Του Franco La Cecla.
Οι αρχιτέκτονες -σήμερα- ασχολούνται με τον επίσημο καλλωπισμό, με το διάκοσμο, με όμορφα πράγματα εν ολίγοις. Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, αυτό είναι το μόνιμο άλλοθι των τελευταίων είκοσι χρόνων. Οι αρχιτέκτονες παράγουν το «κερασάκι», αν και –όλο και περισσότερο– η δουλειά τους είναι βασική στο μάρκετινγκ των προϊόντων, της μάρκας, των πρακτορείων μόδας, του τουρισμού ή του θεάματος για το οποίο δουλεύουν.
Εν συντομία, οι άρκισταρ δεν είναι τίποτε άλλο από καλλιτέχνες στην υπηρεσία των ισχυρών του σήμερα, χρήσιμοι για τον καθορισμό των «τάσεων» των αγορών, για να εντυπωσιάζουν και να προσελκύουν το ευρύ κοινό με ευρήματα που δεν είναι ούτε καν κτήρια, αλλά σκηνοθετήματα, τεράστιες διαφημιστικές πινακίδες, στημένες έτσι ώστε να δημιουργούν μουσεία, έδρες εταιρειών επικοινωνίας και κάποια εντυπωσιακή συνοικία α λα Ντίσνεϋ. Γιατί να τα βάλουμε μαζί τους; Στην πραγματικότητα κάνουν τη δουλειά ενός ταπεινού μοντέρνου καλλιτέχνη: παίζουν με τις μορφές και τις φόρμες στο χώρο που τους δίδεται, τίποτε άλλο από μια τυπική άσκηση, μια γυμναστική συντήρησης του καλού γούστου.
Συνοψίζοντας, ο αρχιτέκτονας είναι καλλιτέχνης αλλά με μια αναμορφωτική αίσθηση, είναι περισσότερο ένας «τρεντ–σέτλερ» που ανοίγει νέες κατευθύνσεις στο μάρκετινγκ, δημιουργώντας όχι μόνο κελύφη, αλλά κι ένα εντελώς καινούριο πνεύμα. Σε μια κοινωνία του θεάματος, ο καλλιτέχνης μετατρέπεται στο στοιχείο-κλειδί, ικανός να σκηνοθετήσει τη σκηνή την οποία έχει ανάγκη το θέαμα για να προχωρήσει. Εάν αληθεύει ότι ο καπιταλισμός διασώθηκε από τη βιομηχανία των ακινήτων, είναι αληθές και το ότι βρισκόμαστε σήμερα σε ένα πιο εξελιγμένο επίπεδο. Σήμερα διασώζεται από την τέχνη των δημιουργών, εφαρμοσμένη στην παραγωγή τυπικών ομοιωμάτων, τάσεων, στυλ, επιφανειών. Ο αρκισταρ δεν δουλεύει για τη μόδα, γίνεται ο ίδιος μόδα και συνεπώς μάρκα, εγγύηση, για να σφραγίσει ένα κομμάτι της πόλης, ένα μουσείο, ένα κατάστημα, ένα νησί του Ντουμπάι. Σε μια προοπτική μεταντεμποριανή, όχι μονάχα η τέχνη έχει γίνει καθαρό θέαμα, αλλά έχει χάσει και την υλικότητά της για να μετατραπεί σε υπαινιγμό του δημιουργικού σκιρτήματος, της δυνατότητας πρόσκτησης της ατμόσφαιρας της «Αλιούρ» (μαγείας)…
* Απόσπασμα από το βιβλίο του Franco La Cecla Ενάντια στην αρχιτεκτονική (εκδόσεις το δόντι, μετάφραση: Ν. Μίτζαλης).
