Οι ακαλλιέργητες εκτάσεις αυξάνονται, η παραγωγή βασικών προιόντων μειώνεται οι τιμές συνεχώς συμπιέζονται και το «δούλεμα» από την κυβέρνηση καλά κρατεί
Του Νίκου Γεωργιάδη
Μετά την επεισοδιακή συνάντηση με αγρότες στην Κρήτη, ο Α. Τσίπρας επισήμανε πως ο πρωτογενής τομέας άντεξε στην κρίση και βρίσκεται σε πορεία ανάκαμψης, ενώ αποτελεί βασικό πυλώνα για ένα νέο μοντέλο παραγωγικής ανασυγκρότησης. Την επόμενη μέρα ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Β. Αποστόλου, καλούσε σε διάλογο τους αγρότες, καθώς δεν γνωρίζει τα αιτήματά τους. Ταυτόχρονα, αναρωτιόταν γιατί υπάρχουν μεγάλες αντιδράσεις, αφού το αφορολόγητο είναι πολύ υψηλό και καλύπτει την πλειοψηφία των αγροτών. Υπερτόνισε δε, τα 19 δισ. ευρώ του κοινοτικού προϋπολογισμού για τον πρωτογενή τομέα, τα οποία όμως θα είναι σε βάθος 5ετίας, και αποτελούν λόγο που περιορίζονται οι δυνατότητες της κυβέρνησης για μέτρα που θα στηρίζουν τους αγρότες.
Το δούλεμα της κυβέρνησης προς τον ελληνικό λαό συνεχίζεται ακάθεκτο, με τη διαφορά ότι αυτή τη φορά, μετά τους συνταξιούχους, κύριος δέκτης του γίνεται ο αγροτικός κόσμος. Ο πρωτογενής τομέας δεν δείχνει σημάδια ανάκαμψης, καθώς οι ακαλλιέργητες εκτάσεις αυξάνουν (κατά 2.300 στρέμματα από το 2012 μέχρι το 2014), ενώ μειώνονται συνεχώς τα επίπεδα της παραγωγής σε όλα τα βασικά αγροτικά προϊόντα, από το σιτάρι και το βαμβάκι μέχρι τα κηπευτικά, τα αμπέλια και το ελαιόλαδο. Η μείωση παραγωγής, ακόμη και σε περιπτώσεις που οι καλλιεργούμενες εκτάσεις αυξάνουν, σε συνδυασμό με τις όλο και χαμηλότερες τιμές των αγροτικών προϊόντων, διαψεύδει πλήρως τον ισχυρισμό του πρωθυπουργού πως ο πρωτογενής τομέας «αντέχει».
Ακόμη κι αν οι αριθμοί περιγράφουν μια συγκρατημένη μείωση της παραγωγής, αυτό δεν αντανακλάται στην καθημερινότητα του αγροτικού κόσμου. Οι αλλαγές που προβλέπονται από το 3ο μνημόνιο και αφορούν αυξήσεις σε ασφαλιστικές εισφορές, φόρο εισοδήματος, ΦΠΑ αγροτικών εφοδίων, αγροτικό ρεύμα και νερό και μειώσεις επιδοτήσεων, επιστροφών και φοροαπαλλαγών, οδηγούν τους αγρότες εκτός παραγωγικής διαδικασίας και τον πρωτογενή τομέα σε μαρασμό.
Ο συνδυασμός της γενικής κατάστασης στην παραγωγή με τις αλλαγές για τους αγρότες δημιουργούν ένα εκρηκτικό κλίμα. Κλίμα που τους τροφοδοτεί με οργή και έντονες ανησυχίες. Οι αντιδράσεις ήδη έχουν ξεκινήσει, ενώ έχουν αποφασιστεί και οι πρώτες πανελλαδικές δράσεις. Για να μπορέσουν όμως να προχωρήσουν, και να μην έχουμε μια απλή επανάληψη των κινητοποιήσεων των προηγούμενων ετών, οι αγρότες έχουν να υπερπηδήσουν πολλά εμπόδια.
Η στάση της κυβέρνησης είναι δεδομένη. Θα συνεχίσει το δούλεμα, τον υποτιθέμενο διάλογο, θα μιλά για περιορισμένες ακρότητες που πρέπει να απομονωθούν και θα δίνει και κάποια ψίχουλα από τα χρωστούμενα, όπως έκανε την περασμένη εβδομάδα με τις καταβολές της πράσινης ενίσχυσης και της εξισωτικής αποζημίωσης. Δεν αποκλείονται φυσικά και επιθέσεις, όπως αυτές που δέχτηκαν πέρσι οι αγρότες της Κρήτης στο Σύνταγμα και το υπουργείο. Συνεπικουρικά σε αυτή τη στάση θα κινηθούν και τα ΜΜΕ τα οποία θα προσπαθήσουν να απομονώσουν τις αγροτικές κινητοποιήσεις.
Το βασικό όμως που θα κληθεί να αντιμετωπίσει ο αγροτικός κόσμος είναι οι ίδιες γνωστές στάσεις των «παλιών» αγροτοσυνδικαλιστών. Τόσο τα «μπλε» όσο και τα «κόκκινα» μπλόκα θα προσπαθήσουν να ακολουθήσουν την πεπατημένη. Μονοδιάστατη πίεση (κυρίως ή και μόνο μέσα από τα μπλόκα) ώστε να κερδίσουν χρόνο ή λίγα ψίχουλα, και όταν οι συνθήκες το επιβάλλουν, μεθοδικά και ελεγχόμενα, θα οπισθοχωρήσουν. Το κρίσιμο ζήτημα είναι να μην υπάρξει μια απλή επανάληψη των κινητοποιήσεων του 2016 ή του 2014. Είναι ζητούμενο, και μάλιστα κυρίαρχο, να μπορέσουν να εκφραστούν νέες, υγιείς δυνάμεις που συμμετέχουν στα κινήματα των αγροτών.
Ο αγώνας αυτός δεν είναι απλά για τα συμφέροντα μιας κοινωνικής παραγωγικής ομάδας. Είναι αγώνας και ενάντια στις πολυεθνικές που θέλουν να ελέγξουν απόλυτα την αγροτική παραγωγή. Είναι αγώνας ενάντια στην πείνα που μαστίζει τις μεγάλες πόλεις. Είναι αγώνας για τη δυνατότητα της χώρας να παράγει, να μπορεί στο μέλλον να σταθεί στα πόδια της.
Αλλαγές που αφορούν τους αγρότες από το 3ο μνημόνιο
Ασφαλιστικές εισφορές | Τριπλάσιες έως το 2022 |
Φόρος εισοδήματος | 22% από 13% |
ΦΠΑ αγροτικών εφοδίων | 24% από 13% |
Αγροτικό ρεύμα/νερό άρδευσης | Αύξηση τιμής |
Επιστροφή φόρου πετρελαίου | Κατάργηση |
Επιδοτήσεις | – 60% ήδη περικόπηκαν κατά 30% |