Μια αποκαλυπτική ιστορία εγκατάλειψης της δημόσιας περιουσίας, ενόψει εκποίησης
Εικόνα εγκατάλειψης παρουσιάζει το σιδηροδρομικό δίκτυο της Πελοποννήσου, που οι κυβερνήσεις του μνημονίου έχουν αποφασίσει να το παρατήσουν στην τύχη του, μετά την επιλογή της διακοπής δρομολογίων. Ύστερα από 120 χρόνια λειτουργίας, το δίκτυο της Πελοποννήσου από τις αρχές του 2011 έχει τεθεί σε αναστολή κυκλοφορίας και δεν εκτελείται κανένα δρομολόγιο, με εξαίρεση τον Προαστιακό Σιδηρόδρομο Πάτρας και το τμήμα Ολυμπίας-Πύργου-Κατάκολου.
Σήμερα, τόσο τα κτίρια όσο και τα υλικά έχουν αφεθεί στην τύχη τους, αφύλακτα, εκτεθειμένα σε βανδαλισμούς και κλοπές. Αποτέλεσμα όλης αυτής της κατάστασης είναι να στερείται η δυνατότητα σε μεγάλο τμήμα της Πελοποννήσου να έχει τα οφέλη της σιδηροδρομικής σύνδεσης που ειδικά στην εποχή της οικονομικής ένδειας που βιώνει ο λαός, θα μπορούσε να αποτελέσει διέξοδο φτηνής και ασφαλούς μετακίνησης.
Την πτυχή αυτή σημειώνουν την εβδομάδα αυτή με ερώτησή τους προς τον υπουργό Υποδομών βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, που μάλιστα υπογραμμίζουν ότι η διακοπή των δρομολογίων έγινε αμέσως μετά την ανακαίνιση της γραμμής. Οι βουλευτές μάλιστα ρωτούν τον υπουργό ποια μέτρα θα λάβει «για να προστατεύσει το σιδηροδρομικό δίκτυο Πελοποννήσου, που αποτελεί δημόσια περιουσία, από φθορές και κλοπές». Η απάντηση στο ερώτημα θα μπορούσε να είναι πάρα πολύ απλή και άμεση: γιατί να προστατεύσει ο υπουργός και η κυβέρνησή του τη δημόσια περιουσία, αφού η τύχη της δημόσιας περιουσίας στον καιρό του μνημονίου είναι είτε η απαξίωση είτε το ξεπούλημα;
106 εκατ. ευρώ σε… αργία
Δεν μπορεί πάντως κανείς να… αποφανθεί αν και πότε θα απαντήσει ο υπουργός τη συγκεκριμένη ερώτηση. Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό ότι άλλη αντίστοιχη ερώτηση βουλευτών παραμένει στα αναπάντητα… Αν και έχει κατατεθεί από τον Νοέμβριο. Θα είχε βέβαια ενδιαφέρον η απάντηση, όποτε δοθεί, μια και από εκείνη την ερώτηση βγαίνουν συγκεκριμένα και χρήσιμα στοιχεία. Για παράδειγμα, περιέργως πώς, η διακοπή δρομολογίων έγινε τη στιγμή που ολοκληρωνόταν μια προσπάθεια αναβάθμισης του δικτύου με ριζική ανακαίνιση των γραμμών και της σιδηροδρομικής υποδομής, κόστους άνω των 70 εκατ. ευρώ. Και τη στιγμή επίσης που είχε γίνει η προμήθεια νέων σύγχρονων συρμών για τους οποίους είχαν δαπανηθεί 36 εκατ. ευρώ.
Τα μυστήρια της Πελοποννήσου
Δεύτερο στοιχείο που περιμένει απάντηση είναι το γεγονός ότι ο σιδηρόδρομος δεν λειτουργεί μολονότι έχει δείξει ότι μπορεί να είναι βιώσιμος. Συγκεκριμένα, τον Σεπτέμβριο 2012 ξεκίνησε μια πρωτοβουλία των ΟΣΕ/ΤΡΑΙΝΟΣΕ με στήριξη από τους εργαζόμενους και από το Σύλλογο Φίλων του Σιδηροδρόμου να επαναλειτουργήσουν το δίκτυο Πελοποννήσου με τη μορφή περιοδικών δρομολογίων εκδρομικού-τουριστικού χαρακτήρα. Η ανταπόκριση του κόσμου ήταν θεαματική, αλλά στις αρχές Αυγούστου 2013 η προσπάθεια σταμάτησε και ακυρώθηκαν εκδρομές που είχαν προγραμματιστεί για τον Οκτώβριο 2013, ακόμη και για την άνοιξη 2014. Αιτία; Η «αδυναμία εξασφάλισης του περιτυπώματος». Όπου περιτύπωμα, είναι το περίγραµµα το οποίο πρέπει να είναι ελεύθερο γύρω από το τροχαίο υλικό, και το οποίο έπρεπε να αποκατασταθεί καθότι λόγω της έντονης ανοιξιάτικης βλάστησης ήταν σε ορισμένα σημεία αδύνατη η ασφαλής διέλευση των εκδρομικών συρμών.
Από τον Μάιο λοιπόν μέχρι το καλοκαίρι 2013 μεσολάβησαν πολλά περίεργα, όπως καταγγέλλουν εργαζόμενοι σιδηροδρομικοί, αλλά και οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ: Η αρμόδια υπηρεσία του ΟΣΕ δήλωσε αδυναμία να αποκαταστήσει το περίφημο περιτύπωμα. Τη δουλειά ανέλαβαν τρεις εργαζόμενοι του ΟΣΕ με την επίβλεψη Μηχανικού και κατάφεραν με νυχθημερόν φιλότιμη προσπάθεια να αποκαταστήσουν 115 χλμ. γραμμής – συνολικό κόστος; 23.000 ευρώ. Η Υπηρεσία Γραμμής Κεντρικής και Νότιας Ελλάδας αποφάσισε παρόλα αυτά να προχωρήσει σε προκήρυξη εργολαβίας με προϋπολογισμό 260.000 ευρώ(!) για το υπόλοιπο μετρικό δίκτυο. Αν και ο πρόεδρος του ΟΣΕ αναγνώρισε ότι είναι πιο συμφέρον το έργο να υλοποιηθεί από συνεργείο του ΟΣΕ, προφασίστηκε την επικείμενη τότε απόσχιση από τον ΟΣΕ, της δραστηριότητας συντήρησης τροχαίου υλικού (δραστηριότητα που υπό την εταιρική μορφή ΕΕΣΣΤΥ-ROSCO πέρασε στο ΤΑΙΠΕΔ και βγαίνει στο σφυρί) και τελικώς υπεγράφη σύμβαση ύψους 70.000 ευρώ με ανάδοχο εταιρία. Από ό,τι καταγγέλλεται, η εργολαβία δεν… τα πήγε και πολύ καλά, δεν έγιναν σοβαρές εργασίες καθαρισμού κι έτσι στα καλοκαιρινά δρομολόγια του Αυγούστου προκλήθηκαν ζημιές στο τροχαίο υλικό – κόστος; 70.000 ευρώ για 70 χλμ. ημιτελούς δουλειάς. Στο τέλος αυτής της πολυκύμαντης διαδρομής ακυρώθηκαν όλα τα εκδρομικά δρομολόγια που ήταν προγραμματισμένα και προπωλημένα. Κι αυτό συνέβη λίγο πριν εγκριθούν από το ΤΑΙΠΕΔ οι τελικοί υποψήφιοι επενδυτές που θα διαγωνιστούν για να πάρουν την ΤΡΑΙΝΟΣΕ και την ΕΕΣΣΤΥ-ROSCO.
Τι απέμεινε από όλη αυτή την ιστορία; Κάπου 200.000 ευρώ πεταμένα, υλικό και κτίρια εγκαταλειμμένα, ακύρωση των επιτυχημένων (και τονωτικών για την τοπική οικονομία) σιδηροδρομικών εκδρομών στο δίκτυο Πελοποννήσου. Από την άλλη, πάλι, αν δεν συνέβαιναν όλα αυτά, πώς θα μπορούσε να προωθηθεί η πλήρης απαξίωση προκειμένου να ξεπουληθούν η ΤΡΑΙΝΟΣΕ και η ROSCO στους υποψήφιους μνηστήρες, μεταξύ των οποίων φιγουράρουν ονόματα όπως η ρωσική κρατική εταιρία RZD, οι γαλλικοί κρατικοί σιδηρόδρομοι, η Siemens και άλλοι;
Χ.Π.