Δεν ήθελα να είναι αλήθεια, όταν διάβασα στο Ριζοσπάστη για το «φευγιό σου». Όχι γιατί τα χρόνια της ζωής σου ήταν λίγα, αλλά γιατί τα δικά μας χρόνια είναι δύσκολα και αγωνιστές-κομμουνιστές σαν εσένα, είναι για μένα τουλάχιστον, απάγκιο και διαβεβαίωση πως «καλά έκανα» κι’ ας μην κατάφερα να τα κάνω όλα καλά.
Δεν είμαι ο κατάλληλος να πω κάτι για τους αγώνες σου και την προσφορά σου και τη παλικαριά σου, για την αγάπη και την πίστη σου στο Κόμμα.
Μπορώ όμως να πω κάτι για την «καθοδηγήτρια», συντρόφισσα Μίνα.
Οι συνεργασίες μας, οι συζητήσεις και οι «υποδείξεις» σου, δεν ήταν «αγγαρεία» και κομματικό καθήκον.
Ήταν μαθήματα ήθους και στάσης ζωής, και πραγματικής συντροφικότητας.
Θυμάμαι την ειλικρινή έγνοια σου πριν από κάθε «συνεργασία» μας, για το «πως πάει στο σπίτι, τι κάνουν τα παιδιά, με τη δουλειά τι γίνεται» κι’ ας ήταν ο χρόνος λίγος και τα καθήκοντα πολλά.
Θυμάμαι εκείνη την ευγένεια που συμβάδιζε αρμονικά με την απαιτητικότητα και εκείνο το χαμογελάκι όταν σου έφερα δώρο μισό κιλό κουλουράκια και μου είπες: «Ευχαριστώ. Μ’ αρέσουν. Ελπίζω να μην περιμένεις τώρα σκόντο στην κριτική.»
Θυμάμαι συντρόφισσα ένα αξέχαστο «μάθημα» σου. Νεαρό στελαχάκι εγώ, να τρέχω από συνεδρίαση σε αχτίφ και από συνεργασία σε επιτροπή, να «προλάβουμε τα γεγονότα» να έρθει μια ώρα πιο γρήγορα η επανάσταση.
«Μπράβο σου σύντροφε», μου είπες. «Να σε ρωτήσω όμως κάτι. Πότε προλαβαίνεις να σκεφθείς;» Πόσες φορές θυμήθηκα τούτα τα λόγια σου…
Να σου εξομολογηθώ και κάτι τώρα πια. Κάποιοι σύντροφοι που σ’ αγαπούσαμε, σε αποκαλούσαμε μεταξύ μας «θείτσα». Δεν ξέρω γιατί. Ίσως από αγάπη και σεβασμό.
Θα λείψεις συντρόφισσα Μίνα από τους κομμουνιστές και το Κόμμα σου. Κι’ από μένα θα λείψεις κι’ ας είχαμε χρόνια να βρεθούμε. Σίγουρα όμως δεν θα είσαι «απούσα». Καλό κατευόδιο, «θείτσα».
Μπορώ όμως να πω κάτι για την «καθοδηγήτρια», συντρόφισσα Μίνα.
Οι συνεργασίες μας, οι συζητήσεις και οι «υποδείξεις» σου, δεν ήταν «αγγαρεία» και κομματικό καθήκον.
Ήταν μαθήματα ήθους και στάσης ζωής, και πραγματικής συντροφικότητας.
Θυμάμαι την ειλικρινή έγνοια σου πριν από κάθε «συνεργασία» μας, για το «πως πάει στο σπίτι, τι κάνουν τα παιδιά, με τη δουλειά τι γίνεται» κι’ ας ήταν ο χρόνος λίγος και τα καθήκοντα πολλά.
Θυμάμαι εκείνη την ευγένεια που συμβάδιζε αρμονικά με την απαιτητικότητα και εκείνο το χαμογελάκι όταν σου έφερα δώρο μισό κιλό κουλουράκια και μου είπες: «Ευχαριστώ. Μ’ αρέσουν. Ελπίζω να μην περιμένεις τώρα σκόντο στην κριτική.»
Θυμάμαι συντρόφισσα ένα αξέχαστο «μάθημα» σου. Νεαρό στελαχάκι εγώ, να τρέχω από συνεδρίαση σε αχτίφ και από συνεργασία σε επιτροπή, να «προλάβουμε τα γεγονότα» να έρθει μια ώρα πιο γρήγορα η επανάσταση.
«Μπράβο σου σύντροφε», μου είπες. «Να σε ρωτήσω όμως κάτι. Πότε προλαβαίνεις να σκεφθείς;» Πόσες φορές θυμήθηκα τούτα τα λόγια σου…
Να σου εξομολογηθώ και κάτι τώρα πια. Κάποιοι σύντροφοι που σ’ αγαπούσαμε, σε αποκαλούσαμε μεταξύ μας «θείτσα». Δεν ξέρω γιατί. Ίσως από αγάπη και σεβασμό.
Θα λείψεις συντρόφισσα Μίνα από τους κομμουνιστές και το Κόμμα σου. Κι’ από μένα θα λείψεις κι’ ας είχαμε χρόνια να βρεθούμε. Σίγουρα όμως δεν θα είσαι «απούσα». Καλό κατευόδιο, «θείτσα».
Σωκράτης Μαντζουράνης
Σχόλια
