντηση παρουσίασε το εύθραυστο της πρόσωπο, όταν νωρίτερα αυτή την εβδομάδα η Ιαπωνία δήλωσε ότι δε θα υπέγραφε σε μία δεύτερη φάση του Πρωτόκολλου του Κιότο. Όπως είπε η Claudia Salerno, απεσταλμένη της Βενεζουέλας, «δεν θα στηρίξουμε καμία κατάσταση, όπου αυτές οι χώρες θα φύγουν χωρίς να αναλάβουν καμία υποχρέωση. Θέλουμε συγκεκριμένες δεσμεύσεις σχετικά με τα όσα έχουν αποφασιστεί».
Αυτό που φοβούνται οι περισσότεροι είναι να έχουμε μια επισφράγιση της συνόδου της Κοπεγχάγης, που δεν πέτυχε καμία ουσιαστική εξέλιξη και να αγνοηθούν τα όσα συζητήθηκαν στην Κοτσαμπάμπα της Βολιβίας τον περασμένο Απρίλιο, με όλο τον προβληματισμό και τη διάθεση για πραγματική ανατροπή της πολιτικής υποκρισίας. Οι τελευταίες ελπίδες φαίνεται να εναποτίθενται στη Βολιβία που, τις τελευταίες μέρες των συζητήσεων, με την ισχυρή παρουσία του Έβο Μοράλες, ίσως είναι η μόνη που θα μπορέσει να ασκήσει κάποια σημαντική πίεση.
Μεγάλες διαδηλώσεις
Παράλληλα, στο δρόμο οι κινητοποιήσεις άρχισαν στις 5 Δεκέμβρη με την πορεία «Για τη Ζωή και την Κλιματική Δικαιοσύνη», που έκλεισε με αποχαιρετισμό στον Lee Hyung Kae. Ο Κορεάτης αγρότης-πρόεδρος του Korean Federation of Advanced Farmers Association αυτοκτόνησε το 2003 μπροστά από τα οδοφράγματα που είχαν στηθεί στην πόλη του Κανκούν στην πορεία ενάντια στη συνάντηση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.
Στις 7 Δεκέμβρη ήταν η μέρα των μεγάλων διαδηλώσεων με περίπου 5.000 κόσμου να ζητάει αλλαγή πολιτικής και όχι του κλίματος. Πραγματοποιήθηκαν δύο ταυτόχρονες πορείες, μία στο κέντρο της πόλης, με συμμετοχή σωματείων και διεθνών Μη κυβερνητικών Οργανώσεων (ΜΚΟ) και μία προς το Moon Palace, το ξενοδοχείο που φιλοξενεί τη συνάντηση, την οποία συντόνισε η Via Campesina, οργάνωση για τα δικαιώματα των αγροτών και της γης, με μεγάλη συμμετοχή από τις χώρες τις Λατινικής Αμερικής. Όπως ήταν αναμενόμενο, η πορεία εμποδίστηκε από οδοφράγματα της αστυνομίας και δεν μπόρεσε να φτάσει κοντά στο ξενοδοχείο, ενώ δεν υπήρξαν ιδιαίτερες εντάσεις.
