Υπάρχουν στιγμές που επιβάλλεται η σιωπή. Η σιωπή που λέει περισσότερα από τους λόγους και τις ανούσιες αντιπαραθέσεις. Η σιωπή που δείχνει σεβασμό απέναντι στον ανθρώπινο πόνο. Η τραγωδία και η καταστροφή που ξετυλίχθηκε μπροστά μας, ένα απόγευμα του Ιούλη, μας βαραίνει και μας πονά. Το τι έζησαν τις τελευταίες στιγμές τους συνάνθρωποί μας, άνθρωποι σαν κι εμάς, μας συγκλονίζει. Ιδιαίτερα όταν σκεφτόμαστε τις αγκαλιασμένες οικογένειες… Αλλά και η θέα των καμένων, το απόλυτο μαύρο, είναι κι αυτή σοκαριστική. Κι όμως μέσα, πέρα, πάνω σε αυτά πρέπει να σκεφτούμε, να λογαριάσουμε, να συμπεράνουμε, να μην ξεχάσουμε και ξεχαστούμε. Να δούμε αν έρχονται βάρκες απλών ψαράδων και συμπολιτών να μας σώσουν από το βούλιαγμα της χώρας, από τον βραδύ και απότομο διαμελισμό που παραμονεύει, από τη διάλυση της κοινωνίας.
Από τη δίκαιη οργή σε ένα σταθερό και νηφάλιο συμπέρασμα
Ίσως σε ολόκληρη τη μεταπολίτευση να μην υπήρξε στιγμή που ο πολιτικός κόσμος να είναι τόσο απομονωμένος, τόσο ξένος, τόσο εχθρικός απέναντι στο λαϊκό αίσθημα, απέναντι στην κοινωνία. Η αποξένωση αυτή, η έχθρα που νοιώθει ο κόσμος μαζί με την απέχθεια προς την πολιτική και τον πολιτικό κόσμο, είναι δικαιολογημένη. Στηρίζεται σε ένα αισθητήριο που δεν λανθάνει: υπάρχει μια παγερή αδιαφορία και αναλγησία απέναντι στην κοινωνία. Και ακόμα χειρότερα. Θέλουν να την ξεζουμίσουν, να την παιδέψουν, να την ακρωτηριάσουν, να τη δηλητηριάσουν. Φτάνει να μαζεύουν τις δόσεις, να αυξάνουν τη φορολογία, να εντείνουν την καταλήστευσή της.
Μοιάζει τόσο βρώμικο έως εξωπραγματικό, αλλά έγινε: Στα μουλωχτά προσπάθησαν να περάσουν μια διάταξη στην Βουλή, δύο μέρες μετά την καταστροφή, που θα αύξανε σημαντικά τις αποδοχές των διοικητών των ΔΕΚΟ. Την απέσυραν μετά την κατακραυγή για να προβούν σε «καλύτερη διατύπωση»… Τα μνημόνια που ψήφισαν έχουν οδηγήσει όλο τον διοικητικό μηχανισμό (πυροσβέστες, οχήματα, δήμους) σε απίστευτη φτώχεια. Δεν μπορούν ούτε να κάνουν σέρβις στα οχήματα. Αυτά ποιος τα ψήφισε; Αυτοί που δεν βρίσκουν κανένα λάθος σε όσα έκαναν.
Το πολιτικό σύστημα υπάρχει για τον εαυτό του κι όχι για να εκφράσει κοινωνικές ανάγκες και πολιτικές για το καλό της χώρας. Η διάβρωσή του και οι συμφύσεις του με τον κρατικό μηχανισμό είναι μη αναστρέψιμες και δεν αλλάζουν μέσα από τον μηχανισμό των εξαρτήσεων που τα υποβαστάζει.
Μια οργανωμένη κοινωνία μπορεί να αντιμετωπίσει μεγάλες καταστροφές
Η σημερινή κυβέρνηση (αλλά κι όλες οι προηγούμενες) οχυρώνεται πίσω από την καταστροφική μανία της πυρκαγιάς (της φύσης), πίσω από το ενδεχόμενο της «ασύμμετρης» εκδοχής (εμπρησμός, σαμποτάζ), πίσω από τις ευθύνες δημάρχων και πολιτών που αυθαιρετούν.
Η φωτιά όντως ήταν καταστροφική και με τεράστια ένταση. Κι αυτό έπρεπε να έχει προβλεφθεί και να υπήρχαν έτοιμα σενάρια αντιμετώπισης, και ανάλογη προετοιμασία. Ειδικά σε μια χώρα σαν την Ελλάδα, και ιδιαίτερα σε περιοχές που ήταν επικίνδυνες. Δεύτερον, θα έπρεπε να υπάρχει σχεδιασμός και εκπαίδευση για την αντιμετώπιση τέτοιων καταστροφών. Σχετικά με τα «ασύμμετρα», που δεν είναι διόλου στην περιοχή της φαντασίας πλέον, ακόμα και για αυτά χρειάζεται μεγαλύτερη ετοιμότητα και προετοιμασία. Τίποτα από αυτά δεν έγινε, τίποτα από αυτά δεν υπήρχε. Για παράδειγμα η «Μάχη της Μαραθώνος» ούτε καν δόθηκε. Η φωτιά δεν έπρεπε να περάσει την Μαραθώνος, και την ίδια στιγμή έπρεπε να υπάρχει ένα καταστρωμένο σχέδιο (από καιρό) για το πώς εκκενώνονται οι περιοχές. Μηδέν και εδώ.
Μετά στήνονται όλοι οι υπεύθυνοι (Τόσκας, Τζανακόπουλος, αρχηγοί Πυροσβεστικής και Αστυνομίας) να δηλώνουν περήφανοι για όσα έκαναν… Εκεί το θερμόμετρο της οργής σπάει… Μόλις 48 ώρες πριν, κοντά στα μεσάνυκτα, στη σύσκεψη που πήρε μέρος ο Τσίπρας, υπήρχε ένα καθησυχαστικό ύφος και μιλούσαν για τις επιχειρήσεις της επόμενης μέρας. Χωρίς να έχουν αίσθηση του τι καταστροφή είχε γίνει, ότι είχαν σκοτωθεί τόσοι άνθρωποι (τα παπαγαλάκια των κρατικών ΜΜΕ μιλούσαν για φήμες…). Τίποτα δεν ξεπλένει τις ευθύνες της ανίκανης κυβέρνησης. Και θα το πληρώσει.
Το συμπέρασμα που πρέπει να βγει είναι ότι μια οργανωμένη σύγχρονη κοινωνία δεν επιτρέπεται να πληρώνει τέτοιο φόρο αίματος και ζωής απέναντι σε μια μπόρα, σε μια φωτιά, σε έναν σεισμό. Πρέπει να στρέψει πόρους, μηχανισμούς, εκπαίδευση, νομοθεσία κ.λπ. σε κατεύθυνση που να μειώνει τις απώλειες. Το κράτος που διαλύεται και ο πολιτικός κόσμος που έχουμε δεν νοιάζονται για αυτά. Μόνο μια πολιτεία που θα έχει συνείδηση αυτών των αναγκών μπορεί να τα πετύχει.
Η χώρα για να διασωθεί χρειάζεται μια μεγάλη αλλαγή
Όσο θα περνά ο καιρός, θα γίνεται συνείδηση η ανάγκη μιας μεγάλης αλλαγής για να διασφαλιστεί η στοιχειώδης ύπαρξη της χώρας και η διατήρηση της συνοχής της κοινωνίας. Αυτή η μεγάλη αλλαγή δεν θα έρθει από εκλογικές αναμετρήσεις, από τον ουρανό, ή από «εθνοσωτήριες» φασίζουσες δυνάμεις. Θα προέλθει από μια άλλη συνείδηση και πνευματικότητα, που θα εμποτίσει και θα επενδύσει σε εγχειρήματα διεξόδου και σωτηρίας της χώρας, με άμεση προϋπόθεση τη συμμετοχή του κόσμου.
Η συνείδηση και η πνευματικότητα που είναι αναγκαίες οφείλουν να εκκινούν από βασικές διαπιστώσεις, από συμπεράσματα της πρόσφατης ιστορίας και κατανόηση της σύγχρονης πραγματικότητας – ξεπερνώντας πρωτογονισμούς της «σωστής πλατφόρμας» ή των μικροπολιτικών στοχεύσεων. Οφείλουν να δώσουν ζωή σε ένα σχέδιο, σε έναν δρόμο προώθησης και υλοποίησης των βαθύτερων «θέλω», αυτών που εκφράστηκαν στις καλύτερες στιγμές του ριζοσπαστισμού, της λαϊκής πρωτοβουλίας, της προσφοράς και του εθελοντισμού των απλών ανθρώπων. Οφείλουν να δώσουν χώρο αλλά και να καλέσουν τη διανόηση, τους επιστήμονες, ιδιαίτερα τους νέους που βρίσκονται στο εξωτερικό, να θέσουν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος το πώς δεν θα γίνουμε «αγνοούμενη χώρα» ή «έρημη χώρα».
Μέσα από τις καταστροφές, μέσα από τον πόνο και την οδύνη, να βγουν θαρραλέες σκέψεις και χειραφετητικά εγχειρήματα. Εγχειρήματα και κινήματα, ρεύματα σκέψης και προβληματισμοί, για τη συγκρότηση της κοινωνίας απέναντι στους εχθρούς της και τις απειλές που την περιβάλλουν. Σε όλα τα επίπεδα, σε όλα τα μέτωπα.
Χρειαζόμαστε όσο τίποτα και περισσότερο από ποτέ τη λαϊκή αυτενέργεια. Μεταφορικά, όταν οι κρουνοί δεν δουλεύουν, να υπάρχουν γεννήτριες, να υπάρχει ένας σχεδιασμός για την εκκένωση του χώρου, κι όταν πρέπει, οι ψαράδες με τις βάρκες τους να είναι εκεί, να σώζουν όσους χρειάζεται. Γεννήτριες, εφόδια, ψαράδες, καΐκια, επιτροπές, ντουντούκα ή τελάληδες που να ξέρουν τι λένε. Και, τέλος, σχέδια εξόδου.
Το χρωστάμε απέναντι σε όσους μόχθησαν για τον τόπο ετούτο, τον αγάπησαν και τον πόνεσαν. Το χρωστάμε απέναντι σε αυτούς που έφυγαν αυτές τις μέρες. Το χρωστάμε στα παιδιά μας και στα παιδιά των παιδιών μας.
