του Ηρόστρατου
Η Μεγάλη Βδομάδα του Πρεζάκη
Καθώς κλείνει η Μεγάλη Βδομάδα και οδεύουμε προς το Πάσχα, αντί οποιασδήποτε άλλης αναφοράς σε πολιτισμούς και βαρβαρότητες, επιλέγω να σας μιλήσω για ένα ξεχωριστό βιβλίο που διάβασα πριν από λίγες ημέρες και είναι άκρως επίκαιρο, από πολλές πλευρές.
Ο Θανάσης Πέτρου (εικόνες) και ο Δημήτρης Βανέλλης (σενάριο) μεταγράφουν το αλληγορικό σατιρικό διήγημα του Μ. Καραγάτση Η Μεγάλη Βδομάδα του Πρεζάκη, σε κόμικ, που κυκλοφορεί από τις Eκδόσεις Τόπος.
Ήρωάς του ο Χρήστος Νεζερίτης, περισσότερο γνωστός ως Πρεζάκης, που ζει τη δική του εβδομάδα των παθών. Θα μεταφερθούμε στον Πειραιά του Μεσοπολέμου, όπου ο Πρεζάκης θα προσπαθήσει να κλέψει, μετά θα νιώσει εκλεκτός του Θεού και θα παρουσιάσει στο καφενείο μια παραβολή εναντίον των πλουσίων, πρόσκαιρα θα μαζευτεί στο σπίτι, θα συναντήσει στην εκκλησία την παλιά του αγαπημένη -αιτία ταυτοχρόνως που έπεσε στην πρέζα- και θα καταλήξει στον τεκέ.
Από εκεί, τα όργανα της τάξεως θα τον συλλάβουν για… κομμουνιστική προπαγάνδα και θα καταλήξει στο κελί. Μια μοιραία δόση ηρωίνης θα τον οδηγήσει στο θάνατο. Από εκεί και πέρα αρχίζει ο σουρεαλισμός. Ο νεκροθάφτης που αναλαμβάνει να τον πάει στο νεκροτομείο -καθώς είναι βραδιά Ανάστασης- θα το ρίξει στο γλέντι. Ο νεκρός Πρεζάκης θα πάει στον Ουρανό όπου θα απορριφθεί απ’ όλους και θα επιστρέψει στη Γη! Η εξουσία, οι θρησκευτικοί μύθοι μπαίνουν στο στόχαστρο του συγγραφέα -που δεν χαρακτηριζόταν από «αριστερές ιδέες»- κι αυτό δίνει μια άλλη διάσταση στη σάτιρα και την οπτική του.
Το κείμενο δεν αφήνει τίποτε όρθιο στην ανελέητη κριτική του, αλλά ταυτοχρόνως το διαπερνά τρυφερότητα και ανθρωπιά. Η ζωγραφική του Θανάση Πέτρου μας ταξιδεύει πίσω στο χρόνο και δίνει μια ξεχωριστή ατμόσφαιρα σε όλη την ιστορία σε απόλυτη αρμονία με το σενάριο.
Το ίδιο δίδυμο μας είχε χαρίσει στο παρελθόν το Γιούσουρι και άλλες φανταστικές ιστορίες (με ιστορίες των Καβάφη, Καρυωτάκη, Καρκαβίτσα, Νικολαΐδη, Ροδοκανάκη, Παπαδιαμάντη) και Παραρλάμα και άλλες ιστορίες του Δημοσθένη Βουτυρά.
Ένας άλλος τρόπος για να ζήσουμε το «πνεύμα των ημερών», πέρα από τα κόκκινα αβγά και τα ψητά αρνιά.
Αρχαιολογικά μουσικά παραμύθια
Την ώρα που πολλοί ασχολούνται με επιχορηγήσεις, θέσεις σε διάφορα συμβούλια και κρατικά βραβεία, δεκάδες άνθρωποι παράγουν πολιτισμό από τη βάση. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η δρ Αρχαιολογίας Εύη Παπαδοπούλου και ο συνθέτης δρ Μουσικολογίας Νίκος Ξανθούλης. Δυο έγκριτοι επιστήμονες με πλούσιο έργο που έχουν δημιουργήσει την ομάδα των Αρχαιολογικών Μουσικών Παραμυθιών.
Στο πλαίσιο των δράσεών τους παρουσιάζουν στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα αρχαιολογικά μουσικά πρωτότυπα παραμύθια.
Στόχος τους -όπως σημειώνουν- είναι μέσα από αφήγηση, μουσική και τραγούδια με αρχαία ανακατασκευασμένη λύρα, αλλά και με παιχνίδι δημιουργημένο πάνω στις βασικές αρχές της Αρχαιολογίας και της μουσικής, παιδιά και ενήλικες να προσλάβουν γνώση για την καθημερινή ζωή και τις συνθήκες διαβίωσης των αρχαίων Ελλήνων…
Τέτοιες προσπάθειες πρέπει να αγκαλιάζονται και να αναδεικνύονται, αν θέλουμε να έχουμε πολιτισμό και όχι «πολιτιστικές επιχειρήσεις»….
Διαβάζοντας ποίηση
Μέρες του Πάσχα και πάντα αυτές τις μέρες το μυαλό μου τρέχει στον Γιάννη Ρίτσο και στον Μάνο Χατζιδάκι. Δύο διαφορετικές προσεγγίσεις των ημερών.
Προτείνω, λοιπόν, για διάβασμα τις Μαρτυρίες του Γιάννη Ρίτσου, που κυκλοφόρησαν πρόσφατα σε έναν τόμο. Η Σειρά πρώτη και η Σειρά δεύτερη, κυκλοφόρησαν σε δύο ανεξάρτητες ποιητικές συλλογές, το 1963 η πρώτη και το 1966 η δεύτερη, ενώ η τρίτη σειρά των Μαρτυριών, δεν είχε εκδοθεί σε χωριστό βιβλίο.
Κατά τη γνώμη μου, συμπυκνώνουν μια μοναδική ποιητική διαδρομή…
Κι επειδή ο Δρόμος κυκλοφορεί, εκτάκτως σήμερα Παρασκευή σας προτείνω -αν είσαστε στην Αθήνα- μια βόλτα στο βιβλιοπωλείο «Μωβ σκίουρος» της πλατείας Καρύτση για μια Μεγάλη μωβ Παρασκευή στο πνεύμα του Μάνου Χατζηδάκι.
