του Κώστα Βενιζέλου
Η τακτική είναι ξεκάθαρη ως προς τα επόμενα βήματα της κατοχικής Τουρκίας: Πρώτα η επιβολή τετελεσμένων και μετά διάλογος. Και ο διάλογος, με βάση την τουρκική επιδίωξη, θα πρέπει να διεξαχθεί στη βάση των νέων δεδομένων, των τετελεσμένων, που θα δημιουργηθούν σε αυτή τη φάση στη θάλασσα.
Το καθεστώς Ερντογάν κινείται με βάση τον μεγάλο σχεδιασμό, που είναι αυτός της «Γαλάζιας Πατρίδας» και ο οποίος υλοποιείται βαθμηδόν. Όλες οι ενέργειες, μικρές ή μεγάλες καθορίζονται από τον οδικό χάρτη που έχει διαμορφώσει και εφαρμόζει η Άγκυρα.
Σύμφωνα με όσα έχουν εξαγγελθεί από τουρκικής πλευράς, το επόμενο βήμα είναι η αποστολή σεισμικού σκάφους στην περιοχή της Κρήτης, χωρίς να αποκλείεται αυτό να γίνει και κοντά στο Καστελόριζο. Το δεύτερο σενάριο, αυτό του Καστελόριζου, επανήλθε την τελευταία περίοδο.
Η κίνηση αυτή, η αποστολή του σεισμικού, ερευνητικού σκάφους, ενδεχομένως να συνδυαστεί με ενέργειες στο Αιγαίο με προώθηση μεταναστών. Τούτο, εάν γίνει, θα έχει ως στόχο τη δημιουργία πολλών ανοικτών μετώπων, με σκοπό να υπάρξει κατακερματισμός των δυνατοτήτων αντίδρασης από ελληνικής πλευράς.
Είναι σαφές πως η Άγκυρα σκοπίμως έχει «κόψει» τα κανάλια επικοινωνίας με την Αθήνα. Δεν θέλει επικοινωνία μέχρι να υλοποιήσει την επόμενη φάση των σχεδιασμών της. Σημειώνεται συναφώς ότι η Γερμανία ήταν αυτή που μεσολάβησε για το τηλεφωνικό ραντεβού Μητσοτάκη και Ερντογάν, της περασμένης Παρασκευής. Ήταν μια επικοινωνία, η οποία έγινε βασικά για το θεαθήναι και τούτο φάνηκε και από το αποτέλεσμα. Δεν υπήρξε, επί της ουσίας, αποτέλεσμα. Όπως, δηλαδή, αναμενόταν γι’ αυτό και η ανακοίνωση του εκδόθηκε απέφυγε να αγγίξει τα μεγάλα και ακανθώδη ζητήματα και περιορίστηκε στον τουρισμό και τον κορωνοϊό.
Οι Τούρκοι αν και έχουν ανοίξει πολλά μέτωπα, φαίνεται πως επί του παρόντος να μην αντιμετωπίζουν ισχυρές αντιδράσεις και αντιστάσεις. Η μόνη, ενδεχομένως, αντίδραση που αντιμετωπίζει είναι αυτή της Γαλλίας, η οποία επιχειρεί να συνεργαστεί σε αυτό και με τη Γερμανία, που ειρήσθω εν παρόδω, προεδρεύει αυτό το εξάμηνο της Ε.Ε.
Πριν καλά-καλά αναχωρήσει από τη Λευκωσία ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ, η Άγκυρα κήρυξε το τέλος της προσπάθειάς του για έναρξη συζητήσεων Κύπρου-Τουρκίας για καθορισμό θαλάσσιων συνόρων. Το τουρκικό ΥΠΕΞ έσπευσε να τερματίσει κάθε κίνηση συνεννόησης καθώς η Άγκυρα δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία
Το Βερολίνο παραμένει μία σταθερή τροχοπέδη εντός της Ε.Ε. για τις όποιες αποφάσεις μπορούν να ενοχλήσουν την Άγκυρα. Δεν είναι τυχαίο που οι πρώτοι επισκέπτες στο Βερολίνο, αμέσως μετά την ανάληψη της εκ περιτροπής Προεδρίας της Ε.Ε., ήταν οι υπουργοί Εξωτερικών και Τουρισμού της Τουρκίας (την περασμένη Πέμπτη). Την ίδια ώρα, πληροφορίες αναφέρουν πως από πλευράς της γερμανικής Προεδρίας της Ε.Ε. αναπτύσσονται διάφορες πρωτοβουλίες σε διπλωματικό επίπεδο για εκτόνωση της έντασης στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Παράλληλα, η Ε.Ε., για την ακρίβεια, ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ε.Ε. για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας και αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Ζοζέπ Μπορέλ αναζητά ρόλο. Επιχειρεί να εξασφαλίσει εντολή από τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. για την ανάληψη πρωτοβουλίας με στόχο την εκτόνωση της έντασης, που προκαλεί η κατοχική Τουρκία. Ο κ. Μπορέλ, ως γνωστό επισκέφθηκε την Ελλάδα και την Κύπρο και επιχείρησε να στείλει μηνύματα προς την Άγκυρα και να εκφράσει στήριξη προς τα δυο κράτη-μέλη. Οι δυνατότητες, βέβαια, της Ε.Ε. είναι γνωστές και το απέδειξε όχι μόνο έναντι της Τουρκίας και των ενεργειών της αλλά και σ’ άλλα ζητήματα, όπως η αντιμετώπιση της πανδημίας.
Υπενθυμίζεται συναφώς ότι πριν καλά-καλά αναχωρήσει από τη Λευκωσία ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ, η Άγκυρα κήρυξε το τέλος της προσπάθειάς του για έναρξη συζητήσεων Κύπρου-Τουρκίας για καθορισμό θαλάσσιων συνόρων. Το τουρκικό ΥΠΕΞ έσπευσε να τερματίσει κάθε κίνηση συνεννόησης καθώς η Άγκυρα δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία. Περαιτέρω σε ό,τι αφορά το θέμα του φυσικού αερίου παρέπεμψε στη γνωστή φόρμουλα, που παρουσίασε μέσω των εγκαθέτων της στα κατεχόμενα για συνδιαχείριση. Η τουρκική πλευρά προτείνει ως πρώτο βήμα που πρέπει να γίνει τη συνάντηση των «δυο λαών» (σ.σ. Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι), για να δημιουργηθεί ένας κοινός μηχανισμός συνεργασίας, έρευνας και διαχείρισης υδρογονανθράκων καθώς και διαμοιρασμού των εσόδων από τους πόρους αυτούς. Η επίσκεψη Μπορέλ στην Άγκυρα θα πραγματοποιηθεί, το ζητούμενο είναι ποιο θα είναι το αποτέλεσμα.
Και με τους Αμερικανούς
Το καθεστώς Ερντογάν ανεξαρτήτως τι λεγόταν, τι δηλωνόταν, δεν τα είχε σπάσει με τους Αμερικανούς. Σίγουρα όχι με τον Λευκό Οίκο, στον οποίο η επιρροή του Ερντογάν είναι ισχυρή, όπως αποκαλύπτει στο βιβλίο του και ο πρώην σύμβουλος του Τραμπ, Τζον Μπόλντον. Την τελευταία περίοδο, πάντως, ΗΠΑ και Τουρκία ξαναπιάνουν το νήμα των σχέσεων σε όλα τα επίπεδα, στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ και στο Πεντάγωνο. Αυτό προφανώς και επηρεάζεται και από τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Τουρκία.
Η ελλαδική διαχείριση και η σημιτική σχολή σκέψης
Η βασική σχολή σκέψης στην ελληνική κυβέρνηση είναι σημιτική. Ακολουθείται η πολιτική του κατευνασμού ακόμη και σήμερα, που η Τουρκία ετοιμάζεται για ακραίες ενέργειες στη θαλάσσια περιοχή της Ελλάδος. Ακόμη και σήμερα, όπου η κατοχική δύναμη, έχει περάσει σε ένα άλλο στάδιο, ως προς την ακολουθούμενη πολιτική.
Η Άγκυρα ξεκαθαρίζει προς κάθε κατεύθυνση πως είτε θα εξασφαλίσει αυτά που επιδιώκει διά του εκφοβισμού και προτάσσοντας τη στρατιωτική ισχύ είτε θα προχωρήσει σε θερμό επεισόδιο. Στο Μαξίμου περισσότερο και λιγότερο στο υπουργείο Εξωτερικών, η πολιτική έναντι της Τουρκίας είναι φοβική. Γι’ αυτό και αποδεικνύεται εν πολλοίς σπασμωδική.
Στη Λευκωσία, ο Νίκος Αναστασιάδης, έσπευσε να ξεκαθαρίσει σε συνέντευξή του στην κρατική τηλεόραση πως εάν μας επιτεθούν οι Τούρκοι, θα είναι το τέλος του Ελληνισμού στην Κύπρο. Το μήνυμα αυτό έχει αποδέκτη και την Τουρκία, η οποία με βάση και τα δημοσιεύματα στον τουρκικό Τύπο, θεώρησε πως αυτή ήταν δήλωση παράδοσης. Είχε, όμως, αποδέκτη και το εσωτερικό της Κύπρου, το οποίο θέλει να προετοιμάσει προφανώς ο Νίκος Αναστασιάδης για ενδεχόμενο «συμβιβασμό». Είναι ξεκάθαρο πως δεν υπάρχει απάντηση στην τουρκική επιθετικότητα από κυπριακής πλευράς. Δεν υπάρχει απάντηση εάν επιτεθεί η κατοχική Τουρκία στην Κυπριακή Δημοκρατία. Οι δυνατότητες της Κύπρου είναι, ασφαλώς, περιορισμένες στρατιωτικά. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει πως θα πρέπει να παραδοθεί στις τουρκικές επιδιώξεις.
