Είμαστε σε σημείο καμπής. Η αμφισβήτηση υποστέλλεται, διαχέεται σε παλίνδρομη κοινή γνώμη που κρύβει στο εσωτερικό της «τον κανένα» ο οποίος επανεμφανίζεται με υψηλά ποσοστά. Ο κοινωνικός ριζοσπαστισμός που στράφηκε στην πολιτική αναζητώντας διέξοδο, εγκλωβίζεται, εξωθείται να αρκεστεί στην αναδιάταξη των συσχετισμών, αφήνοντας στην άκρη τις βαθύτερες ζυμώσεις για την πολιτική αλλαγή, για τη νέα μεταπολίτευση, για το οριστικό γκρέμισμα του απαξιωμένου πολιτικού συστήματος και την ανασύστασή του στη βάση μιας νέας εκπροσώπησης, καταστατικά διαφορετικής σε ό,τι αφορά την οργάνωση της πολιτικής διαδικασίας.
Παρ’ όλα αυτά φαίνεται ότι «στο τέλος της ημέρας» ο πολιτικός χάρτης αναδιατάχθηκε. Η Αριστερά εγκαταστάθηκε στο επίκεντρο των συσχετισμών, προσβλέποντας στην απρόσκοπτη εναλλαγή της εξουσίας. Γι’ αυτό πολιτεύεται ανάλογα. Ο φιλελεύθερος μνημονιακός -κεντροδεξιός και κεντροαριστερός- χώρος ευθυγραμμίστηκε, συμπεριφέρεται ως όλον, επιτρέποντας τόσο την κλιμάκωση των διαλυτικών τάσεων στο εσωτερικό του, όσο και νέες απόπειρες συγκροτήσεων. Δεν απαιτείται π.χ. διορατικότητα για να προβλέψει κανείς τη διάλυση του ΠΑΣΟΚ και τη μεταστέγαση του στελεχιακού κορμού του στη Ν.Δ., γεγονός που λίγα θα προσφέρει. Η σεισμική ακολουθία θα έχει ως επίκεντρο τη Ν.Δ. στο αμέσως επόμενο διάστημα. Ανασχηματισμοί, μεταγραφές, ίσως και κυβέρνηση προσωπικοτήτων, είναι τα όπλα που εξετάζει ο συστημισμός, όλα όμως περιορισμένης ισχύος. Περισσότερες δυνατότητες φαίνεται να έχουν τα σενάρια της εκ βάθρων αναδιάταξης του φιλελεύθερου χώρου, βασισμένα, πέρα από τα ΜΜΕ, στις διαχειριστικές δεξιότητες του Σαμαρά.
Η πολιτική ρευστότητα κυρίαρχη
Σε πείσμα πάντως όλων των τακτικών, η πολιτική ρευστότητα εξακολουθεί να κυριαρχεί. Οι σχέσεις εκπροσώπησης έχουν διαρραγεί σε τέτοιο βαθμό, που καθίσταται αδύνατη η αποκατάστασή τους στην αρχική βάση. Τα όρια της χειραγώγησης μετατοπίζονται. Οι μεθοδεύσεις γίνονται απροκάλυπτες και επεκτατικές, οι πολιτικές στοχεύσεις εξωθούνται στην ανεδαφικότητα. Η μνημονιακή κοινωνική βάση, όση απέμεινε να στηρίζει την τρικομματική κυβερνητική σύγκλιση, εξαρθρώνεται.
Πλάι στις κονιορτοποιημένες λαϊκές τάξεις που αποδεσμεύονται, καταρρέουν και τα μεσοστρώματα. Μαζί, όμως, αποσυντίθενται και οι εδραιωμένες κοσμοθεωρίες, τα ανθρωπολογικά πρότυπα, συμπαρασύροντας στην κατάρρευση τις πολιτικές ορίζουσες που τα συνοδεύουν. Τα συστημικά σύνορα καθίστανται δυσδιάκριτα. Τμήματα του αστισμού στρέφονται στο αντίπαλο στρατόπεδο αναζητώντας διέξοδο και εκπροσώπηση, την ώρα που το τριπολικό σκηνικό, όπως με την άνοδο της Χρυσής Αυγής έχει διαμορφωθεί, αδυνατεί να σταθεροποιηθεί. Αυτή είναι η εικόνα.
Το αίτημα των εκλογών
Ωστόσο, η πρόσφατη απεργιακή κινητοποίηση ήταν μεγάλη. Αυτό το κίνημα στους δρόμους, που δυόμισι χρόνια τώρα φουσκώνει-ξεφουσκώνει, συγχρονίζεται με την ανακοίνωση των μέτρων κι εκτονώνεται με την ψήφισή τους, δίνει διαρκώς νέες ευκαιρίες για ένα μεγάλο πολιτικό άλμα. Είναι οι εκλογές, που ζήτησε ο Τσίπρας, το επόμενο βήμα; Αναμφισβήτητα ναι. Όχι για λόγους προβολής απαιτήσεων στην κατεύθυνση μιας συγκρουσιακής πολιτικής, αλλά γιατί το αίτημα αυτό ανοίγει εκ των πραγμάτων δρόμους.
Αν η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ εννοεί όσα έθεσε, αν το ζήτημα δεν εξαντλείται στην επικοινωνιακή εκφώνησή του, τότε η απαίτηση για εκλογές μπορεί να αποτελέσει στοιχείο ανασύνταξης του κινήματος και καταλύτη της λαϊκής αφύπνισης, ενδυνάμωσης των κινητοποιήσεων, πέρα ακόμη και από το χώρο του ΣΥΡΙΖΑ. Ο τελευταίος, ίσως βγει έτσι από την απραξία, μετατοπίζοντας την πολιτική αντιπαράθεση από τα μέτρα και τη συνακόλουθη μεμψιμοιρία που συνεπάγεται η υπερψήφισή τους, στο πεδίο των όρων της πολιτικής διεξόδου.
Είναι σημαντικό για την Αριστερά να αλλάξει την επικαιρότητα. Να ανοίξει μέτωπο στον Σαμαρά, δυσκολεύοντας τους διασωστικούς χειρισμούς του. Και εν πάση περιπτώσει, το αίτημα για εκλογές δεν αφορά τακτικές, υπολογισμούς και εκτιμήσεις, αλλά την κοινωνικοπολιτική συγκρότηση της χώρας, που σήμερα κυβερνάται χάρη σε μια γιγαντιαία επιχείρηση εξαπάτησης. Ο Σαμαράς κατέβηκε στις εκλογές με κρυφή ατζέντα. Εξήγγειλε διαπραγμάτευση και αντί γι’ αυτή έφερε το Μνημόνιο. Έκνομος κυβερνά εν ονόματι άλλης εντολής. Μάλιστα, από το 2009 (με το «λεφτά υπάρχουν») η χώρα κυβερνάται με αυτόν τον τρόπο. Εξωθεσμικά, κλεψίτυπα. Αυτό είναι το κεντρικό, στοιχειοθετεί το αίτημα των εκλογών. Στο στόχαστρο μπαίνει ένα ολόκληρο πολιτικό σύστημα, φθαρμένο, απαξιωμένο, που έχει απομονώσει την πολιτική και τη δημοκρατική διαδικασία από την κοινωνία, παραχωρώντας τις σε εξωθεσμικούς παράγοντες, εντός και εκτός συνόρων.
Κανένα σχέδιο διάσωσης και καμία πολιτική ανάταξης δεν μπορεί να προχωρήσει, εάν δεν αναιρεθεί αυτή η κατάσταση. Η διάσωση της χώρας ή θα είναι ταυτόχρονα πολιτική και οικονομική ή αλλιώς δεν θα υπάρξει. Αυτή τη συνειδητοποίηση συσκοτίζει ο μνημονιακός χώρος, επιχειρώντας παράλληλα να καθυστερήσει την κατάρρευσή του. Εναπόκειται στην Αριστερά να τροφοδοτήσει την προοπτική.
