Με αφορμή την τεράστια συμμετοχή στη συναυλία για το Νερό στη Θεσσαλονίκη, θα μπορούσε κανείς να αναρωτηθεί: Ποιες κινητοποιήσεις έγιναν τα τελευταία 3-4 χρόνια σε εργασιακούς χώρους ή γύρω από αυτούς που σηματοδότησαν κάτι, αγκαλιάστηκαν από την κοινωνία, πήραν μια σημαντική διάσταση;
Με τον κίνδυνο να ξεχαστεί κάτι σημαντικό, θα σταχυολογήσουμε κάποιες:
- Την απεργία των ντελιβεράδων της e-food το καλοκαίρι του 2022 και ορισμένες ακόμα κινητοποιήσεις αυτού του κλάδου το τελευταίο διάστημα.
- Τον αγώνα εναντίον της κατάργησης του αυτοδιοίκητου του ΚΕΘΕΑ τον Οκτώβριο του 2019 και σε δεύτερη φάση τον Απρίλιο του 2021 για την απόσυρση του κανονισμού λειτουργίας.
- Τις κινητοποιήσεις των καλλιτεχνών τώρα τελευταία, αλλά και την περίοδο της καραντίνας με το χτύπημα που δέχτηκε αυτός ο κλάδος.
- Τις συνεχείς κινητοποιήσεις των εργαζομένων στον χώρο της Υγείας που πετάχτηκαν από τις δουλειές τους και βρέθηκαν σε αναστολή για πολλούς μήνες.
- Τη συναυλία που διοργάνωσε το Σωματείο Εργαζομένων ΕΥΑΘ, αλλά και παλιότερες κινήσεις για το Νερό με αποκορύφωση το δημοψήφισμα που οργανώθηκε στη Θεσσαλονίκη για το θέμα αυτό το 2014.
Προφανώς και έχουν γίνει κι άλλες κινητοποιήσεις και απεργίες σε χώρους εργασίας, εδώ αναφερθήκαμε σε ορισμένους αγώνες που, παρά τις διαφορές τους, έχουν το κοινό ότι έφτασαν να απασχολήσουν την κοινωνία ευρύτερα και να αποτελέσουν, στον έναν ή τον άλλο βαθμό, σημαντικά γεγονότα. Ας δούμε κάποια χαρακτηριστικά τους.
Το να μην ιδιωτικοποιηθεί ένα αγαθό όπως το Νερό εκλαμβάνεται από την κοινωνία σαν ένα από τα τελευταία σημεία άμυνας. Το σωματείο στη Θεσσαλονίκη έχει κάνει μεγάλες προσπάθειες να δημοσιοποιήσει το θέμα και ενεργοποιεί ένα ευρύ δίκτυο αλληλεγγύης και εθελοντισμού. Ειδικά στο δημοψήφισμα αυτό ήταν πρωτόγνωρο, αλλά το είδαμε και στο πρόσφατο γεγονός.
Οι καλλιτέχνες, μουσικοί, ηθοποιοί και άλλοι, ένας κλάδος με μπόλικη φτώχεια και ανασφάλεια πίσω από τα φώτα που πέφτουν σε μια «τυχερή» μειοψηφία, επέδειξαν έναν ιδιαίτερο τρόπο να κινητοποιούνται και να απευθύνονται στην «κοινή γνώμη». Την ίδια στιγμή, το θέμα του πολιτισμού έχει μια ξεχωριστή θέση, μια «ιερότητα» για την κοινωνία, δίνει ένα άλλο νόημα στην ίδια την ύπαρξη και αυτό είναι κάτι αρκετά βαθύ.
Το θέμα του ΚΕΘΕΑ συγκίνησε σε μεγάλο βαθμό την κοινωνία, η οποία θεώρησε ακραίο το χτύπημα ενός τέτοιου χώρου. Μετατράπηκε σε κεντρικό πολιτικό θέμα και αποτέλεσε το πρώτο σημαντικό «αγκάθι» για τη νεαρή τότε κυβέρνηση της Ν.Δ. Πρωταγωνίστησε ο σύλλογος εργαζομένων, αλλά μαζί με ένα τεράστιο δίκτυο ανθρώπων που υπήρξαν συνεργάτες του ΚΕΘΕΑ, λήπτες των υπηρεσιών του, οι οικογένειές τους κ.λπ.
Οι εργαζόμενοι στην Υγεία που βρέθηκαν σε αναστολή είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση, που δεν μπορεί να αναλυθεί εδώ. Έπεσαν «θύματα» μιας ακραία εκδικητικής πολιτικής, αλλά και ενός «bulling» με ευρύτερες προεκτάσεις. Ήταν ο πιο «άγριος» και μακροχρόνιος από τους αγώνες που αναφέρουμε, έκανε πολύ αισθητή και «θορυβώδη» την παρουσία του και απασχόλησε κυβέρνηση και πολιτικό προσωπικό.
Οι ντελιβεράδες κι οι κούριερ κινούνται διαρκώς μέσα στην πόλη και βρίσκονται μεταξύ τους στον δρόμο. Έρχονται σε επαφή καθημερινά με την κοινωνία, μπαίνουν στα σπίτια και τις δουλειές όλων. Ο κόσμος σε μεγάλο βαθμό αγκαλιάζει αυτή την κατηγορία εργαζομένων αφού βλέπει ότι κάνουν μια δύσκολη και επικίνδυνη δουλειά που αμείβεται άθλια.
Ήδη προσεγγίσαμε κάποια χαρακτηριστικά που είχαν οι αγώνες αυτοί ή και οι ίδιοι οι κλάδοι που βρέθηκαν σε κίνηση. Η αντιμετώπιση ενός θέματος που αφορά την ίδια την κοινωνία και όχι «εσωτερικά» τον κλάδο, ο διαφορετικός τρόπος κινητοποίησης, η επιμονή αλλά και η φαντασία, η ανοιχτότητα απέναντι στην κοινωνία, η προσέγγισή της, η αποφυγή του τετριμμένου μοντέλου συνδικαλισμού, είναι σίγουρα ορισμένα από τα χαρακτηριστικά.
Κάτι ακόμα. Τα σωματεία που έδωσαν σημαντικούς αγώνες αυτά τα χρόνια δεν καταγράφονται σε μια συγκεκριμένη παράταξη. Δεν είναι τα «ταξικά σωματεία» του ΠΑΜΕ που υποτίθεται ότι μόνο αυτά παλεύουν στους χώρους δουλειάς, δεν είναι και τα κλασικά σωματεία με «αντιπροσωπευτικά» προεδρεία όπου εναλλάσσονται οι εκπρόσωποι των κομματικών παρατάξεων. Είναι πιο μπερδεμένα, έχουν τις δικές τους διαδικασίες, συμμετέχουν σε αυτά συνδικαλιστές εντελώς διαφορετικών πολιτικών αποχρώσεων και ανεξάρτητοι ακτιβιστές.
Η πραγματικότητα, και στην περίπτωση αυτή, είναι διαφορετική από τα κλασικά ερμηνευτικά σχήματα. Είναι φανερό ότι σε όλους τους χώρους χρειάζονται ενδιαφέροντα εγχειρήματα, περισσότερο κοινωνικά και ανοιχτά, με φρέσκιες ιδέες και πρακτικές, χωρίς σεχταριστικές σκοπιμότητες που απομακρύνουν.