Ο υπουργός Οικονομικών και η κυβερνητική τακτική
Οι διευκρινίσεις της κυβέρνησης ότι οι αλλαγές στην ομάδα διαπραγμάτευσης δεν συνιστούν υποβάθμιση του ρόλου του Γ. Βαρουφάκη, δεν φαίνεται να έπεισαν πολλούς. Η συγκρότηση πολιτικού κλιμακίου υπό τον Ευκλείδη Τσακαλώτο και η αντικατάσταση προσώπων της επιλογής του υπουργού Οικονομικών δεν αφήνουν περιθώρια παρερμηνειών.
Είχε μόλις προηγηθεί η συνεδρίαση του Eurogroup στη Ρίγα της Λετονίας, όπου ο Γ. Βαρουφάκης βρέθηκε στο επίκεντρο πρωτοφανών επιθέσεων από τους Ευρωπαίους υπουργούς Οικονομικών. Αμέσως μετά την ανακοίνωση της νέας σύνθεσης των διαπραγματευτικών ομάδων, το ευρωπαϊκό επιτελείο με δηλώσεις και διαρροές εξέφρασε την ικανοποίησή του, ενώ ο Γ. Ντάισελμπλουμ έσπευσε να δηλώσει ότι εκείνος ζήτησε από τον Έλληνα πρωθυπουργό την υποβάθμιση Βαρουφάκη. Δηλώσεις που διέψευσε το πρωθυπουργικό περιβάλλον.
Γυρνώντας αρκετά πίσω, ο ορισμός του Γ. Βαρουφάκη, και όχι ενός προσώπου από το στενό κομματικό επιτελείο του ΣΥΡΙΖΑ, στη θέση του υπουργού Οικονομικών δεν ήταν κάτι για το οποίο θα στοιχημάτιζαν πολλοί, ακόμα και λίγες μέρες πριν τις εκλογές. Πώς μπορεί κανείς να ερμηνεύσει την επιλογή; Φαίνεται ότι η «λύση Βαρουφάκη» προτάθηκε στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ και επιλέχθηκε από αυτήν ως συγκεκριμένο «εργαλείο» για να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες της διαπραγμάτευσης.
Προερχόμενος από το ακαδημαϊκό περιβάλλον, έχοντας διαύλους επικοινωνίας με ιδρύματα του εξωτερικού και κύκλους του Δημοκρατικού Κόμματος των ΗΠΑ, εμφανίστηκε έτοιμος να αξιοποιήσει διεθνείς τριβές και αδυναμίες του ευρωσυστήματος, μιλώντας μια διαφορετική γλώσσα απέναντι στους θεσμούς της Ε.Ε. Παλιότερα, υπήρξε από εκείνους που θα συμβούλευαν τη διακυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου, για να απομακρυνθεί μόλις διαφάνηκαν οι προθέσεις του τότε πρωθυπουργού για την πορεία της χώρας.
Η λύση Βαρουφάκη φαίνεται ότι θεωρήθηκε συμβατή με τη διαπραγματευτική τακτική που επέλεξε η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Τακτική που βασιζόταν σε ορισμένες εκτιμήσεις για το ρόλο των ευρωπαϊκών θεσμών. Όπως δήλωσε πρόσφατα ο υπ. Επικρατείας Αλ. Φλαμπουράρης, η ελληνική κυβέρνηση «μάλλον υπερεκτίμησε τη δημοκρατική και διαφανή συμπεριφορά των εταίρων», θεωρώντας ότι η χώρα «συμμετέχει σε μια Ευρωπαϊκή Ένωση αλληλεγγύης». Ταυτόχρονα, αυταπάτες είχαν καλλιεργηθεί για τη στάση τόσο του ΔΝΤ, όσο και των ΗΠΑ στην ελληνική υπόθεση.
Φάνηκε, όμως, ότι η γερμανική ηγεσία της Ε.Ε. όχι μόνο δεν άφηνε περιθώρια λύσης αλλά κινούνταν ήδη από την προεκλογική περίοδο στη ρότα ενός σχεδίου εκβιασμού και ασφυξίας. Αλλά και η πολιτική των ΗΠΑ μπορεί να επιθυμούσε κάποια αναταραχή στην Ευρώπη, επηρεάζονταν όμως κυρίως από το δύσκολο γεωπολιτικό περιβάλλον και την ένταση με τη Ρωσία.
Ταυτόχρονα, ο Γ. Βαρουφάκης θεωρήθηκε από την αρχή ξένο σώμα ανάμεσα στους υπουργούς Οικονομικών που κατεξοχήν προέρχονται από τους μηχανισμούς του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συστήματος και εκπροσωπούν τα σκληρά συμφέροντά του.
Η κίνηση «ανασχηματισμού» του υποδηλώνει διάθεση εξευμενισμού απέναντι στις πιέσεις που ασκούνται από τους «θεσμούς». Αν η κυβέρνηση δεν ήθελε να δοθεί ένα τέτοιο μήνυμα, δεν θα προχωρούσε στην αλλαγή σύνθεσης, 24ωρα μετά τη συντονισμένη επίθεση που δέχθηκε ο υπ. Οικονομικών. Αποτελεί, όμως, και πλήγμα για τον ίδιο τον πρωθυπουργό που έχει την ευθύνη για τις επιλογές προσώπων και πολιτικής. Ανησυχητικό, όμως, πέρα από τα μηνύματα που δίνονται, είναι και το γεγονός ότι τα αναγκαία συμπεράσματα από την έως τώρα τακτική δεν φαίνεται να εξάγονται ακόμα.
Γ.Π.
Σκίτσο: Γιάννης Αντωνόπουλος
Bullying στο άβατο των Ευραρχείων
(johnantono.blogspot.gr)
