Του Γεώργιου Λιανού
Τα νέα σχολικά βιβλία του δημοτικού και του γυμνασίου διδάχτηκαν για πρώτη φορά την σχολική περίοδο 2006-2007. Η χρήση τους συνεχίζεται μέχρι και σήμερα παρά τα λάθη και τα σφάλματα που τα χαρακτηρίζουν σχετικά με το υλικό διδασκαλίας τους. Από την πρώτη χρονιά διδασκαλία τους, προβλήθηκε έντονα το κακογραμμένο βιβλίο ιστορίας της ΣΤ’ δημοτικού. Ωστόσο αποσιωπήθηκε η κακή κατάσταση των σχολικών βιβλίων γλώσσας και λογοτεχνίας, τόσο του δημοτικού, όσο και του γυμνασίου.
Στα βιβλία αυτά παρατηρείται η χρήση κειμένων από ιστοσελίδες, περιοδικά και εφημερίδες, η παράθεση πολλών διαφημίσεων διαφόρων προϊόντων, η πληθώρα συνταγών μαγειρικής, η προώθηση του άκριτου και άκρατου καταναλωτισμού, η υπερβολική προβολή της τηλεόρασης (με ό,τι αυτό συνεπάγεται σχετικά με ο,τι παρελαύνει σε αυτή), το ξενύχτι σε μπαρ, ο τουρισμός με αλκοόλ και ξενύχτι στα νησιά, αλλά και η αστρολογία. Με λίγα λόγια μέσα από τα βιβλία γλώσσας, δομείται ο παθητικός και υποδουλωμένος άνθρωπος της καπιταλιστικής κοινωνίας στις επιταγές των ολιγαρχών και των εξουσιών που οι ίδιοι στηρίζουν.
Έτσι αυτός μαθαίνει να προτιμά πια την εικόνα από την ουσία, αποθεώνει την ανοησία και την ηλιθιότητα σε κάθε επίπεδο, προτιμώντας αυτό που του δίνεται απλόχερα από την εξουσία. Μέσα σε μια καπιταλιστική πολιτική φτώχειας, τόσο σε υλικό τόσο και σε πνευματικό επίπεδο, το σχολείο και η εκπαίδευση, με την εγκατάλειψη του για βιοποριστικούς λόγους από μεγάλη μερίδα μαθητών, τείνει να γίνει ένα χαμηλού επιπέδου προϊόν για λίγους και εκλεκτούς. Η ιδιωτικοποίηση της εκπαίδευσης και η μη παροχή παιδείας συντελεί στην μετατροπή της παιδείας σε προνόμιο για τους υπερπλούσιους και τους εύπορους, τόσο σε εθνικό, όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Έτσι αναπτύσσεται ένα ταξικό πρόσημο με την προώθηση του λειτουργικού αναλφαβητισμού για τους μαθητές των δημοσιών σχολείων, τα οποία αν δεν καταργηθούν (κάτι που δυστυχώς θα συμβεί, με ευθύνη πολιτών και πολιτικών) θα γίνουν σημεία προγυμνάσματος για τους νέους και ανασφάλιστους εργαζόμενους των 200, των 300 και 400 ευρώ. Οι μαθητές πρέπει να μάθουν από νωρίς να σιωπούν, να φοβούνται να μιλήσουν, ή να μην μπορούν να εκφραστούν σωστά, ώστε να μην αντισταθούν σθεναρά στις πολιτικές της φτώχειας και της αφαίμαξης, υιοθετώντας το φασισμό και την εθνικιστική ρητορική μισούς.
Πάμε να δούμε μερικά παραδείγματα από σελίδες σχολικών βιβλίων νεοελληνικής γλώσσας ξεκινώντας από την Ε’ τάξη του δημοτικού φθάνοντας μέχρι την Γ’ γυμνασίου:
Ε’ δημοτικού
α΄ τεύχος
Α) σελ 43-45 το κείμενο με τίτλο «Η Ιταλία μας κήρυξε τον πόλεμο». Και εμείς πήγαμε στο υπόγειο» Το κείμενο μόνο και με τον τίτλο προβάλλει τη δειλία και όχι τον ηρωισμό.
Β) σελ 53-54 (με έμφαση στη σελίδα 54 στην τελευταία εικόνα) ο Τεν τεν πιθανόν να βρίζει, κάτι που συμπεραίνεται από τα σύμβολα στο σύννεφο διαλόγου.
β΄ τεύχος
Γ) σελ.12-13 υπάρχουν οδηγίες για την κατασκευή μουσικών οργάνων, μιας κουδουνίστρας (σελ.12) και ενός ποτηροφώνου. Το κείμενο αυτό είναι ακατάλληλο για σχολικό βιβλίο γλώσσας της Ε δημοτικού, γιατί είναι πολύ απλό και προορίζεται για μάθημα εικαστικών ή μουσικής.
Δ) σελ 26 το κείμενο με τίτλο «Η Φρικαντέλα, η μάγισσα που μισούσε τα κάλαντα». Το κείμενο είναι απαράδεκτο και προορίζεται για παιδιά νηπιαγωγείου, ενώ το λεξιλόγιο του είναι απρεπές, όπως είναι ορατό και στους διαλόγους ([…]«Σκασμός, σκουπιδόπαιδα! Αν δε σταματήσετε να λέτε τα κάλαντα, θα το μετανιώσετε πικρά!». […]) Η φράση «Σκασμός, σκουπιδόπαιδα» δεν αρμόζει σε μια σχολική τάξη με μαθητές και παιδιά, ούτε ένας δάσκαλος με παιδεία και εντιμότητα μπορεί να εκστομίσει τέτοιες λέξεις.
Ε1) σελ 29 η αναφορά στα Θεοφάνεια είναι πολύ φτωχή και παρομοιάζεται με αγώνα κολύμβησης. Παρότι βρισκόμαστε στην Ελλάδα, το αφιέρωμα για τα Θεοφάνεια στη χώρα μας μπαίνουν στην τελευταία κατηγορία και αντιμετωπίζονται με υποβάθμιση, έναντι των άλλων χωρών, ως δηλαδή κάτι ασήμαντο.
Ε2) σελ.30: ανούσιο και άθλιο κείμενο με συνταγή μαγειρικής. «Χριστουγεννιάτικος κορμός με μπισκότα», όπου διαφημίζεται και ή μάρκα των μπισκότων.
ΣΤ) σελ. 65 λανθασμένη διατύπωση στο κείμενο που αναφέρει: (Θόδωρος, 7-1-2004: Σίγουρα θα προτιμούσα την αρχαία Ελλάδα γιατί πραγματικά θα ήθελα να δω όλα εκείνα που έγιναν εκείνη την εποχή και έδωσαν τα φώτα για εξέλιξη στον άνθρωπο.) Η διατύπωση στην φράση με τα έντονα γράμματα είναι ασαφής και προάγει μια άποψη που συνάδει με την Άρια Φυλή του Χίτλερ.
Ζ) σελ. 78 φανερή διαφήμιση παιχνιδιού της Play Station. Με πιο δικαίωμα διαφημίζεται σε σχολικό και κρατικό βιβλίο ένα προϊόν μιας πολυεθνικής εταιρείας;
γ’ τεύχος
Η) σελ. 12: Υπάρχει ένα πρόπλασμα ενός ελληνικού ορθόδοξου μοναστηριού, το οποίο οι μαθητές καλούνται να κατασκευάσουν. Μόνο που ο σταυρός δεν υπάρχει.
Θ) σελ. 32-33: Αφιέρωμα στο Πάσχα με σπατάλη σελίδων για κατασκευές και χειροτεχνίες που αρμόζουν σε μαθητές νηπιαγωγείου.
Ι) σελ. 67-68: το κείμενο προάγει σε δεκάχρονους μαθητές τη βία και μάλιστα μέσα στον αθλητισμό ([…] Για τον διαιτητή ήταν πολύ εύκολο. Διαλέξαμε τον Ανιάν. Ο Ανιάν είναι ο πρώτος μαθητής στην τάξη, δεν τον αγαπάμε και τόσο, αλλά, μια και φοράει γυαλιά, δεν μπορούμε να τον δέρνουμε συχνά, πράγμα που είναι ό,τι πρέπει για έναν διαιτητή.[…] Στην ομάδα του Γκοφρουά τα πράγματα ήταν πιο εύκολα, γιατί ο Εντ μοίρασε ένα σωρό γροθιές στις μύτες και οι παίκτες πήρανε τις θέσεις τους χωρίς πολλές διαμαρτυρίες, τρίβοντας τις μύτες τους. Είναι, βλέπετε, πολύ δυνατά τα χτυπήματα του Εντ! Στην ομάδα μου δεν καταφέρναμε να καταλήξουμε σε συμφωνία, μέχρι που ο Εντ μάς είπε πως θα ’ρχότανε να μοιράσει μερικές γροθιές και στις δικές μας μύτες.[…] Αλλά κανείς δεν του έδωσε σημασία. Εγώ συνέχιζα να παίζω ξύλο με τον Γκοφρουά, του είχα σκίσει το φανελάκι του, που ήταν ολοκαίνουριο κι είχε κόκκινο, μπλε κι άσπρο χρώμα, κι εκείνος έλεγε: «Μπα, δεν πειράζει! Ο μπαμπάς μου θα μου πάρει ένα σωρό άλλα!» και μου ’δινε κλοτσιές στο καλάμι. Ο Ρούφους κυνηγούσε τον Ανιάν, που φώναζε: «Φοράω γυαλιά, φοράω γυαλιά!». Ο Εντ, που τόση ώρα είχε μείνει ήσυχος στο τέρμα του, αγανάκτησε κι άρχισε να μοιράζει γροθιές στις μύτες που βρίσκονταν πιο κοντά του, δηλαδή στους συμπαίκτες του. Όλοι φωνάζανε, τρέχανε. Διασκεδάζαμε πολύ, ήταν απίθανο!)
